Viðskipti innlent

Atvinnuleysi í janúar jafnmikið og rétt eftir hrun

Kristín Ólafsdóttir skrifar
Nú er nokkuð ljóst að það verða hinar ýmsu greinar ferðaþjónustu sem verða einna verst úti, að því er segir í Hagsjá Landsbankans.
Nú er nokkuð ljóst að það verða hinar ýmsu greinar ferðaþjónustu sem verða einna verst úti, að því er segir í Hagsjá Landsbankans. Vísir/vilhelm

Staðan á vinnumarkaði minnir töluvert á ástandið hér á landi á árinu 2008 þegar fjármálakerfið hrundi til grunna með víðtækum afleiðingum fyrir fyrirtæki og launafólk, að því er fram kemur í nýrri Hagsjá Landsbankans. Atvinnuleysi í desember 2008 var 4,8%, eða jafnmikið og það var nú í janúar 2020.

Atvinnuleysi hefur aukist mikið á landinu síðustu mánuði. Skráð atvinnuleysi var 5,0% að meðaltali á landinu öllu í febrúar og 9,1% á Suðurnesjum. Í Hagsjá síðustu viku kemur jafnframt fram að skráð atvinnuleysi hafi verið að meðaltali 3,6% á síðasta ári.

„Staðan í október sl. sýnir að hæsta hlutfall atvinnulausra var að finna hjá ferðaskrifstofum og í flutningum með flugi. Bygging húsnæðis og veitingasala komu skammt þar á eftir. Á árinu 2018 hafði fjöldi launþega í einkennandi greinum ferðaþjónustu ríflega tvöfaldast frá árinu 2008.“

Sjá einnig: Þetta vitum við um aðgerðir stjórnvalda vegna áhrifa kórónuveirunnar á íslenskt efnahagslíf

Í nýrri Hagsjá er ástandið í efnahagslífinu vegna kórónuveirunnar nú borið saman við ástandið í hruninu 2008. Þar kemur fram að í upphafi ársins 2008 hafi skráð atvinnuleysi verið í sögulegu lágmarki, 1%, og var einungis 1,3% í september. „Þá fóru hörmungarnar að dynja yfir og atvinnuleysið var 3,3% í nóvember og 4,8% í desember.“

Í nóvember 2008 voru samþykkt lög frá Alþingi um breytingar á atvinnuleysisbótakerfinu vegna sérstakra aðstæðna á vinnumarkaði. Einnig hefur verið gripið til margvíslegra aðgerða í ástandinu nú og frekari aðgerðir stjórnvalda eru í burðarliðnum.

Árið 2008 gengu breytingarnar út á að reyna að viðhalda ráðningarsambandi sem flestra launþega í stað þess að til mikilla uppsagna kæmi Þannig voru opnaðir möguleikar fyrir launafólk að fara í lægra starfshlutfall og geta þá fengið bætur á móti launum án þess að tekjurnar hefðu áhrif til lækkunar bótafjárhæðar, líkt og nú er verið að gera.

„Margir nýttu sér þessi lagaákvæði á árinu 2009 og voru á milli 1.300 og 2.200 einstaklingar í hlutastörfum og á milli 600 og 1.300 sjálfstætt starfandi í hverjum mánuði sem þáðu bætur vegna samdráttar í rekstri. Meðalfjöldi einstaklinga sem fékk hlutabætur á móti skerðingu var um 1.700 og meðalfjöldi sjálfstætt starfandi var um 950. Samanlagt voru það því að meðaltali 2.650 einstaklingar sem nutu þessa úrræðis. Nú í lok janúar voru tæplega 9.800 manns á atvinnuleysisskrá þannig að ljóst er að aðgerðir af þessu tagi geta skipt verulegu máli. Nú þegar er komið fram frumvarp um álíka aðgerðir,“ segir í Hagsjá Landsbankans.

„Atvinnuleysið sem hófst á árinu 2008 bitnaði mest á fólki úr fjármálageiranum og í byggingarstarfsemi. Fækkun starfa í þeim greinum var veruleg á næstu misserum þar á eftir. Nú er nokkuð ljóst að það verða hinar ýmsu greinar ferðaþjónustu sem verða einna verst úti.“

Hagsjáin í heild: Nú reynir á vinnumarkaðsyfirvöld og kerfi líkt og árið 2008


Tengdar fréttir

Gunnar fylgdist með allri fjölskyldunni smitast smám saman

„Við fengum skilaboð í síðustu viku um að það yrðu allir sendir heim úr öðrum bekk úr skólanum hjá syni mínum. Við reiknuðum bara með að það væru allir í skólanum. Svo fáum við skilaboð daginn eftir um að það hafi verið starfsmaður í skólanum sem hafði bein samskipti við son okkar sem hafði greinst með Covid-19.“






Fleiri fréttir

Sjá meira


×