Stærstur hluti hagnaðar bankanna vegna endurmats á lánum Þorbjörn Þórðarson skrifar 25. janúar 2015 20:54 Marinó G. Njálsson, tölvunarfræðingur og baráttumaður fyrir hagsmunum heimilanna, segir að nýju bankarnir eigi enn eftir að skýra út meðhöndlun sína á afslætti sem þeir fengu á lánasöfnum frá hrunbönkunum. Marinó hefur yfirfarið gögn sem Víglundur Þorsteinsson, fyrrverandi eigandi BM Vallár aflaði og sendi Alþingi. Marinó segir ljóst að stærstur hluti hagnaðar nýju bankanna sé til kominn vegna endurmats á lánasöfnum. Marinó birti í dag þessa samantekt um gögnin sem Víglundur Þorsteinsson fyrrverandi eigandi BM Vallár sendi Alþingi fyrir helgi. Marinó, sem er staddur í Danmörku en ræddi við Stöð 2 í gegnum Skype, segir að aldrei hafi verið gefið upp í fyrstu á nákvæmlega hvaða afslætti lánasöfnin hafi verið færð inn í nýju bankana. Hins vegar hafi verið hægt að lesa þetta út úr skýrslum til kröfuhafa föllnu bankanna síðar. Hann segir að gögn Víglundar hafi aðallega staðfest það sem menn hafi vitað, eða talið sig vita, lengi. Hefðu verið mikil mistök að gefa út skuldabréf upp á meira en þúsund milljarða Marinó segir ekki hægt að fallast á með Víglundi að ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur og Steingríms J. Sigfússonar hafi farið gegn hagsmunum almennings með samningum við kröfuhafa sumarið 2009. Hafa verði hugfast að gengið hafi verið út frá því í byrjun, við gerð upphaflegra stofnefnahagsreikninga, að nýju bankarnir gæfu út skuldabréf upp á samtals 1150 milljarða króna til slitabúa föllnu bankanna. Þessi svimandi háu skuldabréf hafi átt að vera endurgjald fyrir eignirnar sem fluttar hafi verið yfir í nýju bankana. Með því að láta eignarhaldið á Arion banka (87%) og Íslandsbanka (95%) til slitabúanna hafi verið fallið frá þessum áformum. „Ísland hefði aldrei staðið undir þessum 1.150 milljarða skuldabréfum, þessum 800 milljörðum til viðbótar því sem var í upphaflegu efnahagsreikningunum. Þau skuldabréf hefðu bara verið ávísun á mjög stíf gjaldeyrishöft til langs tíma. Þannig að ég held að menn hafi ekki verið vísvitandi að gera eitthvað sem var ekki gott enda hefur mín gagnrýni aldrei snúið að því að Steingrímur hafi ekki verið að standa sig heldur fremur að því að bankarnir hafi ekki skilað afslættinum til lánþega,“ segir Marinó. Krafa um hver eigi að njóta góðs af afslætti studd siðferðisrökum Að þessu leyti eru Víglundur og Marinó sammála, þ.e. varðandi það hverjir hafi átt að njóta góðs af afslættinum sem lánasöfnin hafi verið færð á. Hann fellst þó krafan um slíkt sé einkum byggð á siðferðislegum grunni enda eigi menn ekki lögvarða kröfu til afsláttar þótt lánasafn hafi verið selt með afslætti eins og algengt er í viðskiptalífinu.Það er engin lagaregla sem styður þetta því lánasöfn ganga reglulega kaupum og sölum? „Jú, þetta er fyrst og fremst siðferðislegt atriði. Ég er ekki að segja að bankarnir hafi ekki skilað þessu. Heldur, þeir þurfa að sýna hvernig þeir gerðu það. Leggja spilin á borðið.“ Marinó segir ljóst að stærstur hluti hagnaðar bankanna þriggja, Arion banka, Íslandsbanka og Landsbankans á liðnum árum sé til kominn vegna endurmats á lánasöfnum og betri heimtum af þeim. „Við höfum séð það að Landsbankinn á tímabilinu 2009-2012, þá skráði hann inn um 170 milljarða króna sem virðisaukningu á lánum. Þessi virðisaukning getur ekki hafa átt sér stað nema af því að afslátturinn var tekinn inn í hagnað bankans í stað þess að renna til lánþega. Ef bankarnir hefðu ekki gert þetta þá værum við að sjá banka með mun veikari eiginfjárstöðu en þeir eru með í dag.“ Mest lesið Dæmi um fimmtíu prósenta hækkun á matvöru Neytendur Ofuráhersla á umhverfismálin þegar sjálfbærnin snýst í raun um fólk Atvinnulíf Rukkaður um 2800 króna aukagjald í Reynisfjöru Neytendur Tælenskt hveiti úr umferð Neytendur Gapandi hissa að sjá túrista skipta á milli sín mat: „Ég sárlega vorkenndi þeim“ Neytendur Hugmyndir fyrir tómlega vinnustaði og leiðinlega vinnudaga Atvinnulíf „Við erum ekki að fara að vinna“ Neytendur Ódýrara að velja erlenda gjaldmiðilinn í posum erlendis Neytendur Stærstu fyrirtækin orðið af 747 milljörðum Viðskipti erlent Horfurnar versna hjá Play sem kippir afkomuspá úr gildi Neytendur Fleiri fréttir Hagnaður Arion banka dregst saman milli ára Play tapaði milljarði en staðan „mjög traust“ að mati forstjórans Bein útsending: Play kynnir uppgjör Barátta Seðlabankans löngu töpuð Formaðurinn neiti að horfast í augu við einkunnaverðbólgu Gústi Jó ráðinn markaðsstjóri Vöruverndar Verðbólgutölur minnki líkur á vaxtalækkun „allverulega“ Þekkja engin dæmi um að lögheimilisskráning stöðvi fasteignasölu Eyþór fyllir í skarð Rósu hjá Heimum Verðbólga eykst milli mánaða Stýrivextir mögulega ekki lækkaðir fyrr en í febrúar „Ljóst að staðan er mjög strembin“ Móðurfélag Össurar hagnaðist um 2,8 milljarða á metfjórðungi Fækkun ferðamanna gæti komið íbúðum á markað Fækkun ferðamanna mögulega leitt til hraðari lækkunar stýrivaxta Fá hundrað milljónir til að þróa gervigreind Styrkás kaupir Kraft Landsliðskokkur kaupir hverfisstaðinn: „Þetta gerðist í rauninni bara mjög hratt“ KFC á Íslandi segir meinta ljósmynd viðskiptavinar „falska“ Komust ekki inn á netbanka vegna bilunar Titringur á bókunarmarkaði: „Í kjörstöðu til að taka yfir þennan markað“ Landsbankinn hagnaðist um 16 milljarða eftir skatt Víkingur skiptir um hlutverk hjá Öskju Einar Hrafn ráðinn markaðsstjóri 1,4 milljarða sparnaður af uppsögnum 140 starfsmanna í maí og júní „Sérkennileg“ hækkun íbúðaverðs á tímum hárra vaxta Leiguverð heldur áfram að hækka „Það er verið að ríkisvæða húsnæðismarkaðinn“ Leggja upp laupana í Lundúnum Annað tilboð borist í Skagann 3X Sjá meira
Marinó G. Njálsson, tölvunarfræðingur og baráttumaður fyrir hagsmunum heimilanna, segir að nýju bankarnir eigi enn eftir að skýra út meðhöndlun sína á afslætti sem þeir fengu á lánasöfnum frá hrunbönkunum. Marinó hefur yfirfarið gögn sem Víglundur Þorsteinsson, fyrrverandi eigandi BM Vallár aflaði og sendi Alþingi. Marinó segir ljóst að stærstur hluti hagnaðar nýju bankanna sé til kominn vegna endurmats á lánasöfnum. Marinó birti í dag þessa samantekt um gögnin sem Víglundur Þorsteinsson fyrrverandi eigandi BM Vallár sendi Alþingi fyrir helgi. Marinó, sem er staddur í Danmörku en ræddi við Stöð 2 í gegnum Skype, segir að aldrei hafi verið gefið upp í fyrstu á nákvæmlega hvaða afslætti lánasöfnin hafi verið færð inn í nýju bankana. Hins vegar hafi verið hægt að lesa þetta út úr skýrslum til kröfuhafa föllnu bankanna síðar. Hann segir að gögn Víglundar hafi aðallega staðfest það sem menn hafi vitað, eða talið sig vita, lengi. Hefðu verið mikil mistök að gefa út skuldabréf upp á meira en þúsund milljarða Marinó segir ekki hægt að fallast á með Víglundi að ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur og Steingríms J. Sigfússonar hafi farið gegn hagsmunum almennings með samningum við kröfuhafa sumarið 2009. Hafa verði hugfast að gengið hafi verið út frá því í byrjun, við gerð upphaflegra stofnefnahagsreikninga, að nýju bankarnir gæfu út skuldabréf upp á samtals 1150 milljarða króna til slitabúa föllnu bankanna. Þessi svimandi háu skuldabréf hafi átt að vera endurgjald fyrir eignirnar sem fluttar hafi verið yfir í nýju bankana. Með því að láta eignarhaldið á Arion banka (87%) og Íslandsbanka (95%) til slitabúanna hafi verið fallið frá þessum áformum. „Ísland hefði aldrei staðið undir þessum 1.150 milljarða skuldabréfum, þessum 800 milljörðum til viðbótar því sem var í upphaflegu efnahagsreikningunum. Þau skuldabréf hefðu bara verið ávísun á mjög stíf gjaldeyrishöft til langs tíma. Þannig að ég held að menn hafi ekki verið vísvitandi að gera eitthvað sem var ekki gott enda hefur mín gagnrýni aldrei snúið að því að Steingrímur hafi ekki verið að standa sig heldur fremur að því að bankarnir hafi ekki skilað afslættinum til lánþega,“ segir Marinó. Krafa um hver eigi að njóta góðs af afslætti studd siðferðisrökum Að þessu leyti eru Víglundur og Marinó sammála, þ.e. varðandi það hverjir hafi átt að njóta góðs af afslættinum sem lánasöfnin hafi verið færð á. Hann fellst þó krafan um slíkt sé einkum byggð á siðferðislegum grunni enda eigi menn ekki lögvarða kröfu til afsláttar þótt lánasafn hafi verið selt með afslætti eins og algengt er í viðskiptalífinu.Það er engin lagaregla sem styður þetta því lánasöfn ganga reglulega kaupum og sölum? „Jú, þetta er fyrst og fremst siðferðislegt atriði. Ég er ekki að segja að bankarnir hafi ekki skilað þessu. Heldur, þeir þurfa að sýna hvernig þeir gerðu það. Leggja spilin á borðið.“ Marinó segir ljóst að stærstur hluti hagnaðar bankanna þriggja, Arion banka, Íslandsbanka og Landsbankans á liðnum árum sé til kominn vegna endurmats á lánasöfnum og betri heimtum af þeim. „Við höfum séð það að Landsbankinn á tímabilinu 2009-2012, þá skráði hann inn um 170 milljarða króna sem virðisaukningu á lánum. Þessi virðisaukning getur ekki hafa átt sér stað nema af því að afslátturinn var tekinn inn í hagnað bankans í stað þess að renna til lánþega. Ef bankarnir hefðu ekki gert þetta þá værum við að sjá banka með mun veikari eiginfjárstöðu en þeir eru með í dag.“
Mest lesið Dæmi um fimmtíu prósenta hækkun á matvöru Neytendur Ofuráhersla á umhverfismálin þegar sjálfbærnin snýst í raun um fólk Atvinnulíf Rukkaður um 2800 króna aukagjald í Reynisfjöru Neytendur Tælenskt hveiti úr umferð Neytendur Gapandi hissa að sjá túrista skipta á milli sín mat: „Ég sárlega vorkenndi þeim“ Neytendur Hugmyndir fyrir tómlega vinnustaði og leiðinlega vinnudaga Atvinnulíf „Við erum ekki að fara að vinna“ Neytendur Ódýrara að velja erlenda gjaldmiðilinn í posum erlendis Neytendur Stærstu fyrirtækin orðið af 747 milljörðum Viðskipti erlent Horfurnar versna hjá Play sem kippir afkomuspá úr gildi Neytendur Fleiri fréttir Hagnaður Arion banka dregst saman milli ára Play tapaði milljarði en staðan „mjög traust“ að mati forstjórans Bein útsending: Play kynnir uppgjör Barátta Seðlabankans löngu töpuð Formaðurinn neiti að horfast í augu við einkunnaverðbólgu Gústi Jó ráðinn markaðsstjóri Vöruverndar Verðbólgutölur minnki líkur á vaxtalækkun „allverulega“ Þekkja engin dæmi um að lögheimilisskráning stöðvi fasteignasölu Eyþór fyllir í skarð Rósu hjá Heimum Verðbólga eykst milli mánaða Stýrivextir mögulega ekki lækkaðir fyrr en í febrúar „Ljóst að staðan er mjög strembin“ Móðurfélag Össurar hagnaðist um 2,8 milljarða á metfjórðungi Fækkun ferðamanna gæti komið íbúðum á markað Fækkun ferðamanna mögulega leitt til hraðari lækkunar stýrivaxta Fá hundrað milljónir til að þróa gervigreind Styrkás kaupir Kraft Landsliðskokkur kaupir hverfisstaðinn: „Þetta gerðist í rauninni bara mjög hratt“ KFC á Íslandi segir meinta ljósmynd viðskiptavinar „falska“ Komust ekki inn á netbanka vegna bilunar Titringur á bókunarmarkaði: „Í kjörstöðu til að taka yfir þennan markað“ Landsbankinn hagnaðist um 16 milljarða eftir skatt Víkingur skiptir um hlutverk hjá Öskju Einar Hrafn ráðinn markaðsstjóri 1,4 milljarða sparnaður af uppsögnum 140 starfsmanna í maí og júní „Sérkennileg“ hækkun íbúðaverðs á tímum hárra vaxta Leiguverð heldur áfram að hækka „Það er verið að ríkisvæða húsnæðismarkaðinn“ Leggja upp laupana í Lundúnum Annað tilboð borist í Skagann 3X Sjá meira