Strand í viðræðum um krónutöluhækkun Kolbeinn Tumi Daðason skrifar 18. janúar 2024 09:36 Eyjólfur Árni Rafnsson formaður SA segir viðræður hafa gengið vel en varar við krónutöluhækkun sem forsendu viðræðna. Vísir/Vilhelm Forsvarsmenn Samtaka atvinnulífsins vara við því að krónutölunálgun sé höfð að leiðarljósi við gerð kjarasamninga. Það valdi því að kostnaður sé vanmetinn við upphaf kjaraviðræða. Breiðfylking stærstu stéttarfélaga og landssambanda á almennum vinnumarkaði segir Samtök atvinnulífsins hafna nálgun fylkingarinnar um þjóðarsátt. Fulltrúar Breiðfylkingarinnar svonefndu sögðu í tilkynningu í gær að eftir farsælar viðræður í upphafi hafi farið fram tímafrek og á köflum mjög tæknileg umræða milli samningsaðila um reiknilíkön. „Í þeim umræðum hafa SA smátt og smátt fjarlægt sig frá upphaflegum, jákvæðum viðbrögðum sínum. SA hafa fengið það út að tillögur Breiðfylkingarinnar séu of kostnaðarsamar og í staðinn sett fram tillögur sem eru langt neðan við þær hóflegu hækkanir sem Breiðfylkingin lagði til í upphafi viðræðna,“ sagði í tilkynningu sem fimm formenn landssambanda og stéttarfélaga kvittuðu undir. Eyjólfur Árni Rafnsson formaður Samtaka atvinnulífsins og Sigríður Margrét Oddsdóttir framkvæmdastjóri svara tilkynningunni með eigin tilkynningu í morgunsárið. Af henni má skilja að krónutöluhækkun, sem Breiðfylkingin hafi lagt upp með, sé eitthvað sem SA vilji forðast að leggja upp með. Hún hafi reynst of kostnaðarsöm og stefnt í launaskrið. „Samtök atvinnulífsins og breiðfylking stéttarfélaga á almennum vinnumarkaði hafa undanfarið unnið að því hörðum höndum í sameiginlegu átaki að skapa skilyrði fyrir langtíma kjarasamningum sem hafi það meginmarkmið að auka fyrirsjáanleika og stöðugleika í efnahagslífinu. Þannig geti verðbólga minnkað, unnt verði að lækka vexti og bæta þannig lífskjör almennings í landinu og rekstrarumhverfi fyrirtækja,“ segir í tilkynningunni. Sameiginleg samningsmarkmið þeirra samninga sem unnið hafi verið að undanfarið, séu í samræmi við áherslur Samtaka atvinnulífsins og ályktanir opinna vinnufunda samtakanna, sem voru haldnir um allt land á liðnum haustmánuðum. „Samstarf SA og breiðfylkingarinnar hefur gengið vel og umtalsverður árangur náðst í að rýna þær áskoranir sem eru í veginum og stilla af mismunandi áherslur. Aðilar beggja megin borðs hafa orðið sammála um að forsenda fyrir því að markmið náist um nýja þjóðarsátt, sé að allir aðilar vinnumarkaðarins leggist á eitt og enginn skorist undan ábyrgð. Í því ljósi skoraði stjórn SA nýlega á aðildarfélög sín, önnur fyrirtæki landsins, ríki og sveitarfélög að styðja við fyrrgreind markmið kjarasamninga, eins og þeim frekast er unnt, með því að halda aftur af verðhækkunum og launaskriði.“ Að baki liggi mikil vinna og gagnkvæmur skilningur á sérstökum kröfum um hækkun lægstu launa, svo kölluð „krónutöluhækkun“. „Sú áhersla er vel skiljanleg í samfélagi sem leggur áherslu á jöfnuð. Það liggur enda fyrir, að þau sem hafa lægstu launin þurfa einna mest á kjarasamningsbundnum launahækkunum að halda, sérstaklega þegar verðbólga er mikil. Verðhækkanir á nauðsynjavörum og húsnæði vega þyngra í útgjöldum launalægri hópa en launahærri hópa. Þeir eru líklegri til þess að fá greidd laun samkvæmt taxta, eru síður á markaðslaunum og njóta síður launaskriðs.“ Þó sé rétt að undirstrika, að launahækkanir í krónutölum séu líka hlutfallslegar launahækkanir þótt þær væru mismiklar eftir hópum. Sigríður Margrét Oddsdóttir er framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins.Vísir/Einar „Sagan sýnir okkur því miður með óyggjandi hætti að þær hlutfallslegu hækkanir sem eiga sér stað neðar í launastiganum skila sér upp stigann í formi launaskriðs þar sem fólk mun áfram krefjast umbunar fyrir aukna menntun, reynslu og ábyrgð. Þegar krónutölunálgun er höfð að leiðarljósi við gerð kjarasamninga eru kostnaðaráhrifin því oft vanmetin í upphafi.“ Þess vegna hafi Samtök atvinnulífsins lagt upp með aðferðafræði sem taki mið af þessu, fari bil beggja og sé líkleg til að geta staðið undir nafni sem ný þjóðarsátt; þar sem tekið sé tillit til ólíkra hópa og ólíkra greina og þar sem efnahagslegum stöðugleika væri ekki raskað, heldur þvert á móti byggt undir skilyrði til jafnvægis og eðlilegrar verðmætasköpunar. „Samtök atvinnulífsins eru jafn sannfærð og áður um að samstaða muni skila hagfelldri niðurstöðu við samningaborðið og lýsa sig eindregið tilbúin til að ljúka gerð nýrra langtímasamninga á grundvelli þessarar vinnu. Allir munu þurfa að gefa eitthvað eftir, allir munu þurfa að leggja töluvert á sig, en niðurstaðan verður að vera í samræmi við efnahagslegan veruleika og getu þjóðarbúsins. Við viljum öll efnahagslegan stöðugleika og geta gert framtíðaráætlanir sem standast.“ Kjaramál Vinnumarkaður Kjaraviðræður 2023-24 Tengdar fréttir Segja SA hafna sinni nálgun um þjóðarsátt Breiðfylking stærstu stéttarfélaga og landssambanda á almennum vinnumarkaði segir Samtök atvinnulífsins hafna nálgun fylkingarinnar um þjóðarsátt. Hún hvetur SA til að rýna betur tillögur hennar og endurgjalda auðsýndan samningsvilja. 17. janúar 2024 18:47 Mest lesið Hótar himinháum áfengistollum á Evrópu Viðskipti erlent Unga fólkið greinilega að hugsa um sjálfbærnimálin Atvinnulíf Íslenskir kafbátar vakta neðansjávarinnviði og leita að sprengjum Viðskipti innlent Spá sömuleiðis 25 punkta lækkun í næstu viku Viðskipti innlent Sigurjón og Birna María til Nóa Siríus Viðskipti innlent Verð enn lægst í Prís Neytendur „Alvarlegt viðskiptastríð“ hafið Viðskipti erlent Svara tollum Trumps: „Við munum ekki standa aðgerðarlausir hjá“ Viðskipti erlent Skel keypti tíu prósenta hlut í Sýn Viðskipti innlent „Hvernig hefðu amma og afi gert þetta?“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Spá sömuleiðis 25 punkta lækkun í næstu viku Íslenskir kafbátar vakta neðansjávarinnviði og leita að sprengjum Skel keypti tíu prósenta hlut í Sýn Trump-tollar geti haft óbein áhrif á Íslendinga Þrettán milljarða tap en reksturinn fjármagnaður til 2028 Sigurjón og Birna María til Nóa Siríus Spá því að stýrivextir verði lækkaðir um 25 punkta Lífeyrissjóður verzlunarmanna seldi sig út úr Sýn Sandra nýr fjármálastjóri Coca-Cola á Íslandi Íslenskar auglýsingastofur tróna á toppnum yfir stressaða starfsmenn Hafi talið samningaleiðina besta frá upphafi Skarphéðinn til Sagafilm Viðbúinn hærra vöruverði og færri ferðamönnum vegna tolla Viðskipti upp á hálfan milljarð með bréf í Sýn Líkur á að öldrun þjóðarinnar verði viðráðanlegri hér en annars staðar „Sjóðurinn er gjaldþrota og því falla kröfurnar á ríkið“ Sjálfkjörið í stjórn Símans Heiðrún Lind í stjórn Sýnar Lausn máls ÍL-sjóðs loks í sjónmáli Verkafólk snýr aftur til vinnu hjá Bakkavör Ráðinn fjármálastjóri Origo Sækja 540 milljarða til að gera upp skuldir ÍL-sjóðs Alvogen lýkur endurfjármögnun allra langtímalána Stjörnukokkar að elda á Food & fun í ár Konur oft einangraðar í karllægu umhverfi eldhúsanna Halla og Linda Dröfn á lista Harvard um merkilegar konur Segja upp 52 sjómönnum Tuttugu þúsund færri farþegar á milli ára Frá Seðlabankanum í sýndarheima CCP Hagnaður jókst um tæpan helming milli ára Sjá meira
Fulltrúar Breiðfylkingarinnar svonefndu sögðu í tilkynningu í gær að eftir farsælar viðræður í upphafi hafi farið fram tímafrek og á köflum mjög tæknileg umræða milli samningsaðila um reiknilíkön. „Í þeim umræðum hafa SA smátt og smátt fjarlægt sig frá upphaflegum, jákvæðum viðbrögðum sínum. SA hafa fengið það út að tillögur Breiðfylkingarinnar séu of kostnaðarsamar og í staðinn sett fram tillögur sem eru langt neðan við þær hóflegu hækkanir sem Breiðfylkingin lagði til í upphafi viðræðna,“ sagði í tilkynningu sem fimm formenn landssambanda og stéttarfélaga kvittuðu undir. Eyjólfur Árni Rafnsson formaður Samtaka atvinnulífsins og Sigríður Margrét Oddsdóttir framkvæmdastjóri svara tilkynningunni með eigin tilkynningu í morgunsárið. Af henni má skilja að krónutöluhækkun, sem Breiðfylkingin hafi lagt upp með, sé eitthvað sem SA vilji forðast að leggja upp með. Hún hafi reynst of kostnaðarsöm og stefnt í launaskrið. „Samtök atvinnulífsins og breiðfylking stéttarfélaga á almennum vinnumarkaði hafa undanfarið unnið að því hörðum höndum í sameiginlegu átaki að skapa skilyrði fyrir langtíma kjarasamningum sem hafi það meginmarkmið að auka fyrirsjáanleika og stöðugleika í efnahagslífinu. Þannig geti verðbólga minnkað, unnt verði að lækka vexti og bæta þannig lífskjör almennings í landinu og rekstrarumhverfi fyrirtækja,“ segir í tilkynningunni. Sameiginleg samningsmarkmið þeirra samninga sem unnið hafi verið að undanfarið, séu í samræmi við áherslur Samtaka atvinnulífsins og ályktanir opinna vinnufunda samtakanna, sem voru haldnir um allt land á liðnum haustmánuðum. „Samstarf SA og breiðfylkingarinnar hefur gengið vel og umtalsverður árangur náðst í að rýna þær áskoranir sem eru í veginum og stilla af mismunandi áherslur. Aðilar beggja megin borðs hafa orðið sammála um að forsenda fyrir því að markmið náist um nýja þjóðarsátt, sé að allir aðilar vinnumarkaðarins leggist á eitt og enginn skorist undan ábyrgð. Í því ljósi skoraði stjórn SA nýlega á aðildarfélög sín, önnur fyrirtæki landsins, ríki og sveitarfélög að styðja við fyrrgreind markmið kjarasamninga, eins og þeim frekast er unnt, með því að halda aftur af verðhækkunum og launaskriði.“ Að baki liggi mikil vinna og gagnkvæmur skilningur á sérstökum kröfum um hækkun lægstu launa, svo kölluð „krónutöluhækkun“. „Sú áhersla er vel skiljanleg í samfélagi sem leggur áherslu á jöfnuð. Það liggur enda fyrir, að þau sem hafa lægstu launin þurfa einna mest á kjarasamningsbundnum launahækkunum að halda, sérstaklega þegar verðbólga er mikil. Verðhækkanir á nauðsynjavörum og húsnæði vega þyngra í útgjöldum launalægri hópa en launahærri hópa. Þeir eru líklegri til þess að fá greidd laun samkvæmt taxta, eru síður á markaðslaunum og njóta síður launaskriðs.“ Þó sé rétt að undirstrika, að launahækkanir í krónutölum séu líka hlutfallslegar launahækkanir þótt þær væru mismiklar eftir hópum. Sigríður Margrét Oddsdóttir er framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins.Vísir/Einar „Sagan sýnir okkur því miður með óyggjandi hætti að þær hlutfallslegu hækkanir sem eiga sér stað neðar í launastiganum skila sér upp stigann í formi launaskriðs þar sem fólk mun áfram krefjast umbunar fyrir aukna menntun, reynslu og ábyrgð. Þegar krónutölunálgun er höfð að leiðarljósi við gerð kjarasamninga eru kostnaðaráhrifin því oft vanmetin í upphafi.“ Þess vegna hafi Samtök atvinnulífsins lagt upp með aðferðafræði sem taki mið af þessu, fari bil beggja og sé líkleg til að geta staðið undir nafni sem ný þjóðarsátt; þar sem tekið sé tillit til ólíkra hópa og ólíkra greina og þar sem efnahagslegum stöðugleika væri ekki raskað, heldur þvert á móti byggt undir skilyrði til jafnvægis og eðlilegrar verðmætasköpunar. „Samtök atvinnulífsins eru jafn sannfærð og áður um að samstaða muni skila hagfelldri niðurstöðu við samningaborðið og lýsa sig eindregið tilbúin til að ljúka gerð nýrra langtímasamninga á grundvelli þessarar vinnu. Allir munu þurfa að gefa eitthvað eftir, allir munu þurfa að leggja töluvert á sig, en niðurstaðan verður að vera í samræmi við efnahagslegan veruleika og getu þjóðarbúsins. Við viljum öll efnahagslegan stöðugleika og geta gert framtíðaráætlanir sem standast.“
Kjaramál Vinnumarkaður Kjaraviðræður 2023-24 Tengdar fréttir Segja SA hafna sinni nálgun um þjóðarsátt Breiðfylking stærstu stéttarfélaga og landssambanda á almennum vinnumarkaði segir Samtök atvinnulífsins hafna nálgun fylkingarinnar um þjóðarsátt. Hún hvetur SA til að rýna betur tillögur hennar og endurgjalda auðsýndan samningsvilja. 17. janúar 2024 18:47 Mest lesið Hótar himinháum áfengistollum á Evrópu Viðskipti erlent Unga fólkið greinilega að hugsa um sjálfbærnimálin Atvinnulíf Íslenskir kafbátar vakta neðansjávarinnviði og leita að sprengjum Viðskipti innlent Spá sömuleiðis 25 punkta lækkun í næstu viku Viðskipti innlent Sigurjón og Birna María til Nóa Siríus Viðskipti innlent Verð enn lægst í Prís Neytendur „Alvarlegt viðskiptastríð“ hafið Viðskipti erlent Svara tollum Trumps: „Við munum ekki standa aðgerðarlausir hjá“ Viðskipti erlent Skel keypti tíu prósenta hlut í Sýn Viðskipti innlent „Hvernig hefðu amma og afi gert þetta?“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Spá sömuleiðis 25 punkta lækkun í næstu viku Íslenskir kafbátar vakta neðansjávarinnviði og leita að sprengjum Skel keypti tíu prósenta hlut í Sýn Trump-tollar geti haft óbein áhrif á Íslendinga Þrettán milljarða tap en reksturinn fjármagnaður til 2028 Sigurjón og Birna María til Nóa Siríus Spá því að stýrivextir verði lækkaðir um 25 punkta Lífeyrissjóður verzlunarmanna seldi sig út úr Sýn Sandra nýr fjármálastjóri Coca-Cola á Íslandi Íslenskar auglýsingastofur tróna á toppnum yfir stressaða starfsmenn Hafi talið samningaleiðina besta frá upphafi Skarphéðinn til Sagafilm Viðbúinn hærra vöruverði og færri ferðamönnum vegna tolla Viðskipti upp á hálfan milljarð með bréf í Sýn Líkur á að öldrun þjóðarinnar verði viðráðanlegri hér en annars staðar „Sjóðurinn er gjaldþrota og því falla kröfurnar á ríkið“ Sjálfkjörið í stjórn Símans Heiðrún Lind í stjórn Sýnar Lausn máls ÍL-sjóðs loks í sjónmáli Verkafólk snýr aftur til vinnu hjá Bakkavör Ráðinn fjármálastjóri Origo Sækja 540 milljarða til að gera upp skuldir ÍL-sjóðs Alvogen lýkur endurfjármögnun allra langtímalána Stjörnukokkar að elda á Food & fun í ár Konur oft einangraðar í karllægu umhverfi eldhúsanna Halla og Linda Dröfn á lista Harvard um merkilegar konur Segja upp 52 sjómönnum Tuttugu þúsund færri farþegar á milli ára Frá Seðlabankanum í sýndarheima CCP Hagnaður jókst um tæpan helming milli ára Sjá meira
Segja SA hafna sinni nálgun um þjóðarsátt Breiðfylking stærstu stéttarfélaga og landssambanda á almennum vinnumarkaði segir Samtök atvinnulífsins hafna nálgun fylkingarinnar um þjóðarsátt. Hún hvetur SA til að rýna betur tillögur hennar og endurgjalda auðsýndan samningsvilja. 17. janúar 2024 18:47