„Ég er að reyna að draga úr tíðni þessara brota“ kvartar misskilinn Jón Steinar Hólmfríður Gísladóttir skrifar 22. nóvember 2021 13:39 Jón Steinar og Helga Vala tókust á í Bítinu í morgun. Fyrrnefnda þótti augljóslega hart að sér sótt í kommentakerfunum en síðarnefnda var ósátt við að vera gerð að blóraböggli. „Þú talar alltof mikið,“ sagði Jón Steinar Gunnlaugsson, fyrrverandi hæstaréttardómari, við Helgu Völu Helgadóttur, þingmann Samfylkingarinnar, þegar þau tókust á um kynferðisbrot í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Helga Vala sendi pillu til baka og kallaði Jón Steinar ókurteisan en þrátt fyrir að umræðuefnið hafi verið dómstóll götunnar fór bróðurpartur þáttarins í að ræða viðbrögð fólks við grein Jóns Steinars sem birtist í Morgunblaðinu á fimmtudag undir fyrirsögninni Víman, þar sem hann sagði meðal annars að besta vörnin gegn kynferðisbrotum væri að „gæta sín sjálfur“. Það var Jón Steinar sem vék umræðunni að pistlinum og sagðist hafa fengið yfir sig holskeflu af ávirðingum, þar sem menn snéru úr öllu sem hann segði. Sagðist hann hafa verið hissa en síðan gert sér grein fyrir hvers vegna viðbrögðin væru svo hörð. „Það eru 42 ár síðan ég var síðast undir áhrifum áfengis og ég veit alveg hvernig áhrif fíknin eða alkóhólisminn hefur á einstaklinga. Þeir lifa fyrir fíknina. Þeir eru alla vikuna að bíða eftir því að helgin komi svo þeir geti dottið í það. Og svo þegar einhver rís upp á opinberum vettvangi og segir að það sé eitthvað athugavert við svona fíkn, þá missa þeir sig,“ sagði Jón Steinar. „Áttu þá við að allir sem voru ósammála innihaldi greinar þinnar séu fíklar?“ spurði Helga Vala. Jón Steinar neitaði því en sagði áfengissýkina gríðarlega útbreidda. Lögmaðurinn ítrekaði margoft að hann væri ekki að kenna þolendum um það ofbeldi sem þeir væru beittir en Helga Vala spurði hann hvort það gæti ekki verið að það stuðaði fólk hvernig hann nálgaðist viðfangsefnið. „Ef þú ert á gangi í Lækjargötu og það kemur einhver að þér og stelur af þér veskinu og þú varst að koma úr gleðskap, ekki þú því það eru 42 ár síðan þú hættir að neyta vímuefna en einhver annar, getum við þá gert þeim einstaklingi; sem var að koma af Jómfrúnni og fékk sér einn bjór með smörrebrauðinu, getum við þá sagt: Það er þér að kenna? Er það einhvern tímann réttlætanlegt að skella skuldinni á þann sem verður fyrir barðinu á afbrotamanneskju?“ „Það er ekkert verið að skella skuldinni á neinn Helga Vala... af hverju ertu með þennan útúrsnúning?“ svaraði Jón Steinar. „Ágæti Jón Steinar, þú segir það sjálfur að þolendur eigi að passa sig með því að vera ekki að drekka áfengi. Þar ert þú að alhæfa,“ sagði Helga Vala. „Nei, ég er ekki að alhæfa!“ svaraði Jón Steinar. „Það er fullt af fólki sem neytir áfengis sem er ekkert nauðgað. Og ég meina... af hverju talar þú svona? Ég er að reyna að draga úr tíðni þessara brota. Sem er alltof mikil.“ Varhugavert að segja alla gerendur undir sama hatt Helga Vala sagðist þá ekki skilja hvers vegna hún væri allt í einu orðinn skotspónn ergelsis Jóns Steinars og ítrekaði að það skyti einfaldlega skökku við að ætla að segja þolendum að vera bara heima til að verða ekki fyrir ofbeldi. „Þú talar of mikið,“ glumdi að lokum í Jóni Steinari, sem var um hæl sakaður um ókurteisi. Talið barst að lokum aftur að dómstól götunnar en Jón sagði að það væru ekki bara réttarregla að menn væru saklausir þar til sekt sannaðist heldur einnig þýðingarmikil siðferðisleg regla. Helga Vala benti hins vegar á að jafnvel þótt menn væru sýknaðir þýddi það ekki að þeir væru saklausir og bæði voru sammála um að kerfið þyrfti að gera meira til að sinna kynferðisbrotamálum, bæði lögregla og dómstólar. Helga Vala stóðst ekki mátið og potaði í Jón Steinar þegar hún sagði „hans flokk“ bera þar nokkra ábyrgð en Jón Steinar var fljótur að svara fyrir sig og sagðist bara tala fyrir sig; hann hefði oftsinnis gagnrýnt bæði flokkinn og forystu hans þegar honum hefði fundist tilefni til. Bæði Jón Steinar og Helga Vala voru á því að gera þyrfti greinamun á brotum og varhugavert að setja alla gerendur undi sama hatt, óháð því hvort þeir hefðu gerst sekir um gróf ofbeldisbrot, áreitni eða daður. Einnig að brotaþolar hefðu heimild til að tjá sig á opinberum vettvangi og það væri þá meintra gerenda að sækja rétt sinn fyrir dómstólum ef þeir neituðu sök. Jón Steinar sagði afar mikilvægt að standa vörð um réttarkerfið en Helga Vala sagði kerfið laskað og það væri ef til vill ástæða þess að brotin rötuðu í umræðuna á samfélagsmiðlum og fyrir dóm götunnar. Bítið Kynferðisofbeldi Landsliðsmenn sakaðir um kynferðisofbeldi MeToo Mest lesið Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Innlent Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Innlent Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Innlent Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Innlent Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Innlent Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Innlent Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Innlent Hinn látni í Suðursveit ungur pólskur maður Innlent Íslendingur á sextugsaldri fannst látinn í Taílandi Innlent Fleiri fréttir Viðgerðir á meðan búist er við gosi og skötuveisla um hásumar Hinn látni í Suðursveit ungur pólskur maður Hengdu Palestínufána á Hallgrímskirkjuturn Mótmælir gjaldtöku við Egilsstaðaflugvöll með gagnkvæmu skutli Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Íslendingur á sextugsaldri fannst látinn í Taílandi Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Metfjöldi sérsveitarmanna á Þjóðhátíð í sumar Ákærður fyrir að stinga mann í heimahúsi í Súðavík Veitingamenn berjist í bökkum Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Sérsveit þurfti ekki að skerast í leikinn vegna ferðamanns á tjaldstæði Frjósemi á Íslandi aldrei verið minni en í fyrra Telur ekki trúlegt að komið verði á samkomutakmörkunum Laðar fjárfesta að til að halda Skaganum á Skaganum Þrjár líkamsárásir, vinnuslys og mannlaus bíll á ferð „Væri ekki að fara ef ekki væri fyrir góðvild fólks“ Fyrsta heimasmíðaða útvarp landsins til sýnis „Stanslaus barátta við það að vera ekki með menn í einangrun“ Grátlegt að veiðarnar séu kallaðar af meðan sjórinn er fullur af fiski „Covid er alltaf einhvern veginn með okkur“ Þyrlan flutti slasaða göngukonu Slæm hegðun fanga, veiran skæða og sundballett Sex um borð þegar bátur strandaði í Viðey Munaði engu að ökumaður straujaði niður nítján hjólreiðamenn Sjá meira
Helga Vala sendi pillu til baka og kallaði Jón Steinar ókurteisan en þrátt fyrir að umræðuefnið hafi verið dómstóll götunnar fór bróðurpartur þáttarins í að ræða viðbrögð fólks við grein Jóns Steinars sem birtist í Morgunblaðinu á fimmtudag undir fyrirsögninni Víman, þar sem hann sagði meðal annars að besta vörnin gegn kynferðisbrotum væri að „gæta sín sjálfur“. Það var Jón Steinar sem vék umræðunni að pistlinum og sagðist hafa fengið yfir sig holskeflu af ávirðingum, þar sem menn snéru úr öllu sem hann segði. Sagðist hann hafa verið hissa en síðan gert sér grein fyrir hvers vegna viðbrögðin væru svo hörð. „Það eru 42 ár síðan ég var síðast undir áhrifum áfengis og ég veit alveg hvernig áhrif fíknin eða alkóhólisminn hefur á einstaklinga. Þeir lifa fyrir fíknina. Þeir eru alla vikuna að bíða eftir því að helgin komi svo þeir geti dottið í það. Og svo þegar einhver rís upp á opinberum vettvangi og segir að það sé eitthvað athugavert við svona fíkn, þá missa þeir sig,“ sagði Jón Steinar. „Áttu þá við að allir sem voru ósammála innihaldi greinar þinnar séu fíklar?“ spurði Helga Vala. Jón Steinar neitaði því en sagði áfengissýkina gríðarlega útbreidda. Lögmaðurinn ítrekaði margoft að hann væri ekki að kenna þolendum um það ofbeldi sem þeir væru beittir en Helga Vala spurði hann hvort það gæti ekki verið að það stuðaði fólk hvernig hann nálgaðist viðfangsefnið. „Ef þú ert á gangi í Lækjargötu og það kemur einhver að þér og stelur af þér veskinu og þú varst að koma úr gleðskap, ekki þú því það eru 42 ár síðan þú hættir að neyta vímuefna en einhver annar, getum við þá gert þeim einstaklingi; sem var að koma af Jómfrúnni og fékk sér einn bjór með smörrebrauðinu, getum við þá sagt: Það er þér að kenna? Er það einhvern tímann réttlætanlegt að skella skuldinni á þann sem verður fyrir barðinu á afbrotamanneskju?“ „Það er ekkert verið að skella skuldinni á neinn Helga Vala... af hverju ertu með þennan útúrsnúning?“ svaraði Jón Steinar. „Ágæti Jón Steinar, þú segir það sjálfur að þolendur eigi að passa sig með því að vera ekki að drekka áfengi. Þar ert þú að alhæfa,“ sagði Helga Vala. „Nei, ég er ekki að alhæfa!“ svaraði Jón Steinar. „Það er fullt af fólki sem neytir áfengis sem er ekkert nauðgað. Og ég meina... af hverju talar þú svona? Ég er að reyna að draga úr tíðni þessara brota. Sem er alltof mikil.“ Varhugavert að segja alla gerendur undir sama hatt Helga Vala sagðist þá ekki skilja hvers vegna hún væri allt í einu orðinn skotspónn ergelsis Jóns Steinars og ítrekaði að það skyti einfaldlega skökku við að ætla að segja þolendum að vera bara heima til að verða ekki fyrir ofbeldi. „Þú talar of mikið,“ glumdi að lokum í Jóni Steinari, sem var um hæl sakaður um ókurteisi. Talið barst að lokum aftur að dómstól götunnar en Jón sagði að það væru ekki bara réttarregla að menn væru saklausir þar til sekt sannaðist heldur einnig þýðingarmikil siðferðisleg regla. Helga Vala benti hins vegar á að jafnvel þótt menn væru sýknaðir þýddi það ekki að þeir væru saklausir og bæði voru sammála um að kerfið þyrfti að gera meira til að sinna kynferðisbrotamálum, bæði lögregla og dómstólar. Helga Vala stóðst ekki mátið og potaði í Jón Steinar þegar hún sagði „hans flokk“ bera þar nokkra ábyrgð en Jón Steinar var fljótur að svara fyrir sig og sagðist bara tala fyrir sig; hann hefði oftsinnis gagnrýnt bæði flokkinn og forystu hans þegar honum hefði fundist tilefni til. Bæði Jón Steinar og Helga Vala voru á því að gera þyrfti greinamun á brotum og varhugavert að setja alla gerendur undi sama hatt, óháð því hvort þeir hefðu gerst sekir um gróf ofbeldisbrot, áreitni eða daður. Einnig að brotaþolar hefðu heimild til að tjá sig á opinberum vettvangi og það væri þá meintra gerenda að sækja rétt sinn fyrir dómstólum ef þeir neituðu sök. Jón Steinar sagði afar mikilvægt að standa vörð um réttarkerfið en Helga Vala sagði kerfið laskað og það væri ef til vill ástæða þess að brotin rötuðu í umræðuna á samfélagsmiðlum og fyrir dóm götunnar.
Bítið Kynferðisofbeldi Landsliðsmenn sakaðir um kynferðisofbeldi MeToo Mest lesið Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Innlent Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Innlent Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Innlent Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Innlent Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Innlent Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Innlent Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Innlent Hinn látni í Suðursveit ungur pólskur maður Innlent Íslendingur á sextugsaldri fannst látinn í Taílandi Innlent Fleiri fréttir Viðgerðir á meðan búist er við gosi og skötuveisla um hásumar Hinn látni í Suðursveit ungur pólskur maður Hengdu Palestínufána á Hallgrímskirkjuturn Mótmælir gjaldtöku við Egilsstaðaflugvöll með gagnkvæmu skutli Sautján milljóna króna greiðslan vekur hneykslan Dósent við HÍ „óskaði þess að árásarmaðurinn hefði hitt“ Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Þrettán þúsund krónur fyrir nótt í tjaldi Íslendingur á sextugsaldri fannst látinn í Taílandi Dvaldi lengi í Engey áður en hún synti til baka í flasið á hvalaskoðunarskipi Metfjöldi sérsveitarmanna á Þjóðhátíð í sumar Ákærður fyrir að stinga mann í heimahúsi í Súðavík Veitingamenn berjist í bökkum Stórhættulegur framúrakstur á Holtavörðuheiði Íslensk kona og fjölskylda hennar á sjúkrahúsi eftir árás á Krít Diljá Mist segir hræsni einkenna íslenska femínista Sérsveit þurfti ekki að skerast í leikinn vegna ferðamanns á tjaldstæði Frjósemi á Íslandi aldrei verið minni en í fyrra Telur ekki trúlegt að komið verði á samkomutakmörkunum Laðar fjárfesta að til að halda Skaganum á Skaganum Þrjár líkamsárásir, vinnuslys og mannlaus bíll á ferð „Væri ekki að fara ef ekki væri fyrir góðvild fólks“ Fyrsta heimasmíðaða útvarp landsins til sýnis „Stanslaus barátta við það að vera ekki með menn í einangrun“ Grátlegt að veiðarnar séu kallaðar af meðan sjórinn er fullur af fiski „Covid er alltaf einhvern veginn með okkur“ Þyrlan flutti slasaða göngukonu Slæm hegðun fanga, veiran skæða og sundballett Sex um borð þegar bátur strandaði í Viðey Munaði engu að ökumaður straujaði niður nítján hjólreiðamenn Sjá meira
Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent
Óvenjulegi tölvupósturinn birtur: Spurði dómarann hvaða starfsmann hann ætti að reka fyrir jólin Innlent