Ógnvekjandi að sjá verðbólguna vaxa í miklu atvinnuleysi Sunna Karen Sigurþórsdóttir skrifar 29. apríl 2021 19:30 Anna Hrefna segir launaþróunina skýra stóran part af þeirri stöðu sem nú sé uppi. Vísir/Arnar Verðbólga hefur ekki verið meiri í átta ár og óttast forstöðumaður efnahagssviðs Samtaka atvinnulífsins að grípa þurfi til vaxtahækkana sem muni bíta heimilin sérstaklega. Launaþróun spili stóran þátt og ógnvekjandi að sjá verðbólguna vaxa í miklu atvinnuleysi. Verðbólga hefur verið yfir 2,5 prósenta markmiði Seðlabankans síðast liðna ellefu mánuði. Hún mældist 4,3 prósent í mars en er komin upp í 4,6 prósent nú í apríl og hefur ekki verið meiri frá því í febrúar 2013 þegar hún var 4,8 prósent. Húsnæðiskostnaður vegur þyngst í hækkun vísitölunnar, sem fór upp um 2,5 prósent, auk hækkunar á mat og drykk, um 1,1 prósent og skýrist að mestu af verðhækkun á mjólkurvörum. Samtök atvinnulífsins telja launaþróun á síðastliðnu ári vanmetinn áhrifaþátt í verðbólgunni. „Það eru auðvitað ýmsir þættir sem valda. Það eru til dæmis vaxtalækkanir sem hafa átt sér stað að undanförnu og líka launaþróunin. Það hafa verið verulegar launahækkanir að undanförnu eins og við höfum séð í launavísitölunni, 11 prósent launahækkanir, síðastliðið ár. Þannig að þetta setur allt þrýsting til hækkunar verðlags sem við erum að sjá brjótast fram núna,” segir Anna Hrefna Ingimundardóttir, forstöðumaður efnahagssviðs SA. Þannig hafi bæði launahækkanir og vaxtalækkanir ýtt undir hækkun fasteignaverðs sem skýri aukna verðbólgu að miklu leyti. „Auðvitað hefði maður viljað sjá þessar tölur þróast öðruvísi þar sem launahækkanir voru alls ekki í takti við neitt annað sem er í gangi í efnahagslífinu í dag og það mikla tjón sem hefur orðið hérna. Það erfitt að standa undir þeim án þess að velta þeim út í verðlag,” segir hún, Heimilin muni finna sérstaklega fyrir verðbólgunni. „Aukin verðbólga eykur greiðslubyrði þeirra sem eru með verðtryggð lán en þeir sem eru með óverðtryggð - það verður erfitt ef Seðlabankinn neyðist til að hækka vexti þá mun þetta bíta allverulega. Og við sjáum það að samsetning þeirra sem eru að taka ný húsnæðislán er þannig að virkni peningastefnunnar mun einmitt aukast þannig að vaxtahækkanir munu kannski bíta meira en oft áður. Þá á heimilin þar sem heimilin eru í auknum mæli að kjósa sér óverðtryggð lán á breytilegum vöxtum.” Staðan sé erfið og ekki ólíklegt að Seðlabankinn bregðist við með vaxtahækkunum. „Þetta er mjög brothætt staða og svolítið ógnvekjandi að sjá verðbólguna fara af stað á meðan atvinnuleysi er enn mikið og maður óttast að það þurfi mögulega að grípa til vaxtahækkana, vonum auðvitað að þess gerist ekki þörf. Ég held það væri ofboðslega jákvætt ef það væri hægt að koma hjólum hagkerfisins í gang í sumar ef bólusetningaáform ganga vel og allt gengur eftir þar, þannig að við getum tekið á móti fjölda ferðamanna. Þá gætum bæði unnið á atvinnuleysinu og gjaldeyristekjurnar myndu vinna á móti þessum verðbóluþrýstingi. Ég held að það væri besti þróunin sem við gætum séð fyrir okkur,” segir Anna Hrefna. Fréttin hefur verið uppfærð. Efnahagsmál Húsnæðismál Verðlag Íslenska krónan Mest lesið Opna baðstað í Kerlingarfjöllum um helgina Viðskipti innlent Svekkjandi uppgjör og aðstoðarforstjórinn látinn róa Viðskipti innlent Ómar fær fyrir ferðina Neytendur Senda tækið til útlanda til skoðunar og vilja endurgreiða Steinunni Neytendur Betra en ekki að viðurkenna mistökin Atvinnulíf Sex fyrirtæki sektuð vegna nikotínauglýsinga Neytendur Sjálfbærniskólinn opnar: Reglugerðin mun líka hafa áhrif á lítil og meðalstór fyrirtæki Atvinnulíf Sjálfbærniskólinn: Mörg fyrirtæki að gera geggjað góða hluti án þess að átta sig á því Atvinnulíf Verðskrá Lufthansa hækkar vegna nýs umhverfisgjalds Neytendur Kjarnorkubréf Einsteins til sölu Viðskipti erlent Fleiri fréttir Opna baðstað í Kerlingarfjöllum um helgina Svekkjandi uppgjör og aðstoðarforstjórinn látinn róa Arion banki greiði Seðlabankanum 585 milljónir Rannveig hættir í Seðlabankanum Íslensk hugbúnaðarlausn greinir kolefnisspor innkaupa fyrirtækja Flýta ekki vaxtaákvörðun þrátt fyrir áköll Flestar íbúðir seljist undir eða á auglýstu verði Ýmir Örn fer frá N1 Verðbólga nú 5,8 prósent Icelandair kaupir Airbus flughermi Í maí voru 5800 atvinnulausir Snúa vörn í sókn og kynna eldfjallaleið fyrir ferðamenn Andri Þór Viðskiptafræðingur ársins 2024 Hafa ekki nokkrar áhyggjur af fækkun ferða Seldu til rannsóknarrisa: „Maður þarf að vera draumóramaður“ Gugga í Gatsby kveður: „Margar konur búnar að skæla hérna inni“ Wok on-veldið falt Unnur vaktar fjármálin í Danmörku Húrra Reykjavík opnar á Keflavíkurflugvelli Bein útsending: Kynna yfirtökutilboðið Gefa út kynjað skuldabréf Sóttu rúman milljarð í fjármögnun Hundrað manna hjúkrunarheimili gæti sparað tugi milljóna með smáforriti Taka tvö í Vesturbugt Spilafíklar geti lokað á fjárhættuspil hjá Indó Jón nýr forstjóri Veritas María Björk tekur við af Orra Vinna eins og hakkarar en eftir skýrum reglum Fleiri kaupi ódýrar íbúðir án þess að taka lán Íslensk ferðaþjónusta verði að vaxa í sátt við samfélagið Sjá meira
Verðbólga hefur verið yfir 2,5 prósenta markmiði Seðlabankans síðast liðna ellefu mánuði. Hún mældist 4,3 prósent í mars en er komin upp í 4,6 prósent nú í apríl og hefur ekki verið meiri frá því í febrúar 2013 þegar hún var 4,8 prósent. Húsnæðiskostnaður vegur þyngst í hækkun vísitölunnar, sem fór upp um 2,5 prósent, auk hækkunar á mat og drykk, um 1,1 prósent og skýrist að mestu af verðhækkun á mjólkurvörum. Samtök atvinnulífsins telja launaþróun á síðastliðnu ári vanmetinn áhrifaþátt í verðbólgunni. „Það eru auðvitað ýmsir þættir sem valda. Það eru til dæmis vaxtalækkanir sem hafa átt sér stað að undanförnu og líka launaþróunin. Það hafa verið verulegar launahækkanir að undanförnu eins og við höfum séð í launavísitölunni, 11 prósent launahækkanir, síðastliðið ár. Þannig að þetta setur allt þrýsting til hækkunar verðlags sem við erum að sjá brjótast fram núna,” segir Anna Hrefna Ingimundardóttir, forstöðumaður efnahagssviðs SA. Þannig hafi bæði launahækkanir og vaxtalækkanir ýtt undir hækkun fasteignaverðs sem skýri aukna verðbólgu að miklu leyti. „Auðvitað hefði maður viljað sjá þessar tölur þróast öðruvísi þar sem launahækkanir voru alls ekki í takti við neitt annað sem er í gangi í efnahagslífinu í dag og það mikla tjón sem hefur orðið hérna. Það erfitt að standa undir þeim án þess að velta þeim út í verðlag,” segir hún, Heimilin muni finna sérstaklega fyrir verðbólgunni. „Aukin verðbólga eykur greiðslubyrði þeirra sem eru með verðtryggð lán en þeir sem eru með óverðtryggð - það verður erfitt ef Seðlabankinn neyðist til að hækka vexti þá mun þetta bíta allverulega. Og við sjáum það að samsetning þeirra sem eru að taka ný húsnæðislán er þannig að virkni peningastefnunnar mun einmitt aukast þannig að vaxtahækkanir munu kannski bíta meira en oft áður. Þá á heimilin þar sem heimilin eru í auknum mæli að kjósa sér óverðtryggð lán á breytilegum vöxtum.” Staðan sé erfið og ekki ólíklegt að Seðlabankinn bregðist við með vaxtahækkunum. „Þetta er mjög brothætt staða og svolítið ógnvekjandi að sjá verðbólguna fara af stað á meðan atvinnuleysi er enn mikið og maður óttast að það þurfi mögulega að grípa til vaxtahækkana, vonum auðvitað að þess gerist ekki þörf. Ég held það væri ofboðslega jákvætt ef það væri hægt að koma hjólum hagkerfisins í gang í sumar ef bólusetningaáform ganga vel og allt gengur eftir þar, þannig að við getum tekið á móti fjölda ferðamanna. Þá gætum bæði unnið á atvinnuleysinu og gjaldeyristekjurnar myndu vinna á móti þessum verðbóluþrýstingi. Ég held að það væri besti þróunin sem við gætum séð fyrir okkur,” segir Anna Hrefna. Fréttin hefur verið uppfærð.
Efnahagsmál Húsnæðismál Verðlag Íslenska krónan Mest lesið Opna baðstað í Kerlingarfjöllum um helgina Viðskipti innlent Svekkjandi uppgjör og aðstoðarforstjórinn látinn róa Viðskipti innlent Ómar fær fyrir ferðina Neytendur Senda tækið til útlanda til skoðunar og vilja endurgreiða Steinunni Neytendur Betra en ekki að viðurkenna mistökin Atvinnulíf Sex fyrirtæki sektuð vegna nikotínauglýsinga Neytendur Sjálfbærniskólinn opnar: Reglugerðin mun líka hafa áhrif á lítil og meðalstór fyrirtæki Atvinnulíf Sjálfbærniskólinn: Mörg fyrirtæki að gera geggjað góða hluti án þess að átta sig á því Atvinnulíf Verðskrá Lufthansa hækkar vegna nýs umhverfisgjalds Neytendur Kjarnorkubréf Einsteins til sölu Viðskipti erlent Fleiri fréttir Opna baðstað í Kerlingarfjöllum um helgina Svekkjandi uppgjör og aðstoðarforstjórinn látinn róa Arion banki greiði Seðlabankanum 585 milljónir Rannveig hættir í Seðlabankanum Íslensk hugbúnaðarlausn greinir kolefnisspor innkaupa fyrirtækja Flýta ekki vaxtaákvörðun þrátt fyrir áköll Flestar íbúðir seljist undir eða á auglýstu verði Ýmir Örn fer frá N1 Verðbólga nú 5,8 prósent Icelandair kaupir Airbus flughermi Í maí voru 5800 atvinnulausir Snúa vörn í sókn og kynna eldfjallaleið fyrir ferðamenn Andri Þór Viðskiptafræðingur ársins 2024 Hafa ekki nokkrar áhyggjur af fækkun ferða Seldu til rannsóknarrisa: „Maður þarf að vera draumóramaður“ Gugga í Gatsby kveður: „Margar konur búnar að skæla hérna inni“ Wok on-veldið falt Unnur vaktar fjármálin í Danmörku Húrra Reykjavík opnar á Keflavíkurflugvelli Bein útsending: Kynna yfirtökutilboðið Gefa út kynjað skuldabréf Sóttu rúman milljarð í fjármögnun Hundrað manna hjúkrunarheimili gæti sparað tugi milljóna með smáforriti Taka tvö í Vesturbugt Spilafíklar geti lokað á fjárhættuspil hjá Indó Jón nýr forstjóri Veritas María Björk tekur við af Orra Vinna eins og hakkarar en eftir skýrum reglum Fleiri kaupi ódýrar íbúðir án þess að taka lán Íslensk ferðaþjónusta verði að vaxa í sátt við samfélagið Sjá meira
Sjálfbærniskólinn opnar: Reglugerðin mun líka hafa áhrif á lítil og meðalstór fyrirtæki Atvinnulíf
Sjálfbærniskólinn opnar: Reglugerðin mun líka hafa áhrif á lítil og meðalstór fyrirtæki Atvinnulíf