Breytingar á búvörulögum eigi ekki að skila sér í hærra verðlagi Lovísa Arnardóttir skrifar 25. mars 2024 08:41 Þórarinn Ingi er formaður atvinnuveganefndar og bóndi. Vísir/Vilhelm Þórarinn Ingi Pétursson, formaður atvinnuveganefndar og þingmaður Framsóknarflokksins, segir breytingar á búvörulögum og endurskoðun á starfsskilyrðum og utanumhaldi á matvælaframleiðslu sem tengist kjöti löngu tímabæra. Þórarinn ræddi samþykkt laganna og aðstæður bænda í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Ný búvörulög voru samþykkt á Alþingi síðastliðinn fimmtudag 21. mars. Breytingarnar fela meðal annars í sér undanþágu afurðastöðva í kjötiðnaði frá samkeppnislögum og gerir þeim auðveldara fyrir að sameinast. Í frumvarpinu er lagt til að mælt verði fyrir um heimildir svokallaðra frumframleiðenda og félaga þeirra til að eiga með sér samstarf til að vinna að hagsmunamálum þar á meðal markaðsmálum. „Hlutirnir hafa breyst gríðarlega á undanförum árum. Vaxandi innflutningur, vaxandi samkeppni erlendis frá. Með þessu erum við að gefa bændum og frumframleiðendum á þessu stigi tækifæri á að takast á við þessar áskoranir,“ segir Þórarinn. Hann segir að í óbreyttri stöðu hafi ekki verið hægt að fara í hagræðingar sem þarf að fara í en samkvæmt lögunum mega bændur nú eiga samráð og vinna saman að hagræðingu að sögn Þórarins. „Við þurfum að horfa til þess að það er fjöldi af sláturhúsum og kjötvinnslum sem er eiginlega ekki þörf fyrir og við erum bundin með það að við getum ekki verið með verkaskiptingu á ákveðnum hlutum. Til dæmis skipulagi á flutningum, skipulagi á því hver eigi að framleiða hvaða vöru og svo framvegis,“ segir Þórarinn og að það eigi eftir að koma í ljós hvort það verði sameiningar hjá einhverjum í kjötvinnslum í kjölfarið. Léleg nýting á húsunum Hann tók dæmi um sauðfé. Það séu starfandi sjö sláturhús á landinu sem séu í eigu þriggja til fimm aðila. Það væri nóg að vera með þrjú eða tvö sláturhús til að tryggja betri nýtingu. Það sé um 60 prósent nýting á húsunum og hún gæti verið betri. Þegar litið sé til stórgripa sé nýtingin enn verri, eða um 30 prósent. Þórarinn Ingi að með þessari hagræðingu eigi hagur bænda að batna og að það sé ekki á kostnað neytenda. Þórarinn Ingi vísar því á bug að staðan verði þannig að afurðastöðvarnar endi uppi með þann hagnað sem gæti hlotist af þessari hagræðingu. „Megninu til er það þannig að afurðastöðvarnar eru í meirihluta eigu bænda,“ segir Þórarinn Ingi og að ef bændur eigi að geta átt í samkeppni við erlenda framleiðslu verði að hagræða hér á Íslandi. Meirihluti atvinnuveganefndar myndi ekki setja lög svo að afurðastöðvar græði meira og bændur og neytendur tapi. Hann segir að hættan sé alltaf fyrir hendi en að það séu ákveðin skilyrði sett í lögum fyrir þá bændur sem vilji fara þessa leið og því sé hættan takmörkuð. „Þetta er framfaraskref fyrir innlenda framleiðslu. Þetta er gott fyrir bændur og gott fyrir neytendur.“ Hægt er að hlusta á viðtalið við Þórarinn hér að neðan en hann ræddi einnig undir lok viðtals um nýliðun í greininni. Það þurfi að styðja betur við nýliða og að nefndin sé að skoða möguleika á því. „Þetta er stóra verkefnið. Að tryggja nýliðun í landbúnaði á Íslandi. Þetta hefur ekki verið fyrir hendi en það vantar ekki áhugann hjá ungum bændum,“ segir Þórarinn. Landbúnaður Samkeppnismál Neytendur Bítið Verðlag Tengdar fréttir „Algjörlega búið að kippa samkeppnislögunum úr gildi“ Þingmaður Viðreisnar segir kaldhæðnislegt að í sömu viku vinni Alþingi að því að ríkisvæða tryggingarfélag og útrýma samkeppni á búvörumarkaði. Hann telur að fólk átti sig ekki á hversu slæmar afleiðingar breytingarnar á búvörulögunum muni hafa, bæði á bændur og neytendur. 22. mars 2024 23:00 „Að okkar mati er þetta stórslys sem hefði verið auðvelt að forðast“ Breytingar sem samþykktar voru á búvörulögum í gær jafngilda stórslysi að mati framkvæmdastjóra Félags atvinnurekenda. Nú geti fyrirtæki sem skili milljarða hagnaði hagað sér eins og þeim sýnist á markaði án aðhalds frá Samkeppniseftirlitinu. 22. mars 2024 21:01 „Hvergi er gengið svo langt í að skapa möguleika á einokun“ Páll Gunnar Pálsson, forstjóri Samkeppniseftirlitsins, segir nýsamþykkt búvörulög mun róttækari en þekkist í löndunum í kringum okkur. Löggjafinn hafi gengið mun lengra en þekkist í nágrannaþjóðum. 22. mars 2024 14:51 „Framsókn tryggt að páskalambið renni ljúflega niður í ár“ Halla Signý Kristjánsdóttir fagnaði breytingum á búvörusamningum á þinginu áðan en það gerði Sigmar Guðmundsson Viðreisn ekki. Hann óskaði Sjálfstæðisflokknum sérstaklega til hamingju með að hafa á örfáum dögum ríkisvætt tryggingafélag og tryggt einokun milliliða í landbúnaði. 22. mars 2024 12:17 Nýsamþykkt búvörulög harðlega gagnrýnd Í hádegisfréttum fjöllum við um búvörulög sem samþykkt voru á Alþingi í gær en meðferð Alþings á málinu hefur verið harðlega gagnrýnd 22. mars 2024 11:43 Umdeilt afurðastöðvafrumvarp samþykkt á Alþingi í gær Frumvarp matvælaráðherra um breytingar á búvörulögum var samþykkt á Alþingi í gær, þrátt fyrir hörð mótmæli Samkeppniseftirlitsins, Neytendasamtakanna, Alþýðusambands Íslands, VR, Félags atvinnurekenda og fleiri. 22. mars 2024 08:20 Mest lesið „Búið að leggja upp dauðafæri fyrir Donald Trump“ Erlent Kallaði Trump „Hitler Ameríku“ og studdi Never Trump-hreyfinguna Erlent „Litu bara á þetta eins og hefði verið keyrt á kind“ Innlent Betlari til leiðinda í miðbænum Innlent Ætlar að áfrýja til Landsréttar Innlent Lík Jay Slater fundið Erlent Hefur aldrei verið í vinnu en hefur verið iðinn við afbrot Innlent Íslendingur fannst látinn á Spáni Innlent Stáli fyljar merar enn á fullu 26 vetra gamall Innlent Ótrúleg mynd virðist sýna kúlu fljúga fram hjá Trump Erlent Fleiri fréttir „Litu bara á þetta eins og hefði verið keyrt á kind“ Ætlar að áfrýja til Landsréttar Stáli fyljar merar enn á fullu 26 vetra gamall Betlari til leiðinda í miðbænum Síbrotamaður dæmdur og Siggi stormur svarar fyrir spána „Hættan fyrir vinnandi fólk er raunveruleg“ Búseturétthafar í Grindavík losna undan samningum Þriggja bíla árekstur undir Hamraborg Bókanir undir væntingum en ekki hægt að tala um hrun Hefur aldrei verið í vinnu en hefur verið iðinn við afbrot Veggmynd Guðsteins fer ekki fet Kæra MAST vegna rekstrarleyfis til Arnarlax Íslendingur fannst látinn á Spáni Aðventistar svara sýslumanni fullum hálsi Sniglarnir taka ekki þátt í mótmælum bifhjólafólks í kvöld „Þung skref“ að höfða mál gegn máttarstólpa Kourani, banatilræði við Trump og efnhagsmálin Ákærður vegna andlátsins í Naustahverfi Kourani dæmdur í átta ára fangelsi Lárus skuli fyrst taka til í „eigin veðmálastarfsemi“ Tekjur mestar í Vestmannaeyjum og minnstar í Tjörneshreppi Of lítið fjármagn til viðhalds hafi kostað mannslíf Handtekinn grunaður um rán og frelsissviptingu Ungir menn sem veðja stjórnlaust hafi varann á Stúlkan er fundin Morðtilræði gegn Trump, úrslitaleikur EM og fjárhættuspil „Það er allt búið að vera á floti hérna“ Hjólreiðamaður með opið beinbrot í Þórsmörk Utanríkisráðherra segir árásina hörmulega Miklar tafir vegna slyss norðan Hvalfjarðargangna Sjá meira
Ný búvörulög voru samþykkt á Alþingi síðastliðinn fimmtudag 21. mars. Breytingarnar fela meðal annars í sér undanþágu afurðastöðva í kjötiðnaði frá samkeppnislögum og gerir þeim auðveldara fyrir að sameinast. Í frumvarpinu er lagt til að mælt verði fyrir um heimildir svokallaðra frumframleiðenda og félaga þeirra til að eiga með sér samstarf til að vinna að hagsmunamálum þar á meðal markaðsmálum. „Hlutirnir hafa breyst gríðarlega á undanförum árum. Vaxandi innflutningur, vaxandi samkeppni erlendis frá. Með þessu erum við að gefa bændum og frumframleiðendum á þessu stigi tækifæri á að takast á við þessar áskoranir,“ segir Þórarinn. Hann segir að í óbreyttri stöðu hafi ekki verið hægt að fara í hagræðingar sem þarf að fara í en samkvæmt lögunum mega bændur nú eiga samráð og vinna saman að hagræðingu að sögn Þórarins. „Við þurfum að horfa til þess að það er fjöldi af sláturhúsum og kjötvinnslum sem er eiginlega ekki þörf fyrir og við erum bundin með það að við getum ekki verið með verkaskiptingu á ákveðnum hlutum. Til dæmis skipulagi á flutningum, skipulagi á því hver eigi að framleiða hvaða vöru og svo framvegis,“ segir Þórarinn og að það eigi eftir að koma í ljós hvort það verði sameiningar hjá einhverjum í kjötvinnslum í kjölfarið. Léleg nýting á húsunum Hann tók dæmi um sauðfé. Það séu starfandi sjö sláturhús á landinu sem séu í eigu þriggja til fimm aðila. Það væri nóg að vera með þrjú eða tvö sláturhús til að tryggja betri nýtingu. Það sé um 60 prósent nýting á húsunum og hún gæti verið betri. Þegar litið sé til stórgripa sé nýtingin enn verri, eða um 30 prósent. Þórarinn Ingi að með þessari hagræðingu eigi hagur bænda að batna og að það sé ekki á kostnað neytenda. Þórarinn Ingi vísar því á bug að staðan verði þannig að afurðastöðvarnar endi uppi með þann hagnað sem gæti hlotist af þessari hagræðingu. „Megninu til er það þannig að afurðastöðvarnar eru í meirihluta eigu bænda,“ segir Þórarinn Ingi og að ef bændur eigi að geta átt í samkeppni við erlenda framleiðslu verði að hagræða hér á Íslandi. Meirihluti atvinnuveganefndar myndi ekki setja lög svo að afurðastöðvar græði meira og bændur og neytendur tapi. Hann segir að hættan sé alltaf fyrir hendi en að það séu ákveðin skilyrði sett í lögum fyrir þá bændur sem vilji fara þessa leið og því sé hættan takmörkuð. „Þetta er framfaraskref fyrir innlenda framleiðslu. Þetta er gott fyrir bændur og gott fyrir neytendur.“ Hægt er að hlusta á viðtalið við Þórarinn hér að neðan en hann ræddi einnig undir lok viðtals um nýliðun í greininni. Það þurfi að styðja betur við nýliða og að nefndin sé að skoða möguleika á því. „Þetta er stóra verkefnið. Að tryggja nýliðun í landbúnaði á Íslandi. Þetta hefur ekki verið fyrir hendi en það vantar ekki áhugann hjá ungum bændum,“ segir Þórarinn.
Landbúnaður Samkeppnismál Neytendur Bítið Verðlag Tengdar fréttir „Algjörlega búið að kippa samkeppnislögunum úr gildi“ Þingmaður Viðreisnar segir kaldhæðnislegt að í sömu viku vinni Alþingi að því að ríkisvæða tryggingarfélag og útrýma samkeppni á búvörumarkaði. Hann telur að fólk átti sig ekki á hversu slæmar afleiðingar breytingarnar á búvörulögunum muni hafa, bæði á bændur og neytendur. 22. mars 2024 23:00 „Að okkar mati er þetta stórslys sem hefði verið auðvelt að forðast“ Breytingar sem samþykktar voru á búvörulögum í gær jafngilda stórslysi að mati framkvæmdastjóra Félags atvinnurekenda. Nú geti fyrirtæki sem skili milljarða hagnaði hagað sér eins og þeim sýnist á markaði án aðhalds frá Samkeppniseftirlitinu. 22. mars 2024 21:01 „Hvergi er gengið svo langt í að skapa möguleika á einokun“ Páll Gunnar Pálsson, forstjóri Samkeppniseftirlitsins, segir nýsamþykkt búvörulög mun róttækari en þekkist í löndunum í kringum okkur. Löggjafinn hafi gengið mun lengra en þekkist í nágrannaþjóðum. 22. mars 2024 14:51 „Framsókn tryggt að páskalambið renni ljúflega niður í ár“ Halla Signý Kristjánsdóttir fagnaði breytingum á búvörusamningum á þinginu áðan en það gerði Sigmar Guðmundsson Viðreisn ekki. Hann óskaði Sjálfstæðisflokknum sérstaklega til hamingju með að hafa á örfáum dögum ríkisvætt tryggingafélag og tryggt einokun milliliða í landbúnaði. 22. mars 2024 12:17 Nýsamþykkt búvörulög harðlega gagnrýnd Í hádegisfréttum fjöllum við um búvörulög sem samþykkt voru á Alþingi í gær en meðferð Alþings á málinu hefur verið harðlega gagnrýnd 22. mars 2024 11:43 Umdeilt afurðastöðvafrumvarp samþykkt á Alþingi í gær Frumvarp matvælaráðherra um breytingar á búvörulögum var samþykkt á Alþingi í gær, þrátt fyrir hörð mótmæli Samkeppniseftirlitsins, Neytendasamtakanna, Alþýðusambands Íslands, VR, Félags atvinnurekenda og fleiri. 22. mars 2024 08:20 Mest lesið „Búið að leggja upp dauðafæri fyrir Donald Trump“ Erlent Kallaði Trump „Hitler Ameríku“ og studdi Never Trump-hreyfinguna Erlent „Litu bara á þetta eins og hefði verið keyrt á kind“ Innlent Betlari til leiðinda í miðbænum Innlent Ætlar að áfrýja til Landsréttar Innlent Lík Jay Slater fundið Erlent Hefur aldrei verið í vinnu en hefur verið iðinn við afbrot Innlent Íslendingur fannst látinn á Spáni Innlent Stáli fyljar merar enn á fullu 26 vetra gamall Innlent Ótrúleg mynd virðist sýna kúlu fljúga fram hjá Trump Erlent Fleiri fréttir „Litu bara á þetta eins og hefði verið keyrt á kind“ Ætlar að áfrýja til Landsréttar Stáli fyljar merar enn á fullu 26 vetra gamall Betlari til leiðinda í miðbænum Síbrotamaður dæmdur og Siggi stormur svarar fyrir spána „Hættan fyrir vinnandi fólk er raunveruleg“ Búseturétthafar í Grindavík losna undan samningum Þriggja bíla árekstur undir Hamraborg Bókanir undir væntingum en ekki hægt að tala um hrun Hefur aldrei verið í vinnu en hefur verið iðinn við afbrot Veggmynd Guðsteins fer ekki fet Kæra MAST vegna rekstrarleyfis til Arnarlax Íslendingur fannst látinn á Spáni Aðventistar svara sýslumanni fullum hálsi Sniglarnir taka ekki þátt í mótmælum bifhjólafólks í kvöld „Þung skref“ að höfða mál gegn máttarstólpa Kourani, banatilræði við Trump og efnhagsmálin Ákærður vegna andlátsins í Naustahverfi Kourani dæmdur í átta ára fangelsi Lárus skuli fyrst taka til í „eigin veðmálastarfsemi“ Tekjur mestar í Vestmannaeyjum og minnstar í Tjörneshreppi Of lítið fjármagn til viðhalds hafi kostað mannslíf Handtekinn grunaður um rán og frelsissviptingu Ungir menn sem veðja stjórnlaust hafi varann á Stúlkan er fundin Morðtilræði gegn Trump, úrslitaleikur EM og fjárhættuspil „Það er allt búið að vera á floti hérna“ Hjólreiðamaður með opið beinbrot í Þórsmörk Utanríkisráðherra segir árásina hörmulega Miklar tafir vegna slyss norðan Hvalfjarðargangna Sjá meira
„Algjörlega búið að kippa samkeppnislögunum úr gildi“ Þingmaður Viðreisnar segir kaldhæðnislegt að í sömu viku vinni Alþingi að því að ríkisvæða tryggingarfélag og útrýma samkeppni á búvörumarkaði. Hann telur að fólk átti sig ekki á hversu slæmar afleiðingar breytingarnar á búvörulögunum muni hafa, bæði á bændur og neytendur. 22. mars 2024 23:00
„Að okkar mati er þetta stórslys sem hefði verið auðvelt að forðast“ Breytingar sem samþykktar voru á búvörulögum í gær jafngilda stórslysi að mati framkvæmdastjóra Félags atvinnurekenda. Nú geti fyrirtæki sem skili milljarða hagnaði hagað sér eins og þeim sýnist á markaði án aðhalds frá Samkeppniseftirlitinu. 22. mars 2024 21:01
„Hvergi er gengið svo langt í að skapa möguleika á einokun“ Páll Gunnar Pálsson, forstjóri Samkeppniseftirlitsins, segir nýsamþykkt búvörulög mun róttækari en þekkist í löndunum í kringum okkur. Löggjafinn hafi gengið mun lengra en þekkist í nágrannaþjóðum. 22. mars 2024 14:51
„Framsókn tryggt að páskalambið renni ljúflega niður í ár“ Halla Signý Kristjánsdóttir fagnaði breytingum á búvörusamningum á þinginu áðan en það gerði Sigmar Guðmundsson Viðreisn ekki. Hann óskaði Sjálfstæðisflokknum sérstaklega til hamingju með að hafa á örfáum dögum ríkisvætt tryggingafélag og tryggt einokun milliliða í landbúnaði. 22. mars 2024 12:17
Nýsamþykkt búvörulög harðlega gagnrýnd Í hádegisfréttum fjöllum við um búvörulög sem samþykkt voru á Alþingi í gær en meðferð Alþings á málinu hefur verið harðlega gagnrýnd 22. mars 2024 11:43
Umdeilt afurðastöðvafrumvarp samþykkt á Alþingi í gær Frumvarp matvælaráðherra um breytingar á búvörulögum var samþykkt á Alþingi í gær, þrátt fyrir hörð mótmæli Samkeppniseftirlitsins, Neytendasamtakanna, Alþýðusambands Íslands, VR, Félags atvinnurekenda og fleiri. 22. mars 2024 08:20