Innlent

Væri ekki ó­við­eig­andi að þeir hvíldu saman

Kristján Már Unnarsson skrifar
Fischer og Spassky mættust í frægasta skákeinvígi sögunnar í Reykjavík árið 1972.
Fischer og Spassky mættust í frægasta skákeinvígi sögunnar í Reykjavík árið 1972. Vísir/samsett mynd

„Það væri kannski ekkert óviðeigandi að þessir gömlu kappar og keppinautar… að þeir væru svona hvor öðrum til skemmtunar og ánægju eftir að þessari jarðvist lýkur.“

Þessi voru orð skákmeistarans Friðriks Ólafssonar í Laugardælakirkjugarði fyrir sautján árum eftir að Boris Spasskí hafði spurt við gröf Bobby Fischers hvort laust pláss væri við hliðina. Skildu viðstaddir hann svo að þar vildi hann fá sinn hinsta hvílustað.

Hinsta kveðja Spasskís til vinar síns Fischers í Laugardælakirkjugarði í mars árið 2008 þótti hjartnæm.Stöð 2/skjáskot

„Er laust pláss við hliðina á honum?“ spurði Spasskí. Einhver sagðist þá ætla að kanna málið og annar svaraði Spasskí að honum lægi ekkert á.

 „Ég myndi vilja…- en ég vil ekkert vera að flýta mér,“ bætti Spasskí við sposkur, eins og sjá má í frétt Stöðvar 2 frá þessum degi:

Hin hjartnæma athöfn að Laugardælum þann 11. mars árið 2008, þegar Spasskí lagði blómsveig að leiði Fischers, er hér rifjuð upp í tilefni andláts Spasskís, sem rússneska fréttastofan Tass skýrði frá í gær. 

Þegar Spasskí fór að gröfinni við Selfoss voru tæpir tveir mánuðir liðnir frá andláti Fischers, sem lést í Reykjavík þann 17. janúar árið 2008. Fischer var jarðsettur í kyrrþey fjórum dögum síðar.

Friðrik Ólafsson réttir Spasskí blómsveiginn sem lagður var á leiði Fischers.Stöð 2/skjáskot

Eftir heimsmeistaraeinvígið árið 1972, einvígi aldarinnar, hafa nöfn Fischers og Spasskís ætíð verið spyrt saman. Aldrei áður hafði Reykjavík komist jafn rækilega í heimsfréttirnar. Umheimurinn leit ekki á bara á þetta sem einvígi tveggja einstaklinga heldur voru stórveldin tvö í kalda stríðinu að takast á.

Friðrik Ólafsson í viðtali framan við Laugardælakirkju í marsmánuði 2008.Stöð 2/skjáskot

Svo dramatískt þótti einvígið að það varð uppspretta frægra sviðsverka og bíómynda auk fjölda bóka. Söngleikurinn Chess er byggður á því, sömuleiðis kvikmyndin Pawn Sacrifice, þar sem Toby Maguire lék Fischer, og fyrir fimm árum var nýtt leikrit um einvígið frumsýnt í London, eins og fjallað er um hér:

Eflaust hafa margir álitið að þeir Fischer og Spasskí hlytu að hafa verið svarnir óvinir. Þau hlýju minningarorð sem Spasskí flutti yfir gröf Fischers á Íslandi árið 2008 segja aðra sögu:

Legsteinn Bobby Fischers í Laugardælakirkjugarði við Selfoss.Magnús Hlynur Hreiðarsson

„Bobby, andi þinn hefur fundið frið. Þú gerðir mjög margt fyrir skákina. Mér varstu afar góður maður… og ég var heppinn að vera vinur þinn.

Megir þú hvíla í friði. Hafðu þökk fyrir hérvist þína. Guð blessi þig. Friður veri með þér. Vertu sæll.“

Með Spasský voru einnig skákmeistararnir Vlastimil Hort, Lajos Portisch, Pal Benko, Friðrik Ólafsson og séra William Lombardy, sem var aðstoðarmaður Fischers í einvíginu í Reykjavík árið 1972. Séra Lombardy leiddi minningarstundina að Laugardælum.Stöð 2/skjáskot

Það var sömuleiðis áhrifaríkt fyrir þá sem fylgdust með í kirkjugarðinum að sjá Spasskí einan við gröf Fischers. Hann beygði sig niður að leiðinu, snyrti það og dustaði snjó af blómum. Var greinilegt að hann komst við þegar hann kvaddi vin sinn í einrúmi.

Spasskí átti stund í einrúmi við gröf Fischers.Stöð 2/skjáskot

Skák Einvígi aldarinnar Bobby Fischer Flóahreppur Andlát Rússland

Tengdar fréttir

Boris Spassky er látinn

Skákmeistarinn og Íslandsvinurinn Boris Spassky er látinn. Hann var 89 ára gamall en ekki liggur fyrir hvernig hann dó.

Eins söguleg og skáldsaga getur orðið

„Þetta einvígi lifir með þjóðinni og mun gera það áfram,“ segir Sigurbjörn J. Björnsson gæðatryggingastjóri hjá Algalif og rithöfundur.

Spassky vill hvíla við hlið Fischers í Laugardælakirkjugarði

Það var múgur og margmenni í Laugardælakirkjugarði í Flóahreppi í dag en ástæðan er sú að skákmeistararnir, sem eru nú að keppa í heimsmeistaramótinu í Slembiskák mættu þangað til að vitja leiðis Bobby Fischers, heimsmeistara í skák. Þar kom fram að Boris Spassky, sem tefldi á móti honum fyrir fimmtíu árum hefur óskað eftir því að fá í hvíla í garðinum eftir sinn dag með Fischer.

Undirbúa hátíð vegna hálfrar aldar afmælis einvígis Fischers og Spasskís

Heimsmeistarinn í skák, Magnus Carlsen, er meðal þeirra sem ætla að heiðra Ísland í tilefni þess að hálf öld verður liðin frá því Bobby Fischer og Boris Spasskí háðu „einvígi aldarinnar“ í Laugardalshöll. Aldrei áður hafði nafn Reykjavíkur komist eins rækilega í heimsfréttirnar eins og þær vikur sumarið 1972 sem þeir Fischer og Spasskí tefldu um heimsmeistaratitilinn í skák á tíma þegar kalda stríðið milli stórveldanna var í hámarki.

Merkilegt hvernig talan 64 markar örlög Fischers

Skákmeistarinn Bobby Fischer var rangfeðraður og talan 64 reyndist undarleg örlagatala í öllu lífi hans. Þetta er meðal þess sem fram kemur í nýrri bók um skákeinvígið 1972, sem kom Reykjavík á spjöld sögunnar.

Mest lesið


Fleiri fréttir

Sjá meira


×

Mest lesið