Þrjár vísbendingar um að verið sé að sniðganga þig Rakel Sveinsdóttir skrifar 9. febrúar 2024 07:01 Á ensku kallast það „career gaslighting“ þegar yfirmaður í raun kemur í veg fyrir starfsþróun starfsmanns. Eitt rautt flagg í hegðun slíks yfirmanns er að gera lítið úr starfsmanni í áheyrn annarra en láta það líta út eins og djók. Vísir/Getty Það vill ekkert okkar vera sniðgengið. Enda orðið eitt og sér að lýsa hegðun sem hvorki telst heiðarleg né heilbrigð. Betra er að koma hreint fram og það á líka við um starfsfólk sem yfirmenn ætla sér ekki neina starfsþróun. Að vera sniðgengin í starfsframa er skilgreint á ensku sem „career gaslighting.“ Þetta þýðir þá að við erum ekki að njóta sannmælis hvað mat eða tækifæri varðar. Sem aftur leiðir til þess að starfsþróun er nánast ómöguleg fyrir okkur á tilteknum vinnustað. Kastljósið beinist að yfirmönnum sem gerendur. Í grein Fastcompany bendir greinahöfundur á þrjú rauð flögg sem hann segir skýrar vísbendingar um að yfirmaðurinn sé að sniðganga þig starfsþróunarlega séð. 1. Það er endalaust verið að efast Ef yfirmaðurinn virðist endalaust draga þig og þína hæfni í efa, draga úr þér í orðum eða hegðun og jafnvel tala á þeim nótum að þú ert farin að efast um þína eigin getu sjálf/ur, þótt þú vitir innst inni að þetta sé ekki rétt, er hægt að tala um þann möguleika að yfirmaðurinn sé líklegur til að sniðganga þig. Þegar þessi hegðun er ríkjandi, upplifir starfsmaðurinn sjaldnast jákvæða endurgjöf sama hvað viðkomandi leggur sig fram við að standa sig vel. 2. Gert lítið úr þér Þegar yfirmaður gerir með einhverjum hætti lítið úr þér fyrir framan aðra, þótt það sé undir yfirskininu „djók,“ er önnur vísbending komin um að mögulega sé verið að sniðganga þig. Þetta á líka við ef aðrir hrósa þér og yfirmaðurinn dregur úr því hrósi. Segjum til dæmis að viðskiptavinur hrósi þér í áheyrn annarra en yfirmanninum tekst með einhverjum hætti að gera lítið úr því sem verið er að hrósa þér fyrir. 3. Þú færð samt ekki að hætta Svo ótrúlega sem það hljómar, eiga þessir yfirmenn það líka til að nánast koma í veg fyrir að fólk hætti þótt það impri á því eða jafnvel segi upp. Setningar eins og að ætlunin hafi verið að þú myndir klára x verkefni, eða það væri verið að stóla á þig að fylgja eftir x aðstæðum og svo framvegis, koma þá sem skýring. Fyrir vikið er starfsmaðurinn kannski að halda áfram í starfi, nánast með samviskubit yfir því að hafa ætlað að svíkja lit og hætta. Væntanlega kallast þessi hegðun yfirmannsins einhvers konar samvikustjórnun, sem er í alla staði ekki heilbrigð á vinnustað. Vinnustaðamenning Vinnustaðurinn Starfsframi Mannauðsmál Tengdar fréttir Jákvæður stjórnandi getur gert gæfumuninn en fjögur lykilatriði þarf þó til „Við mannfólkið erum yfirleitt fljótari að vinna úr og muna jákvæðar upplýsingar en neikvæðar,“ nefnir Ingrid Kuhlman, leiðbeinandi og ráðgjafi hjá Þekkingarmiðlun, sem dæmi um hvers vegna leiðtogar vinnustaða ættu að leggja áherslu á jákvæða forystu. 5. febrúar 2024 07:00 Geðheilsa starfsfólks: „Þú átt tvo fría tíma eftir“ „Viðtökurnar hafa verið mjög góðar. Um 30% starfsfólks hefur nýtt sér þjónustuna og bókað viðtöl,“ segir Hrefna Sif Jónsdóttir, framkvæmdastjóri Tixly um það hvernig starfsmenn fyrirtækisins hafa nýtt sér Velferðatorg Tixly á Köru Connect. 18. janúar 2024 08:02 Þrjú snilldarráð fyrir góð samskipti Góð samskipti eru alltaf lykilatriði. Hvort heldur sem er í leik eða starfi. Við viljum öll standa okkur sem best í góðum samskiptum en eigum það mögulega til að gleyma okkur. 12. janúar 2024 07:00 Þríeykið gott dæmi um að teymi virka betur en einstaka stjórnendur Pétur Arason segir teymi vera leiðtoga framtíðarinnar frekar en að áhersla sé lögð á einstaka stjórnendur og hið hefðbundna pýramídaskipurit. 22. júlí 2020 10:00 Helstu einkenni og afleiðingar óttastjórnunar á vinnustöðum Ef skaðinn er skeður þarf að hreinsa til í stjórnendahópnum segir Bjarni Snæbjörn Jónsson í viðtali um óttastjórnun á vinnustöðum. Hann bendir hins vegar á að það er ekki alltaf svo að rót vandans liggi hjá stjórnanda. 3. september 2020 09:09 Mest lesið Sýkna í vaxtamálinu: „Þetta eru gífurleg vonbrigði“ Neytendur „Þetta verður bara heiðarlegur bisness, ég nenni engu kjaftæði“ Viðskipti innlent Fáránlegt að eiga ekki „smá Bitcoin“ á Íslandi Viðskipti innlent Ísold ráðin markaðsstjóri Viðskipti innlent Horfur tveggja banka úr stöðugum í jákvæðar Viðskipti innlent Ólafur Ingi: „Ég er kostuð eiginkona“ Atvinnulíf Frá Bændasamtökunum til Samorku Viðskipti innlent Að byggja upp vinnustað sem hræðist ekki breytingar Atvinnulíf Einróma niðurstaða að Hörður sé eins og Kristján í Frozen Atvinnulíf Megi troða „singles day“ upp í greiðslugáttirnar á sér Neytendur Fleiri fréttir Að byggja upp vinnustað sem hræðist ekki breytingar Stærðin skiptir ekki máli Ólafur Ingi: „Ég er kostuð eiginkona“ Einróma niðurstaða að Hörður sé eins og Kristján í Frozen „Reglugerðin tekur gildi hvort sem menn hafa þetta hugrekki eða ekki“ Allt í steik: Samtalið við yfirmanninn „Okkur langar til að búa til nýja tegund af bjórmenningu“ „Eitthvað við kvöldin og nóttina sem ég heillast af“ Dýrara að gera ekkert: „Erum öll að pissa í sömu laugina“ Úrelt kerfi: „Síðan kom bara einhver bíll og tæmdi allt“ Sorp: Fólk að hoppa niður plastið í tunnunum til að þjappa því „Ekkert ósvipaður leikur og menn léku í bönkunum fyrir bankahrun“ „Fyrsta verk er án gríns að fá mér lýsi og tékka á Vísi“ Kosningaspenna á vinnustöðum og rifrildi um pólitík Sif Jakobs: „Ekta demantar eru nú einfaldlega ræktaðir“ „Hörðustu samningaviðræðurnar voru við yngsta fólkið Eitraður starfsmaður og góð ráð „Enginn kvartað yfir því þegar ég hef skúrað“ Ekki trompast við fólk í vinnu eða á fundum „Síðan kemur í ljós að við erum í gjörólíkum störfum“ „Opinberi geirinn er að breytast og þar þarf mikinn fjölda verkefnastjóra“ B-týpa sem vill verða A en þarf tíma til að „morgna sig“ Fólki á helst að líða betur eftir vinnudaginn en þegar það mætti Slökkt á asanum: „Hljómar kannski auðveldlega en er það ekki“ Konurnar ofþreyttar en karlmenn vilja meiri frið til að vinna „Allir alltaf að segja að hann sé svo mjúkur“ „Frekar kvöldsvæfur heldur en morgunfúll“ Atvinnumissir: „Það var rosa skrýtið að lenda í þessu“ „En það hefur líka margt fallegt komið út úr þessu“ „Breytingaskeið kvenna hefur líka áhrif á karlavinnustaði“ Sjá meira
Enda orðið eitt og sér að lýsa hegðun sem hvorki telst heiðarleg né heilbrigð. Betra er að koma hreint fram og það á líka við um starfsfólk sem yfirmenn ætla sér ekki neina starfsþróun. Að vera sniðgengin í starfsframa er skilgreint á ensku sem „career gaslighting.“ Þetta þýðir þá að við erum ekki að njóta sannmælis hvað mat eða tækifæri varðar. Sem aftur leiðir til þess að starfsþróun er nánast ómöguleg fyrir okkur á tilteknum vinnustað. Kastljósið beinist að yfirmönnum sem gerendur. Í grein Fastcompany bendir greinahöfundur á þrjú rauð flögg sem hann segir skýrar vísbendingar um að yfirmaðurinn sé að sniðganga þig starfsþróunarlega séð. 1. Það er endalaust verið að efast Ef yfirmaðurinn virðist endalaust draga þig og þína hæfni í efa, draga úr þér í orðum eða hegðun og jafnvel tala á þeim nótum að þú ert farin að efast um þína eigin getu sjálf/ur, þótt þú vitir innst inni að þetta sé ekki rétt, er hægt að tala um þann möguleika að yfirmaðurinn sé líklegur til að sniðganga þig. Þegar þessi hegðun er ríkjandi, upplifir starfsmaðurinn sjaldnast jákvæða endurgjöf sama hvað viðkomandi leggur sig fram við að standa sig vel. 2. Gert lítið úr þér Þegar yfirmaður gerir með einhverjum hætti lítið úr þér fyrir framan aðra, þótt það sé undir yfirskininu „djók,“ er önnur vísbending komin um að mögulega sé verið að sniðganga þig. Þetta á líka við ef aðrir hrósa þér og yfirmaðurinn dregur úr því hrósi. Segjum til dæmis að viðskiptavinur hrósi þér í áheyrn annarra en yfirmanninum tekst með einhverjum hætti að gera lítið úr því sem verið er að hrósa þér fyrir. 3. Þú færð samt ekki að hætta Svo ótrúlega sem það hljómar, eiga þessir yfirmenn það líka til að nánast koma í veg fyrir að fólk hætti þótt það impri á því eða jafnvel segi upp. Setningar eins og að ætlunin hafi verið að þú myndir klára x verkefni, eða það væri verið að stóla á þig að fylgja eftir x aðstæðum og svo framvegis, koma þá sem skýring. Fyrir vikið er starfsmaðurinn kannski að halda áfram í starfi, nánast með samviskubit yfir því að hafa ætlað að svíkja lit og hætta. Væntanlega kallast þessi hegðun yfirmannsins einhvers konar samvikustjórnun, sem er í alla staði ekki heilbrigð á vinnustað.
Vinnustaðamenning Vinnustaðurinn Starfsframi Mannauðsmál Tengdar fréttir Jákvæður stjórnandi getur gert gæfumuninn en fjögur lykilatriði þarf þó til „Við mannfólkið erum yfirleitt fljótari að vinna úr og muna jákvæðar upplýsingar en neikvæðar,“ nefnir Ingrid Kuhlman, leiðbeinandi og ráðgjafi hjá Þekkingarmiðlun, sem dæmi um hvers vegna leiðtogar vinnustaða ættu að leggja áherslu á jákvæða forystu. 5. febrúar 2024 07:00 Geðheilsa starfsfólks: „Þú átt tvo fría tíma eftir“ „Viðtökurnar hafa verið mjög góðar. Um 30% starfsfólks hefur nýtt sér þjónustuna og bókað viðtöl,“ segir Hrefna Sif Jónsdóttir, framkvæmdastjóri Tixly um það hvernig starfsmenn fyrirtækisins hafa nýtt sér Velferðatorg Tixly á Köru Connect. 18. janúar 2024 08:02 Þrjú snilldarráð fyrir góð samskipti Góð samskipti eru alltaf lykilatriði. Hvort heldur sem er í leik eða starfi. Við viljum öll standa okkur sem best í góðum samskiptum en eigum það mögulega til að gleyma okkur. 12. janúar 2024 07:00 Þríeykið gott dæmi um að teymi virka betur en einstaka stjórnendur Pétur Arason segir teymi vera leiðtoga framtíðarinnar frekar en að áhersla sé lögð á einstaka stjórnendur og hið hefðbundna pýramídaskipurit. 22. júlí 2020 10:00 Helstu einkenni og afleiðingar óttastjórnunar á vinnustöðum Ef skaðinn er skeður þarf að hreinsa til í stjórnendahópnum segir Bjarni Snæbjörn Jónsson í viðtali um óttastjórnun á vinnustöðum. Hann bendir hins vegar á að það er ekki alltaf svo að rót vandans liggi hjá stjórnanda. 3. september 2020 09:09 Mest lesið Sýkna í vaxtamálinu: „Þetta eru gífurleg vonbrigði“ Neytendur „Þetta verður bara heiðarlegur bisness, ég nenni engu kjaftæði“ Viðskipti innlent Fáránlegt að eiga ekki „smá Bitcoin“ á Íslandi Viðskipti innlent Ísold ráðin markaðsstjóri Viðskipti innlent Horfur tveggja banka úr stöðugum í jákvæðar Viðskipti innlent Ólafur Ingi: „Ég er kostuð eiginkona“ Atvinnulíf Frá Bændasamtökunum til Samorku Viðskipti innlent Að byggja upp vinnustað sem hræðist ekki breytingar Atvinnulíf Einróma niðurstaða að Hörður sé eins og Kristján í Frozen Atvinnulíf Megi troða „singles day“ upp í greiðslugáttirnar á sér Neytendur Fleiri fréttir Að byggja upp vinnustað sem hræðist ekki breytingar Stærðin skiptir ekki máli Ólafur Ingi: „Ég er kostuð eiginkona“ Einróma niðurstaða að Hörður sé eins og Kristján í Frozen „Reglugerðin tekur gildi hvort sem menn hafa þetta hugrekki eða ekki“ Allt í steik: Samtalið við yfirmanninn „Okkur langar til að búa til nýja tegund af bjórmenningu“ „Eitthvað við kvöldin og nóttina sem ég heillast af“ Dýrara að gera ekkert: „Erum öll að pissa í sömu laugina“ Úrelt kerfi: „Síðan kom bara einhver bíll og tæmdi allt“ Sorp: Fólk að hoppa niður plastið í tunnunum til að þjappa því „Ekkert ósvipaður leikur og menn léku í bönkunum fyrir bankahrun“ „Fyrsta verk er án gríns að fá mér lýsi og tékka á Vísi“ Kosningaspenna á vinnustöðum og rifrildi um pólitík Sif Jakobs: „Ekta demantar eru nú einfaldlega ræktaðir“ „Hörðustu samningaviðræðurnar voru við yngsta fólkið Eitraður starfsmaður og góð ráð „Enginn kvartað yfir því þegar ég hef skúrað“ Ekki trompast við fólk í vinnu eða á fundum „Síðan kemur í ljós að við erum í gjörólíkum störfum“ „Opinberi geirinn er að breytast og þar þarf mikinn fjölda verkefnastjóra“ B-týpa sem vill verða A en þarf tíma til að „morgna sig“ Fólki á helst að líða betur eftir vinnudaginn en þegar það mætti Slökkt á asanum: „Hljómar kannski auðveldlega en er það ekki“ Konurnar ofþreyttar en karlmenn vilja meiri frið til að vinna „Allir alltaf að segja að hann sé svo mjúkur“ „Frekar kvöldsvæfur heldur en morgunfúll“ Atvinnumissir: „Það var rosa skrýtið að lenda í þessu“ „En það hefur líka margt fallegt komið út úr þessu“ „Breytingaskeið kvenna hefur líka áhrif á karlavinnustaði“ Sjá meira
Jákvæður stjórnandi getur gert gæfumuninn en fjögur lykilatriði þarf þó til „Við mannfólkið erum yfirleitt fljótari að vinna úr og muna jákvæðar upplýsingar en neikvæðar,“ nefnir Ingrid Kuhlman, leiðbeinandi og ráðgjafi hjá Þekkingarmiðlun, sem dæmi um hvers vegna leiðtogar vinnustaða ættu að leggja áherslu á jákvæða forystu. 5. febrúar 2024 07:00
Geðheilsa starfsfólks: „Þú átt tvo fría tíma eftir“ „Viðtökurnar hafa verið mjög góðar. Um 30% starfsfólks hefur nýtt sér þjónustuna og bókað viðtöl,“ segir Hrefna Sif Jónsdóttir, framkvæmdastjóri Tixly um það hvernig starfsmenn fyrirtækisins hafa nýtt sér Velferðatorg Tixly á Köru Connect. 18. janúar 2024 08:02
Þrjú snilldarráð fyrir góð samskipti Góð samskipti eru alltaf lykilatriði. Hvort heldur sem er í leik eða starfi. Við viljum öll standa okkur sem best í góðum samskiptum en eigum það mögulega til að gleyma okkur. 12. janúar 2024 07:00
Þríeykið gott dæmi um að teymi virka betur en einstaka stjórnendur Pétur Arason segir teymi vera leiðtoga framtíðarinnar frekar en að áhersla sé lögð á einstaka stjórnendur og hið hefðbundna pýramídaskipurit. 22. júlí 2020 10:00
Helstu einkenni og afleiðingar óttastjórnunar á vinnustöðum Ef skaðinn er skeður þarf að hreinsa til í stjórnendahópnum segir Bjarni Snæbjörn Jónsson í viðtali um óttastjórnun á vinnustöðum. Hann bendir hins vegar á að það er ekki alltaf svo að rót vandans liggi hjá stjórnanda. 3. september 2020 09:09