Viðskipti innlent

Formaður Neytendasamtakanna: Vistvæn framleiðsla einungis blekking

Hulda Hólmkelsdóttir skrifar

Ólafur Arnarson, formaður Neytendasamtakanna, segir það grafalvarlegt að fyrirtækið Brúnegg hafi ítrekað komist upp með að brjóta lög um velferð dýra þrátt fyrir athugasemdir frá Matvælastofnun. Hann segir jafnframt að ekkert sé til sem heitir vistvæn framleiðsla í landbúnaði og vonar að neytendur taki málin í sínar hendur. Ólafur var í viðtali í Bítinu á Bylgjunni í morgun.



„Það er mjög sláandi að sjá svona. Talandi fyrir hönd neytenda verð ég að segja að mér finnst grafalvarlegt að svona mál skuli vera í gangi í kerfinu í mörg ár og að það skuli verið að markaðssetja og selja á háu verði til neytenda, vöru með einhverjum stimpli sem neytendur almennt trúa að sé ávísun á meiri gæði og betri aðbúnað dýra. Svo reynist þetta allt vera plat og blekking. Svo er neytendum haldið algjörlega óupplýstum um þetta og það tel ég vera mjög ámælisvert. Það þarf ekkert að ræða framgöngu þessa fyrirtækis en eftirlitsaðilarnir og síðan hvernig þetta mál virðist vera að sofna inni í ráðuneytinu án þess að á því sé tekið, ég lít þetta mjög alvarlegum augum,“ sagði Ólafur.



Í Kastljósþætti gærkvöldsins kom fram að Eggjaframleiðandinn Brúnegg ehf. hefði blekkt neytendur á sama tíma og fyrirtækið stóð frammi fyrir vörslusviptingaraðgerð Matvælastofnunar á hænum í eigu fyrirtækisins. Á umbúðum eggja sem framleidd eru af fyrirtækinu er tekið fram að velferð dýranna séu í hávegum höfð, þrátt fyrir að svo sé ekki.



Ljóst er að hænur í eigu fyrirtækisins hafa búið við afar slæman aðbúnað. Áður hafði fyrirtækið jafnframt merkt framleiðslu sína sem vistvæna án þess að uppfylla þar tilgerð skilyrði.



Sjá einnig: Neytendur blekktir árum saman: Auglýstu vistvæn egg án þess að uppfylla skilyrði



Neytendur hafa ekki eingöngu verið að velja Brúnegg umfram önnur heldur hafa þeir jafnvel verið tilbúnir til að borga mun hærra verð fyrir þau.



„Á þeim grundvelli að þarna sé um sérstaklega vistvæna framleiðslu að ræða, að það sé sérstaklega búið að varphænunum. Svo reynist það alls ekki vera og jafnvel fremur í hina áttina. Þetta er auðvitað svik og blekkingar og þeir opinberu aðilar sem vita af þessu og eru í mörg ár að jaskast með þetta mál þeir bera gríðarlega ábyrgð gagnvart neytendum.“



Ekkert til sem heitir vistvæn framleiðsla

Ólafur segir jafnframt að ekki sé til neitt sem heitir vistvæn framleiðsla í landbúnaði. Öðru máli gegnir um lífræna framleiðslu.



„Neytendasamtökin börðust lengi gegn þessari vistvænu vottun og nú er hún sem betur fer úr sögunni. Það er ekkert til sem heitir vistvæn framleiðsla. En okkur finnst einkennilegt að fyrirtækjum sé samt sem áður leyft að setja svona stimpil á sína framleiðslu og það er þá á þeirra eigin ábyrgð. Mér finnst að það eigi að banna þetta, það er ekkert til sem heitir vistvæn framleiðsla í landbúnaði. Ef að landbúnaður er innan þess regluramma sem honum er settur þá er það bara hefðbundinn landbúnaður og það er landbúnaður þar sem aðbúnaður dýra á að vera í lagi, þar sem allir umhverfisþættir eiga að vera í lagi. Síðan er til lífræn ræktun. Það er vottað og það er sérstakt vottunarkerfi sem er alþjóðlega viðurkennt sem er notað þar. Það er engin vottun á neinu sem heitir vistvænt og hefur aldrei verið svo neinu nemi og er alls ekki í dag.“



Neytendur besta aðhaldið

Hann telur jafnframt að upplýsa hefði átt neytendur strax um stöðuna í máli Brúnegg.



„Mín skoðun er sú að það eigi að upplýsa neytendur strax í byrjun, kannski ekki í hvert einasta skipti sem eftirlitsaðilar hafi athugasemdir við eitthvað hjá framleiðendum. En um leið og í ljós kemur að það er eitthvað vandamál og framleiðendur eru tregir til að taka á því og lagfæra þá á að upplýsa neytendur. Við getum sleppt öllum dagsektum og vörslusviptingum og slíku ef að neytendur eru upplýstir þá eru þeir aðhaldið. Við sjáum það að neytendur neita að láta bjóða sér hvað sem er. Neytendur vilja ekki kaupa vöru sem er framleidd með illum aðbúnaði dýra. Neytendur neita að láta skrökva að sér.“



Hann segir að miðað við þær upplýsingar sem fram komu í Kastljósþætti gærkvöldsins hafi athugasemdir Matvælastofnunar verið mjög alvarlegar og að þær hafi fengið að vera ólagfærðar í mjög langan tíma, sem sé mjög alvarlegt.



Sjá einnig: Krónan og Melabúðin hættar að kaupa frá Brúneggjum

„Ég vona sannarlega að þetta sé einsdæmi því ég hef nú þá trú að matvælaframleiðendur og aðilar í landbúnaði vilji búa vel að dýrum, vilji veita neytendum réttar upplýsingar alveg eins og ég held að almennt vilji kaupmenn veita góða þjónustu og ódýra þjónustu. En það er auðvitað ekki hægt að treysta því að allir stundi þannig viðskipti.“



Aðspurður hvort hann vilji nú sjá breytingu á starfsemi Matvælastofnunar sagðist Ólafur vilja að útgangspunkturinn sé að neytendur séu upplýstir.



„Það er ekki til öflugra eftirlit með samkeppni í matvælaiðnaði eða verslun en það að neytendur séu upplýstir. Upplýstur neytandi er nefnilega góður neytandi sem getur tekið upplýstar ákvarðanir og upplýstir neytendur þeir versla ekki við dýraníðinga, þeir versla ekki við okrara og þeir versla ekki við lygara.“


Tengdar fréttir






Fleiri fréttir

Sjá meira


×