Að stunda Kintsugi Maarit Kaipainen skrifar 11. nóvember 2021 09:00 Kintsugi er heiti yfir sérstaka Japanska hefð fyrir keramik viðgerðir sem ná aftur til 15. aldar þegar Ashikaga Yoshimasa var shogun (ísl. arfgengur herforingi). Samkvæmt sagnfræðingum braut hann uppáhalds te bollann sinn og ákvað þ.a.l að senda hann til Kína til viðgerðar. Þegar hann fékk loksins ástkæra bollan aftur í hendurnar, varð hann hneykslaður á því hversu klaufalega hefði verið gert við bollann. Menn Ashikaga fengu þá hugmynd að fylla sprungurnar á bollanum með gull-blönduðu lakki til að leggja áherslu á einstaka sögu hans. Ekki til að fela sprungurnar, heldur vegna þess að þeir voru stoltir af sprungunum og sögunni sem þær höfðu að segja. Ashikaga varð svo ánægður með þessa lausn að þetta þróaðist yfir í listform sem er enn stundað í dag og ber heitið Kintsugi. Allir hlutir hafa meðfætt gildi Kintsugi hefur sterka tengingu til trúarbragða frumbyggja Japans, shintóisma, þar sem öll náttúra og allir manngerðir hlutir eru taldir hafa anda eða kami. Allir hlutir hafa þannig meðfætt gildi og þeim má aldrei farga af virðingarleysi. Mottanai er orð yfir eftirsjá þegar einhverju dýrmætu er sóað og mushin lýsir þörfinni til að sætta sig við breytingar sem við öll göngum í gegnum og faðma þær frekar að sér heldur en að berjast á móti þeim. Öll þessi hugtök eiga djúpar rætur að rekja inn í japanskt samfélag og það kemur því ekki óvart að Japanarnir eru leiðandi í innleiðingu á R-unum þremur – draga úr, endurnýta og endurvinna (e. reduce, reuse, recycle). Ég braut uppáhalds te bollann minn, alveg eins og Ashikaga fyrir yfir 500 árum síðan. Ég lagði upp með að laga bollann minn með Kintsugi aðferðinni síðasta vor. Mér fannst Ashikaga hafa rétt fyrir sér með því að bera virðingu fyrir bollanum sínum og krefjast þess að gert yrði við hann á fallegan hátt. Gullna ,,hobby’’ lakkið sem ég notaði tekur tíma að pensla á og tekur talsverðan tíma til að þorna á milli umferða. Þetta er hægt og róandi ferli, ákveðin hugleiðsla. Þetta reynir á þolinmæðina, sérstaklega fyrir byrjendur eins og mig, en heilandi á sama tíma. Ég er alveg að verða búin að laga bollann, hlaða hann með verðmætum. Náttúruhagfræði og hamingja Kintsugi gaf mér einnig fullkomna myndlíkingu til þess að lýsa sýn minni á því hvernig heilbrigt hagkerfi gæti litið út. Hvað þyrfti til þess að við yrðum sjálfbærir íbúar á þessari plánetu? Við ættum að beita aðferðum Kintsugi og bera heilbrigða virðingu fyrir öllum hlutum, mannlegum og náttúrulegum. Þegar öllu er á botnin hvolft kemur allt okkar úr náttúrunni, unnið úr auðlindum náttúrunnar og er því með kami. Samt finnst okkur, enn þann dag í dag, erfitt að meta verðmæti náttúrunnar í fjárhagsáætlunum og aðgerðaráætlunum. Kannski ættum við að hætta að hugsa um verðmæti út frá peningum, eitthvað sem við getum talið í krónum. Hendum landsframleiðslunni og/eða krónu upphæðinna á bankareikningnum sem mælikvörðum á hversu vel við höfum það. Teljum saman það sem raunverulega skapar okkur verðmæti, hamingja og lífsgæði og gerum plönin okkar með það markmiði í huga að auka raunveruleg verðmæti. Við vitum að náttúruauðlindir okkar eru takmarkaðar. Við höfum öll orðið fyrir áfalli vegna frétta um hvernig mannkynið er að brjóta þolmörk plánetunnar og um hversu hratt áhrif loftslagsbreytingar hafa orðið partur af lífi okkar, sérstaklega á norðurslóðum. Gullið okkar Ég legg til að mikilvægasta breytingin sem við þurfum að tileinka okkur til að koma á fót nýju sjálfbæru hagkerfi sé að læra góðvild, iðka virðingu og finna samkennd við náttúrulegt umhverfi okkar - læra af kerfum þess. Við skulum anda í okkur mottanai og stöðva sóun, nota kraftinn í mushin - þörf okkar til að tileinka okkur til heilbrigðar breytingar - og byggja sjálfbær kerfi - hringlaga kerfi gagnkvæmrar virðingar. Kannski getum við mannkynið notað þetta gull okkar, sumt sem við höfum gleymt og þurfum að endurlæra, til að líma brotna plánetu okkar saman. Eins og ég er að laga krúsina mína og Shogun Ashikaga Yoshimasa lagaði krúsið sitt fyrir fimm aldir síðan, með því að stunda listina að Kintsugi. Höfundur er viðskiptafræðingur, meistaranemi í umhverfis- og auðlindafræði í HÍ og starfsmaður hjá Festu - miðstöð fyrir sjálfbærni. Guðbjörg Lára Másdóttir, meistaranemi í Umhverfisstjórnun og starfsnemi hjá Festu las yfir textan og lagaði. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Umhverfismál Mest lesið Les(mis)skilningur Miðflokksmanna Helgi Brynjarsson Skoðun Kennarinn sem breytti lífi þínu Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Tölum endilega íslensku, takk Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Hún var kölluð drusla Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Tímabært að stokka spilin og gefa upp á nýtt Maarten Haijer Skoðun Til fyrirmyndar? Sverrir Björnsson Skoðun Minnkandi ábati stýrivaxta á verðbólgu Aron Heiðar Steinsson Skoðun Þegar kennarinn verður dómari Pawel Bartoszek Skoðun Cut The Crap! Davíð Bergmann Skoðun Velur þú að loka barnið þitt inni í herbergi með barnaníðingi? Álfhildur Leifsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Minnkandi ábati stýrivaxta á verðbólgu Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Hún var kölluð drusla Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Til fyrirmyndar? Sverrir Björnsson skrifar Skoðun Tölum endilega íslensku, takk Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Les(mis)skilningur Miðflokksmanna Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Kennarinn sem breytti lífi þínu Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Tímabært að stokka spilin og gefa upp á nýtt Maarten Haijer skrifar Skoðun Cut The Crap! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvað finnst þér? Bryndís Víglundsdóttir skrifar Skoðun Víðátta og margbreytni hins sjötta skilningarvits Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þegar kennarinn verður dómari Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Tíminn vinnur ekki með þeim Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Frestun á afgreiðslu Samgönguáætlunar er fagnaðarefni Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Tvíeggja tækni: Hvernig má nýta stafræna tækni í kennslu? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Blekking goðsagna Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Í sambandi við Suðurnesin Steinunn Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Fyrirhyggja er besta vörnin - vegna CrowdStrike atviksins 19. júlí 2024 Arnar Freyr Guðmundsson skrifar Skoðun 466 milljarðir í vasa norskra eldisrisa Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Opið bréf til ráðherra Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Flestir barðir til bana með steini eða skotnir í tætlur með haglabyssu Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Eflum Mjódd sem miðstöð almenningssamgangna fyrir landið allt Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Utanbæjarmaður eða útlendingur… stjórnaðu þér Arnrún María Magnúsdóttir skrifar Skoðun Velur þú að loka barnið þitt inni í herbergi með barnaníðingi? Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Samgöngur - Ekki eftir neinu að bíða Hafsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Á undan áætlun í ríkisfjármálum Bjarni Benediktsson skrifar Skoðun Framtíðin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Verndum Yazan og Barnasáttmálann Askur Hrafn Hannesson,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem ætti að hlusta meira Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Samgöngur - Ekki eftir neinu að bíða Hafsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Hver ber ábyrgð á nýjum gluggum sem leka? Þórunn Sigurðardóttir skrifar Sjá meira
Kintsugi er heiti yfir sérstaka Japanska hefð fyrir keramik viðgerðir sem ná aftur til 15. aldar þegar Ashikaga Yoshimasa var shogun (ísl. arfgengur herforingi). Samkvæmt sagnfræðingum braut hann uppáhalds te bollann sinn og ákvað þ.a.l að senda hann til Kína til viðgerðar. Þegar hann fékk loksins ástkæra bollan aftur í hendurnar, varð hann hneykslaður á því hversu klaufalega hefði verið gert við bollann. Menn Ashikaga fengu þá hugmynd að fylla sprungurnar á bollanum með gull-blönduðu lakki til að leggja áherslu á einstaka sögu hans. Ekki til að fela sprungurnar, heldur vegna þess að þeir voru stoltir af sprungunum og sögunni sem þær höfðu að segja. Ashikaga varð svo ánægður með þessa lausn að þetta þróaðist yfir í listform sem er enn stundað í dag og ber heitið Kintsugi. Allir hlutir hafa meðfætt gildi Kintsugi hefur sterka tengingu til trúarbragða frumbyggja Japans, shintóisma, þar sem öll náttúra og allir manngerðir hlutir eru taldir hafa anda eða kami. Allir hlutir hafa þannig meðfætt gildi og þeim má aldrei farga af virðingarleysi. Mottanai er orð yfir eftirsjá þegar einhverju dýrmætu er sóað og mushin lýsir þörfinni til að sætta sig við breytingar sem við öll göngum í gegnum og faðma þær frekar að sér heldur en að berjast á móti þeim. Öll þessi hugtök eiga djúpar rætur að rekja inn í japanskt samfélag og það kemur því ekki óvart að Japanarnir eru leiðandi í innleiðingu á R-unum þremur – draga úr, endurnýta og endurvinna (e. reduce, reuse, recycle). Ég braut uppáhalds te bollann minn, alveg eins og Ashikaga fyrir yfir 500 árum síðan. Ég lagði upp með að laga bollann minn með Kintsugi aðferðinni síðasta vor. Mér fannst Ashikaga hafa rétt fyrir sér með því að bera virðingu fyrir bollanum sínum og krefjast þess að gert yrði við hann á fallegan hátt. Gullna ,,hobby’’ lakkið sem ég notaði tekur tíma að pensla á og tekur talsverðan tíma til að þorna á milli umferða. Þetta er hægt og róandi ferli, ákveðin hugleiðsla. Þetta reynir á þolinmæðina, sérstaklega fyrir byrjendur eins og mig, en heilandi á sama tíma. Ég er alveg að verða búin að laga bollann, hlaða hann með verðmætum. Náttúruhagfræði og hamingja Kintsugi gaf mér einnig fullkomna myndlíkingu til þess að lýsa sýn minni á því hvernig heilbrigt hagkerfi gæti litið út. Hvað þyrfti til þess að við yrðum sjálfbærir íbúar á þessari plánetu? Við ættum að beita aðferðum Kintsugi og bera heilbrigða virðingu fyrir öllum hlutum, mannlegum og náttúrulegum. Þegar öllu er á botnin hvolft kemur allt okkar úr náttúrunni, unnið úr auðlindum náttúrunnar og er því með kami. Samt finnst okkur, enn þann dag í dag, erfitt að meta verðmæti náttúrunnar í fjárhagsáætlunum og aðgerðaráætlunum. Kannski ættum við að hætta að hugsa um verðmæti út frá peningum, eitthvað sem við getum talið í krónum. Hendum landsframleiðslunni og/eða krónu upphæðinna á bankareikningnum sem mælikvörðum á hversu vel við höfum það. Teljum saman það sem raunverulega skapar okkur verðmæti, hamingja og lífsgæði og gerum plönin okkar með það markmiði í huga að auka raunveruleg verðmæti. Við vitum að náttúruauðlindir okkar eru takmarkaðar. Við höfum öll orðið fyrir áfalli vegna frétta um hvernig mannkynið er að brjóta þolmörk plánetunnar og um hversu hratt áhrif loftslagsbreytingar hafa orðið partur af lífi okkar, sérstaklega á norðurslóðum. Gullið okkar Ég legg til að mikilvægasta breytingin sem við þurfum að tileinka okkur til að koma á fót nýju sjálfbæru hagkerfi sé að læra góðvild, iðka virðingu og finna samkennd við náttúrulegt umhverfi okkar - læra af kerfum þess. Við skulum anda í okkur mottanai og stöðva sóun, nota kraftinn í mushin - þörf okkar til að tileinka okkur til heilbrigðar breytingar - og byggja sjálfbær kerfi - hringlaga kerfi gagnkvæmrar virðingar. Kannski getum við mannkynið notað þetta gull okkar, sumt sem við höfum gleymt og þurfum að endurlæra, til að líma brotna plánetu okkar saman. Eins og ég er að laga krúsina mína og Shogun Ashikaga Yoshimasa lagaði krúsið sitt fyrir fimm aldir síðan, með því að stunda listina að Kintsugi. Höfundur er viðskiptafræðingur, meistaranemi í umhverfis- og auðlindafræði í HÍ og starfsmaður hjá Festu - miðstöð fyrir sjálfbærni. Guðbjörg Lára Másdóttir, meistaranemi í Umhverfisstjórnun og starfsnemi hjá Festu las yfir textan og lagaði.
Skoðun Tvíeggja tækni: Hvernig má nýta stafræna tækni í kennslu? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar
Skoðun Fyrirhyggja er besta vörnin - vegna CrowdStrike atviksins 19. júlí 2024 Arnar Freyr Guðmundsson skrifar
Skoðun Flestir barðir til bana með steini eða skotnir í tætlur með haglabyssu Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Eflum Mjódd sem miðstöð almenningssamgangna fyrir landið allt Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Velur þú að loka barnið þitt inni í herbergi með barnaníðingi? Álfhildur Leifsdóttir skrifar
Skoðun Verndum Yazan og Barnasáttmálann Askur Hrafn Hannesson,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir skrifar