Í lögum um stöðu íslenskrar tungu og táknmáls stendur skýrum stöfum: „Íslenska er mál Alþingis, dómstóla, stjórnvalda, jafnt ríkis sem sveitarfélaga, skóla á öllum skólastigum og annarra stofnana sem hafa með höndum framkvæmdir og veita almannaþjónustu.“
Þetta benti Eiríkur á í gær og kallaði eftir umræðu um stöðu íslenskrar tungu gagnvart ensku.
Samkvæmt starfsauglýsingunni leitar ráðuneytið eftir talnaspekingi og felur starfið meðal annars í sér framsetningu og skilgreiningu á mælikvörðum, árangursmat á verkefnum sem ráðuneytið stýrir, undirbúning fjármálaáætlunar og fjárlaga og miðlun upplýsinga bæði innan og utan ráðuneytisins.
„Óhjákvæmilega leiðir skortur á íslenskukunnáttu í þessu starfi til þess að stjórnsýsla ráðuneytisins verður að verulegu leyti á ensku sem er skýrt brot á tilvitnaðri lagagrein,“ skrifar Eiríkur um málið inn á umræðuhóp á Facebook.
Would you like to work for the Government?
Á mánudaginn birtist tilkynning á vef Stjórnarráðsins þar sem greint er frá því að háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðuneytið hafi auglýst eftir þremur störfum. Þar má opna hlekk á auglýsingu fyrir starf umrædds talnaspekings undir yfirskriftinni Talnaspekingur sem elskar árangursmælikvarða.
Sama dag birtist mun lengri og ítarlegri starfslýsing á enskri útgáfu af heimasíðu Stjórnarráðsins fyrir umrætt starf undir titlinum Would you like to work for the Government?
Í hæfniskröfunum er tekið fram að viðkomandi verði að hafa „gott vald á íslensku og/eða ensku“.
Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir, háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra, deildi enskri útgáfu starfsauglýsingarinnar á Facebook-síðu sinni í gær og tilkynnti að hér væri um að ræða fyrsta skipti þar sem ekki væri gerð krafa um íslenskukunnáttu í starfi innan ráðuneytis.
Megum ekki halda áfram að stinga höfðinu í sandinn
„Ég legg áherslu á, eins og ég hef oft gert, að almennt séð á ekki að nota skort á íslenskukunnáttu til að mismuna fólki við ráðningu í störf eða á öðrum sviðum. En það á aðeins við um ómálefnalega mismunun, þegar fyrir liggur að fólk geti sinnt starfinu fullkomlega án íslenskukunnáttu – þegar beiting tungumáls er óverulegur þáttur í starfinu, eða þörf á samskiptum við Íslendinga takmörkuð,“ skrifar Eiríkur um málið.
Í sumum tilvikum sé þó „málefnalegt og eðlilegt og jafnvel nauðsynlegt, að gera kröfu um íslenskukunnáttu vegna eðlis starfsins. Ég get ekki betur séð en svo sé í þessu tilviki – starfið grundvallast á mállegum samskiptum í ræðu og riti,“ að hans sögn.
Um þessi atriði megi vissulega deila. En skort hafi umræðu um áhrif enskrar tungu á íslensk samfélag, hvernig við tryggjum hagsmuni fólks sem kann ekki ensku og hagsmuni fólks sem hér býr en kann ekki íslensku.
„Það hefur ekki borið á miklum umræðum um þetta, og verið farið með enskunotkun á Íslandi svolítið eins og feimnismál. Við tölum íslensku á Íslandi, segjum við. En við vitum samt að enskan er komin til að vera og ekkert bendir til annars en mikilvægi hennar í málsamfélaginu haldi áfram að aukast. Við megum ekki halda áfram að stinga höfðinu í sandinn – við þurfum að ræða þetta. Að minnsta kosti þurfum við að gera upp við okkur hvort það sé í lagi að starfsauglýsingar stjórnarráðsins brjóti í bága við lög,“ skrifar Eiríkur.
