Erlent

Eykur fjár­út­lát í herinn til muna vegna „hættulegra nýrra tíma“

Samúel Karl Ólason skrifar
Keir Starmer, forsætisráðherra Bretlands.
Keir Starmer, forsætisráðherra Bretlands. TNB-AP/Leon Neal

Keir Starmer, forsætisráðherra Bretlands, boðaði í dag stærstu aukningu í fjárútlátum til varnarmála frá tímum kalda stríðsins. Bretar ætla sér að verja 2,5 prósentum af landsframleiðslu í varnarmál fyrir árið 2027 en það er fyrr en áður stóð til og á hlutfallið að fara í þrjú prósent eftir það.

Hlutfallið er nú í 2,3 prósentum.

Til stendur að fjármagna þessa aukningu, í það minnsta að hluta til, með því að skera verulega niður í þróunaraðstoð. Hún verður skorin niður úr hálfu prósenti af landsframleiðslu í 0,3 prósent. Vísaði hann til „hættulegra nýrra tíma“ og sagði þjóðaröryggi þurfa forgang.

Þessum fjármunum á að eyða í Bretlandi, eins og hægt er, og vonast Starmer til að störfum þar muni fjölga og nýsköpun aukast.

Á blaðamannafundi sem hann hélt á sjötta tímanum í dag sagði Starmer að heimurinn hefði breyst verulega á skömmum tíma. Hann hefði til að mynda aldrei getað ímyndað sér að rússneskum skriðdrekum yrði ekið aftur inn í evrópskar borgir.

Hann sagði innrás Rússa í Úkraínu hafa breytt stöðu heimsmála og Bretar þyrftu að gera breytingar varðandi þjóðaröryggi þeirra, svo þeir hefðu burði til að mæta nýjum áskorunum í breyttum og óstöðugri heimi.

Taldi hann upp aðgerðir Rússa sem ógnuðu öryggi Breta, eins og Skripal-eitrunina og tölvuárásir á heilbrigðiskerfi Bretlands.

Starmer sagði einnig að verja þyrfti Úkraínu frá Vladimír Pútín, forseta Rússlands, því annars myndi óstöðugleiki Evrópu aukast mun meira.

Skammt er síðan Danir tilkynntu sambærilega ákvörðun. Svipuð umræða á sér einnig stað í Þýskalandi og víðar í Evrópu.

Trump áhrifamikill

Þegar Starmer var spurður hvort aðgerðir og orð Donalds Trump, forseta Bandaríkjanna, hefðu haft áhrif á hann, sagði Starmer að síðustu vikur hefðu spilað stóra rullu í ákvörðun hans.

„Þetta er stórt augnablik og við verðum að takast á við þessa áskorun,“ sagði Starmer, samkvæmt Sky News.

Hann sagði einnig að innst inni hefðu allir vitað undanfarin þrjú ár að þessar aðgerðir væru nauðsynlegar. Vendingar síðustu vikna hefðu leitt hann til ákvarðanatöku.

Sjá einnig: Væntan­legur kanslari segir Evrópu þurfa sjálf­stæði frá Banda­ríkjunum

Seinna meir var Starmer spurður hvað hann hefði að segja við Breta sem væru ósáttir við að Donald Trupm virtist vera að leggja línurnar fyrir ríkisstjórn Bretlands. Þá sagðist Starmer hafa kallað eftir því frá hann varð forsætisráðherra að ríki Evrópu og Bretland þar á meðal, girtu sig í brók þegar kæmi að varnarmálum.

„Já, það er satt að Trump telur okkur þurfa að gera meira og ég er sammála honum. Það er í samræmi við minn þankagang,“ sagði Starmer.

BBC hefur eftir Starmer að Bretar eigi ekki að þurfa að velja milli Evrópu og Bandaríkjanna en forsætisráðherrann fer seinna í vikunni til Washington DC þar sem hann mun funda með Trump.

Hann sagði Breta ávallt hafa verið bandamenn bæði Evrópu og Bandaríkjanna og það ætti að halda áfram. Starmer sagði sérstakt samband Bretlands og Bandaríkjanna hafa verið byggt upp yfir fjölmörg ár og að það hafi staðist ýmiss erfið tímabil.


Tengdar fréttir

Tilbúinn að stíga til hliðar

Volodomír Selenskí Úkraínuforseti kveðst vera tilbúinn að stíga til hliðar gegn því að samið verði um frið eða Úkraína fái aðild að Atlantshafsbandalaginu.

Fleinn rekinn í hjarta Evrópu verði Úkraína beygð í duftið

Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir utanríkisráðherra sagði Íslendinga þurfa að gera meira til að styðja við Úkraínu. Breytt staða kalli á stóraukin framlög til öryggis- og varnarmála. Stjórnmálamenn ættu ekki að taka þátt í upplýsingaóreiðu um mikilvægar staðreyndir eða grafa undan sameinaðri Evrópu.

Ummæli Trumps lofi ekki góðu

Prófessor í stjórnmálafræði segir það ágætt að umræður um vopnahlé séu hafnar en ummæli Bandaríkjaforseta lofi hins vegar ekki góðu. Jákvæðar afleiðingar séu að Evrópuríki verji mun meiri fjármunum til stuðnings Úkraínu.

Danir ausa milljörðum í varnarmál

Forsætisráðherra Danmerkur hefur tilkynnt stórfelldar aukningar í fjárúthlutun til varnarmála. Eftir neyðarfund Frakklandsforseta fyrr í vikunni sagði hún Evrópu þurfa að vígbúast.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×