Að þora að vera byrjandi Ingrid Kuhlman skrifar 31. október 2023 07:00 Hvenær gerðir þú síðast eitthvað í fyrsta skipti? Frá því augnabliki sem við fæðumst tileinkum við okkur hug byrjandans þar sem við erum byrjendur í öllu. Á hverjum degi tökumst við á við nýjar áskoranir og óvissu. Við hrösum og rekum okkur á, en höldum samt áfram að reyna, læra og vaxa. Hugur byrjandans eða nýliðans er oft laus við fyrir fram mótaðar skoðanir, væntingar, dóma og ályktanir. Á einhverjum tímapunkti í lífi okkar breytist eitthvað. Allt í einu verðum við hrædd við mistök og reynum að forðast þau, hvað sem það kostar. Við viljum ekki lengur vera byrjendur og hættum að stíga út fyrir þægindarammann. En það sem við gleymum oft er að það er engin leið að verða góður í neinu án þess að vera ófullkominn byrjandi fyrst. Tileinkum okkur hugarfar smábarna Smábörn sem læra að labba eru fullkomið dæmi um hug byrjandans. Þau nálgast verkefnið af taumlausri forvitni, óttaleysi og vilja til að reyna. Þau eru tilbúin að hrasa, detta og standa upp aftur, án þess að hafa áhyggjur af mistökum eða því að líta heimskulega út. Þau sýna ákveðni og gefast ekki auðveldlega upp. Þau eru náttúrulega forvitin, fús til að kanna umhverfi sitt og uppgötva stöðugt nýja hluti. Þau bera sig ekki saman við aðra eða hafa áhyggjur af því að uppfylla ákveðnar kröfur. Þess í stað einbeita þau sér að eigin framförum. Smábörn lifa í núinu. Þau dvelja ekki við fyrri reynslu né hafa þau áhyggjur af framtíðinni. Að líkja eftir hugarfari smábarns sem lærir að labba getur minnt okkur á fegurð þess að öðlast nýja reynslu og hvatt okkur til að nálgast áskoranir og námstækifæri með sömu undrun og ákveðni. Til að koma þér af stað eru hér nokkrar hugmyndir að því hvernig hægt er að tileinka sér hugarfar byrjandans: Lærðu nýja færni: Skráðu þig á námskeið til að læra eitthvað sem hefur alltaf vakið forvitni hjá þér, hvort sem það er að mála, spila á hljóðfæri eða læra um gervigreind. Prófaðu nýtt áhugamál: Njóttu þess að læra eitthvað nýtt, hvort sem það er klettaklifur, salsa eða silfursmíði. Lærðu nýtt tungumál: Tungumálanám er frábær leið til að sökkva sér niður í hugarfar byrjandans þar sem það opnar nýjan heim samskipta og menningar. Kynnistu nýju fólki: Sæktu viðburði eða skráðu þig í félag til að hitta nýtt fólk og eignast nýja vini. Lestu bækur: Sæktu bækur um efni sem þú veist ekkert um til að víkka sjóndeildarhringinn, hvort sem það er bók um stjarneðlisfræði, heimspeki eða framandi menningu. Veldu eitthvað sem vekur hjá þér forvitni. Ferðastu til nýrra staða: Skoðaðu ókunnuga áfangastaði, hvort sem þeir eru hérlendis eða erlendis. Upplifðu nýja menningu, prófaðu framandi mat og lærðu um sögu og hefðir staðarins. Eldaðu nýjan rétt: Gerðu tilraunir með uppskrift sem þú hefur aldrei prófað. Eldhúsið getur verið skapandi rými fyrir byrjendur til að læra og njóta. Fagnaðu mistökum: Viðurkenndu að það að gera mistök og reka sig á er eðlilegur hluti lærdómsferlisins. Í stað þess að líta á mistök sem bakslag skaltu líta á þau sem tækifæri til að læra og vaxa. Fagnaðu árangrinum: Fagnaðu litlum sigrum. Jákvæð styrking getur stuðlað að áframhaldandi áhuga á að fagna hugarfari byrjandans. Iðkaðu núvitund: Vera til staðar og opinn fyrir nýjum upplifunum. Núvitund getur hjálpað þér við að sleppa takinu á fyrir fram ákveðnum hugmyndum og dómum og gert þér kleift að nálgast hlutina með fersku sjónarhorni. Settu þér forvitnimarkmið: Í stað þess að setja þér frammistöðumarkmið skaltu setja þér markmið sem einblína á forvitni. Forvitnimarkmið getur verið að læra eitthvað nýtt á hverjum degi eða spyrja að minnsta kosti einnar umhugsunarverðrar spurningar á hverjum fundi. Skráðu reynslu þína, hugleiðingar og framfarir í dagbók eða úrklippubók. Fangaðu hugsanir þínar þegar þú leggur af stað í lærdómsævintýri. Að deila reynslu þinni getur hvatt aðra til að tileinka sér hugarfar byrjandans. Byrjandi nálgast mál af forvitni og móttækileika og er opinn fyrir nýjum hugmyndum, upplifunum og möguleikum. Hann er fús til að læra og vaxa og viðurkennir að það er alltaf hægt að uppgötva nýja hluti. Hann nálgast hvert augnablik án fast mótaðra væntinga um útkomuna. Að rækta hug byrjandans getur leitt til aukinnar sköpunargáfu og dýpri skilnings á heiminum í kringum þig. Það hvetur þig til að efast um forsendur, kanna nýja möguleika og nálgast hverja stund af undrun og auðmýkt. Höfundur er framkvæmdastjóri Þekkingarmiðlunar og með MSc í jákvæðri sálfræði. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ingrid Kuhlman Mest lesið Að kjósa með nútíma hugsunarhætti Ragnhildur Katla Jónsdóttir Skoðun Það er verið að ljúga að okkur Hildur Þórðardóttir Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Aðgangur bannaður Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Hvað er vandamálið? Alexandra Briem Skoðun Hægt og hljótt Dofri Hermannsson Skoðun 100 þúsund á mánuði Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Að kjósa með nútíma hugsunarhætti Ragnhildur Katla Jónsdóttir skrifar Skoðun Í upphafi skal endinn skoða.. Sigurður F. Sigurðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld, virðið frumbyggjaréttinn í íslensku samfélagi Sæmundur Einarsson skrifar Skoðun Handleiðsla og vellíðan í starfi Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Eldgos og innviðir: Tryggjum öryggi Suðurnesja Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Er aukin einkavæðing lausnin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Samfélag á krossgötum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Hvað er vandamálið? Alexandra Briem skrifar Skoðun Au pair fyrirkomulagið – barn síns tíma? Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Fontur – hiti þrjú stig Stefán Steingrímur Bergsson skrifar Skoðun Bankinn gefur, bankinn tekur Breki Karlsson skrifar Skoðun Hægt og hljótt Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson skrifar Skoðun Góður granni, gulli betri! Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Frelsi er alls konar Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Betra plan í ríkisfjármálum Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson skrifar Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þarf Alþingi að vera í óvissu? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Stöndum með einyrkjum og sjálfstætt starfandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Ætla Íslendingar að standa vörð um orkuauðlindir sínar? Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og sjálfstæði Íslands Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Heilnæmt samfélag, betri lífskjör og jöfn tækifæri fyrir öll Unnur Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Lifað með reisn - Frá starfslokum til æviloka Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Viðreisn, evran og Finnland Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Heildræn sýn á sköpunina Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Sjá meira
Hvenær gerðir þú síðast eitthvað í fyrsta skipti? Frá því augnabliki sem við fæðumst tileinkum við okkur hug byrjandans þar sem við erum byrjendur í öllu. Á hverjum degi tökumst við á við nýjar áskoranir og óvissu. Við hrösum og rekum okkur á, en höldum samt áfram að reyna, læra og vaxa. Hugur byrjandans eða nýliðans er oft laus við fyrir fram mótaðar skoðanir, væntingar, dóma og ályktanir. Á einhverjum tímapunkti í lífi okkar breytist eitthvað. Allt í einu verðum við hrædd við mistök og reynum að forðast þau, hvað sem það kostar. Við viljum ekki lengur vera byrjendur og hættum að stíga út fyrir þægindarammann. En það sem við gleymum oft er að það er engin leið að verða góður í neinu án þess að vera ófullkominn byrjandi fyrst. Tileinkum okkur hugarfar smábarna Smábörn sem læra að labba eru fullkomið dæmi um hug byrjandans. Þau nálgast verkefnið af taumlausri forvitni, óttaleysi og vilja til að reyna. Þau eru tilbúin að hrasa, detta og standa upp aftur, án þess að hafa áhyggjur af mistökum eða því að líta heimskulega út. Þau sýna ákveðni og gefast ekki auðveldlega upp. Þau eru náttúrulega forvitin, fús til að kanna umhverfi sitt og uppgötva stöðugt nýja hluti. Þau bera sig ekki saman við aðra eða hafa áhyggjur af því að uppfylla ákveðnar kröfur. Þess í stað einbeita þau sér að eigin framförum. Smábörn lifa í núinu. Þau dvelja ekki við fyrri reynslu né hafa þau áhyggjur af framtíðinni. Að líkja eftir hugarfari smábarns sem lærir að labba getur minnt okkur á fegurð þess að öðlast nýja reynslu og hvatt okkur til að nálgast áskoranir og námstækifæri með sömu undrun og ákveðni. Til að koma þér af stað eru hér nokkrar hugmyndir að því hvernig hægt er að tileinka sér hugarfar byrjandans: Lærðu nýja færni: Skráðu þig á námskeið til að læra eitthvað sem hefur alltaf vakið forvitni hjá þér, hvort sem það er að mála, spila á hljóðfæri eða læra um gervigreind. Prófaðu nýtt áhugamál: Njóttu þess að læra eitthvað nýtt, hvort sem það er klettaklifur, salsa eða silfursmíði. Lærðu nýtt tungumál: Tungumálanám er frábær leið til að sökkva sér niður í hugarfar byrjandans þar sem það opnar nýjan heim samskipta og menningar. Kynnistu nýju fólki: Sæktu viðburði eða skráðu þig í félag til að hitta nýtt fólk og eignast nýja vini. Lestu bækur: Sæktu bækur um efni sem þú veist ekkert um til að víkka sjóndeildarhringinn, hvort sem það er bók um stjarneðlisfræði, heimspeki eða framandi menningu. Veldu eitthvað sem vekur hjá þér forvitni. Ferðastu til nýrra staða: Skoðaðu ókunnuga áfangastaði, hvort sem þeir eru hérlendis eða erlendis. Upplifðu nýja menningu, prófaðu framandi mat og lærðu um sögu og hefðir staðarins. Eldaðu nýjan rétt: Gerðu tilraunir með uppskrift sem þú hefur aldrei prófað. Eldhúsið getur verið skapandi rými fyrir byrjendur til að læra og njóta. Fagnaðu mistökum: Viðurkenndu að það að gera mistök og reka sig á er eðlilegur hluti lærdómsferlisins. Í stað þess að líta á mistök sem bakslag skaltu líta á þau sem tækifæri til að læra og vaxa. Fagnaðu árangrinum: Fagnaðu litlum sigrum. Jákvæð styrking getur stuðlað að áframhaldandi áhuga á að fagna hugarfari byrjandans. Iðkaðu núvitund: Vera til staðar og opinn fyrir nýjum upplifunum. Núvitund getur hjálpað þér við að sleppa takinu á fyrir fram ákveðnum hugmyndum og dómum og gert þér kleift að nálgast hlutina með fersku sjónarhorni. Settu þér forvitnimarkmið: Í stað þess að setja þér frammistöðumarkmið skaltu setja þér markmið sem einblína á forvitni. Forvitnimarkmið getur verið að læra eitthvað nýtt á hverjum degi eða spyrja að minnsta kosti einnar umhugsunarverðrar spurningar á hverjum fundi. Skráðu reynslu þína, hugleiðingar og framfarir í dagbók eða úrklippubók. Fangaðu hugsanir þínar þegar þú leggur af stað í lærdómsævintýri. Að deila reynslu þinni getur hvatt aðra til að tileinka sér hugarfar byrjandans. Byrjandi nálgast mál af forvitni og móttækileika og er opinn fyrir nýjum hugmyndum, upplifunum og möguleikum. Hann er fús til að læra og vaxa og viðurkennir að það er alltaf hægt að uppgötva nýja hluti. Hann nálgast hvert augnablik án fast mótaðra væntinga um útkomuna. Að rækta hug byrjandans getur leitt til aukinnar sköpunargáfu og dýpri skilnings á heiminum í kringum þig. Það hvetur þig til að efast um forsendur, kanna nýja möguleika og nálgast hverja stund af undrun og auðmýkt. Höfundur er framkvæmdastjóri Þekkingarmiðlunar og með MSc í jákvæðri sálfræði.
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar
Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar
Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun