Er Facebook hættuleg? Þorbjörg Marinósdóttir skrifar 20. september 2010 10:44 Ísland hefur tekið samskiptasíðunni facebook opnum örmum - hreinlega gleypt hana. Þó nokkrir eru jafnvel með fleiri en eina síðu. Síðu fyrir sig, aðra fyrir fyrirtæki, félagasamtök, klúbba, áhugamál eða jafnvel börnin sín til að hlaða inn myndum líkt og foreldrar gera á vefnum Barnaland. Fólk skiptist á myndum, skilaboðum, heldur sambandi við vini og vandamenn um allan heim og þar fram eftir götunum. Síðan er einnig gagnleg til að kynnast hinu kyninu og þó nokkuð er um svo kölluð „facebook stefnumót" sem er gott og blessað enda er ég dyggur aðdáandi stefnumóta og ástar. Ég þekki þó nokkur pör sem kynntust í gegnum facebook eða könnuðust lítilega við hvort annað en facebook sá til þess að meira yrði úr kunningsskapnum. Ef stefnan er tekin á slíkt facebook deit bið ég fólk að íhuga hver sé forsendan fyrir stefnumótinu til að forðast misskilning og særindi.Er að versla í HM! Þessi sérlega síða sem hefur gleypt landið - og heiminn er þó langt frá því að vera fullkomin. Það er margt sem þarf að varast. Hver er til dæmis tilgangurinn með því að vera með heimilisfang, síma og aðrar persónulegar upplýsingar þarna inni? Þessar upplýsingar má jú finna í þjóðskrá og eftir öðrum leiðum en til hvers að auðvelda hverjum sem er að finna þig ?Hættuleg hrifning Annað sem ber að íhuga eru börn og unglingar sem nota síðuna gífurlega mikið. Stúlkur eru iðnar við að setja inn mikið magn af myndum og taka fram hvert verður farið þetta kvöld og með hverjum. Með einu klikki er búið að segja mörg hundruð manns hvar nokkrar drukknar unglingstúlkur verða þetta kvöld. Þetta getur verið stórhættulegt ef viðkomandi er með rangan einstakling inn á síðunni sinni. Með því meina ég að þú veist ekkert endilega hver er að fylgjast með þér. Ég þekki til ungrar konu sem fékk vinabeiðni frá myndarlegum manni með notalegum skilaboðum. Hún sá að þau áttu mikið af sameiginlegum vinum og því gerði hún ráð fyrir að þetta væri hinn vænsti maður enda voru sameiginlegir vinir þeirra allt hið mesta ágætisfólk. Þau spjölluðu stuttlega í gegnum skilaboð á facebook. Maðurinn bjó út á landi og sagðist sjaldan koma í bæinn svo þessi ágæta vinkona mín spáði ekki mikið í það. Stuttu seinna dúkkar hann svo upp, á uppáhaldskaffihúsinu hennar sem hún hefur marg oft lýst aðdáun sinni á í statusum. Hann heilsar henni og lýsir aðdáun sinni á þessari ágætu vinkonu minni. Hún tekur þó fljótlega eftir því hve undarlega fólk horfir á þau og afsakar sig fljótlega og fer. Í kjölfar hittingsins gúgglar hún facebook nafn viðkomandi og kemst að því að hann er dæmdur ofbeldismaður og hefur meðal annars hlotið kærur fyrir að misþyrma konu. Málið er að þú veist aldrei hver er hinum megin við fallegu prófíl myndina ef þú þekkir viðkomandi ekki persónulega. Börn og unglingar eru því miður oft fórnalömb ódæðismanna í gegnum netsíður og því rík ástæða til að brýna fyrir þeim hætturnar bak við vinalegu myndirnar. En hér kemur einnig sterkt inn að það er ekki töff að vera með mömmu sem vin á facebook og því bendi ég foreldrum á að ræða þetta sín á milli og reyna að fylgjast með facebook notkun barna sinn án þess að kæfa þau eða njósna um þau. Bara spjalla um hætturnar líkt og þessi saga sýnir fram á. Það er heldur ekkert sem segir að sameiginlegir vinir séu í raun annað en vinir á netinu. Það er að segja - margir hafa ekki hitt helming facebook vina sinna.Mamma og pabbi eru að skilja! Mörg sambönd hafa einnig farið flatt á facebook. Sálfræðingar hafa lýst áhyggjum sínum yfir óeðlilegum samskiptum á síðunni. Börn hafa jafnvel komist að skilnaði foreldra sinna í gegnum síðuna og hún er oft uppspretta öfundsýki og óöryggis. Fólk er með fyrrum maka sem vini, samstarfsfélagar af hinu kyninu þykja kommenta óhóflega mikið og þar fram eftir götunum. Tilfinningapotturinn sem samankominn er á þessari sérlegu síðu er einfaldlega sumum ómögulegur burtséð frá hversu mikill tímaþjófur þetta er. Facebook er engu að síður mikið undratæki sem sameinar fólk og hefur jafnvel komið af stað ástar- og vináttusamböndum. En fátt er gallalaust í þessum heimi og því gott að hafa þessi atriði í huga. Ég á tvær unglingssystur sem ég er mjög óróleg yfir hvað þetta varðar. Þá er bara eitt í stöðunni - að tala við þær og benda þeim á skúmaskotin sem leynast þarna inni. Notum netið af skynsemi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorbjörg Marinósdóttir Samfélagsmiðlar Mest lesið Þegar Halla Gunnarsdóttir lét Kevin Spacey heyra það Drífa Snædal Skoðun Mannlegi rektorinn Silja Bára Arnar Pálsson Skoðun Auðhumla í Hamraborg Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun Magnús Karl er einstakur kennari og verður afburða rektor Kristín Heimisdóttir Skoðun Föstum saman, Ramadan og langafasta Sigurvin Lárus Jónsson Skoðun Sérhagsmunir Viðskiptablaðsins Högni Elfar Gylfason Skoðun Átökin um áminningarskylduna – stutt upprifjun Óli Jón Jónsson Skoðun Hvernig kennum við gagnrýna hugsun? – Umræða sem þarf að halda áfram Guðmundur Björnsson Skoðun Konur láta lífið og karlar fá knús Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Fáni okkar allra... Eva Þorsteinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sérhagsmunir Viðskiptablaðsins Högni Elfar Gylfason skrifar Skoðun Fáni okkar allra... Eva Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Átökin um áminningarskylduna – stutt upprifjun Óli Jón Jónsson skrifar Skoðun Hvernig kennum við gagnrýna hugsun? – Umræða sem þarf að halda áfram Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Föstum saman, Ramadan og langafasta Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Auðhumla í Hamraborg Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Magnús Karl er einstakur kennari og verður afburða rektor Kristín Heimisdóttir skrifar Skoðun Mannlegi rektorinn Silja Bára Arnar Pálsson skrifar Skoðun Þegar Halla Gunnarsdóttir lét Kevin Spacey heyra það Drífa Snædal skrifar Skoðun Íslenskar löggæslustofnanir sem lögmæt skotmörk Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Ó-frjósemi eða val Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Er íslenska geðheilbrigðiskerfið of strangt þegar kemur að nauðungarvistun? Arna Ósk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Heimilisofbeldi – aðgerðir í þágu þolenda Alma D. Möller ,Drífa Jónasdóttir skrifar Skoðun Þegar nemendur skilja ekki grundvallarhugtök: Hvað segir það um kennsluna? Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Við kjósum Kolbrúnu! Rannveig Klara Guðmundsdóttir,Gunnar Ásgrímsson skrifar Skoðun Geðheilbrigði snertir okkur öll Sandra B. Franks skrifar Skoðun Hin nýja heimsmynd Trumps, Putins og Jinpings Guðmundur Einarsson skrifar Skoðun Virðismatskerfi í þágu launajafnréttis Helga Björg Olgu- Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Konur láta lífið og karlar fá knús Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun We Are Icelanders Too: The Fight for Equality and Recognition for Women of Foreign Origin in Iceland Mouna Nasr skrifar Skoðun VR Chairman Elections Have Begun – Your Vote Matters! Þorsteinn Skúli Sveinsson skrifar Skoðun Kosningar í VR Ólafur Reimar Gunnarsson skrifar Skoðun Kynjajafnrétti er mannanna verk Stella Samúelsdóttir skrifar Skoðun Álfar og huldufólk styðja umhverfisvernd Bryndís Fjóla Pétursdóttir skrifar Skoðun Baráttan heldur áfram! Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Jafnréttisparadís? Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Fíllinn í fjölmiðlastofu Þórðar Snæs Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Björn Þorsteinsson smellpassar í starf rektors Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Opið ákall til þjóðarinnar – frá ótta til bjartsýni á gervigreindaröld Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Þetta er ekki tæknimál - þetta er lífsspursmál Ingvar Hjálmarsson,Sigríður Mogensen skrifar Sjá meira
Ísland hefur tekið samskiptasíðunni facebook opnum örmum - hreinlega gleypt hana. Þó nokkrir eru jafnvel með fleiri en eina síðu. Síðu fyrir sig, aðra fyrir fyrirtæki, félagasamtök, klúbba, áhugamál eða jafnvel börnin sín til að hlaða inn myndum líkt og foreldrar gera á vefnum Barnaland. Fólk skiptist á myndum, skilaboðum, heldur sambandi við vini og vandamenn um allan heim og þar fram eftir götunum. Síðan er einnig gagnleg til að kynnast hinu kyninu og þó nokkuð er um svo kölluð „facebook stefnumót" sem er gott og blessað enda er ég dyggur aðdáandi stefnumóta og ástar. Ég þekki þó nokkur pör sem kynntust í gegnum facebook eða könnuðust lítilega við hvort annað en facebook sá til þess að meira yrði úr kunningsskapnum. Ef stefnan er tekin á slíkt facebook deit bið ég fólk að íhuga hver sé forsendan fyrir stefnumótinu til að forðast misskilning og særindi.Er að versla í HM! Þessi sérlega síða sem hefur gleypt landið - og heiminn er þó langt frá því að vera fullkomin. Það er margt sem þarf að varast. Hver er til dæmis tilgangurinn með því að vera með heimilisfang, síma og aðrar persónulegar upplýsingar þarna inni? Þessar upplýsingar má jú finna í þjóðskrá og eftir öðrum leiðum en til hvers að auðvelda hverjum sem er að finna þig ?Hættuleg hrifning Annað sem ber að íhuga eru börn og unglingar sem nota síðuna gífurlega mikið. Stúlkur eru iðnar við að setja inn mikið magn af myndum og taka fram hvert verður farið þetta kvöld og með hverjum. Með einu klikki er búið að segja mörg hundruð manns hvar nokkrar drukknar unglingstúlkur verða þetta kvöld. Þetta getur verið stórhættulegt ef viðkomandi er með rangan einstakling inn á síðunni sinni. Með því meina ég að þú veist ekkert endilega hver er að fylgjast með þér. Ég þekki til ungrar konu sem fékk vinabeiðni frá myndarlegum manni með notalegum skilaboðum. Hún sá að þau áttu mikið af sameiginlegum vinum og því gerði hún ráð fyrir að þetta væri hinn vænsti maður enda voru sameiginlegir vinir þeirra allt hið mesta ágætisfólk. Þau spjölluðu stuttlega í gegnum skilaboð á facebook. Maðurinn bjó út á landi og sagðist sjaldan koma í bæinn svo þessi ágæta vinkona mín spáði ekki mikið í það. Stuttu seinna dúkkar hann svo upp, á uppáhaldskaffihúsinu hennar sem hún hefur marg oft lýst aðdáun sinni á í statusum. Hann heilsar henni og lýsir aðdáun sinni á þessari ágætu vinkonu minni. Hún tekur þó fljótlega eftir því hve undarlega fólk horfir á þau og afsakar sig fljótlega og fer. Í kjölfar hittingsins gúgglar hún facebook nafn viðkomandi og kemst að því að hann er dæmdur ofbeldismaður og hefur meðal annars hlotið kærur fyrir að misþyrma konu. Málið er að þú veist aldrei hver er hinum megin við fallegu prófíl myndina ef þú þekkir viðkomandi ekki persónulega. Börn og unglingar eru því miður oft fórnalömb ódæðismanna í gegnum netsíður og því rík ástæða til að brýna fyrir þeim hætturnar bak við vinalegu myndirnar. En hér kemur einnig sterkt inn að það er ekki töff að vera með mömmu sem vin á facebook og því bendi ég foreldrum á að ræða þetta sín á milli og reyna að fylgjast með facebook notkun barna sinn án þess að kæfa þau eða njósna um þau. Bara spjalla um hætturnar líkt og þessi saga sýnir fram á. Það er heldur ekkert sem segir að sameiginlegir vinir séu í raun annað en vinir á netinu. Það er að segja - margir hafa ekki hitt helming facebook vina sinna.Mamma og pabbi eru að skilja! Mörg sambönd hafa einnig farið flatt á facebook. Sálfræðingar hafa lýst áhyggjum sínum yfir óeðlilegum samskiptum á síðunni. Börn hafa jafnvel komist að skilnaði foreldra sinna í gegnum síðuna og hún er oft uppspretta öfundsýki og óöryggis. Fólk er með fyrrum maka sem vini, samstarfsfélagar af hinu kyninu þykja kommenta óhóflega mikið og þar fram eftir götunum. Tilfinningapotturinn sem samankominn er á þessari sérlegu síðu er einfaldlega sumum ómögulegur burtséð frá hversu mikill tímaþjófur þetta er. Facebook er engu að síður mikið undratæki sem sameinar fólk og hefur jafnvel komið af stað ástar- og vináttusamböndum. En fátt er gallalaust í þessum heimi og því gott að hafa þessi atriði í huga. Ég á tvær unglingssystur sem ég er mjög óróleg yfir hvað þetta varðar. Þá er bara eitt í stöðunni - að tala við þær og benda þeim á skúmaskotin sem leynast þarna inni. Notum netið af skynsemi.
Skoðun Hvernig kennum við gagnrýna hugsun? – Umræða sem þarf að halda áfram Guðmundur Björnsson skrifar
Skoðun Er íslenska geðheilbrigðiskerfið of strangt þegar kemur að nauðungarvistun? Arna Ósk Óskarsdóttir skrifar
Skoðun Þegar nemendur skilja ekki grundvallarhugtök: Hvað segir það um kennsluna? Guðmundur Björnsson skrifar
Skoðun We Are Icelanders Too: The Fight for Equality and Recognition for Women of Foreign Origin in Iceland Mouna Nasr skrifar
Skoðun Opið ákall til þjóðarinnar – frá ótta til bjartsýni á gervigreindaröld Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Þetta er ekki tæknimál - þetta er lífsspursmál Ingvar Hjálmarsson,Sigríður Mogensen skrifar