Líkbrennsla algengari - þriðji hver Reykvíkingur brenndur Erla Hlynsdóttir skrifar 5. janúar 2011 09:23 Duftgarðurinn í Fossvogi er einn af fimm slíkum görðum á höfuðborgarsvæðinu. Mynd: Hari Líkbrennsla hefur færst í vöxt á síðustu árum og er svo komið að fimmti hver Íslendingur er brenndur eftir andlát. Þegar litið er til Kirkjugarða Reykjavíkurprófastdæma einvörðungu er hlutfallið hins vegar enn hærra, en þriðji hver sem deyr á því svæði er brenndur. Þrátt fyrir þennan fjölda eru Reykvíkingar eftirbátar íbúa höfuðborga hinna Norðurlandanna en í Kaupmannahöfn og Stokkhólmi fer hlutfallið yfir 90 prósent. Engu að síður hefur fjölgunin orðið mikil hér þegar kemur að bálförum en árið 1995 voru þær aðeins tæp 9 prósent útfara hér á landi. Þórsteinn Ragnarsson, formaður Kirkjugarðasambands Íslands, segir ástæðuna fyrir því að hlutfall bálfara er hér hærra á höfuðborgarsvæðinu en á landsbyggðinni vera tvíþætta. „Eina bálstofa landsins er staðsett í Reykjavík og þarf því ekki að flytja kistu um langan veg í bálstofuna ef menn búa og deyja á höfuðborgarsvæðinu. Öðru máli gegnir um þá sem búa úti á landi, þá er oft um verulega flutninga að ræða. Hin ástæðan er sú að mjög fáir duftgrafreitir eru úti á landi," segir hann.Áhrif frá nágrannalöndunum Í Bautasteini, fréttabréfi Kirkjugarðasambands Íslands, eru teknar saman tölur yfir fjölda bálfara á Íslandi undanfarin ár og hlutfall þeirra af útförum. Þar sést að frá árinu 2000 fóru fram 212 bálfarar sem þá voru tæp 12 prósent af útförum á Íslandi. Fimm árum síðar, 2005, var fjöldinn kominn upp í 351 og hlutfallið rúm 19 prósent. Nýjustu tölur eru frá árinu 2009 þegar fram fóru 412 bálfarir eða tæp 21 prósent af heildinni. Þórsteinn telur þessa aukningu meðal annars stafa af áhrifum frá nágrannalöndum okkar, Norðurlöndunum og Bretlandi. Margir hafa búið þar til lengri eða skemmri tíma og tileinkað sér þennan sið.Þjóðhagslega hagkvæmt Duftgarðar, sem duftker eru jörðuð í, eru einnig viðráðanlegri í umhirðu og oft snyrtilegri en kistugrafreitir. Þá bendir Þórsteinn á að sex sinnum minna land fer undir duftgrafir en kistugrafir. „Mörgum finnst að það sé þjóðhagslega hagkvæmt að láta brenna sig með það í huga," segir hann. Önnur möguleg ástæða aukningarinnar, að mati Þórsteins, er að mörgum finnst brennslan vera „hreinlegri" leið en sú hefðbundnari. „Það taki aðeins einn til tvo klukkutíma að umbreyta líkamanum í frumefni sín e það taki líkamann langa tíma að umbreytast með rotnun," segir hann.Ódýrari kostur Í Bautasteini kemur einnig fram að í Noregi eru bálfarir 39,5 prósent af heildinni og í Finnlandi 39,5 prósent. Hlutfallið er mun hærra í Danmörku og Svíþjóð, eða 77 prósent í báðum löndum Í höfuðborgum síðastnefndu landanna var hlutfallið síðan komið yfir 90 prósent árið 2009. „Danir og Svíar hafa stýrt þessu hagrænt. Eftir miðja 20. öldina urðu bálfarir ódýrari en hefðbundnar kistugrafir. Eftir það jukust bálfarir mjög hratt. Einnig var hamrað á því að bálfarir væru mun ódýrari fyrir samfélagið vegna þess að duftreitir tækju mun minna pláss og auðveldara væri að endurnýta þá," segir Þórsteinn. Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Sautján ára piltur lést í brunanum á Stuðlum Innlent „Hann tók algjörlega völdin yfir lífi mínu“ Innlent Þiggja milljónir í húsnæðisstyrk þótt þau búi nálægt Alþingi Innlent Þórdís svarar gagnrýni vegna húsnæðisstyrks Innlent „Þetta er nákvæmlega það sem ég á að vera að gera“ Innlent Lýsir stjórnlausum rasisma: „Hvort verður það líkamlegt ofbeldi eða svívirðingar?“ Innlent Víðir verður oddviti Samfylkingarinnar í Suðurkjördæmi Innlent Tveir á slysadeild í kjölfar bruna á Stuðlum Innlent Nokkrir foreldrar sóttu börn á lögreglustöð Innlent Fleiri fréttir Eldur í skorsteini í Mávahlíð Þórólfur ætlar ekki fram Lýsir stjórnlausum rasisma: „Hvort verður það líkamlegt ofbeldi eða svívirðingar?“ „Ég hef alltaf haft augun á þessu“ Í gæsluvarðhald vegna alvarlegrar líkamsárásar á Vopnafirði Búin að biðja Jón afsökunar Stjórnlaus rasismi og spenna í Kraganum Sautján ára piltur lést í brunanum á Stuðlum Víðir verður oddviti Samfylkingarinnar í Suðurkjördæmi Vara ráðherra við hörmungum ef lykilhringrás í hafinu stöðvast „Þetta er nákvæmlega það sem ég á að vera að gera“ Kostnaður við snagana nam 1,7 milljónum Fluttur á spítala vegna alvarlegs efnabruna af völdum ætandi efnis Slátur og stuð í félagsheimilinu á Blönduósi Alma vill leiða Samfylkinguna í Kraganum Nektarmyndir gerðar óskýrar sjálfkrafa á Instagram Grunaður um alvarlega líkamsárás gegn fyrrverandi sambýliskonu Hannes snýr baki við Sjálfstæðisflokknum og fer fram fyrir Samfylkingu Átti samtal við Höllu Hrund fyrir stjórnarslitin Vendingar í pólitíkinni og áhrif frestunar bankasölu á markaðinn Guðmundur Árni hættur við og styður Ölmu Vistmaður og starfsmaður Stuðla fluttir á bráðamóttöku Bilun í brunaboða á Keflavíkurflugvelli Snorri vill leiða Miðflokkinn í Reykjavík Þórdís svarar gagnrýni vegna húsnæðisstyrks Slagurinn harðnar í Suðvestur hjá Sjálfstæðisflokki „Hann tók algjörlega völdin yfir lífi mínu“ Formaður Framsóknar segir ríkisstjórnina hafa talað sjálfa sig niður Tveir á slysadeild í kjölfar bruna á Stuðlum Nokkrir foreldrar sóttu börn á lögreglustöð Sjá meira
Líkbrennsla hefur færst í vöxt á síðustu árum og er svo komið að fimmti hver Íslendingur er brenndur eftir andlát. Þegar litið er til Kirkjugarða Reykjavíkurprófastdæma einvörðungu er hlutfallið hins vegar enn hærra, en þriðji hver sem deyr á því svæði er brenndur. Þrátt fyrir þennan fjölda eru Reykvíkingar eftirbátar íbúa höfuðborga hinna Norðurlandanna en í Kaupmannahöfn og Stokkhólmi fer hlutfallið yfir 90 prósent. Engu að síður hefur fjölgunin orðið mikil hér þegar kemur að bálförum en árið 1995 voru þær aðeins tæp 9 prósent útfara hér á landi. Þórsteinn Ragnarsson, formaður Kirkjugarðasambands Íslands, segir ástæðuna fyrir því að hlutfall bálfara er hér hærra á höfuðborgarsvæðinu en á landsbyggðinni vera tvíþætta. „Eina bálstofa landsins er staðsett í Reykjavík og þarf því ekki að flytja kistu um langan veg í bálstofuna ef menn búa og deyja á höfuðborgarsvæðinu. Öðru máli gegnir um þá sem búa úti á landi, þá er oft um verulega flutninga að ræða. Hin ástæðan er sú að mjög fáir duftgrafreitir eru úti á landi," segir hann.Áhrif frá nágrannalöndunum Í Bautasteini, fréttabréfi Kirkjugarðasambands Íslands, eru teknar saman tölur yfir fjölda bálfara á Íslandi undanfarin ár og hlutfall þeirra af útförum. Þar sést að frá árinu 2000 fóru fram 212 bálfarar sem þá voru tæp 12 prósent af útförum á Íslandi. Fimm árum síðar, 2005, var fjöldinn kominn upp í 351 og hlutfallið rúm 19 prósent. Nýjustu tölur eru frá árinu 2009 þegar fram fóru 412 bálfarir eða tæp 21 prósent af heildinni. Þórsteinn telur þessa aukningu meðal annars stafa af áhrifum frá nágrannalöndum okkar, Norðurlöndunum og Bretlandi. Margir hafa búið þar til lengri eða skemmri tíma og tileinkað sér þennan sið.Þjóðhagslega hagkvæmt Duftgarðar, sem duftker eru jörðuð í, eru einnig viðráðanlegri í umhirðu og oft snyrtilegri en kistugrafreitir. Þá bendir Þórsteinn á að sex sinnum minna land fer undir duftgrafir en kistugrafir. „Mörgum finnst að það sé þjóðhagslega hagkvæmt að láta brenna sig með það í huga," segir hann. Önnur möguleg ástæða aukningarinnar, að mati Þórsteins, er að mörgum finnst brennslan vera „hreinlegri" leið en sú hefðbundnari. „Það taki aðeins einn til tvo klukkutíma að umbreyta líkamanum í frumefni sín e það taki líkamann langa tíma að umbreytast með rotnun," segir hann.Ódýrari kostur Í Bautasteini kemur einnig fram að í Noregi eru bálfarir 39,5 prósent af heildinni og í Finnlandi 39,5 prósent. Hlutfallið er mun hærra í Danmörku og Svíþjóð, eða 77 prósent í báðum löndum Í höfuðborgum síðastnefndu landanna var hlutfallið síðan komið yfir 90 prósent árið 2009. „Danir og Svíar hafa stýrt þessu hagrænt. Eftir miðja 20. öldina urðu bálfarir ódýrari en hefðbundnar kistugrafir. Eftir það jukust bálfarir mjög hratt. Einnig var hamrað á því að bálfarir væru mun ódýrari fyrir samfélagið vegna þess að duftreitir tækju mun minna pláss og auðveldara væri að endurnýta þá," segir Þórsteinn.
Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Sautján ára piltur lést í brunanum á Stuðlum Innlent „Hann tók algjörlega völdin yfir lífi mínu“ Innlent Þiggja milljónir í húsnæðisstyrk þótt þau búi nálægt Alþingi Innlent Þórdís svarar gagnrýni vegna húsnæðisstyrks Innlent „Þetta er nákvæmlega það sem ég á að vera að gera“ Innlent Lýsir stjórnlausum rasisma: „Hvort verður það líkamlegt ofbeldi eða svívirðingar?“ Innlent Víðir verður oddviti Samfylkingarinnar í Suðurkjördæmi Innlent Tveir á slysadeild í kjölfar bruna á Stuðlum Innlent Nokkrir foreldrar sóttu börn á lögreglustöð Innlent Fleiri fréttir Eldur í skorsteini í Mávahlíð Þórólfur ætlar ekki fram Lýsir stjórnlausum rasisma: „Hvort verður það líkamlegt ofbeldi eða svívirðingar?“ „Ég hef alltaf haft augun á þessu“ Í gæsluvarðhald vegna alvarlegrar líkamsárásar á Vopnafirði Búin að biðja Jón afsökunar Stjórnlaus rasismi og spenna í Kraganum Sautján ára piltur lést í brunanum á Stuðlum Víðir verður oddviti Samfylkingarinnar í Suðurkjördæmi Vara ráðherra við hörmungum ef lykilhringrás í hafinu stöðvast „Þetta er nákvæmlega það sem ég á að vera að gera“ Kostnaður við snagana nam 1,7 milljónum Fluttur á spítala vegna alvarlegs efnabruna af völdum ætandi efnis Slátur og stuð í félagsheimilinu á Blönduósi Alma vill leiða Samfylkinguna í Kraganum Nektarmyndir gerðar óskýrar sjálfkrafa á Instagram Grunaður um alvarlega líkamsárás gegn fyrrverandi sambýliskonu Hannes snýr baki við Sjálfstæðisflokknum og fer fram fyrir Samfylkingu Átti samtal við Höllu Hrund fyrir stjórnarslitin Vendingar í pólitíkinni og áhrif frestunar bankasölu á markaðinn Guðmundur Árni hættur við og styður Ölmu Vistmaður og starfsmaður Stuðla fluttir á bráðamóttöku Bilun í brunaboða á Keflavíkurflugvelli Snorri vill leiða Miðflokkinn í Reykjavík Þórdís svarar gagnrýni vegna húsnæðisstyrks Slagurinn harðnar í Suðvestur hjá Sjálfstæðisflokki „Hann tók algjörlega völdin yfir lífi mínu“ Formaður Framsóknar segir ríkisstjórnina hafa talað sjálfa sig niður Tveir á slysadeild í kjölfar bruna á Stuðlum Nokkrir foreldrar sóttu börn á lögreglustöð Sjá meira