Bjöguð heimsmynd Pútíns Finnur Th. Eiríksson skrifar 24. febrúar 2023 07:00 Í dag er ár liðið frá innrás Vladimírs Pútíns í Úkraínu. Tæplega nítján þúsund almennra borgara hafa fallið.Yfir átta milljón flóttamanna eru á vergangi í Evrópu og heimili margra þeirra eru rústir einar.Breið samstaða Vesturlanda með Úkraínu er aðdáunarverð. Það er brýn nauðsyn að svara neyðarkalli úkraínsku þjóðarinnar. Engu að síður hefur ekki tekist að sannfæra alla um nauðsyn þess. Það vekur furðu mína að sjá Vesturlandabúa sem taka upp hanskann fyrir Pútín. Umræddir aðilar virðast hafa heldur lítið álit á eigin heimshluta og kvarta gjarnan undan vestrænni siðferðishnignun og skorti á tjáningarfrelsi. Vissulega eru Vesturlönd langt frá því að vera fullkomin. En hallist maður á sveif með Pútín hefur maður farið úr öskunni í eldinn. Það verður seint sagt að Pútín sé siðvandur málsvari tjáningarfrelsisins. Hann hefur stungið blaðamönnum í fangelsi, staðið fyrir ofsóknum gegn minnihlutahópum, látið eitra fyrir pólitískum andstæðingum sínum og bannað stjórnmálasamtök þeirra. Andvestrænar hugmyndir Völd Pútíns eru afar mikil og auðvitað mun hann ekki afsala sér þeim sjálfviljugur. Af þeim sökum lítur hann á lýðræðishefð Vesturlanda sem mikla ógn. Hann á einnig fjölda samlanda sem hafa horn í síðu Vesturlanda. Í Rússlandi hefur myndast frjór jarðvegur fyrir hugmyndir sem hafa skýr tengsl við rússneska yfirburðahyggju. Þar má til dæmis nefna undarlega kenningu þess efnis að rússneska sé í raun upprunalegt tungumál mannkyns. Önnur kenning af sama meiði er jafnvel enn undarlegri. Helsti talsmaður hennar er stærðfræðingurinn Anatoly Fomenko. Inntak kenningarinnar er að vestrænir sagnfræðingar hafi í meginatriðum skáldað mannkynssöguna. Fomenko heldur því fram að saga mannkyns hafi að mestu leyti átt sér stað í Rússlandi og grannríkjum þess. Auk þess fullyrðir hann að mannkynssagan nái einungis eitt þúsund ár aftur í tímann, heppilega um það leyti sem Rússar birtast fyrst í sagnfræðiheimildum. Ég endurtek: Samkvæmt kenningu Fomenkos átti öll mannkynssagan sér stað á einungis þúsund árum! Það þarf vart að taka fram að kenning Fomenkos byggir á falsvísindalegum rökum. Niðurstaðan er fyrir fram gefin og Fomenko notar rangtúlkuð, fölsuð og afbökuð sönnunargögn henni til stuðnings. Það er vissulega ómögulegt að fullyrða nokkuð um fjölda þeirra sem trúa þessari kenningu en eitt er víst, bækur Fomenkos hafa selst í milljónum eintaka. Að lokum má nefna eina kenningu til viðbótar sem endurspeglar rússneska yfirburðahyggju. Pútín og flokksbræður hans eru þeirrar skoðunar að Rússar séu „þríein þjóð“. Nánar tiltekið, að Úkraínumenn og Belarúsar séu ekki raunverulegar þjóðir, heldur nokkurs konar viðhengi við rússnesku þjóðina. Hugmyndin felur í sér skýra höfnun á sjálfsákvörðunarrétti Úkraínumanna og Belarúsa. Það er því lítil furða að Úkraínumenn hafi snúið baki við Pútín og stuðningsmönnum hans. Afnasistavæðing Pútín hefur ítrekað haft orð á því að markmið hans sé að „afnasistavæða“ Úkraínu. Þessi orðræða hefur raunar verið helsta átylla hans fyrir innrásarstríðinu. Þótt uppgangur nýnasisma í Evrópu sé vissulega áhyggjuefni kemur gagnrýni Pútíns úr hörðustu átt. Líkt og áður kom fram aðhyllist hann rússneska yfirburðahyggju. Hann hefur auk þess náin tengsl við hina alræmdu Wagner-herdeild (nefnd í höfuðið á eftirlætistónskáldi Hitlers) og hefur miklar mætur á þekktum öfgasinnuðum Gyðingahatara. Auðvitað er nýnasismi vandamál sem þarf að takast á við en væri þá ekki tilvalið að afnasistavæða Rússland áður en lengra er haldið? Lokaorð Nú gæti einhver sagt að það sé engin nýlunda að einræðisherra viðri ógeðfelldar skoðanir og taki siðlausar ákvarðanir. En Pútín hefur gengið lengra en nokkur einræðisherra í langan tíma. Hann hefur í raun gert Rússland útlægt í samfélagi þjóða. Tvö atriði ráða þar mestu. Í fyrsta lagi hefur Pútín innlimað yfirráðasvæði fullvalda ríkis. Í öðru lagi hefur hann hótað að beita kjarnavopnum. Ef alþjóðasamfélagið kæmi Pútín upp með þessa hegðun gæfi það stórhættulegt fordæmi. Það myndi greiða leiðina fyrir Kína, Íran og önnur alræðisríki að gera innrás í eigin grannríki. Með öryggi heimsbyggðarinnar að leiðarljósi er því algjört forgangsatriði að setja Pútín stólinn fyrir dyrnar. Höfundur er áhugamaður um alþjóðamál. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Finnur Thorlacius Eiríksson Innrás Rússa í Úkraínu Mest lesið Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir Skoðun Stundum hefur Gunnar Smári rétt fyrir sér Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun „Hæ ástin, þarf að millifæra, getur þú samþykkt beiðnina?“ Heiðrún Jónsdóttir Skoðun ESB fyrir almenning Oddný G. Harðardóttir Skoðun Strámaðurinn mikli Kristján Hreinsson Skoðun Það er verið að grafa dýpri fátæktargjá Rúnar Sigurjónsson Skoðun Algeng þvæla um Evrópusambandið Jón Frímann Jónsson Skoðun Samkeppni í nýju ljósi Páll Hermannsson Skoðun Hljóð úr horni Ingólfur Sverrisson Skoðun Skoðun Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hljóð úr horni Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun ESB fyrir almenning Oddný G. Harðardóttir skrifar Skoðun Strámaðurinn mikli Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Árið er 2024 Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Samkeppni í nýju ljósi Páll Hermannsson skrifar Skoðun Það er verið að grafa dýpri fátæktargjá Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun „Hæ ástin, þarf að millifæra, getur þú samþykkt beiðnina?“ Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Algeng þvæla um Evrópusambandið Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Stundum hefur Gunnar Smári rétt fyrir sér Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Hamingjan grundvallast á gæðum hugsananna Árni Már Jensson skrifar Skoðun Hátt reitt til höggs Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Brennt barn forðast eldinn Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Varnir gegn gagnagíslatökum Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir skrifar Skoðun Uppbygging almannahagsmuna á Íslandi Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Málað sig út í horn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Full orkuskipti ríkisflota og samgönguþjónustu fyrir 2030 Sigurður Friðleifsson skrifar Skoðun Einelti er veruleikabrenglun Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun „Lýtalaus íslenska“ er ekki til Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Hvatning til mótshaldara Landsmóts hestamanna Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Áróður Kremls gegn Úkraínu og NATO Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Að gefnu tilefni Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Það er ákvörðun að beita mannvonsku Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Löng barátta XD fyrir jafnrétti og frelsi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Árið er 1990 Rebekka Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Létt Borgarlína og bráðavandi umferðar Elías B. Elíasson,Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Bestun Seðlabankastjóra Karl Guðlaugsson skrifar Skoðun Nýr tækniskóli rís við Flensborgarhöfn í Hafnarfirði Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Úr samkeppni í einokun? Sigríður Margrét Oddsdóttir,Anna Hrefna Ingimundarsdóttir skrifar Skoðun Að mála sig út í horn Ingólfur Sverrisson skrifar Sjá meira
Í dag er ár liðið frá innrás Vladimírs Pútíns í Úkraínu. Tæplega nítján þúsund almennra borgara hafa fallið.Yfir átta milljón flóttamanna eru á vergangi í Evrópu og heimili margra þeirra eru rústir einar.Breið samstaða Vesturlanda með Úkraínu er aðdáunarverð. Það er brýn nauðsyn að svara neyðarkalli úkraínsku þjóðarinnar. Engu að síður hefur ekki tekist að sannfæra alla um nauðsyn þess. Það vekur furðu mína að sjá Vesturlandabúa sem taka upp hanskann fyrir Pútín. Umræddir aðilar virðast hafa heldur lítið álit á eigin heimshluta og kvarta gjarnan undan vestrænni siðferðishnignun og skorti á tjáningarfrelsi. Vissulega eru Vesturlönd langt frá því að vera fullkomin. En hallist maður á sveif með Pútín hefur maður farið úr öskunni í eldinn. Það verður seint sagt að Pútín sé siðvandur málsvari tjáningarfrelsisins. Hann hefur stungið blaðamönnum í fangelsi, staðið fyrir ofsóknum gegn minnihlutahópum, látið eitra fyrir pólitískum andstæðingum sínum og bannað stjórnmálasamtök þeirra. Andvestrænar hugmyndir Völd Pútíns eru afar mikil og auðvitað mun hann ekki afsala sér þeim sjálfviljugur. Af þeim sökum lítur hann á lýðræðishefð Vesturlanda sem mikla ógn. Hann á einnig fjölda samlanda sem hafa horn í síðu Vesturlanda. Í Rússlandi hefur myndast frjór jarðvegur fyrir hugmyndir sem hafa skýr tengsl við rússneska yfirburðahyggju. Þar má til dæmis nefna undarlega kenningu þess efnis að rússneska sé í raun upprunalegt tungumál mannkyns. Önnur kenning af sama meiði er jafnvel enn undarlegri. Helsti talsmaður hennar er stærðfræðingurinn Anatoly Fomenko. Inntak kenningarinnar er að vestrænir sagnfræðingar hafi í meginatriðum skáldað mannkynssöguna. Fomenko heldur því fram að saga mannkyns hafi að mestu leyti átt sér stað í Rússlandi og grannríkjum þess. Auk þess fullyrðir hann að mannkynssagan nái einungis eitt þúsund ár aftur í tímann, heppilega um það leyti sem Rússar birtast fyrst í sagnfræðiheimildum. Ég endurtek: Samkvæmt kenningu Fomenkos átti öll mannkynssagan sér stað á einungis þúsund árum! Það þarf vart að taka fram að kenning Fomenkos byggir á falsvísindalegum rökum. Niðurstaðan er fyrir fram gefin og Fomenko notar rangtúlkuð, fölsuð og afbökuð sönnunargögn henni til stuðnings. Það er vissulega ómögulegt að fullyrða nokkuð um fjölda þeirra sem trúa þessari kenningu en eitt er víst, bækur Fomenkos hafa selst í milljónum eintaka. Að lokum má nefna eina kenningu til viðbótar sem endurspeglar rússneska yfirburðahyggju. Pútín og flokksbræður hans eru þeirrar skoðunar að Rússar séu „þríein þjóð“. Nánar tiltekið, að Úkraínumenn og Belarúsar séu ekki raunverulegar þjóðir, heldur nokkurs konar viðhengi við rússnesku þjóðina. Hugmyndin felur í sér skýra höfnun á sjálfsákvörðunarrétti Úkraínumanna og Belarúsa. Það er því lítil furða að Úkraínumenn hafi snúið baki við Pútín og stuðningsmönnum hans. Afnasistavæðing Pútín hefur ítrekað haft orð á því að markmið hans sé að „afnasistavæða“ Úkraínu. Þessi orðræða hefur raunar verið helsta átylla hans fyrir innrásarstríðinu. Þótt uppgangur nýnasisma í Evrópu sé vissulega áhyggjuefni kemur gagnrýni Pútíns úr hörðustu átt. Líkt og áður kom fram aðhyllist hann rússneska yfirburðahyggju. Hann hefur auk þess náin tengsl við hina alræmdu Wagner-herdeild (nefnd í höfuðið á eftirlætistónskáldi Hitlers) og hefur miklar mætur á þekktum öfgasinnuðum Gyðingahatara. Auðvitað er nýnasismi vandamál sem þarf að takast á við en væri þá ekki tilvalið að afnasistavæða Rússland áður en lengra er haldið? Lokaorð Nú gæti einhver sagt að það sé engin nýlunda að einræðisherra viðri ógeðfelldar skoðanir og taki siðlausar ákvarðanir. En Pútín hefur gengið lengra en nokkur einræðisherra í langan tíma. Hann hefur í raun gert Rússland útlægt í samfélagi þjóða. Tvö atriði ráða þar mestu. Í fyrsta lagi hefur Pútín innlimað yfirráðasvæði fullvalda ríkis. Í öðru lagi hefur hann hótað að beita kjarnavopnum. Ef alþjóðasamfélagið kæmi Pútín upp með þessa hegðun gæfi það stórhættulegt fordæmi. Það myndi greiða leiðina fyrir Kína, Íran og önnur alræðisríki að gera innrás í eigin grannríki. Með öryggi heimsbyggðarinnar að leiðarljósi er því algjört forgangsatriði að setja Pútín stólinn fyrir dyrnar. Höfundur er áhugamaður um alþjóðamál.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun