Hlær að töfralausnum í dreifingu við of háu kortisóli Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar 22. október 2024 10:39 Helga Ágústa segir meintar töfralausnir á samfélagsmiðlum algert rugl. Vísir/Bjarni Undanfarna mánuði hafa heilsufarsgúrúar á samfélagsmiðlum kennt of miklu kortisóli um hina ýmsu kvilla, allt frá síþreytu yfir í bólgur í andliti. Lausnina segja þeir í neyslu ýmissa náttúrulyfja. Innkirtlalæknir segir þetta rugl. Undanfarna mánuði hefur borið á því á samfélagsmiðlum að ýmsir heilsukvillar eru tengdir við of mikið magn kortisóls í blóði. Sérstakar svefnstellingar, bólgur í andliti og þroti í kvið eru meðal kvillanna. Lausnirnar eru til dæmis sagðar ákveðnar jógahreyfingar, að sleppa koffíni snemma dags og að borða mat í ákveðinni röð. „Mér finnst þetta náttúrulega bara hlægilegt. Ef maður er með of hátt kortisól af sjúklegum orsökum þá myndu allir læknar heimsins og sjúklingar sem þjást af því fagna því mikið ef það væri bara hægt að klappa sér á kinnarnar og losna við hátt kortisól,“ segir Helga Ágústa Sigurjónsdóttir, klínískur prófessor við Háskóla Íslands og Landspítalann og sérfræðingur í innkirtla- og efnaskiptasjúkdómum. Kortisól eykst í líkamanum á nóttunni og nær hámarki klukkan átta svo við komumst fram úr á morgnanna og getum sinnt okkar daglegu störfum. Það minnkar svo hægt og rólega yfir daginn og nær lágmarki fyrir nóttina svo við getum sofið. „Við eigum að hækka í kortisóli við allt álag - ef við erum veik eða undir miklu andlegu álagi í vinnunni eða það er streita á okkur líkamlega - þá á það að hækka,“ segir Helga Ágústa. „Kortisól er eitt af streituhormónunum okkar, við lifum ekki án þess.“ Staðreyndin er sú að meðal einkenna sjúklega hás kortisóls er sannarlega bóla í andliti, eða svokallað moon-face. Lausnirnar eru alls ekki jafn einfaldar og haldið er fram á samfélagsmiðlum. Slíkt ástand er einnig mjög sjaldgæft. „Það fjallar yfirleitt um að það er fyrirferð í heiladinglinum eða nýrnahettunni, sem getur þó legið annars staðar, sem við þurfum að fjarlægja með skurðaðgerð. Það er ekki gert með því að banka á kinnarnar á sér.“ Heilbrigðismál Samfélagsmiðlar Mest lesið Geir Örn lést á Stuðlum Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Hafnað vegna of margra lækna og miðaldra karla Innlent Skoða hvort lög hafi verið brotin við rannsókn lögreglu Innlent Sonurinn áður stungið föður sinn í bakið Innlent Rósa Björk snýr aftur og Katrín á lista VG Innlent Loka hjúkrunarheimilinu Roðasölum: „Ég er miður mín að lesa þetta“ Innlent Ákærður fyrir ítrekuð brot gegn nákomnu stúlkubarni Innlent Ógnarstór loftsteinaárekstur eins og áburður fyrir líf á jörðinni Erlent Valdníðsla og hneyksli Innlent Fleiri fréttir Ásókn karla á lista Samfylkingarinnar geti reynst flokknum erfið Með í maganum og stígur út fyrir þægindarammann Fleiri vilja sjá Þórdísi eða Guðlaug leiða í stað Bjarna Augljóslega veikir einstaklingar verði veikari í fangelsi Aldrei fleiri manndráp á einu ári: „Þetta er uggvænleg þróun“ Ákærður fyrir ítrekuð brot gegn nákomnu stúlkubarni Tæplega þrjátíu börn í virku eftirliti Valdníðsla og hneyksli Kunnugleg andlit á lista Framsóknar í Norðvesturkjördæmi Metfjöldi manndrápsmála, æsispennandi kosningar og tónlist í beinni Rósa Björk snýr aftur og Katrín á lista VG Gerir engar kröfur um ráðherrastól Gerði ekki kröfu um oddvitasæti og fær annað sætið Hafnað vegna of margra lækna og miðaldra karla Dæmdur fyrir hatursorðræðu gegn Samtökunum '78 Dagur mun ekki skipa oddvitasæti í Reykjavík Ragna fær annað sætið í Reykjavík suður Viðgerðin á flugvél Gæslunnar kostaði 350 milljónir króna Þrúgandi þögn fyrir stóru ákvörðun Kristrúnar „Hættan af þessum mönnum var þekkt” Kynferðisofbeldi gegn börnum með notkun gervigreindar Fleiri dæmi um alvarlega árás á móður sína Gagnlegt að sjá hvernig Sjálfstæðisflokkurinn umgengst völd Páll leitar til ríkissaksóknara Beiðni um leyfi til hvalveiða liggur þegar fyrir Skoðaði hvað fólk gerði á Facebook án samþykkis Umsókn frá Kristjáni á borði Jóns og Bjarna Árásarmaðurinn á Dubliner fær ekki áheyrn í Hæstarétti Geir Örn lést á Stuðlum Loka Fjölskyldulandi í næstu viku Sjá meira
Undanfarna mánuði hefur borið á því á samfélagsmiðlum að ýmsir heilsukvillar eru tengdir við of mikið magn kortisóls í blóði. Sérstakar svefnstellingar, bólgur í andliti og þroti í kvið eru meðal kvillanna. Lausnirnar eru til dæmis sagðar ákveðnar jógahreyfingar, að sleppa koffíni snemma dags og að borða mat í ákveðinni röð. „Mér finnst þetta náttúrulega bara hlægilegt. Ef maður er með of hátt kortisól af sjúklegum orsökum þá myndu allir læknar heimsins og sjúklingar sem þjást af því fagna því mikið ef það væri bara hægt að klappa sér á kinnarnar og losna við hátt kortisól,“ segir Helga Ágústa Sigurjónsdóttir, klínískur prófessor við Háskóla Íslands og Landspítalann og sérfræðingur í innkirtla- og efnaskiptasjúkdómum. Kortisól eykst í líkamanum á nóttunni og nær hámarki klukkan átta svo við komumst fram úr á morgnanna og getum sinnt okkar daglegu störfum. Það minnkar svo hægt og rólega yfir daginn og nær lágmarki fyrir nóttina svo við getum sofið. „Við eigum að hækka í kortisóli við allt álag - ef við erum veik eða undir miklu andlegu álagi í vinnunni eða það er streita á okkur líkamlega - þá á það að hækka,“ segir Helga Ágústa. „Kortisól er eitt af streituhormónunum okkar, við lifum ekki án þess.“ Staðreyndin er sú að meðal einkenna sjúklega hás kortisóls er sannarlega bóla í andliti, eða svokallað moon-face. Lausnirnar eru alls ekki jafn einfaldar og haldið er fram á samfélagsmiðlum. Slíkt ástand er einnig mjög sjaldgæft. „Það fjallar yfirleitt um að það er fyrirferð í heiladinglinum eða nýrnahettunni, sem getur þó legið annars staðar, sem við þurfum að fjarlægja með skurðaðgerð. Það er ekki gert með því að banka á kinnarnar á sér.“
Heilbrigðismál Samfélagsmiðlar Mest lesið Geir Örn lést á Stuðlum Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Hafnað vegna of margra lækna og miðaldra karla Innlent Skoða hvort lög hafi verið brotin við rannsókn lögreglu Innlent Sonurinn áður stungið föður sinn í bakið Innlent Rósa Björk snýr aftur og Katrín á lista VG Innlent Loka hjúkrunarheimilinu Roðasölum: „Ég er miður mín að lesa þetta“ Innlent Ákærður fyrir ítrekuð brot gegn nákomnu stúlkubarni Innlent Ógnarstór loftsteinaárekstur eins og áburður fyrir líf á jörðinni Erlent Valdníðsla og hneyksli Innlent Fleiri fréttir Ásókn karla á lista Samfylkingarinnar geti reynst flokknum erfið Með í maganum og stígur út fyrir þægindarammann Fleiri vilja sjá Þórdísi eða Guðlaug leiða í stað Bjarna Augljóslega veikir einstaklingar verði veikari í fangelsi Aldrei fleiri manndráp á einu ári: „Þetta er uggvænleg þróun“ Ákærður fyrir ítrekuð brot gegn nákomnu stúlkubarni Tæplega þrjátíu börn í virku eftirliti Valdníðsla og hneyksli Kunnugleg andlit á lista Framsóknar í Norðvesturkjördæmi Metfjöldi manndrápsmála, æsispennandi kosningar og tónlist í beinni Rósa Björk snýr aftur og Katrín á lista VG Gerir engar kröfur um ráðherrastól Gerði ekki kröfu um oddvitasæti og fær annað sætið Hafnað vegna of margra lækna og miðaldra karla Dæmdur fyrir hatursorðræðu gegn Samtökunum '78 Dagur mun ekki skipa oddvitasæti í Reykjavík Ragna fær annað sætið í Reykjavík suður Viðgerðin á flugvél Gæslunnar kostaði 350 milljónir króna Þrúgandi þögn fyrir stóru ákvörðun Kristrúnar „Hættan af þessum mönnum var þekkt” Kynferðisofbeldi gegn börnum með notkun gervigreindar Fleiri dæmi um alvarlega árás á móður sína Gagnlegt að sjá hvernig Sjálfstæðisflokkurinn umgengst völd Páll leitar til ríkissaksóknara Beiðni um leyfi til hvalveiða liggur þegar fyrir Skoðaði hvað fólk gerði á Facebook án samþykkis Umsókn frá Kristjáni á borði Jóns og Bjarna Árásarmaðurinn á Dubliner fær ekki áheyrn í Hæstarétti Geir Örn lést á Stuðlum Loka Fjölskyldulandi í næstu viku Sjá meira