Góð ráð gegn mánudagsvinnukvíðanum

Margir reyna að sporna við þessari tilfinningu og fá jafnvel hálfgert samviskubit yfir því að finna fyrir þessum kvíða: „Ég meina, ef ég er ánægð(ur) í vinnunni og allt, hvers vegna finn ég þá alltaf fyrir þessum mánudagsvinnukvíða?“

Mánudagsvinnukvíði er hins vegar staðreynd sem margt fólk kannast við. Hann þarf ekki að tengjast neinu í vinnunni okkar beint, en lætur þó alltaf á sér kræla þegar að við eigum að fara að vinna aftur eftir frí. 

Hér eru nokkur góð ráð til að sporna við þessum kvíða.

1. Endurskoðaðu hvernig þú nýtir helgarfríið

Að slaka á um helgar er hjá flestum markmið númer eitt. Ein skýring á mánudagsvinnukvíðanum getur hins vegar verið að við sóttum okkur ekki nægilega hvíld, upplyftingu og gleði.

Margir nota til dæmis laugardagana í heimilisþrif og vikuinnkaup. Síðan þarf að huga að einhverju skemmtilegu að gera til að hafa ofan af fyrir börnunum.

Eitt ráð til að sporna við mánudagsvinnukvíðanum er að skoða vel hvernig helgarnar eru hjá þér og rýna í það hvort þú ert að gera eitthvað sem þér fannst í alvörunni rosalega skemmtilegt.

Til samanburðar getum við hugsað til þess hvernig okkur hefur liðið eftir frábæra helgarferð, til dæmis í sumarbústaðaferð. Okkur fannst svo gaman að við erum hreinlega enn hress og kát þegar að við mætum til vinnu á mánudagsmorgni.

Ef við rýnum í helgarnar okkar og reynum að finna hvað við getum gert til að draga fram þessa tilfinningu, eða sambærilega, erum við komin langt. Þetta þarf ekki að vera flókið eða dýrt. Bara eitthvað sem okkur finnst ofsalega skemmtilegt.

Sumir geta til dæmis sett sér það markmið að hlæja meira um helgar. Það er ókeypis og hægt á ýmsa vegu. Til dæmis með því að tala við skemmtilegt fólk, horfa á gamanmyndir eða ótrúlega fyndin myndbönd á Youtube. Eða hvað annað sem lyftir andanum upp og eykur kátínu og gleði.

Hér þarf ekkert að flækja málin frekar en við viljum sjálf.

2. Svefnrútína þarf ekki að vera leiðinleg

Um helgar leyfum við okkur mörg að sofa lengur út á morgnana og vaka lengur á kvöldin. Fyrir vikið sofnum við í seinna lagi á sunnudagskvöldum.

Vissulega vitum við af því að mælt er með reglulegri svefnrútínu sjö daga vikunnar en við gætum hugsað „Í alvörunni, má maður ekkert…“ ef það að vaka aðeins lengur og kúra á morgnana er líka orðið bannað.

En stöldrum aðeins við.

Ef við getum spornað við þessum ömurlega mánudagsvinnukvíða með því að sofa vel allar nætur, er svefnrútína í skorðum þá ekki þess virði að reyna? Eða er það óspennandi tilhugsun að losna við kvíðann og hlakka til hvers dags?

Að vera vel sofin eykur á vellíðan og gleði en dregur úr kvíðatilfinningu.

Þá getur verið hressandi að byrja mánudagsmorgna á einhverri smá hreyfingu. Ef ekki hreyfingu út úr húsi, í ræktinni eða með göngutúr, geta smá líkamsteygjur strax gert kraftaverk. Komið blóðrásinni af stað og við einhvern veginn erum betur í stakk búin fyrir komandi vinnuviku.

3. Manstu....?

Manstu hvernig þér leið þegar þú sóttir um þessa vinnu og fékkst svar um að þú værir ráðin(n)?

Að rifja þetta augnablik upp kallar oft fram einhvers konar gleðitilfinningu sem yljar. Þótt langt um liðið sé síðan og við löngu hætt að líta á vinnuna öðruvísi en okkar leið til að eiga í okkur og á.

En allt sem mögulega vekur ánægjulegar minningar eða tilfinningar sem við tengjum við vinnuna okkar, getur spornað við mánudagsvinnukvíðanum. 

Til dæmis þegar við vorum ráðin, eitthvað fyndið sem hefur gerst í vinnunni, einhver frábær árangur sem við náðum þar og var hrósað fyrir, vinirnir sem við höfum eignast þar (oft gaman að rifja upp fyrstu kynnin) og svo framvegis.

Á leiðinni í vinnuna á mánudögum getur líka verið gott að rifja upp hver markmiðin okkar voru þegar að við réðum okkur í þetta starf. 

Erum við búin að ná þeim markmiðum? Er allt eins og við óskuðum okkur? Getum við gert eitthvað meira?

Að finna tilgang í því sem við gerum skiptir líka máli er góð leið til að sporna við kvíða. 

4. Vá hvað þetta er spennandi framtíðarsýn...

Það hafa allir gott af því að hafa einhverja framtíðarsýn. Ef þér finnst þú ekki búa yfir einhverri framtíðarsýn er upplagt að byrja á því verkefni.

Þeir sem eru lengra komnir og telja sig búa yfir skýrri framtíðarsýn, geta líka spurt sig hvort sú framtíðarsýn sé ekki örugglega spennandi og rétt? 

Hér gildir aðeins að þú mótir þá framtíðarsýn sem þér finnst spennandi og skemmtileg tilhugsun. Þú þarft ekkert að velta því fyrir þér hvað öðrum finnst og getur valið að móta þér framtíðarsýn um eitthvað eitt atriði sem þig langar hvað mest að horfa til.

Og þá kemur að næstu spurningum: 

Ertu örugglega að vinna samkvæmt þessari framtíðarsýn? Hvað í daglegu lífi gerir þú, sem er líklegt til að færa þig nær þessari framtíðarsýn?

5. Þú getur breytt meira en þú heldur

Stundum geta markvissar aðgerðir til að sporna við mánudagsvinnukvíða leitt okkur að einhverjum skemmtilegum og nýjum áskorunum.

Við gætum til dæmis komist að því að okkur finnst ekki nógu gaman í vinnunni. Eða að okkur finnist við ekki metin þar af verðleikum.

Ef okkur líður eitthvað í þessa veru, er gott að byrja á því að velta því fyrir okkur hvort það sé eitthvað sem við getum sjálf gert til að breyta þessari líðan eða aðstæðum. Snýst þetta bara um okkar eigið viðhorf eða snýst þetta um að gera eitthvað svo vinnan verði skemmtilegri?

Gott ráð fyrir þá sem vilja gera breytingar í vinnunni er að virkja sjálfan sig í að sýna frumkvæði. Taka þátt í umræðum á fundum eða hjálpa vinnufélaga við úrlausn mála.

Þá gætum við spornað við kvíða með því að gera hugann upptekinn í jákvæðum og uppbyggilegum hugsunum og hugmyndum, þannig að kvíðinn kemst síður að. Til dæmis gætum við ákveðið að hrósa alltaf einhverjum sérstaklega á mánudögum. Því það að hrósa fólki gefur okkur sjálfum gleði. 

Á sunnudagskvöldum gætum við jafnvel hugsað um það, hver fær hrósið okkar í dag?

6. Kaflaskipti

Ef ekkert af ofangreindu virkar gæti sá tími verið kominn að þú hreinlega þurfir að velta fyrir þér nýju starfi. Tilhugsunin ein og sér gæti búið til enn stærri kvíðahnút í maganum, en vittu til: Sá hnútur fer.

En ef þú ert að upplifa kvíða fyrir hvern vinnudag, ekki bara eftir frí eða mánudagsvinnukvíða, gæti verið ástæða til að velta fyrir sér öðrum og stærri kaflaskiptum.