„Það þýðir ekkert annað en banka upp á hjá erlendum stórfyrirtækjum“ Margrét Björk Jónsdóttir skrifar 16. mars 2024 08:00 Áætlunin var unnin af stýrihóp skipuðum af menningar-og viðskiptaráðherra í maí 2023. Hópinn skipuðu Björgvin Ingi Ólafsson formaður, Lilja Dögg Jónsdóttir og Páll Ásgeir Guðmundsson. Með hópnum starfaði Óttar Kolbeinsson Proppé hjá menningar- og viðskiptaráðuneytinu Menningar- og viðskiptaráðuneytið Menningar- og viðskiptaráðuneytið kynnti á fimmtudag áætlun um íslenska máltækni sem undirstrikar mikilvægi þess að tryggja stafræna framtíð tungumálsins. Áætlunin, sem telur fram sjö afmarkaðar tillögur og kjarnaverkefni, byggir á fyrri máltækniáætlun ráðuneytisins. Stýrihópur um gerð máltækniáætlunar stjórnvalda, sem ráðherra skipaði 15. maí 2023, stendur að baki tillögunum sem kynntar voru. „Með Máltækniáætlun 1 byggðum við upp innviðina, lögðum vegi og brýr fyrir tæknina sem Máltækniáætlun 2 keyrir á,“ er haft eftir Lilju Dögg Alfreðsdóttur menningar-og viðskiptaráðherra í tilkynningu frá ráðuneytinu. Máltækniáætlun undirstaða tæknilausna Á opnum kynningarfundi á fimmtudag lýsti Lilja mikilvægi þess að stjórnvöld hefðu fjárfest í þróun tæknilegra innviða með Máltækniáætlun 1. Sú fjárfesting hafi verið nauðsynlegur grundvöllur þeirrar þróunar í íslensku tæknisamfélagi sem á sér stað og væri undirstaða þeirra tæknilausna sem eru að koma fram á íslenskum markaði í dag og eru aðgengilegar á íslensku. kynnti í vikunni áætlun um íslenska máltækni sem undirstrikar mikilvægi þess að tryggja stafræna framtíð tungumálsins. Menningar- og viðskiptaráðuneytið „Þar má nefna lausnir á borð við Bara tala, smáforrit sem kennir erlendu starfsfólki á Íslandi að læra íslensku með áherslu á starfstengdan orðaforða. Annað dæmi er sjálfvirk þýðing og textun á sjónvarpsefni sem Miðeind er að ljúka við þróun á, en það verkefni hlaut styrk úr Markáætlun í tungu og tækni, samkeppnissjóði hjá Rannís. Bæði þessi verkefni byggja á innviðalausnum sem þróaðar voru undir síðustu máltækniáætlun,“ segir í tilkynningunni. Sendinefnd í Kísildalinn Sendinefnd um máltækni á vegum forseta Íslands heimsótti bandaríska tæknirisa vorið 2022, sem hluti af Máltækniáætlun 1. Í tilkynningu menningar- og viðskiptaráðuneytis segir að sú heimsókn hafi skilað gríðarlega miklu og í kjölfarið hafi byrjað samstarf milli íslenska máltæknifyrirtækisins Miðeindar og OpenAI við að þjálfa Chat GPT-4 líkanið sérstaklega í að skilja og tjá sig á íslensku.Tugir íslenskra fyrirtækja hafi nýtt sér afrakstur þessarar vinnu með afgerandi hætti. „Má sem dæmi nefna að íslenska tæknifyrirtækið Advania kynnti fyrir helgi Eya, gervigreindarlausn fyrir innri rekstur fyrirtækja, sem byggir á Chat GPT-4 og getur því skilið fyrirmæli og tjáð sig á íslensku. Einnig Ara, frá DataLab, lausn sem einnig byggir á Chat GPT-4 og talar því íslensku.“Menningar- og viðskiptaráðherra hefur boðað aðra vesturferð í vor til þess að festa íslenskuna í sessi og koma henni að í nýjum lausnum hjá fyrirtækjum á borð við Microsoft og Anthropic. „Það þýðir ekkert annað en banka upp á hjá erlendum stórfyrirtækjum og segja: „Við búum yfir heimsklassa tækni sem við erum búin að þróa og þið getið nýtt ykkur og um leið aukið samfélagslega ábyrgð ykkar við umheiminn, stuðlað að tungumálafjölbreytni í tækniheiminum og stutt við smærri tungumál,“ segir Lilja Dögg Alfreðsdóttir. Tillögurnar sjö sem vísað var í hér að ofan eru eftirfarandi: Kanna fýsileika þess að miðstöð máltækni og gervigreindar sé komið á fót í samstarfi við háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðuneytið til að finna þeim heimilisfesti til framtíðar. 60 m.kr. varið árlega í hagnýtingarverkefni í máltækni. Stóraukin áhersla á kynningarstarf og ráðgjöf fyrir máltækni. 100 m.kr. varið árlega í áframhaldandi þróun kjarnaverkefna í máltækni. Nýtt viðhaldsfyrirkomulag fyrir máltækniinnviði sett á laggirnar. Stjórnvöld séu leiðandi í innleiðingu máltæknilausna. Úttekt gerð á CLARIN-samstarfinu. Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Tækni Gervigreind Mest lesið „Fyrst hélt ég að þetta væri eitthvað grín“ Innlent „Viltu ekki tala við mig eins og ég sé gamalmenni“ Innlent Þrír látnir eftir skotárás í Uppsölum Erlent „Við þrífumst ekki til lengdar ein“ Innlent „Í guðanna bænum höldum vöku okkar við aksturinn" Innlent Varðstjóri leystur undan vinnuskyldu vegna gruns um njósnir Innlent Allt í rugli á Rauðahafi Erlent Ný stjórn Ríkisútvarpsins kjörin Innlent Von á allhvössum vindi og rigningu Veður Hraðbankinn enn ekki látinn í friði Innlent Fleiri fréttir Furðar sig á umdeildri Exit-auglýsingu og hækkar veiðigjöldin Selfyssingar buðu lægst í brúasmíði á Vestfjörðum Hræðilegt að missa samskipti við umheiminn og veiðigjöldin Varðstjóri leystur undan vinnuskyldu vegna gruns um njósnir Vesturbæingar búa sig undir fjögurra vikna sundlaugarlokun Mikill reykur vegna elds í bílatætara Vill taka upp stöðvarskyldu tveimur árum eftir að hún var afnumin Ný stjórn Ríkisútvarpsins kjörin Létt í lund þrátt fyrir margra klukkustunda bið eftir Lissabon „Í guðanna bænum höldum vöku okkar við aksturinn" „Viltu ekki tala við mig eins og ég sé gamalmenni“ Ráðherra skoðar frekari girðingar á strandveiðar Rafmagnið komið í lag og verðbólgan eykst á ný „Fyrst hélt ég að þetta væri eitthvað grín“ Fá ekki áheyrn vegna stympinga kennara og nemanda Hraðbankinn enn ekki látinn í friði Foreldrar eigi að byrja á því að setja sjálfum sér skjátíma „Við þrífumst ekki til lengdar ein“ Reyndu að brjótast inn í hraðbanka Mikilvægt að vera betri í bakgarðinum en óvelkomnir gestir „Við erum mjög háð rafmagninu“ Gyltur gjóta þrettán til sextán grísum í hverju goti Öryggi ógnað og refsingar fyrnist Starfsfólk Isavia of smeykt til að taka á kaffistofumálinu Fólk eigi ekki að breyta sínu daglega lífi vegna frásagna af hópnauðgun Sambandsleysi í suðri og óviðunandi ástand í fangelsum Vilja láta rannsaka aðild flóttateymis í máli Oscars Fangelsi oft eina úrræðið Allt á áætlun en Spánarfarar beðnir um að fylgjast með Björn tekur við af Helga Sjá meira
Stýrihópur um gerð máltækniáætlunar stjórnvalda, sem ráðherra skipaði 15. maí 2023, stendur að baki tillögunum sem kynntar voru. „Með Máltækniáætlun 1 byggðum við upp innviðina, lögðum vegi og brýr fyrir tæknina sem Máltækniáætlun 2 keyrir á,“ er haft eftir Lilju Dögg Alfreðsdóttur menningar-og viðskiptaráðherra í tilkynningu frá ráðuneytinu. Máltækniáætlun undirstaða tæknilausna Á opnum kynningarfundi á fimmtudag lýsti Lilja mikilvægi þess að stjórnvöld hefðu fjárfest í þróun tæknilegra innviða með Máltækniáætlun 1. Sú fjárfesting hafi verið nauðsynlegur grundvöllur þeirrar þróunar í íslensku tæknisamfélagi sem á sér stað og væri undirstaða þeirra tæknilausna sem eru að koma fram á íslenskum markaði í dag og eru aðgengilegar á íslensku. kynnti í vikunni áætlun um íslenska máltækni sem undirstrikar mikilvægi þess að tryggja stafræna framtíð tungumálsins. Menningar- og viðskiptaráðuneytið „Þar má nefna lausnir á borð við Bara tala, smáforrit sem kennir erlendu starfsfólki á Íslandi að læra íslensku með áherslu á starfstengdan orðaforða. Annað dæmi er sjálfvirk þýðing og textun á sjónvarpsefni sem Miðeind er að ljúka við þróun á, en það verkefni hlaut styrk úr Markáætlun í tungu og tækni, samkeppnissjóði hjá Rannís. Bæði þessi verkefni byggja á innviðalausnum sem þróaðar voru undir síðustu máltækniáætlun,“ segir í tilkynningunni. Sendinefnd í Kísildalinn Sendinefnd um máltækni á vegum forseta Íslands heimsótti bandaríska tæknirisa vorið 2022, sem hluti af Máltækniáætlun 1. Í tilkynningu menningar- og viðskiptaráðuneytis segir að sú heimsókn hafi skilað gríðarlega miklu og í kjölfarið hafi byrjað samstarf milli íslenska máltæknifyrirtækisins Miðeindar og OpenAI við að þjálfa Chat GPT-4 líkanið sérstaklega í að skilja og tjá sig á íslensku.Tugir íslenskra fyrirtækja hafi nýtt sér afrakstur þessarar vinnu með afgerandi hætti. „Má sem dæmi nefna að íslenska tæknifyrirtækið Advania kynnti fyrir helgi Eya, gervigreindarlausn fyrir innri rekstur fyrirtækja, sem byggir á Chat GPT-4 og getur því skilið fyrirmæli og tjáð sig á íslensku. Einnig Ara, frá DataLab, lausn sem einnig byggir á Chat GPT-4 og talar því íslensku.“Menningar- og viðskiptaráðherra hefur boðað aðra vesturferð í vor til þess að festa íslenskuna í sessi og koma henni að í nýjum lausnum hjá fyrirtækjum á borð við Microsoft og Anthropic. „Það þýðir ekkert annað en banka upp á hjá erlendum stórfyrirtækjum og segja: „Við búum yfir heimsklassa tækni sem við erum búin að þróa og þið getið nýtt ykkur og um leið aukið samfélagslega ábyrgð ykkar við umheiminn, stuðlað að tungumálafjölbreytni í tækniheiminum og stutt við smærri tungumál,“ segir Lilja Dögg Alfreðsdóttir. Tillögurnar sjö sem vísað var í hér að ofan eru eftirfarandi: Kanna fýsileika þess að miðstöð máltækni og gervigreindar sé komið á fót í samstarfi við háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðuneytið til að finna þeim heimilisfesti til framtíðar. 60 m.kr. varið árlega í hagnýtingarverkefni í máltækni. Stóraukin áhersla á kynningarstarf og ráðgjöf fyrir máltækni. 100 m.kr. varið árlega í áframhaldandi þróun kjarnaverkefna í máltækni. Nýtt viðhaldsfyrirkomulag fyrir máltækniinnviði sett á laggirnar. Stjórnvöld séu leiðandi í innleiðingu máltæknilausna. Úttekt gerð á CLARIN-samstarfinu.
Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Tækni Gervigreind Mest lesið „Fyrst hélt ég að þetta væri eitthvað grín“ Innlent „Viltu ekki tala við mig eins og ég sé gamalmenni“ Innlent Þrír látnir eftir skotárás í Uppsölum Erlent „Við þrífumst ekki til lengdar ein“ Innlent „Í guðanna bænum höldum vöku okkar við aksturinn" Innlent Varðstjóri leystur undan vinnuskyldu vegna gruns um njósnir Innlent Allt í rugli á Rauðahafi Erlent Ný stjórn Ríkisútvarpsins kjörin Innlent Von á allhvössum vindi og rigningu Veður Hraðbankinn enn ekki látinn í friði Innlent Fleiri fréttir Furðar sig á umdeildri Exit-auglýsingu og hækkar veiðigjöldin Selfyssingar buðu lægst í brúasmíði á Vestfjörðum Hræðilegt að missa samskipti við umheiminn og veiðigjöldin Varðstjóri leystur undan vinnuskyldu vegna gruns um njósnir Vesturbæingar búa sig undir fjögurra vikna sundlaugarlokun Mikill reykur vegna elds í bílatætara Vill taka upp stöðvarskyldu tveimur árum eftir að hún var afnumin Ný stjórn Ríkisútvarpsins kjörin Létt í lund þrátt fyrir margra klukkustunda bið eftir Lissabon „Í guðanna bænum höldum vöku okkar við aksturinn" „Viltu ekki tala við mig eins og ég sé gamalmenni“ Ráðherra skoðar frekari girðingar á strandveiðar Rafmagnið komið í lag og verðbólgan eykst á ný „Fyrst hélt ég að þetta væri eitthvað grín“ Fá ekki áheyrn vegna stympinga kennara og nemanda Hraðbankinn enn ekki látinn í friði Foreldrar eigi að byrja á því að setja sjálfum sér skjátíma „Við þrífumst ekki til lengdar ein“ Reyndu að brjótast inn í hraðbanka Mikilvægt að vera betri í bakgarðinum en óvelkomnir gestir „Við erum mjög háð rafmagninu“ Gyltur gjóta þrettán til sextán grísum í hverju goti Öryggi ógnað og refsingar fyrnist Starfsfólk Isavia of smeykt til að taka á kaffistofumálinu Fólk eigi ekki að breyta sínu daglega lífi vegna frásagna af hópnauðgun Sambandsleysi í suðri og óviðunandi ástand í fangelsum Vilja láta rannsaka aðild flóttateymis í máli Oscars Fangelsi oft eina úrræðið Allt á áætlun en Spánarfarar beðnir um að fylgjast með Björn tekur við af Helga Sjá meira