Höfðu heimild til að taka ákvörðun 22. janúar 2005 00:01 Davíð Oddsson og Halldór Ásgrímsson höfðu fulla lagalega heimild til þess að taka einir þá ákvörðun að styðja innrás Bandaríkjanna og Bretlands í Írak. Þetta segir Eiríkur Tómasson, forseti lagadeildar Háskóla Íslands. Helsta þrætuefni íslenskra stjórnmála síðustu vikna og mánaða er hvort Davíð Oddssyni og Halldóri Ásgrímssyni hafi verið heimilt að lýsa yfir stuðningi Íslands við innrásina í Írak fyrir tveimur árum. Þrætan er pólitísks eðlis en forseti lagadeildar segir engan vafa leika á lagalegri heimild forystumanna stjórnarflokkanna til þeirrar ákvörðunar. Hún sé ekki þess eðlis að það þurfi að bera hana undir Alþingi samkvæmt stjórnarskrá og þess vegna hafi þessir æðstu handhafar framkvæmdavaldsins fulla heimild til að taka ákvörðunina og beri pólitíska ábyrgð á henni. Þá hefur mikið verið deilt um hvort ráðherrarnir hafi ráðfært sig við utanríkismálanefnd áður en ákvörðunin var tekin og ekki síður rifist um hvort þeim hafi borið skylda til þess og er bent á að 24. grein þingskaparlaga segi: „Utanríkismálanefnd skal vera ríkisstjórninni til ráðuneytis um meiri háttar utanríkismál enda skal ríkisstjórnin ávallt bera undir hana slík mál jafnt á þingtíma sem í þinghléum." Eiríkur segir að í raun sé ekki alveg ljóst hvað felist nákvæmlega í þessu ákvæði vegna þess að hugtakið meiri háttar utanríkismál geti merkt ansi margt. Það geti verið mál í heild sinni, eins og Íraksmálið, eða allar ákvarðanir sem teknar séu í tengslum við það mál og geti talist meiri háttar. Eiríkur telur rétt að skoða hvort ástæða sé til að skerpa orðalag greinarinnar en ekki síður að kanna hvernig þessu ákvæði hafi verið beitt hingað til. Hann segir að sér virðist fljótt á litið að ýmsar ákvarðanir í meiri háttar málum hafi alls ekki verið bornar undir utanríkismálanefnd og ef svo sé, sé ekki um neitt frávik að ræða í þessu tilviki. Fréttir Innlent Stj.mál Mest lesið „Ég hef aldrei séð annan eins viðbjóð“ Innlent „Ekki sést á þessari öld“ Veður Rafbílaeigendur með sínar leiðir til að svindla Innlent Katrín gerir upp framboðið og safnar heitum Innlent „Mér að mæta“ ef krossar yrðu fjarlægðir Innlent „Viðbrögð lögreglu óásættanleg“ eftir líkamsárás á Þjóðhátíð Innlent „Þetta var bara okkar líf og nú er það farið“ Innlent Haraldur baunar á forstjóra Landsvirkjunar Innlent Bílaröð ísþyrstra Innlent Neitaði að borga heita vatnið og slapp með skrekkinn Innlent Fleiri fréttir Starfsemi skert í tíu leik- eða grunnskólum í Reykjavík í vetur Mesta rúmmálið sem hefur safnast frá því að gosin hófust Rafbílaeigendur með sínar leiðir til að svindla Kjörís gaf nokkur tonn af ís í dag Ný lágvöruverðsverslun áskorun og tónlistarframleiðsla Magga Mix Haraldur baunar á forstjóra Landsvirkjunar Bílaröð ísþyrstra Bændur opna bú sín á „Beint frá býli deginum“ Rekstraraðilar misvel undirbúnir Fylgjast náið með barnafjölskyldum í Grindavík Rauðu örvarnar koma síðdegis til Keflavíkur Óvíst með formannsframboð en frjálshyggjan megi ekki sigra Óvissa um formennsku VG og óþefur í kirkjugörðum Kúkalykt í kirkjugarði gerir út af við Grafavogsbúa Áframhaldandi norðankaldi en bjart sunnan heiða Sérsveitin aðstoðaði vegna hnífaburðar í Vesturbæ Öflugur skjálfti í Bárðarbungu „Ég hef aldrei séð annan eins viðbjóð“ „Ég veit ekki hvort að ég sé sammála um að rokið sé auðlind“ Neitaði að borga heita vatnið og slapp með skrekkinn Skotvopnaleyfi afturkallað og byssa gerð upptæk Sérsveitin í útkalli í Hafnarfirði Kerlingadráttur í 120 ára afmælisveislu í Borgarnesi Láglaunakonur neiti sér um mat svo að börn þeirra fái að borða Bjarni skilar jafnréttis- og mannréttindamálunum „Þetta var bara okkar líf og nú er það farið“ „Stórt skref í átt að kolefnislausum flota“ Á 110 á gangstétt og ók á lögreglubifhjól Sagði Pétri Jökli að skipta um síma í snarheitum Starfsfólk í áfalli og kynhlutlaus salerni á barnum Sjá meira
Davíð Oddsson og Halldór Ásgrímsson höfðu fulla lagalega heimild til þess að taka einir þá ákvörðun að styðja innrás Bandaríkjanna og Bretlands í Írak. Þetta segir Eiríkur Tómasson, forseti lagadeildar Háskóla Íslands. Helsta þrætuefni íslenskra stjórnmála síðustu vikna og mánaða er hvort Davíð Oddssyni og Halldóri Ásgrímssyni hafi verið heimilt að lýsa yfir stuðningi Íslands við innrásina í Írak fyrir tveimur árum. Þrætan er pólitísks eðlis en forseti lagadeildar segir engan vafa leika á lagalegri heimild forystumanna stjórnarflokkanna til þeirrar ákvörðunar. Hún sé ekki þess eðlis að það þurfi að bera hana undir Alþingi samkvæmt stjórnarskrá og þess vegna hafi þessir æðstu handhafar framkvæmdavaldsins fulla heimild til að taka ákvörðunina og beri pólitíska ábyrgð á henni. Þá hefur mikið verið deilt um hvort ráðherrarnir hafi ráðfært sig við utanríkismálanefnd áður en ákvörðunin var tekin og ekki síður rifist um hvort þeim hafi borið skylda til þess og er bent á að 24. grein þingskaparlaga segi: „Utanríkismálanefnd skal vera ríkisstjórninni til ráðuneytis um meiri háttar utanríkismál enda skal ríkisstjórnin ávallt bera undir hana slík mál jafnt á þingtíma sem í þinghléum." Eiríkur segir að í raun sé ekki alveg ljóst hvað felist nákvæmlega í þessu ákvæði vegna þess að hugtakið meiri háttar utanríkismál geti merkt ansi margt. Það geti verið mál í heild sinni, eins og Íraksmálið, eða allar ákvarðanir sem teknar séu í tengslum við það mál og geti talist meiri háttar. Eiríkur telur rétt að skoða hvort ástæða sé til að skerpa orðalag greinarinnar en ekki síður að kanna hvernig þessu ákvæði hafi verið beitt hingað til. Hann segir að sér virðist fljótt á litið að ýmsar ákvarðanir í meiri háttar málum hafi alls ekki verið bornar undir utanríkismálanefnd og ef svo sé, sé ekki um neitt frávik að ræða í þessu tilviki.
Fréttir Innlent Stj.mál Mest lesið „Ég hef aldrei séð annan eins viðbjóð“ Innlent „Ekki sést á þessari öld“ Veður Rafbílaeigendur með sínar leiðir til að svindla Innlent Katrín gerir upp framboðið og safnar heitum Innlent „Mér að mæta“ ef krossar yrðu fjarlægðir Innlent „Viðbrögð lögreglu óásættanleg“ eftir líkamsárás á Þjóðhátíð Innlent „Þetta var bara okkar líf og nú er það farið“ Innlent Haraldur baunar á forstjóra Landsvirkjunar Innlent Bílaröð ísþyrstra Innlent Neitaði að borga heita vatnið og slapp með skrekkinn Innlent Fleiri fréttir Starfsemi skert í tíu leik- eða grunnskólum í Reykjavík í vetur Mesta rúmmálið sem hefur safnast frá því að gosin hófust Rafbílaeigendur með sínar leiðir til að svindla Kjörís gaf nokkur tonn af ís í dag Ný lágvöruverðsverslun áskorun og tónlistarframleiðsla Magga Mix Haraldur baunar á forstjóra Landsvirkjunar Bílaröð ísþyrstra Bændur opna bú sín á „Beint frá býli deginum“ Rekstraraðilar misvel undirbúnir Fylgjast náið með barnafjölskyldum í Grindavík Rauðu örvarnar koma síðdegis til Keflavíkur Óvíst með formannsframboð en frjálshyggjan megi ekki sigra Óvissa um formennsku VG og óþefur í kirkjugörðum Kúkalykt í kirkjugarði gerir út af við Grafavogsbúa Áframhaldandi norðankaldi en bjart sunnan heiða Sérsveitin aðstoðaði vegna hnífaburðar í Vesturbæ Öflugur skjálfti í Bárðarbungu „Ég hef aldrei séð annan eins viðbjóð“ „Ég veit ekki hvort að ég sé sammála um að rokið sé auðlind“ Neitaði að borga heita vatnið og slapp með skrekkinn Skotvopnaleyfi afturkallað og byssa gerð upptæk Sérsveitin í útkalli í Hafnarfirði Kerlingadráttur í 120 ára afmælisveislu í Borgarnesi Láglaunakonur neiti sér um mat svo að börn þeirra fái að borða Bjarni skilar jafnréttis- og mannréttindamálunum „Þetta var bara okkar líf og nú er það farið“ „Stórt skref í átt að kolefnislausum flota“ Á 110 á gangstétt og ók á lögreglubifhjól Sagði Pétri Jökli að skipta um síma í snarheitum Starfsfólk í áfalli og kynhlutlaus salerni á barnum Sjá meira