Jólaverslun á netinu ríflega tvöfaldast á þremur árum Tryggvi Snær Guðmundsson skrifar 14. nóvember 2020 08:00 Ætla má að netverslun gegni stóru hlutverki í jólainnkaupum þetta árið, bæði vegna sóttvarnaraðgerða og fælni við fjölmennar samkomur. Ódýrari jólagjafir í nóvember Íslenskir karlmenn halda því oft fram að þeir vinni best undir pressu og svo virðist sem kynbræður þeirra úti í heimi séu sama sinnis. Í Bandaríkjunum bíður um fjórðungur karla með jólagjafirnar fram á síðasta dag. Konur eru hins vegar frekar fyrr á ferðinni en fara á móti fleiri verslunarferðir og versla að jafnaði fleiri gjafir. Karlar meta á hinn bóginn árangur ferðarinnar fremur á því hversu mörgum pökkum þeir skila í hús og vilja heldur ljúka þeim öllum af í einni ferð. Dagarnir „Singles day“ (11. nóvember) og „Black Friday“ (fjórði föstudagur nóvembermánaðar) eru tveir af stærri útsöludögum ársins víða erlendis. Þeir hafa ekki alltaf verið hluti af íslenskri verslunarmenningu en hafa sótt í sig veðrið á síðustu árum. Þó svo munur á verðlagi nóvember og desembermánaðar nái lengra aftur en tilkoma þessara miklu útsöluhátíða geta afslættir sem þeim tengjast verið umtalsverðir og hafa að líkindum nokkur áhrif á vísitölu neysluverðs. Lítum aðeins betur á þennan mun á verðlagi í tveimur síðustu mánuðum ársins. Vísitala neysluverðs hækkar að jafnaði meira í desembermánuði og mögulega gæti því verið hægt að spara einhverja aura með því að vera fyrr á ferðinni. Þar sem konur versla jólagjafir að meðaltali nokkuð fyrr en karlar mætti að sama skapi spyrja sig hvort þær geri með því betri kaup. Alltént getur verið gott að vita af því að verðlag á það til að taka eins og eitt skref upp á við í jólamánuðinum. Netverslun á fljúgandi siglingu Þrátt fyrir jákvæðar fréttir af þróun kórónuveirufaraldursins bendir margt til þess að jólagjafaverslun verði með öðru sniði þetta árið og hluti netverslunar gæti aukist umtalsvert. Fyrirtæki landsins hafa brugðist við sóttvarnaraðgerðum og samkomutakmörkunum með því að auka við þjónustustig á vefnum og betrumbæta netverslun. Slík verslun hefur verið í umtalsverðum vexti á síðustu árum en taka verður tillit til þess að við Íslendingar vorum nokkuð seinir að tileinka okkur þann verslunarmáta. Netverslun hefur aukist jafnt og þétt á milli ársfjórðunga og hefur síðasti fjórðungur ársins alltaf verið stærstur. Rannsókn á vegum Gallup sýnir að um 11% Íslendinga versluðu í það minnsta eina jólagjöf á netinu árið 2007 en 10 árum seinna nam hlutfallið 43% og þar af 18% sem versluðu allar sínar jólagjafir á netinu. Frá því árinu 2017 hefur netverslun Íslendinga ríflega tvöfaldast og aukið hlutdeild sína af heildarveltu verslunar um tæplega 85%. Miðað við þá þróun og núverandi ástand mætti ætla að hlutfall þeirra sem versla jólagjafir á netinu geti stóraukist þetta árið. Íslensk netverslun samkeppnishæfari en áður Á umræddum markaði netverslana ríkir mikil samkeppni og ekki einungis á meðal íslenskra fyrirtækja. Sífellt fleiri erlendar verslanir bjóða nú vörusendingar til Íslands án þess að setja upp verslun hér á landi með tilheyrandi kostnaði. Samkeppnin er að stórum hluta fólgin í verðlagi þar sem oft er hægt að nálgast sömu eða sambærilegar vörur hér á landi og úti. Spurningin er hvort erlendar eða íslenskar netverslanir séu með yfirhöndina í dag? Krónan hefur gefið talsvert eftir það sem af er ári og leiða má að því líkur að sé nokkuð minni stemming fyrir erlendum netverslunum í dag en á móti hefur veikingu krónunnar fylgt allnokkur verðbólga sem er þó misjöfn á milli vöruflokka. Vörur seldar í evrum eru tæplega 20% dýrari í krónum talið, í dollurum 13% dýrari og í pundum um 12% dýrari en þær voru í upphafi árs. Vörur í innlendum verslunum hafa ekki hækkað jafn mikið í verði og því sem nemur veikingu krónunnar í flestum tilvikum ef mögulega eru frátalin raftæki sem versluð eru í pundum. Því virðist sem innlend netverslun sé í það minnsta samkeppnishæfari við erlenda en hún var í upphafi ársins. Netverslanir komnar til að vera COVID hefur breytt aðstæðum markaðarins og þvingað verslanir til fjárfestinga í netverslun sem þær munu koma til með að búa að næstu árin. Með því að vera nógu snemma í því í ár mætti mögulega spara eilítið en þó mun ég ekki reyna verðmeta þá ánægju sem fylgir því að rölta niður Laugarveginn á Þorláksmessu að kaupa síðustu jólagjafirnar. Allur er varinn góður Nú þegar meira er farið að bera á svikum tengdum netnotkun og þar með vefverslun má loks benda á að allur er varinn góður. Með aukinni netverslun aukast líkurnar á því að óprúttnir aðilar freisti þess að brjóta á okkur með hinum ýmsu leiðum. Það er því góð regla að fara varlega við viðskipti á vefnum og forðast eins og kostur er að gefa upp kortanúmer nema eftir traustum og viðurkenndum leiðum. Höfundur er hagfræðingur í Greiningu Íslandsbanka. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Neytendur Verslun Jól Tryggvi Snær Guðmundsson Verðlag Mest lesið Árið er 1990 Rebekka Hilmarsdóttir Skoðun Bestun Seðlabankastjóra Karl Guðlaugsson Skoðun Létt Borgarlína og bráðavandi umferðar Elías B. Elíasson,Þórarinn Hjaltason Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Þetta er tómarúmið ykkar Eva Dögg Jón Kaldal Skoðun Kæri Jón Kaldal Eva Dögg Davíðsdóttir Skoðun Er óverðtryggða lánið að ganga frá fjölskyldunni? Alma Björk Ástþórsdóttir Skoðun Flug frá Keflavík til Köben tekur styttri tíma en meðaltími nauðgunar Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun HSÍ er okkur öllum til skammar Björn B. Björnsson Skoðun Halldór 29.06.2024 Halldór Skoðun Skoðun Árið er 1990 Rebekka Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Létt Borgarlína og bráðavandi umferðar Elías B. Elíasson,Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Bestun Seðlabankastjóra Karl Guðlaugsson skrifar Skoðun Nýr tækniskóli rís við Flensborgarhöfn í Hafnarfirði Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Úr samkeppni í einokun? Sigríður Margrét Oddsdóttir,Anna Hrefna Ingimundarsdóttir skrifar Skoðun Að mála sig út í horn Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Verst fyrir fámennustu ríkin Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað getum við tekið á móti mörgum? Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Yazan, Kant og siðleg breytni á Íslandi Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Dauðinn og skattarnir skrifar Skoðun Áskorun ÖBÍ og Þroskahjálpar til ráðherra og þingmanna Alma Ýr Ingólfsdóttir,Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar Skoðun Flug frá Keflavík til Köben tekur styttri tíma en meðaltími nauðgunar Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hvers vegna getur ein greiðsla á ári frá TR verið góður kostur? Sigurjón Skúlason skrifar Skoðun Í gíslingu Ríkislögmanns, samtryggingar og spillingar Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Þegar andi Mussolini svífur yfir vötnunum og titlar verða langir Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Af málathöfnum Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Etanól í glansumbúðum Ingibjörg Rósa Björnsdóttir skrifar Skoðun Kæri Jón Kaldal Eva Dögg Davíðsdóttir skrifar Skoðun Fölsk vernd fæðingarorlofslaga fyrir verðandi feður? Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Gaza - hvað getum við gert? Guðrún María Jónsdóttir,Hulda María Einarsdóttir,Sunna Snædal,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Palestína og Vestur-Sahara – Tvær vonlausar aðskilnaðarhreyfingar Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Græn svæði Rúna Sif Stefánsdóttir skrifar Skoðun HSÍ er okkur öllum til skammar Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Stór skref í átt að réttlæti Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Ógreindir víkingar Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir,Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Húsnæðisátak Reykjavíkur á fullu skriði Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til Ásmundar Einars barnamálaráðherra Brynjar Bragi Einarsson skrifar Skoðun Sjókvíeldi: aðför gegn náttúrunni Daníel Þröstur Pálsson skrifar Skoðun Þarf heppni til að fæðingarorlof með fjölbura gangi upp? Margrét Finney Jónsdóttir skrifar Skoðun Árangursríkur þingvetur skilar samfélaginu í rétta átt Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Sjá meira
Ætla má að netverslun gegni stóru hlutverki í jólainnkaupum þetta árið, bæði vegna sóttvarnaraðgerða og fælni við fjölmennar samkomur. Ódýrari jólagjafir í nóvember Íslenskir karlmenn halda því oft fram að þeir vinni best undir pressu og svo virðist sem kynbræður þeirra úti í heimi séu sama sinnis. Í Bandaríkjunum bíður um fjórðungur karla með jólagjafirnar fram á síðasta dag. Konur eru hins vegar frekar fyrr á ferðinni en fara á móti fleiri verslunarferðir og versla að jafnaði fleiri gjafir. Karlar meta á hinn bóginn árangur ferðarinnar fremur á því hversu mörgum pökkum þeir skila í hús og vilja heldur ljúka þeim öllum af í einni ferð. Dagarnir „Singles day“ (11. nóvember) og „Black Friday“ (fjórði föstudagur nóvembermánaðar) eru tveir af stærri útsöludögum ársins víða erlendis. Þeir hafa ekki alltaf verið hluti af íslenskri verslunarmenningu en hafa sótt í sig veðrið á síðustu árum. Þó svo munur á verðlagi nóvember og desembermánaðar nái lengra aftur en tilkoma þessara miklu útsöluhátíða geta afslættir sem þeim tengjast verið umtalsverðir og hafa að líkindum nokkur áhrif á vísitölu neysluverðs. Lítum aðeins betur á þennan mun á verðlagi í tveimur síðustu mánuðum ársins. Vísitala neysluverðs hækkar að jafnaði meira í desembermánuði og mögulega gæti því verið hægt að spara einhverja aura með því að vera fyrr á ferðinni. Þar sem konur versla jólagjafir að meðaltali nokkuð fyrr en karlar mætti að sama skapi spyrja sig hvort þær geri með því betri kaup. Alltént getur verið gott að vita af því að verðlag á það til að taka eins og eitt skref upp á við í jólamánuðinum. Netverslun á fljúgandi siglingu Þrátt fyrir jákvæðar fréttir af þróun kórónuveirufaraldursins bendir margt til þess að jólagjafaverslun verði með öðru sniði þetta árið og hluti netverslunar gæti aukist umtalsvert. Fyrirtæki landsins hafa brugðist við sóttvarnaraðgerðum og samkomutakmörkunum með því að auka við þjónustustig á vefnum og betrumbæta netverslun. Slík verslun hefur verið í umtalsverðum vexti á síðustu árum en taka verður tillit til þess að við Íslendingar vorum nokkuð seinir að tileinka okkur þann verslunarmáta. Netverslun hefur aukist jafnt og þétt á milli ársfjórðunga og hefur síðasti fjórðungur ársins alltaf verið stærstur. Rannsókn á vegum Gallup sýnir að um 11% Íslendinga versluðu í það minnsta eina jólagjöf á netinu árið 2007 en 10 árum seinna nam hlutfallið 43% og þar af 18% sem versluðu allar sínar jólagjafir á netinu. Frá því árinu 2017 hefur netverslun Íslendinga ríflega tvöfaldast og aukið hlutdeild sína af heildarveltu verslunar um tæplega 85%. Miðað við þá þróun og núverandi ástand mætti ætla að hlutfall þeirra sem versla jólagjafir á netinu geti stóraukist þetta árið. Íslensk netverslun samkeppnishæfari en áður Á umræddum markaði netverslana ríkir mikil samkeppni og ekki einungis á meðal íslenskra fyrirtækja. Sífellt fleiri erlendar verslanir bjóða nú vörusendingar til Íslands án þess að setja upp verslun hér á landi með tilheyrandi kostnaði. Samkeppnin er að stórum hluta fólgin í verðlagi þar sem oft er hægt að nálgast sömu eða sambærilegar vörur hér á landi og úti. Spurningin er hvort erlendar eða íslenskar netverslanir séu með yfirhöndina í dag? Krónan hefur gefið talsvert eftir það sem af er ári og leiða má að því líkur að sé nokkuð minni stemming fyrir erlendum netverslunum í dag en á móti hefur veikingu krónunnar fylgt allnokkur verðbólga sem er þó misjöfn á milli vöruflokka. Vörur seldar í evrum eru tæplega 20% dýrari í krónum talið, í dollurum 13% dýrari og í pundum um 12% dýrari en þær voru í upphafi árs. Vörur í innlendum verslunum hafa ekki hækkað jafn mikið í verði og því sem nemur veikingu krónunnar í flestum tilvikum ef mögulega eru frátalin raftæki sem versluð eru í pundum. Því virðist sem innlend netverslun sé í það minnsta samkeppnishæfari við erlenda en hún var í upphafi ársins. Netverslanir komnar til að vera COVID hefur breytt aðstæðum markaðarins og þvingað verslanir til fjárfestinga í netverslun sem þær munu koma til með að búa að næstu árin. Með því að vera nógu snemma í því í ár mætti mögulega spara eilítið en þó mun ég ekki reyna verðmeta þá ánægju sem fylgir því að rölta niður Laugarveginn á Þorláksmessu að kaupa síðustu jólagjafirnar. Allur er varinn góður Nú þegar meira er farið að bera á svikum tengdum netnotkun og þar með vefverslun má loks benda á að allur er varinn góður. Með aukinni netverslun aukast líkurnar á því að óprúttnir aðilar freisti þess að brjóta á okkur með hinum ýmsu leiðum. Það er því góð regla að fara varlega við viðskipti á vefnum og forðast eins og kostur er að gefa upp kortanúmer nema eftir traustum og viðurkenndum leiðum. Höfundur er hagfræðingur í Greiningu Íslandsbanka.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Áskorun ÖBÍ og Þroskahjálpar til ráðherra og þingmanna Alma Ýr Ingólfsdóttir,Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar
Skoðun Flug frá Keflavík til Köben tekur styttri tíma en meðaltími nauðgunar Guðný S. Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Gaza - hvað getum við gert? Guðrún María Jónsdóttir,Hulda María Einarsdóttir,Sunna Snædal,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Palestína og Vestur-Sahara – Tvær vonlausar aðskilnaðarhreyfingar Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun