Tekist á um hvort Katrín gæti verið for­maður Sjálf­stæðis­flokksins

Í þættinum Kryddsíld á gamlársdag mættust leiðtogar stjórnmálaflokkanna í umræðum um hin ýmsu málefni en fréttamaðurinn Snorri Másson og Erla Björg Gunnarsdóttir, ritstjóri fréttastofu, stýrðu umræðunum.

Í þættinum voru kynntar niðurstöður könnunar sem Maskína gerði fyrir fréttastofuna þar sem meðal annars var spurt hvernig leiðtogar flokkanna hefðu staðið sig í kosningabaráttunni fyrir Alþingiskosningarnar í haust.

Þar kom fram að Sigurður Ingi Jóhannsson var talinn hafa staðið sig best allra en 57,8% aðspurðra sögðu hann hafa staðið sig vel en 12% illa.

Hér má sjá umræðu um könnuna í þættinum.

Katrín Jakobsdóttir formaður Vinstri Grænna, Inga Sæland formaður Flokks fólksins, Bjarni Benediktsson formaður Sjálfstæðisflokksins og Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir formaður Viðreisnar lentu sömuleiðis réttu megin við línuna og töldu fleiri að þau hefðu staðið sig vel en illa.

Tæplega helmingur aðspurða fannst Logi Einarsson hafa staðið sig illa en Sigmundur Davíð Gunnlaugsson kom verst út af þeim formönnum sem tóku þátt í umræðunum í Kryddsíld. Aðeins Guðmundur Franklín, formaður Frjálslynda lýðræðisflokksins, kom verr út en flokkurinn náði ekki manni á þing.

„Katrín gæti verið sameiningarafl kerfisflokkanna“

Alls töldu 75,9% þeirra sem tóku þátt í könnuninni að Sigmundur Davíð hefði staðið sig illa í kosningabaráttunni og aðeins 5,7% töldu hann hafa staðið sig vel.

„Gaman að sjá að fleiri telja mig hafa staðið mig vel en kusu flokkinn. Auðvitað fóru þessar kosningar ekki vel fyrir okkur. Við töpuðum jafn miklum prósentustigum og VG, mikil sorgarsaga,“ sagði Sigmundur og glotti.

Sigmundur sagði kórónuveiruna hafa skipt sköpum, hlutirnir hefðu litið vel út á kjörtímabilinu og að ríkisstjórnin hefði verið í tómum vandræðum með sína pólitík en svo hafi Covid komið og gjörbreytt aðstæðum. Fólki hefði einfaldlega liðið vel með kerfisstjórn með þessar aðstæður.

„Tíminn fram að næstu kosningum mun nýtast vel því við munum ræða stefnu og pólitík og þar komum við að tómum kofanum hjá stjórnarflokkunum. Við sjáum til dæmis þennan góða forsætisráðherra. Afskaplega viðkunnanlegur stjórnmálamaður og manneskja og vel liðin af mér og að ég held flestum öðrum. En hvað ætti að koma í veg fyrir að Katrín Jakobsdóttir gæti verið formaður Sjálfstæðisflokksins?,“ sagði Sigmundur Davíð og uppskar hlátrasköll viðstaddra.

„Eins og hlutirnir hafa þróast þá gætu þessir stjórnarflokkar allir sameinast í einn undir forystu Katrínar. Ég man ekki eftir neinu atriði, þegar maður skoðar áherslur og stefnur stjórnarflokkanna, sem ætti að koma í veg fyrir að Katrín Jakobsdóttir gæti verið sameiningarafl kerfisflokkanna.“

Þórdís Kolbrún: Við höfum stoppað mál og það hefur VG gert líka

Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir fékk næst orðið og var ekki sammála þessari greiningu Sigmundar Davíðs.

„Katrín má taka því eins og hún vill en hún er mikill vinstri maður og það er dálítið áhugavert fyrir mig sem þekkir ekki hreyfinguna eins og þeir sem hafa starfað í henni sem lýsa henni sem manneskju sem hefur skilið hugsjónir sínar eftir. Katrín er einhver mesta hugsjónamanneskja sem ég veit um og mikill vinstri maður,“ sagði Þórdís og vísaði þar til orða Ögmundar Jónassonar og Jóns Kalman sem sögðu Vinstri Græna hvorki vera til vinstri né græna og að flokkurinn væri íhaldsflokkur.

Þórdís Kolbrún sagði muninn á flokkunum þremur í ríkisstjórn liggja í mörgum grundvallaratriðum. Snorri Másson spurði hana þá að því hvað henni fyndist að flokkur með jafnlítið fylgi og Vinstri Grænir stýrði algjörlega því sem ríkisstjórnin gerði.

„Í fyrsta lagi er það ekki þannig að VG stýrir öllu því sem við gerum. Forsætisráðherra er verkstjóri en við erum þannig skipað stjórnvald að allt sem kemur inn í ríkisstjórn þurfi samþykki allra. Það skiptir mjög miklu máli hvaða ráðuneyti liggja hjá hvaða flokkum og það er mikið hægt að gera án þess að vera með pólitískt samþykki þó það sé einhver pólitískur veruleiki,“ sagði Þórdís Kolbrún og bætti við að bæði Sjálfstæðisflokkurinn og Vinstri Grænir hafi stoppað mál í ríkisstjórn.

Logi vildi lítið gefa upp um framtíðina

Logi Einarsson, formaður Samfylkingarinnar, kom heldur ekki vel út úr könnuninni sem kynnt var en 48,2% þeirra sem tóku þátt töldu hann hafa staðið sig illa í kosningabaráttunni og aðeins 15,9% voru á öndverðum meiði og sögðu hann hafa gert vel.

„Auðvitað skiptir þetta máli, ég held að það hafi líka spilað inn í að ég var mjög afdráttarlaus. Það voru ekki endilega allir í Samfylkingunni sem tóku undir það með mér að við ættum að lýsa því yfir að við ætluðum ekki að starfa í hægri stjórn.“

„Það er örugglega ekki að spila með mér í svona könnun. Hins vegar ítreka ég að niðurstöður kosninganna fyrir Samfylkingu, frjálslynd öfl og félagshyggjuna kalla á breytt leikskipulag.“

„Eitthvað það skemmtilegasta sem hefur komið fram í íslenskri pólitík“

Þá benti Snorri Másson á að Kristrún Frostadóttir hefði verið mjög sýnileg í kosningabaráttu Samfylkingar og spurði Loga hreinlega að því hvort hann ætlaði að halda áfram sem formaður eftir landsfund flokksins á næsta ári.

„Ég tók meðvitaða ákvörðun um að við ættum að tefla þessari konu fram því ég held að hún sé eitthvað það skemmtilegasta sem hefur komið fram í íslenskri pólitík og það sem getur orðið þjóðinni mest að gagni. Ég er svo heppinn að vera í liði, þingliði og flokki þar sem við höfum ótrúlega marga öfluga stjórnmálamenn á sveitarstjórnarstigs og Alþingis og við getum skipt um stöðu,“ sagði Logi og bætti svo við að það kæmi í ljós á landsfundi flokksins í október hvernig forystan yrði.

„Ég ætla ekkert að segja til um það fyrr en í sumar.“

„Stöðugleiki er lifandi en ekki dauður"

Annars var umræða um ríkisstjórnanna sem kerfis- og íhaldsstjórn áberandi í þættinum. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir sagði hana kyrrstöðustjórn þar sem jaðrarnir pössuðu upp á sitt og sagði ríkisstjórnina forðast að tala um Evrópumálin. 

„Þetta er góð PR-ríkisstjórn og Sigurður Ingi og Framsókn frábær PR-flokkur en kannski ekki prinsipp flokkur, ekki frekar en hinir.“

Katrín Jakobsdóttir var ekki sammála þessum orðum Þorgerðar.

„Það er ekki kyrrstaða þegar fólk er í grundvallaratriðum ósammála eins og til dæmis um aðild að Evrópusambandinu. Aðild að ESB er ekki spurning um framfarir eða afturför heldur um grundvallarafstöðu í Evrópumálunum.“

„Veistu af hverju ég er í pólitík?,“ spurði Katrín þegar umræða um ósætti í grasrót Vinstri grænna byrjaði.

„Ég vil ná árangri fyrir samfélagið. Ég vil ekki endilega vera í pólitík til að ná flestum lækum á einhverjar færslur. Mér finnst pólitík eiga að snúast um hvernig maður getur náð raunverulegum árangri fyrir samfélagið.

Saknar hugsjóna Katrínar

Halldóra Mogensen, talskona Pírata, ræddi líka um stjórnina sem stöðnunarstjórn og sagði stöðugleika vera lifandi en ekki dauðan eins og stöðnun.

„Stöðugleiki felst í því að horfa til og fara í alvöru aðgerðir í loftslagsmálum og sjá tækifæri í þeim en ekki bara hindranir. Þetta snýst um það að fjárfesta í mannauð og sjá að það gengur ekki að vera með fátækt í ríku landi. Að lyfta fólki upp úr fátæktargildrum almannatryggingakerfisins en ekki tala heilt kjörtímabil um kerfisbreytingar sem koma aldrei og nota það sem afsökun fyrir því að halda fólki í fátæktargildrum áfram.“

„Ég hef horft upp til Katrínar sem forsætisráðherra og ég hef horft upp til hennar sem hugsjónamennsku og mér þykir sú hugsjón hafa horfið, ég sé hana allavega ekki. Mér þykir það miður því við erum á tímapunkti í samfélaginu þar sem skiptir gríðarlega miklu máli að vera framsýn og ekki stopp og stöðnuð.

Hér fyrir neðan má sjá þáttinn í heild sinni.