Leynisamkomulag brot á lögum og jafnvel stjórnarskrá 5. febrúar 2007 18:43 Talsmenn vinstri grænna og Samfylkingarinnar segja að lög og jafnvel stjórnarskrá hafi verið brotin þegar viðaukum við varnarsamninginn var haldið leyndum fyrir Alþingi. Forsætisráðherra og utanríkisráðherra eru sammála um að innihald viðaukanna kalli ekki á leynd, en tíðarandinn hafi verið allt annar fyrir hálfri öld en nú. Steingrímur J Sigfússon formaður Vinstri grænna rifjaði upp hvernig kom til þess árið 1951 að gerður var samningur um veru Bandaríkjahers á Íslandi, án samráðs við Alþingi og utanríkismálanefnd. Það hafi verið nógu slæmt, en nú hafi klomið í ljós að á bakvið samninginn hafi verið gerðir leynisamningar og röngum upplýsingum haldið að þjóðinni í meira en hálfa öld og Alþingi þannig haft að fífli. "Öllu alvarlegra er þó að í leyniviðaukunum er fólgið beint afsal og beinar kvaðir á íslenskt land og yfirráðasvæði og stjórnskipun og lögum er vikið til hliðar,"sagði Steingrímur. Steingrímur lagði síðan ítarlegar spurningar fyrir utanríkisráðherra um málið, en hún greindi frá því hinn 11. janúar að leynd yrði létt af þessum skjölum. Hún sagði Íslendingar hafa viljað létta þessari leynd strax við endurnýjun samningsins s.l. haust, en skrifræði í Bandaríkjunum hefði tafið fyrir. Það hefði lítið upp á sig að velta sér upp úr fortíðinni nú. Valgerður Sverrisdóttir utanríkisráðherra sagði að varnarsamningurinn frá árinu 1951 hafi líklega verið umdeildasti tvíhliða samningur sem Ísland hafi gert. "Og tveimur árum áður höfðu átt sér stað uppþot á Austurvelli, þegar Alþingi samþykkti aðild Íslands að Atlantshafsbandalaginu," sagði Valgerður. Þannig varpi spegilmynd samtímans ekki endilega sanngjörnu ljósi á fortíðina. Össur Skarphéðinsson þingmaður Samfylkingarinnar sagði utanríkisráðherra eiga hrós skilið fyrir framgöngu sína í málinu. "Af hverju er þá ekki stjórnarandstöðunni sem situr undir trúnaði í utanríkismálanefnd leyft að sjá það sem er undirstaðan undir varnarsamkomulaginu frá því í haust, þ.e.a.s. varnaráætlunina sem Bandaríkjamenn gerðu," spurði Össur. Geir H Haarde forsætisráðherra telur innihald viðaukana í flestu eðlilegt, en engin ástæða væri til að leyna þeim nú, en tímarnir hafi verið aðrir fyrir rúmum 50 árum. "Það er í umhverfi þessarar miklu spennu sem Íslendingar stíga það gæfuspor að gera tvíhliða varnarsamning við Bandaríkin 1951," sagði forsætisráðherra. Fréttir Innlent Mest lesið „Þetta er hundleiðinlegt auðvitað“ Innlent Fólk með gólfhitakerfi ætti að sýna sérstaka aðgát Innlent „Drengirnir okkar eru líka í hættu“ Innlent Sextíu veikir og minnst sex með nóróveiru Innlent Frost í Reykjavík í nótt Innlent Hélt dauðahaldi í ársgamla dóttur til að forða henni frá að drukkna Erlent Segir Trump mögulega munu tapa ef hann breytir ekki um stefnu Erlent Virðir ekki nálgunarbann og í gæsluvarðhaldi þar til vísað úr landi Innlent Einn látinn og sex saknað eftir að lystisnekkja sökk við Sikiley Erlent Aðstæður svipaðar og dagana fyrir síðasta gos Innlent Fleiri fréttir Sprenging í bílastæðagjöldum og hitað upp fyrir heitavatnsleysið Helgi beðinn um að skila lyklunum Sextíu veikir og minnst sex með nóróveiru Þurfa að leita annað í sund Ráðuneyti tína til milljónir fyrir nýjum starfsmanni Virðir ekki nálgunarbann og í gæsluvarðhaldi þar til vísað úr landi „Þetta er hundleiðinlegt auðvitað“ „Drengirnir okkar eru líka í hættu“ Bein útsending: Málstofa og sýning um íslenskt námsefni Frost í Reykjavík í nótt Vilja ekki tæma klósettin við Nykurhylsfoss Eldglæringar milli VG og Sjálfstæðisflokks Höfuðkúpubrotnaði í vinnuslysi í Hafnarfirði Aukin neysla eykur verðbólgu og dregur úr líkum á vaxtalækkun Þyrlan sótti veikan farþega skemmtiferðaskips Fólk með gólfhitakerfi ætti að sýna sérstaka aðgát Skjálftar á Reykjanesi, í efnahagslífinu og í pólitíkinni Aðstæður svipaðar og dagana fyrir síðasta gos Aukning í skjálftavirkni heldur áfram Tugir barna á bið eftir leikskólaplássi á höfuðborgarsvæðinu Feður sameinuðustu gegn þjóðarmorði á samstöðufundi Ríkisstjórnin gæti ekki lengur að hagsmunum almennings Kýrin Mugga bar þremur myndarlegum kvígum Ónotuð hraðtískuföt hrannast upp hjá Rauða krossinum Kýtingur á stjórnarheimilinu og ofgnótt af hraðtískufötum Lýstu yfir þungum áhyggjum af risi öfgahægri afla Skeytasendingar ráðherra til marks um valdþreytu Ekki lengur hægt að valta yfir lítil sveitarfélög úti á landi Stærra svæði aldrei orðið heitavatnslaust „Algjörlega ósammála“ samráðherra sínum Sjá meira
Talsmenn vinstri grænna og Samfylkingarinnar segja að lög og jafnvel stjórnarskrá hafi verið brotin þegar viðaukum við varnarsamninginn var haldið leyndum fyrir Alþingi. Forsætisráðherra og utanríkisráðherra eru sammála um að innihald viðaukanna kalli ekki á leynd, en tíðarandinn hafi verið allt annar fyrir hálfri öld en nú. Steingrímur J Sigfússon formaður Vinstri grænna rifjaði upp hvernig kom til þess árið 1951 að gerður var samningur um veru Bandaríkjahers á Íslandi, án samráðs við Alþingi og utanríkismálanefnd. Það hafi verið nógu slæmt, en nú hafi klomið í ljós að á bakvið samninginn hafi verið gerðir leynisamningar og röngum upplýsingum haldið að þjóðinni í meira en hálfa öld og Alþingi þannig haft að fífli. "Öllu alvarlegra er þó að í leyniviðaukunum er fólgið beint afsal og beinar kvaðir á íslenskt land og yfirráðasvæði og stjórnskipun og lögum er vikið til hliðar,"sagði Steingrímur. Steingrímur lagði síðan ítarlegar spurningar fyrir utanríkisráðherra um málið, en hún greindi frá því hinn 11. janúar að leynd yrði létt af þessum skjölum. Hún sagði Íslendingar hafa viljað létta þessari leynd strax við endurnýjun samningsins s.l. haust, en skrifræði í Bandaríkjunum hefði tafið fyrir. Það hefði lítið upp á sig að velta sér upp úr fortíðinni nú. Valgerður Sverrisdóttir utanríkisráðherra sagði að varnarsamningurinn frá árinu 1951 hafi líklega verið umdeildasti tvíhliða samningur sem Ísland hafi gert. "Og tveimur árum áður höfðu átt sér stað uppþot á Austurvelli, þegar Alþingi samþykkti aðild Íslands að Atlantshafsbandalaginu," sagði Valgerður. Þannig varpi spegilmynd samtímans ekki endilega sanngjörnu ljósi á fortíðina. Össur Skarphéðinsson þingmaður Samfylkingarinnar sagði utanríkisráðherra eiga hrós skilið fyrir framgöngu sína í málinu. "Af hverju er þá ekki stjórnarandstöðunni sem situr undir trúnaði í utanríkismálanefnd leyft að sjá það sem er undirstaðan undir varnarsamkomulaginu frá því í haust, þ.e.a.s. varnaráætlunina sem Bandaríkjamenn gerðu," spurði Össur. Geir H Haarde forsætisráðherra telur innihald viðaukana í flestu eðlilegt, en engin ástæða væri til að leyna þeim nú, en tímarnir hafi verið aðrir fyrir rúmum 50 árum. "Það er í umhverfi þessarar miklu spennu sem Íslendingar stíga það gæfuspor að gera tvíhliða varnarsamning við Bandaríkin 1951," sagði forsætisráðherra.
Fréttir Innlent Mest lesið „Þetta er hundleiðinlegt auðvitað“ Innlent Fólk með gólfhitakerfi ætti að sýna sérstaka aðgát Innlent „Drengirnir okkar eru líka í hættu“ Innlent Sextíu veikir og minnst sex með nóróveiru Innlent Frost í Reykjavík í nótt Innlent Hélt dauðahaldi í ársgamla dóttur til að forða henni frá að drukkna Erlent Segir Trump mögulega munu tapa ef hann breytir ekki um stefnu Erlent Virðir ekki nálgunarbann og í gæsluvarðhaldi þar til vísað úr landi Innlent Einn látinn og sex saknað eftir að lystisnekkja sökk við Sikiley Erlent Aðstæður svipaðar og dagana fyrir síðasta gos Innlent Fleiri fréttir Sprenging í bílastæðagjöldum og hitað upp fyrir heitavatnsleysið Helgi beðinn um að skila lyklunum Sextíu veikir og minnst sex með nóróveiru Þurfa að leita annað í sund Ráðuneyti tína til milljónir fyrir nýjum starfsmanni Virðir ekki nálgunarbann og í gæsluvarðhaldi þar til vísað úr landi „Þetta er hundleiðinlegt auðvitað“ „Drengirnir okkar eru líka í hættu“ Bein útsending: Málstofa og sýning um íslenskt námsefni Frost í Reykjavík í nótt Vilja ekki tæma klósettin við Nykurhylsfoss Eldglæringar milli VG og Sjálfstæðisflokks Höfuðkúpubrotnaði í vinnuslysi í Hafnarfirði Aukin neysla eykur verðbólgu og dregur úr líkum á vaxtalækkun Þyrlan sótti veikan farþega skemmtiferðaskips Fólk með gólfhitakerfi ætti að sýna sérstaka aðgát Skjálftar á Reykjanesi, í efnahagslífinu og í pólitíkinni Aðstæður svipaðar og dagana fyrir síðasta gos Aukning í skjálftavirkni heldur áfram Tugir barna á bið eftir leikskólaplássi á höfuðborgarsvæðinu Feður sameinuðustu gegn þjóðarmorði á samstöðufundi Ríkisstjórnin gæti ekki lengur að hagsmunum almennings Kýrin Mugga bar þremur myndarlegum kvígum Ónotuð hraðtískuföt hrannast upp hjá Rauða krossinum Kýtingur á stjórnarheimilinu og ofgnótt af hraðtískufötum Lýstu yfir þungum áhyggjum af risi öfgahægri afla Skeytasendingar ráðherra til marks um valdþreytu Ekki lengur hægt að valta yfir lítil sveitarfélög úti á landi Stærra svæði aldrei orðið heitavatnslaust „Algjörlega ósammála“ samráðherra sínum Sjá meira