Fótbolti

Ein mesta íþróttahetja sögunnar fallin frá: „Fyrir tíma Pelé var fótbolti bara íþrótt“

Hjörtur Leó Guðjónsson skrifar
Pelé fagnar með liðsfélögum sínum eftir að þriðji heimsmeistaratitillinn var í höfn árið 1970.
Pelé fagnar með liðsfélögum sínum eftir að þriðji heimsmeistaratitillinn var í höfn árið 1970. Alessandro Sabattini/Getty Images

Edson Arantes do Nascimento, betur þekktur sem brasilíska knattspyrnugoðsögnin Pelé, lést í kvöld, 82 ára að aldri. Pelé er af mörgum talinn einn allra besti knattspyrnumaður sögunnar.

Pelé lék stærstan hluta ferilsins með Santos í heimalandi sínu, Brasilíu. Hann hóf meistarafloksferil sinn hjá félaginu árið 1956, þá aðeins 15 ára gamall, eftir að Waldemar de Brito, þjálfari hans hjá unglingaliði Bauru, sagði forsvarsmönnum félagsins að Pelé ætti eftir að verða besti fótboltamaður heims. 

De Brito hafði svo sannarlega rétt fyrir sér því aðeins 15 ára gamall varð hann markahæsti leikmaður brasilísku deildarinnar. Aðeins tíu mánuðum eftir að atvinnumannaferillinn hófst var Pelé kallaður inn í brasilíska landsliðið.

Pelé lék með Santos í 19 ár áður en hann færði sig yfir til Bandaríkjanna þar sem hann lauk ferlinum með New York Cosmos. Pelé er einhver allra mesti markaskorari sem fótboltaheimurinn hefur séð, en á 21 árs löngum ferli er hann sagður hafa skorað 1.281 mark í 1.363 leikjum fyrir lands- og félagslið.

Pelé er enn markahæsti leikmaður brasilíska landsliðsins frá upphafi með 77 mörk í 92 leikjum, þó Neymar sé nú búinn að jafna metið. Landsliðsferill Pelés er í raun ótrúlegur, en hann er eini leikmaðurinn í sögunni sem hefur fagnað heimsmeistaratitlinum í þrígang. Það gerði hann fyrst árið 1958, aðeins 17 ára gamall. Heimsmeistaratitill númer tvö kom fjórum árum seinna, árið 1962, og sá þriðji og seinasti árið 1970.

Ef fólk hefur gaman að tölfræði um fjölda marka þá er einnig vert að minnast á það á einu ári tókst Pelé að skora 126 mörk árið 1959.

Pelé lék sinn fyrsta leik með Santos 15 ára gamall og skoraði þá fyrsta mark liðsins í öruggum 7-1 sigri gegn Corinthians de Santo Andre. Það var hans fyrsta af 643 mörkum fyrir félagið í opinberum leikjum, en Santos vill þó meina að mörk Pelé fyrir félagið séu vel yfir þúsund talsins ef einnig eru talin mörk í sýningarleikjum sem oft voru spilaðir gegn sterkum liðum frá Evrópu.

Pelé skráði nafn sitt þó fyrst almennilega á spjöld sögunnar þegar hann stal senunni á sínu fyrsta heimsmeistaramóti árið 1958, þá aðeins 17 ára gamall. Pelé var búinn að stimpla sig inn í byrjunarlið brasilíska liðsins þegar komið var í útsláttarkeppnina þar sem hann skoraði eina mark liðsins í 1-0 sigri gegn Wales í átta liða úrslitum, þrennu gegn Frökkum í undanúrslitum og tvö í 5-2 sigri gegn gestgjöfunum frá Svíþjóð í úrslitum.

Hann átti hins vegar ekki jafn stóran þátt í heimsmeistaratitli Brasilíu þegar liðið varði titilinn fjórum árum síðar. Hann skoraði magnað mark í 2-0 sigri liðsins gegn Mexíkó í fyrsta leik mótsins, en þurfti svo að fylgjast með liðsfélögum sínum verja titilinn af hliðarlínunni vegna meiðsla.

Pelé fullkomnaði svo heimsmeistaraþrennuna árið 1970 og sá þá til þess að nafn hans mun alltaf birtast þegar knattspyrnusagan verður skoðuð. Pelé skoraði fyrsta mark liðsins í öruggum 4-1 sigri gegn Ítalíu í úrslitaleiknum og varð þar með fyrsti, og enn þann dag í dag eini, leikmaðurinn til að vinna þennan eftirsóttasta titil í heimsíþróttum í þrígang.

Stjörnurnar votta goðsögninni virðingu sína

Eins og sjá má ofar í greininni hafa hinar ýmsu stjörnur vottað Pelé virðingu sína á samfélagsmiðlum. Þegar hinir ýmsu miðlar eru skoðaðir má sjá að hið ótrúlegasta fólk hefur tjáð sig um fráfall einnar stærstu íþróttahetju sögunnar. 

Einn þeirra sem hefur vottað Pelé virðingu sína er brasilíski knattspyrnumaðurinn Neymar, jafn markahæsti leikmaður brasilíska landsliðsins frá upphafi.

„Fyrir tíma Pelé var 10 bara tala. Ég hef lesið þennan frasa einhvers staðar á einhverjum tímapunkti í lífi mínu,“ ritar Neymar á Instagram-síðu sína.

„En þessi fallega setning er ókláruð. Ég myndi segja að fyrir tíma Pelé var fótbolti bara íþrótt. Pelé breytti því. Hann breytti fótbolta í list, í skemmtun. Hann gaf fátækum og þeldökkum rödd, en mest af öllu kom hann Brasilíu á kortið. Fótbolti og Brasilía hafa orðið stærri þökk sé kónginum.“

„Hann er farinn, en töfrar hans lifa áfram. Pelé er eilífur!“

Erling Braut Haaland, framherji Englandsmeistara Manchester City, er annar sem birtir færslu um Pelé. Hann segir að allt það sem við sjáum leikmenn gera í dag hafi Pelé gert fyrstur.

Eins og áður segir hefur virðingavottunum rignt inn á samfélagsmiðla frá því að Pelé féll frá fyrr í kvöld. Það væri ómögulegt að fara að þylja þá alla upp hér, en ljóst er að allir eru sammála um það að íþróttaheimurinn er ögn fátækari eftir fráfall einnar mestu stjörnu íþróttasögunnar.


Tengdar fréttir

Pelé er látinn

Brasilíska knattspyrnugoðsögnin Pelé er látinn.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×