Vopnin streyma til Sýrlands og Jemen Guðsteinn Bjarnason skrifar 28. júlí 2016 07:00 Uppreisnarmenn Hútí-hreyfingarinnar í Jemen hefja vopn sín á loft í höfuðborginni Sana. Fréttablaðið/EPA Stórfelldur vopnaflutningur hefur átt sér stað undanfarin fjögur ár frá átta austurevrópskum ríkjum til Mið-Austurlanda. Stjórnvöld þessara átta ríkja hafa samþykkt vopnasöluna, en viðskiptin nema samtals um 1,2 milljörðum evra eða 160 milljörðum króna. Þetta fullyrða blaðamenn á vefmiðlunum BIRN og OCCRP, sem hafa verið að rannsaka þessi vopnaviðskipti undanfarið ár. Þeir hafa eftir sérfræðingum að þessi viðskipti séu næstum örugglega ólögleg. Löndin átta eru Króatía, Tékkland, Serbía, Slóvakía, Búlgaría, Rúmenía, Bosnía-Hersegóvína og Svartfjallaland. Kaupendur hafa tekið við vopnunum í Sádi-Arabíu, Jórdaníu, Sameinuðu arabísku furstadæmunum og Tyrklandi. Talið er að mikið af þessum vopnum hafi svo verið flutt áfram til Sýrlands, þar sem heiftarleg borgarastyrjöld hefur kostað nokkur hundruð þúsund manns lífið, og líklega hátt í hálfa milljón. Einnig leikur grunur á því að eitthvað af þessum vopnum hafi borist til Jemens, þar sem einnig hefur geisað langvinn og harðvítug borgarstyrjöld. Frá þessu er skýrt á fréttavef breska dagblaðsins The Guardian og vísað í grein á og ítarupplýsingar á occrp.org. Rannsóknin er söggð byggð á upplýsingum úr vopnaútflutningsskýrslum, skýrslum Sameinuðu þjóðanna, skráningu flugferða og vopnasölusamningum. Einnig var rætt við fulltrúa stjórnvalda í Króatíu, Tékklandi, Svartfjallalandi, Serbíu og Slóvakíu. Þeir sögðu allir að staðið sé við allar alþjóðlegar skuldbindingar, sem ríkin hafi gengist undir. Hins vegar er haft eftir Bodil Valero, sænskum þingmanna á Evrópuþinginu, að vopnasölulönd þessi ættu að skammast sín: „Ríki sem selja vopn til Sádi-Arabíu eða Mið-Austurlanda og norðanverða Afríku vanda sig ekki við áhættumat og brjóta því lög bæði Evrópusambandsins og sín eigin landslög.” Fram kemur að vopnasala frá þessum löndum í Mið- og Austur-Evrópu til ríkja í Mið-Austurlöndum hafi verið sáralítil þar til árið 2012, þegar hún jókst skyndilega, en þá var borgarastyrjöldin í Sýrlandi tekin að magnast. Stórtækust voru þessi viðskipti á árinu 2015. Mest lesið Starfsfólk farið að þjást af „laxaastma“ Erlent Tekur einarða afstöðu með þungunarrofi og sjálfræði kvenna Erlent Heilsugæslan lokar fyrir aðgengi Samgöngustofu að sjúkraskrám Innlent Lét sér fátt um finnast að Pence væri í hættu Erlent Forsetinn neitar að undirrita lög gegn hinsegin fólki Erlent Afar ólíklegt að byrlunar- og símastuldarmálinu sé lokið Innlent Bíll fullur af börnum, líkamsárás og umferðaróhöpp Innlent Höfum ekki efni á svona stórkarlalegri Ölfusárbrú Innlent Læknir játar sök í tengslum við dauða Matthew Perry Erlent Samið í nótt: Stjórnvöld heita lausnum á mönnunarvandanum Innlent Fleiri fréttir Rússar reyndu að skjóta niður ísraelskar stýriflaugar Slökkva á tækjum næstvíðförlasta geimfarsins til að lengja líf þess Lét sér fátt um finnast að Pence væri í hættu Forsetinn neitar að undirrita lög gegn hinsegin fólki Tekur einarða afstöðu með þungunarrofi og sjálfræði kvenna Læknir játar sök í tengslum við dauða Matthew Perry Starfsfólk farið að þjást af „laxaastma“ Fimm látnir í Beirút eftir loftárás á heilsugæslu Maðurinn á bak við Tripp Trapp-stólinn látinn Verulegar líkur á að stórt stríð brjótist út í Miðausturlöndum Þrír ungir Svíar handteknir vegna sprenginganna í Kaupmannahöfn Watson skal áfram sæta gæsluvarðhaldi Bann gegn betli á teikniborði Svía Bera hefndaraðgerðir undir Bandaríkin Sprengingar við ísraelska sendiráðið í Kaupmannahöfn Tuttugu skólabörn létust í eldsvoða í rútu í Taílandi Vance með yfirhöndina í kurteisum kappræðum Engar fregnir af mannfalli í Ísrael Netanyahu heitir hefndum Bein útsending: Walz og Vance hittast í fyrsta sinn Minnst sex látnir í skotárás í Tel Avív Fjöldi skotflauga lenti í Ísrael Segja eldflaugaárás frá Íran væntanlega Enn ein reikistjarnan í „bakgarði“ sólkerfisins Hækka fjárútlát til varnarmála um þriðjung Reyna að tengja Pelicot við fleiri nauðganir og morð Síðasta kolaorkuveri Bretlands lokað Ungt fólk býr lengst heima í Króatíu en styst í Finnlandi Hundrað ára eftir tæp tvö ár á banalegunni Trump lét sér ekki segjast og endurtók lygina Sjá meira
Stórfelldur vopnaflutningur hefur átt sér stað undanfarin fjögur ár frá átta austurevrópskum ríkjum til Mið-Austurlanda. Stjórnvöld þessara átta ríkja hafa samþykkt vopnasöluna, en viðskiptin nema samtals um 1,2 milljörðum evra eða 160 milljörðum króna. Þetta fullyrða blaðamenn á vefmiðlunum BIRN og OCCRP, sem hafa verið að rannsaka þessi vopnaviðskipti undanfarið ár. Þeir hafa eftir sérfræðingum að þessi viðskipti séu næstum örugglega ólögleg. Löndin átta eru Króatía, Tékkland, Serbía, Slóvakía, Búlgaría, Rúmenía, Bosnía-Hersegóvína og Svartfjallaland. Kaupendur hafa tekið við vopnunum í Sádi-Arabíu, Jórdaníu, Sameinuðu arabísku furstadæmunum og Tyrklandi. Talið er að mikið af þessum vopnum hafi svo verið flutt áfram til Sýrlands, þar sem heiftarleg borgarastyrjöld hefur kostað nokkur hundruð þúsund manns lífið, og líklega hátt í hálfa milljón. Einnig leikur grunur á því að eitthvað af þessum vopnum hafi borist til Jemens, þar sem einnig hefur geisað langvinn og harðvítug borgarstyrjöld. Frá þessu er skýrt á fréttavef breska dagblaðsins The Guardian og vísað í grein á og ítarupplýsingar á occrp.org. Rannsóknin er söggð byggð á upplýsingum úr vopnaútflutningsskýrslum, skýrslum Sameinuðu þjóðanna, skráningu flugferða og vopnasölusamningum. Einnig var rætt við fulltrúa stjórnvalda í Króatíu, Tékklandi, Svartfjallalandi, Serbíu og Slóvakíu. Þeir sögðu allir að staðið sé við allar alþjóðlegar skuldbindingar, sem ríkin hafi gengist undir. Hins vegar er haft eftir Bodil Valero, sænskum þingmanna á Evrópuþinginu, að vopnasölulönd þessi ættu að skammast sín: „Ríki sem selja vopn til Sádi-Arabíu eða Mið-Austurlanda og norðanverða Afríku vanda sig ekki við áhættumat og brjóta því lög bæði Evrópusambandsins og sín eigin landslög.” Fram kemur að vopnasala frá þessum löndum í Mið- og Austur-Evrópu til ríkja í Mið-Austurlöndum hafi verið sáralítil þar til árið 2012, þegar hún jókst skyndilega, en þá var borgarastyrjöldin í Sýrlandi tekin að magnast. Stórtækust voru þessi viðskipti á árinu 2015.
Mest lesið Starfsfólk farið að þjást af „laxaastma“ Erlent Tekur einarða afstöðu með þungunarrofi og sjálfræði kvenna Erlent Heilsugæslan lokar fyrir aðgengi Samgöngustofu að sjúkraskrám Innlent Lét sér fátt um finnast að Pence væri í hættu Erlent Forsetinn neitar að undirrita lög gegn hinsegin fólki Erlent Afar ólíklegt að byrlunar- og símastuldarmálinu sé lokið Innlent Bíll fullur af börnum, líkamsárás og umferðaróhöpp Innlent Höfum ekki efni á svona stórkarlalegri Ölfusárbrú Innlent Læknir játar sök í tengslum við dauða Matthew Perry Erlent Samið í nótt: Stjórnvöld heita lausnum á mönnunarvandanum Innlent Fleiri fréttir Rússar reyndu að skjóta niður ísraelskar stýriflaugar Slökkva á tækjum næstvíðförlasta geimfarsins til að lengja líf þess Lét sér fátt um finnast að Pence væri í hættu Forsetinn neitar að undirrita lög gegn hinsegin fólki Tekur einarða afstöðu með þungunarrofi og sjálfræði kvenna Læknir játar sök í tengslum við dauða Matthew Perry Starfsfólk farið að þjást af „laxaastma“ Fimm látnir í Beirút eftir loftárás á heilsugæslu Maðurinn á bak við Tripp Trapp-stólinn látinn Verulegar líkur á að stórt stríð brjótist út í Miðausturlöndum Þrír ungir Svíar handteknir vegna sprenginganna í Kaupmannahöfn Watson skal áfram sæta gæsluvarðhaldi Bann gegn betli á teikniborði Svía Bera hefndaraðgerðir undir Bandaríkin Sprengingar við ísraelska sendiráðið í Kaupmannahöfn Tuttugu skólabörn létust í eldsvoða í rútu í Taílandi Vance með yfirhöndina í kurteisum kappræðum Engar fregnir af mannfalli í Ísrael Netanyahu heitir hefndum Bein útsending: Walz og Vance hittast í fyrsta sinn Minnst sex látnir í skotárás í Tel Avív Fjöldi skotflauga lenti í Ísrael Segja eldflaugaárás frá Íran væntanlega Enn ein reikistjarnan í „bakgarði“ sólkerfisins Hækka fjárútlát til varnarmála um þriðjung Reyna að tengja Pelicot við fleiri nauðganir og morð Síðasta kolaorkuveri Bretlands lokað Ungt fólk býr lengst heima í Króatíu en styst í Finnlandi Hundrað ára eftir tæp tvö ár á banalegunni Trump lét sér ekki segjast og endurtók lygina Sjá meira