Kostnaðarsamt að kasta til höndum 21. maí 2008 00:01 Þórður Víkingur Friðgeirsson hefur víðtæka reynslu af ráðgjafastörfum jafnt í opinbera- og einkageiranum. Rannsóknir Þórðar benda til skorts á aga og í opinberum framkvæmdum. markaðurinn/arnþór Ótrúlegir fjármunir fara í súginn einfaldlega vegna þess að réttum aðferðum er ekki beitt við áætlanagerð. Á síðasta ári fóru 25 prósent af fjárlagaliðum ríkisins fram úr kostnaðaráætlun fyrir jafnvirði tíu milljarða króna og því er mikið svigrúm til að gera betur, segir Þórður Víkingur Friðgeirsson, aðjúnkt við Háskólann í Reykjavík. Í nýútgefinni bók sinni Áhætta, ákvarðanir og óvissa leitast Þórður við að setja fram á aðgengilegan hátt helstu aðferðir við áhættumat og ákvörðunargreiningu. Þórður segir meginmarkmið bókarinnar að kenna betri aðferðafræði við ákvörðunartöku þar sem tekið er tillit til áhættu. „Bókin fjallar um aðferðir og ákvörðunartöku allt frá því að greina þá óvissu sem er til staðar um einstaka valkosti til þess að reikna þær stærðir sem málið varðar. Á grunni þess verður til áætlun sem á að líkjast raunveruleikanum eins og kostur er. Bókin er með breiða skírskotun en að grunninum til er hún kennslubók í ákvörðunarfræðum við háskóla. Hún er einnig sett upp með þeim hætti að stjórnendur fyrirtækja, stjórnmálamenn, fjárfestar og athafnamenn geta nálgast upplýsingar og lesið sér til um málefnið. Bókin er sett upp með þeim hætti að sumir kaflar eru frekar almennir en lesendur geta kafað dýpra í aðferða- og stærðfræðina í sértækari köflum.“ Auk þess fer Þórður yfir algengar villur í ákvörðunartöku og setur fram líkön sem eru gagnleg til að meta áhættu og stuðla að betri ákvörðunum.Skortur á góðu verklagiÞórður hefur rannsakað hvernig Íslendingum hefur tekist upp við áætlanagerð og ákvarðanatöku.Rannsóknir Þórðar benda til ákveðins skorts á aga í opinberum verkefnum. Þórður bendir á að framkvæmdir fara ekki einungis fram úr kostnaðaráætlun heldur einnig þeim tímaramma sem þeim er settur, sem staðfesti hversu mikilvægt sé að taka upplýstar ákvarðanir. Þórður segir einnig að þrátt fyrir að framúrkeyrsla í opinberum framkvæmdum sé ekki séríslenskt fyrirbæri séu Íslendingar djarfari í ákvarðanatöku en margar aðrar vestrænar þjóðir.Þórður vekur athygli á því hve mikilvægt það sé að stuðla að bættu verklagi og að ákveðinn skortur sé á aga í opinberum framkvæmdum. Þórður vísar til nýlegra dæma af opinberum vettvangi og skemmst er að minnast framúrkeyrslu fjárheimilda við uppgerð Grímseyjarferjunnar. Þórður vill með bók sinni leggja sitt á vogarskálarnar til að stuðla að bættu verklagi í opinberum framkvæmdum og bendir á að hægt sé að spara umtalsverða fjármuni með betri áætlanagerð. - bþa Héðan og þaðan Mest lesið Sjötíu sagt upp og fyrirtækið tekið til gjaldþrotaskipta Viðskipti innlent Ísland ekki á spjaldi Trumps en fær samt tíu prósenta toll Viðskipti erlent Björgólfur tapaði 150 milljörðum milli ára Viðskipti innlent Trump boðar „frelsun“ Bandaríkjanna Viðskipti erlent Einsleitni er ekki málið: „Ætlum við að gera þetta aftur?“ Atvinnulíf Sólveig Ása nýr framkvæmdastjóri Krafts Viðskipti innlent Bakkavör metin á 200 milljarða í yfirtöku Viðskipti innlent Hvað fær Iðnaðarmaður ársins 2025 í verðlaun? Samstarf Stjórnin telur RÚV enn vera of skuldsett Viðskipti innlent Jón Haukur ráðinn svæðisstjóri Ceedr Viðskipti innlent Fleiri fréttir „Þetta kemur eins vel við okkur og hægt er“ Bæði vonbrigði og léttir Sjötíu sagt upp og fyrirtækið tekið til gjaldþrotaskipta Jón Haukur ráðinn svæðisstjóri Ceedr Sólveig Ása nýr framkvæmdastjóri Krafts Björgólfur tapaði 150 milljörðum milli ára Stjórnin telur RÚV enn vera of skuldsett Bakkavör metin á 200 milljarða í yfirtöku Narfi frá JBT Marel til Kviku Milljarður í afgang í Garðabæ Útflutningur gefur eftir en einkaneyslan stígur fram á sviðið Vilja minnka líkurnar á því að vinna í Lottóinu Besta rekstrarár frá opnun Hörpu Hneykslaðist á „óútfærðum afkomubætandi aðgerðum“ Deila um þvottahús stöðvar ekki Hreint í bili Eldisfiskur fluttur út fyrir 54 milljarða króna Ræðst í byggingu átta húsa í Hvammsvík Trúir ekki að menn loki fiskvinnslu til að mótmæla veiðigjöldum „Þetta er afnotagjald“ Play komið með flugrekstrarleyfi á Möltu Jón Ólafur í framboði til formanns SA Eigendaskipti hjá Fótbolta.net Feðgarnir nú aftur einu hluthafarnir í Eyri Invest Eyjólfur Árni hættir hjá SA Hagnaðist um tvo milljarða: Ljóst að greinin megi ekki við hækkunum Verðbólga heldur áfram að hjaðna Versta sviðsmyndin sé að lenda á milli Evrópu og Bandaríkjanna í tollastríði Íhuga að sameina lífeyrissjóði „Reiðarslag fyrir þau þorp þar sem stundaðar eru veiðar og vinnsla“ Tollastríðið gæti vel haft áhrif á lífskjör almennings Sjá meira
Ótrúlegir fjármunir fara í súginn einfaldlega vegna þess að réttum aðferðum er ekki beitt við áætlanagerð. Á síðasta ári fóru 25 prósent af fjárlagaliðum ríkisins fram úr kostnaðaráætlun fyrir jafnvirði tíu milljarða króna og því er mikið svigrúm til að gera betur, segir Þórður Víkingur Friðgeirsson, aðjúnkt við Háskólann í Reykjavík. Í nýútgefinni bók sinni Áhætta, ákvarðanir og óvissa leitast Þórður við að setja fram á aðgengilegan hátt helstu aðferðir við áhættumat og ákvörðunargreiningu. Þórður segir meginmarkmið bókarinnar að kenna betri aðferðafræði við ákvörðunartöku þar sem tekið er tillit til áhættu. „Bókin fjallar um aðferðir og ákvörðunartöku allt frá því að greina þá óvissu sem er til staðar um einstaka valkosti til þess að reikna þær stærðir sem málið varðar. Á grunni þess verður til áætlun sem á að líkjast raunveruleikanum eins og kostur er. Bókin er með breiða skírskotun en að grunninum til er hún kennslubók í ákvörðunarfræðum við háskóla. Hún er einnig sett upp með þeim hætti að stjórnendur fyrirtækja, stjórnmálamenn, fjárfestar og athafnamenn geta nálgast upplýsingar og lesið sér til um málefnið. Bókin er sett upp með þeim hætti að sumir kaflar eru frekar almennir en lesendur geta kafað dýpra í aðferða- og stærðfræðina í sértækari köflum.“ Auk þess fer Þórður yfir algengar villur í ákvörðunartöku og setur fram líkön sem eru gagnleg til að meta áhættu og stuðla að betri ákvörðunum.Skortur á góðu verklagiÞórður hefur rannsakað hvernig Íslendingum hefur tekist upp við áætlanagerð og ákvarðanatöku.Rannsóknir Þórðar benda til ákveðins skorts á aga í opinberum verkefnum. Þórður bendir á að framkvæmdir fara ekki einungis fram úr kostnaðaráætlun heldur einnig þeim tímaramma sem þeim er settur, sem staðfesti hversu mikilvægt sé að taka upplýstar ákvarðanir. Þórður segir einnig að þrátt fyrir að framúrkeyrsla í opinberum framkvæmdum sé ekki séríslenskt fyrirbæri séu Íslendingar djarfari í ákvarðanatöku en margar aðrar vestrænar þjóðir.Þórður vekur athygli á því hve mikilvægt það sé að stuðla að bættu verklagi og að ákveðinn skortur sé á aga í opinberum framkvæmdum. Þórður vísar til nýlegra dæma af opinberum vettvangi og skemmst er að minnast framúrkeyrslu fjárheimilda við uppgerð Grímseyjarferjunnar. Þórður vill með bók sinni leggja sitt á vogarskálarnar til að stuðla að bættu verklagi í opinberum framkvæmdum og bendir á að hægt sé að spara umtalsverða fjármuni með betri áætlanagerð. - bþa
Héðan og þaðan Mest lesið Sjötíu sagt upp og fyrirtækið tekið til gjaldþrotaskipta Viðskipti innlent Ísland ekki á spjaldi Trumps en fær samt tíu prósenta toll Viðskipti erlent Björgólfur tapaði 150 milljörðum milli ára Viðskipti innlent Trump boðar „frelsun“ Bandaríkjanna Viðskipti erlent Einsleitni er ekki málið: „Ætlum við að gera þetta aftur?“ Atvinnulíf Sólveig Ása nýr framkvæmdastjóri Krafts Viðskipti innlent Bakkavör metin á 200 milljarða í yfirtöku Viðskipti innlent Hvað fær Iðnaðarmaður ársins 2025 í verðlaun? Samstarf Stjórnin telur RÚV enn vera of skuldsett Viðskipti innlent Jón Haukur ráðinn svæðisstjóri Ceedr Viðskipti innlent Fleiri fréttir „Þetta kemur eins vel við okkur og hægt er“ Bæði vonbrigði og léttir Sjötíu sagt upp og fyrirtækið tekið til gjaldþrotaskipta Jón Haukur ráðinn svæðisstjóri Ceedr Sólveig Ása nýr framkvæmdastjóri Krafts Björgólfur tapaði 150 milljörðum milli ára Stjórnin telur RÚV enn vera of skuldsett Bakkavör metin á 200 milljarða í yfirtöku Narfi frá JBT Marel til Kviku Milljarður í afgang í Garðabæ Útflutningur gefur eftir en einkaneyslan stígur fram á sviðið Vilja minnka líkurnar á því að vinna í Lottóinu Besta rekstrarár frá opnun Hörpu Hneykslaðist á „óútfærðum afkomubætandi aðgerðum“ Deila um þvottahús stöðvar ekki Hreint í bili Eldisfiskur fluttur út fyrir 54 milljarða króna Ræðst í byggingu átta húsa í Hvammsvík Trúir ekki að menn loki fiskvinnslu til að mótmæla veiðigjöldum „Þetta er afnotagjald“ Play komið með flugrekstrarleyfi á Möltu Jón Ólafur í framboði til formanns SA Eigendaskipti hjá Fótbolta.net Feðgarnir nú aftur einu hluthafarnir í Eyri Invest Eyjólfur Árni hættir hjá SA Hagnaðist um tvo milljarða: Ljóst að greinin megi ekki við hækkunum Verðbólga heldur áfram að hjaðna Versta sviðsmyndin sé að lenda á milli Evrópu og Bandaríkjanna í tollastríði Íhuga að sameina lífeyrissjóði „Reiðarslag fyrir þau þorp þar sem stundaðar eru veiðar og vinnsla“ Tollastríðið gæti vel haft áhrif á lífskjör almennings Sjá meira