Þegar karlmenn grípa fram í fyrir konum Rakel Sveinsdóttir skrifar 28. október 2021 07:00 Rannsóknir hafa sýnt að það er oftar gripið fram í fyrir konum og körlum og að konur þykja jafnvel algjörar frekjur ef þær eru ákveðnar í því að tala samt. Vísir/Getty Rannsóknir hafa sýnt að það er oftar gripið fram í fyrir konum þegar þær eru að tala, í samanburði við karlmenn. Sem dæmi má nefna niðurstöður rannsóknar sem gerð í George Washington University þar sem niðurstöður sýna að karlmenn grípa fram í fyrir konum 33% oftar en við karlmenn. Frægt er orðið það dæmi sem þótti kristalla þennan ósið karlmanna sérstaklega vel. Það var í kappræðum Kamala Harris varaforseta Bandaríkjanna og forvera hennar, Mike Pence, sem þá greip frammí fyrir Harris í alls tíu skipti. Og hún svaraði: „Herra Pence, ég er að tala.“ Hverjir og hvar er þetta helst að finna? Þessi ósiður er mest áberandi í karllægu umhverfi. Hvort heldur sem er á karllægum vinnustöðum eða á fundum þar sem karlmenn eru í meirihluta. Rannsóknir hafa hins vegar einnig sýnt að konur eiga það oftar til að tala í hálfgerðum spurningartón. Eða eru nánast of kurteisar. Svara til dæmis: „Fyrirgefðu, má ég klára?“ Sem í raun hljómar eins og beiðni til þess sem greip fram í. Til að bæta gráu ofan á svart er stundum vísað í konur sem algjörar frekjur, ef þær eru ekki kurteisar þegar þær þagga niður í þeim sem greip fram í og halda áfram að tala. En hér eru nokkur góð ráð. 1. Settu sjálfstraust í röddina Talaðu af öryggi. Hátt og skýrt. Því þegar þú talar af miklu öryggi er það erfiðara fyrir aðra að grípa fram í fyrir þér. 2. Ekki taka þessu persónulega Það finnst öllum leiðinlegt þegar að fólk grípur fram í fyrir þeim. En reyndu að taka fram í gripinu ekki persónulega, því það er ekkert betra fyrir þig að halda áfram en að fólk heyri að þú stuðaðist eða ert orðin pirruð yfir ókurteisinni. Á fundum getur það til dæmis gerst að fólk tekur meira eftir því að þú ert orðin pirruð, heldur en að það muni eftir því að verið var að grípa fram í fyrir þér. Einbeittu þér bara að því sem þú ætlar að segja. 3. Haltu áfram að tala Ekki gefast upp þótt það sé gripið fram í fyrir þér. Haltu hreinlega áfram að tala og hækkaðu aðeins róminn ef þú þarft þess, til að þagga niður í þeim sem greip fram í fyrir þér. Þetta hljómar ekkert skemmtilega og er það ekki. En þegar það er verið að „tala yfir þig,“ er þetta ráð sem þú þarft hreinlega að grípa til. Þannig að haltu áfram að tala þar til þú hefur klárað að segja það sem þú ætlaðir þér. 4. Ekki afsaka þig Ef viðkomandi aðili heldur áfram að grípa fram í fyrir þér (svona eins og margar konur kannast við), er um að gera að stoppa viðkomandi með því að segja að þú ætlir að klára. En ekki biðja um leyfi til þess að klára. Tilkynntu það bara. Dæmi: Ekki segja: „Fyrirgefðu, má ég klára?“ Segðu frekar: „Fyrirgefðu, ég ætla að klára.“ Sumum konum hefur nýst vel að leggja svona setningar á minnið. Til dæmis væri hægt að taka Kamala Harris sem fyrirmynd og læra setninguna hennar: „Herra Pence, ég er að tala.“ 5. Taktu áfram þátt Segjum sem svo að allt ofangreint virki ekki, sá sem greip fram í fyrir þér heldur áfram að gera það eins og margar konur kannast við. Hér er aðalmálið að draga sig EKKI í hlé, heldur halda áfram að taka þátt í samræðunum. Ef þú nærð ekki að klára þitt mál, er til dæmis hægt að taka þátt með því að taka undir eða gefa endurgjöf á eitthvað sem aðrir eru að segja. Eða að koma þínu að aftur aðeins síðar á fundinum. Gott er að hugsa þetta eins og að slá tvær flugur í einu höggi: Sýna að þú ert góður liðsmaður og um leið að þú ert ófeimin við að taka þátt í umræðum. Jafnréttismál Góðu ráðin Vinnustaðamenning Vinnumarkaður Vinnustaðurinn Tengdar fréttir Ómeðvituð hlutdrægni: Fjórar dæmisögur um ójafnrétti á vinnustöðum „Ég kalla þau plástra,“ segir Sóley Tómasdóttir kynja- og fjölbreytileikafræðingur hjá Just Consulting um þau tæki sem samfélagið hefur þróað til að reyna að ráða, eins og með handafli, við birtingarmyndir miséttis. 14. október 2021 07:00 Launamunur mestur í karllægum starfsstéttum „Fljótt á litið virðist þetta mjög tengt hve störfin eru kynbundin, í skrifstofuhópnum eru konur í miklum meirihluta og þar er jöfnuðurinn meiri en því hærra sem hlutfall karla er í starfsstéttinni þá eykst ójöfnuðurinn meiri,“ segir Víðir Ragnarsson, forstöðumaður ráðgjafar hjá PayAnalytics um niðurstöður nýrrar rannsóknar á launamunum kynjanna. 13. október 2021 07:02 Stjórnarkonur ósáttar: Karlaklíkur útiloka konur í forstjórastólinn Stjórnarkonur í skráðum félögum á Íslandi telja ráðningaferli í forstjórastól oft útilokandi fyrir konur. Þær kalla stjórnir í heild sinni til ábyrgðar. Þá telja margar ráðningaferlin oft meingölluð. Það eigi einnig við um ráðningar þar sem leitað er til fagaðila. Þetta og fleira kemur fram í niðurstöðum nýrrar rannsóknar sem birtar eru í dag og meira en helmingur stjórnarkvenna í skráðum félögum á Íslandi tók þátt í. 22. júní 2021 07:01 Konur sem berjast fyrir jafnrétti verða oft fyrir aðkasti „Ég vona að lagasetningin sé innlegg í þá viðhorfbreytingu sem byggir á að konur geti tekið þátt í kynferðislegri háttsemi án þess að eiga á hætti að verða fyrir kynferðislegu ofbeldi. Það er ekki bara áfall og kostnaður fyrir einstaklinga sem fyrir slíku verða, heldur samfélagið og þannig atvinnulífið,” segir María Bjarnadóttir lögfræðingur, en hún skrifaði greiningagerðina fyrir íslensk stjórnvöld sem ný lög um stafrænt ofbeldi byggir á. 25. febrúar 2021 07:01 Mest lesið „Eitthvað við kvöldin og nóttina sem ég heillast af“ Atvinnulíf Misboðið hvernig staðið var að uppsögnum hjá nýjum eiganda Viðskipti innlent Stöðluðu húsin frá Límtré Vírneti hafa slegið í gegn Samstarf Dýrara að gera ekkert: „Erum öll að pissa í sömu laugina“ Atvinnulíf Sekta Google um meira en allan pening heimsins Viðskipti erlent Úrelt kerfi: „Síðan kom bara einhver bíll og tæmdi allt“ Atvinnulíf „Ekkert ósvipaður leikur og menn léku í bönkunum fyrir bankahrun“ Atvinnulíf „Fyrsta verk er án gríns að fá mér lýsi og tékka á Vísi“ Atvinnulíf Sorp: Fólk að hoppa niður plastið í tunnunum til að þjappa því Atvinnulíf Adidas og Ye sættast Viðskipti erlent Fleiri fréttir „Eitthvað við kvöldin og nóttina sem ég heillast af“ Dýrara að gera ekkert: „Erum öll að pissa í sömu laugina“ Úrelt kerfi: „Síðan kom bara einhver bíll og tæmdi allt“ Sorp: Fólk að hoppa niður plastið í tunnunum til að þjappa því „Ekkert ósvipaður leikur og menn léku í bönkunum fyrir bankahrun“ „Fyrsta verk er án gríns að fá mér lýsi og tékka á Vísi“ Kosningaspenna á vinnustöðum og rifrildi um pólitík Sif Jakobs: „Ekta demantar eru nú einfaldlega ræktaðir“ „Hörðustu samningaviðræðurnar voru við yngsta fólkið Eitraður starfsmaður og góð ráð „Enginn kvartað yfir því þegar ég hef skúrað“ Ekki trompast við fólk í vinnu eða á fundum „Síðan kemur í ljós að við erum í gjörólíkum störfum“ „Opinberi geirinn er að breytast og þar þarf mikinn fjölda verkefnastjóra“ B-týpa sem vill verða A en þarf tíma til að „morgna sig“ Fólki á helst að líða betur eftir vinnudaginn en þegar það mætti Slökkt á asanum: „Hljómar kannski auðveldlega en er það ekki“ Konurnar ofþreyttar en karlmenn vilja meiri frið til að vinna „Allir alltaf að segja að hann sé svo mjúkur“ „Frekar kvöldsvæfur heldur en morgunfúll“ Atvinnumissir: „Það var rosa skrýtið að lenda í þessu“ „En það hefur líka margt fallegt komið út úr þessu“ „Breytingaskeið kvenna hefur líka áhrif á karlavinnustaði“ Sjá meira
Sem dæmi má nefna niðurstöður rannsóknar sem gerð í George Washington University þar sem niðurstöður sýna að karlmenn grípa fram í fyrir konum 33% oftar en við karlmenn. Frægt er orðið það dæmi sem þótti kristalla þennan ósið karlmanna sérstaklega vel. Það var í kappræðum Kamala Harris varaforseta Bandaríkjanna og forvera hennar, Mike Pence, sem þá greip frammí fyrir Harris í alls tíu skipti. Og hún svaraði: „Herra Pence, ég er að tala.“ Hverjir og hvar er þetta helst að finna? Þessi ósiður er mest áberandi í karllægu umhverfi. Hvort heldur sem er á karllægum vinnustöðum eða á fundum þar sem karlmenn eru í meirihluta. Rannsóknir hafa hins vegar einnig sýnt að konur eiga það oftar til að tala í hálfgerðum spurningartón. Eða eru nánast of kurteisar. Svara til dæmis: „Fyrirgefðu, má ég klára?“ Sem í raun hljómar eins og beiðni til þess sem greip fram í. Til að bæta gráu ofan á svart er stundum vísað í konur sem algjörar frekjur, ef þær eru ekki kurteisar þegar þær þagga niður í þeim sem greip fram í og halda áfram að tala. En hér eru nokkur góð ráð. 1. Settu sjálfstraust í röddina Talaðu af öryggi. Hátt og skýrt. Því þegar þú talar af miklu öryggi er það erfiðara fyrir aðra að grípa fram í fyrir þér. 2. Ekki taka þessu persónulega Það finnst öllum leiðinlegt þegar að fólk grípur fram í fyrir þeim. En reyndu að taka fram í gripinu ekki persónulega, því það er ekkert betra fyrir þig að halda áfram en að fólk heyri að þú stuðaðist eða ert orðin pirruð yfir ókurteisinni. Á fundum getur það til dæmis gerst að fólk tekur meira eftir því að þú ert orðin pirruð, heldur en að það muni eftir því að verið var að grípa fram í fyrir þér. Einbeittu þér bara að því sem þú ætlar að segja. 3. Haltu áfram að tala Ekki gefast upp þótt það sé gripið fram í fyrir þér. Haltu hreinlega áfram að tala og hækkaðu aðeins róminn ef þú þarft þess, til að þagga niður í þeim sem greip fram í fyrir þér. Þetta hljómar ekkert skemmtilega og er það ekki. En þegar það er verið að „tala yfir þig,“ er þetta ráð sem þú þarft hreinlega að grípa til. Þannig að haltu áfram að tala þar til þú hefur klárað að segja það sem þú ætlaðir þér. 4. Ekki afsaka þig Ef viðkomandi aðili heldur áfram að grípa fram í fyrir þér (svona eins og margar konur kannast við), er um að gera að stoppa viðkomandi með því að segja að þú ætlir að klára. En ekki biðja um leyfi til þess að klára. Tilkynntu það bara. Dæmi: Ekki segja: „Fyrirgefðu, má ég klára?“ Segðu frekar: „Fyrirgefðu, ég ætla að klára.“ Sumum konum hefur nýst vel að leggja svona setningar á minnið. Til dæmis væri hægt að taka Kamala Harris sem fyrirmynd og læra setninguna hennar: „Herra Pence, ég er að tala.“ 5. Taktu áfram þátt Segjum sem svo að allt ofangreint virki ekki, sá sem greip fram í fyrir þér heldur áfram að gera það eins og margar konur kannast við. Hér er aðalmálið að draga sig EKKI í hlé, heldur halda áfram að taka þátt í samræðunum. Ef þú nærð ekki að klára þitt mál, er til dæmis hægt að taka þátt með því að taka undir eða gefa endurgjöf á eitthvað sem aðrir eru að segja. Eða að koma þínu að aftur aðeins síðar á fundinum. Gott er að hugsa þetta eins og að slá tvær flugur í einu höggi: Sýna að þú ert góður liðsmaður og um leið að þú ert ófeimin við að taka þátt í umræðum.
Jafnréttismál Góðu ráðin Vinnustaðamenning Vinnumarkaður Vinnustaðurinn Tengdar fréttir Ómeðvituð hlutdrægni: Fjórar dæmisögur um ójafnrétti á vinnustöðum „Ég kalla þau plástra,“ segir Sóley Tómasdóttir kynja- og fjölbreytileikafræðingur hjá Just Consulting um þau tæki sem samfélagið hefur þróað til að reyna að ráða, eins og með handafli, við birtingarmyndir miséttis. 14. október 2021 07:00 Launamunur mestur í karllægum starfsstéttum „Fljótt á litið virðist þetta mjög tengt hve störfin eru kynbundin, í skrifstofuhópnum eru konur í miklum meirihluta og þar er jöfnuðurinn meiri en því hærra sem hlutfall karla er í starfsstéttinni þá eykst ójöfnuðurinn meiri,“ segir Víðir Ragnarsson, forstöðumaður ráðgjafar hjá PayAnalytics um niðurstöður nýrrar rannsóknar á launamunum kynjanna. 13. október 2021 07:02 Stjórnarkonur ósáttar: Karlaklíkur útiloka konur í forstjórastólinn Stjórnarkonur í skráðum félögum á Íslandi telja ráðningaferli í forstjórastól oft útilokandi fyrir konur. Þær kalla stjórnir í heild sinni til ábyrgðar. Þá telja margar ráðningaferlin oft meingölluð. Það eigi einnig við um ráðningar þar sem leitað er til fagaðila. Þetta og fleira kemur fram í niðurstöðum nýrrar rannsóknar sem birtar eru í dag og meira en helmingur stjórnarkvenna í skráðum félögum á Íslandi tók þátt í. 22. júní 2021 07:01 Konur sem berjast fyrir jafnrétti verða oft fyrir aðkasti „Ég vona að lagasetningin sé innlegg í þá viðhorfbreytingu sem byggir á að konur geti tekið þátt í kynferðislegri háttsemi án þess að eiga á hætti að verða fyrir kynferðislegu ofbeldi. Það er ekki bara áfall og kostnaður fyrir einstaklinga sem fyrir slíku verða, heldur samfélagið og þannig atvinnulífið,” segir María Bjarnadóttir lögfræðingur, en hún skrifaði greiningagerðina fyrir íslensk stjórnvöld sem ný lög um stafrænt ofbeldi byggir á. 25. febrúar 2021 07:01 Mest lesið „Eitthvað við kvöldin og nóttina sem ég heillast af“ Atvinnulíf Misboðið hvernig staðið var að uppsögnum hjá nýjum eiganda Viðskipti innlent Stöðluðu húsin frá Límtré Vírneti hafa slegið í gegn Samstarf Dýrara að gera ekkert: „Erum öll að pissa í sömu laugina“ Atvinnulíf Sekta Google um meira en allan pening heimsins Viðskipti erlent Úrelt kerfi: „Síðan kom bara einhver bíll og tæmdi allt“ Atvinnulíf „Ekkert ósvipaður leikur og menn léku í bönkunum fyrir bankahrun“ Atvinnulíf „Fyrsta verk er án gríns að fá mér lýsi og tékka á Vísi“ Atvinnulíf Sorp: Fólk að hoppa niður plastið í tunnunum til að þjappa því Atvinnulíf Adidas og Ye sættast Viðskipti erlent Fleiri fréttir „Eitthvað við kvöldin og nóttina sem ég heillast af“ Dýrara að gera ekkert: „Erum öll að pissa í sömu laugina“ Úrelt kerfi: „Síðan kom bara einhver bíll og tæmdi allt“ Sorp: Fólk að hoppa niður plastið í tunnunum til að þjappa því „Ekkert ósvipaður leikur og menn léku í bönkunum fyrir bankahrun“ „Fyrsta verk er án gríns að fá mér lýsi og tékka á Vísi“ Kosningaspenna á vinnustöðum og rifrildi um pólitík Sif Jakobs: „Ekta demantar eru nú einfaldlega ræktaðir“ „Hörðustu samningaviðræðurnar voru við yngsta fólkið Eitraður starfsmaður og góð ráð „Enginn kvartað yfir því þegar ég hef skúrað“ Ekki trompast við fólk í vinnu eða á fundum „Síðan kemur í ljós að við erum í gjörólíkum störfum“ „Opinberi geirinn er að breytast og þar þarf mikinn fjölda verkefnastjóra“ B-týpa sem vill verða A en þarf tíma til að „morgna sig“ Fólki á helst að líða betur eftir vinnudaginn en þegar það mætti Slökkt á asanum: „Hljómar kannski auðveldlega en er það ekki“ Konurnar ofþreyttar en karlmenn vilja meiri frið til að vinna „Allir alltaf að segja að hann sé svo mjúkur“ „Frekar kvöldsvæfur heldur en morgunfúll“ Atvinnumissir: „Það var rosa skrýtið að lenda í þessu“ „En það hefur líka margt fallegt komið út úr þessu“ „Breytingaskeið kvenna hefur líka áhrif á karlavinnustaði“ Sjá meira
Ómeðvituð hlutdrægni: Fjórar dæmisögur um ójafnrétti á vinnustöðum „Ég kalla þau plástra,“ segir Sóley Tómasdóttir kynja- og fjölbreytileikafræðingur hjá Just Consulting um þau tæki sem samfélagið hefur þróað til að reyna að ráða, eins og með handafli, við birtingarmyndir miséttis. 14. október 2021 07:00
Launamunur mestur í karllægum starfsstéttum „Fljótt á litið virðist þetta mjög tengt hve störfin eru kynbundin, í skrifstofuhópnum eru konur í miklum meirihluta og þar er jöfnuðurinn meiri en því hærra sem hlutfall karla er í starfsstéttinni þá eykst ójöfnuðurinn meiri,“ segir Víðir Ragnarsson, forstöðumaður ráðgjafar hjá PayAnalytics um niðurstöður nýrrar rannsóknar á launamunum kynjanna. 13. október 2021 07:02
Stjórnarkonur ósáttar: Karlaklíkur útiloka konur í forstjórastólinn Stjórnarkonur í skráðum félögum á Íslandi telja ráðningaferli í forstjórastól oft útilokandi fyrir konur. Þær kalla stjórnir í heild sinni til ábyrgðar. Þá telja margar ráðningaferlin oft meingölluð. Það eigi einnig við um ráðningar þar sem leitað er til fagaðila. Þetta og fleira kemur fram í niðurstöðum nýrrar rannsóknar sem birtar eru í dag og meira en helmingur stjórnarkvenna í skráðum félögum á Íslandi tók þátt í. 22. júní 2021 07:01
Konur sem berjast fyrir jafnrétti verða oft fyrir aðkasti „Ég vona að lagasetningin sé innlegg í þá viðhorfbreytingu sem byggir á að konur geti tekið þátt í kynferðislegri háttsemi án þess að eiga á hætti að verða fyrir kynferðislegu ofbeldi. Það er ekki bara áfall og kostnaður fyrir einstaklinga sem fyrir slíku verða, heldur samfélagið og þannig atvinnulífið,” segir María Bjarnadóttir lögfræðingur, en hún skrifaði greiningagerðina fyrir íslensk stjórnvöld sem ný lög um stafrænt ofbeldi byggir á. 25. febrúar 2021 07:01