Endi olíualdarinnar frestað Svavar Hávarðsson skrifar 10. nóvember 2016 07:15 Donald Trump, verðandi forseti Bandaríkjanna og Mike Pence, verðandi varaforseti Bandarikjanna. Vísir/Getty Þegar þjóðarleiðtogar féllust í faðma eftir undirritun loftslagssamnings Sameinuðu þjóðanna í París í desember síðastliðnum, var það kallað risaskref fram á við til að takast á við stærstu áskorun mannskyns – loftslagsbreytingar af mannavöldum. Donald Trump, nýkjörinn forseti Bandaríkjanna, hefur aftur á móti lýst því yfir að vísindin að baki loftslagsfræðunum séu þvættingur og að baki þeim séu Kínverjar sem vilji koma höggi á Bandaríkin. Hann sagði ítrekað í kosningabaráttu sinni að yrði hann kosinn forseti þá myndi hann kljúfa þjóð sína frá samkomulaginu sem leiðtogar 196 ríkja undirrituðu og taka fyrir alla fjármögnun loftslagstengdra verkefna úr bandarískum sjóðum. Eins vill hann gera allt sem í hans valdi stendur til að auka framleiðslu á olíu, gasi og kolum á leið sinni til að tvöfalda hagvöxt í Bandaríkjunum. Það loforð endurtók hann síðast í sigurræðu sinni í gærmorgun.KaldhæðnislegtÍ þessu ljósi er það kaldhæðnislegt að loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna (COP22) stendur yfir þessa dagana í borginni Marrakesh í Marokkó – sem er jafnframt fyrsta aðildarríkjaþing Parísarsamningsins. Eins að fyrir fimm dögum gekk Parísarsamningurinn um aðgerðir gegn loftslagsbreytingum í gildi á heimsvísu, en í Marrakesh liggur fyrir þinginu að útfæra nánar ýmis ákvæði Parísarsamningsins; bókhald ríkja varðandi losun gróðurhúsalofttegunda og bindingu kolefnis með skógrækt og öðrum aðgerðum, aðlögun að breytingum og fjármál.Stórt er spurtEn getur Donald Trump látið verða af hótunum sínum – sem jafnvel fulltrúar kínverskra stjórnvalda hafa gagnrýnt. Umhverfisráðherra Frakklands, Ségolène Royal, sem var mjög áberandi við gerð Parísarsamningsins, sagði við blaðamenn í Marrakesh í gær að Bandaríkin gætu ekki sagt sig einhliða frá samningnum. Í samkomulaginu kæmi skýrt fram að allar þjóðir sem hefðu fullgilt hann væru bundnar af honum næstu fjögur árin. Ekki eru allir jafn sannfærðir um „fjögur ár stöðugleika“, eins og Royal. Bent er á að þrátt fyrir Parísarsamkomulagið geti Trump unnið gegn markmiðum þess innan frá; með því að ónýta verk Baracks Obama, fráfarandi forseta, sem miða að því að draga úr losun í Bandaríkjunum. Hafa ber hugfast að stór hluti af innanríkispólitík Trumps, eins og hún birtist í kosningabaráttu hans, er einmitt að endurlífga kolaiðnaðinn, og styrkja aðrar uppsprettur jarðefnaeldsneytis. Það eitt gengur þvert á anda Parísarsamkomulagsins – og heitstrengingar leiðtoga heims til að ná markmiðum þess um að takmarka hlýnun jarðar við 1,5 gráður. Valkosturinn, eins og margoft hefur komið fram í máli ráðamanna jafnt sem vísindamanna, eru áður óþekktar hamfarir sem munu ná til allrar heimsbyggðarinnar – en bara taka á sig ólíkar myndir.40%Bandaríkin og Kína bera samanlagt ábyrgð á um 40 prósentum af losun gróðurhúsalofttegunda í heiminum – og bera höfuð og herðar yfir öll önnur ríki hvað það varðar. Þess vegna vakti það sérstaka athygli þegar þessir fjandvinir komu saman mánuði fyrir Parísarfundinn og undirrituðu samkomulag um að minnka útblástur sinn. Enginn efast um áhrif þessa samkomulags á framgang samningaviðræðnanna sem fylgdu, og var sagt að ef Kína og Bandaríkin gætu sameinast um þessi markmið þá gætu aðrar þjóðir heims gert það líka. Þá má spyrja hvað þetta samband þýðir ef Bandaríkin ætla ekki að virða Parísarsamkomulagið. Getur það haft áhrif á afstöðu Kínverja þar sem löndin komu fram saman sem tvíeyki, og hann hefði aldrei orðið að veruleika án ríkjanna tveggja. Án samnings í París hafði verið látið að því liggja að Sameinuðu þjóðirnar hefðu misst af sínu síðasta tækifæri til að ná samkomulagi milli allra, stórra sem smárra, um aðgerðir gegn loftslagsbreytingum. Við tæki glundroði þar sem enginn tæki ábyrgð á lausn vandans, sem nær allir þó viðurkenna og hræðast. Parísarsamkomulagið var síðar sagt marka endi olíualdarinnar. Í dag virðist það mikilli óvissu háð. Rétt eins og hvað það raunverulega þýðir fyrir baráttuna gegn hlýnun jarðar að valdamesti maður heims viðurkennir ekki að breytingarnar séu að eiga sér stað. Donald Trump Forsetakosningar í Bandaríkjunum Birtist í Fréttablaðinu Tengdar fréttir Donald Trump í gegnum árin Farið yfir feril verðandi forseta Bandaríkjanna í máli og myndum. 9. nóvember 2016 14:53 Donald Trump kjörinn forseti Bandaríkjanna Kallar eftir einingu innan landsins og segist ætla að verða forseti allra íbúa Bandaríkjanna. 9. nóvember 2016 07:30 Mest lesið Sagður hafa nauðgað konu fyrir níu árum Innlent Mættur í Samfylkinguna Innlent Ítalía tekur aftur upp agaviðurlög frá tíma Mussolini Erlent Brynjar ákærður fyrir að brjóta á fleiri stúlkum Innlent Færri ánægðir með Höllu en Guðna og Ólaf Ragnar Innlent Ekkert gert til að gera nikótínpúða jafn óaðlaðandi og sígarettur Innlent Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Innlent Matvælastofnun kærði tvo búfjáreigendur til lögreglu Innlent Einn stærsti fellibylur síðustu hundrað ára veldur usla í Flórída Erlent Grunur um að fiskar úr landeldi hafi komist í sjó Innlent Fleiri fréttir Einn stærsti fellibylur síðustu hundrað ára veldur usla í Flórída Vísbending um að jörðin gæti lifað áfram sem niflheimur Ishiba verður næsti forsætisráðherra Japans Ítalía tekur aftur upp agaviðurlög frá tíma Mussolini Netanyahu hafnar tillögum um vopnahlé milli Ísrael og Hezbollah Vísar á bug tillögum um frið í skiptum fyrir úkraínskt land Ákærður fyrir mútuþægni og fjársvik Þingmaður sagði fólki frá Haítí að „drulla sér“ frá Bandaríkjunum Lögðu hald á síma borgarstjórans Sendir Patriot, svifsprengjur og skotfæri til Úkraínu Nákvæmasta kortið af Vetrarbrautinni til þessa Sýknaður eftir meira en 50 ár á dauðadeild Segir tortímingu eða uppgjöf Hezbollah einu lausnina Alríkisákærur gefnar út á hendur borgarstjóra New York Hótar að beita kjarnorkuvopnum gegn árás með hefðbundnum vopnum Vinna að þriggja vikna vopnahléi á milli Ísrael og Hezbollah Selenskí varar við „kjarnorku hörmung“ Loftárásum ætlað að undirbúa mögulega innrás „Virkið“ Vuhledar að falli komið Skutu skotflaug í Kyrrhafið í fyrsta sinn í rúm fjörutíu ár Manngerð hlýnun gerði flóðin í Evrópu tvöfalt líklegri en ella Unnu spellvirki á finnska þinghúsinu til að mótmæla móvinnslu Hútar vilja háþróaðar stýriflaugar frá Rússum Combs sakaður um enn eina kynferðisárásina Infowars á uppboð í nóvember upp í skuld við syrgjandi fjölskyldur Starfsmenn Boeing sagðir hafna tilboði um 30 prósent launahækkun Sakar Hezbollah um að leiða Líbanon „að hyldýpinu“ Sonur tilræðismannsins handtekinn vegna barnaníðsefnis Með þrjú flugmóðurskip á sjó í fyrsta sinn Enn einn leiðtogi Hezbollah felldur Sjá meira
Þegar þjóðarleiðtogar féllust í faðma eftir undirritun loftslagssamnings Sameinuðu þjóðanna í París í desember síðastliðnum, var það kallað risaskref fram á við til að takast á við stærstu áskorun mannskyns – loftslagsbreytingar af mannavöldum. Donald Trump, nýkjörinn forseti Bandaríkjanna, hefur aftur á móti lýst því yfir að vísindin að baki loftslagsfræðunum séu þvættingur og að baki þeim séu Kínverjar sem vilji koma höggi á Bandaríkin. Hann sagði ítrekað í kosningabaráttu sinni að yrði hann kosinn forseti þá myndi hann kljúfa þjóð sína frá samkomulaginu sem leiðtogar 196 ríkja undirrituðu og taka fyrir alla fjármögnun loftslagstengdra verkefna úr bandarískum sjóðum. Eins vill hann gera allt sem í hans valdi stendur til að auka framleiðslu á olíu, gasi og kolum á leið sinni til að tvöfalda hagvöxt í Bandaríkjunum. Það loforð endurtók hann síðast í sigurræðu sinni í gærmorgun.KaldhæðnislegtÍ þessu ljósi er það kaldhæðnislegt að loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna (COP22) stendur yfir þessa dagana í borginni Marrakesh í Marokkó – sem er jafnframt fyrsta aðildarríkjaþing Parísarsamningsins. Eins að fyrir fimm dögum gekk Parísarsamningurinn um aðgerðir gegn loftslagsbreytingum í gildi á heimsvísu, en í Marrakesh liggur fyrir þinginu að útfæra nánar ýmis ákvæði Parísarsamningsins; bókhald ríkja varðandi losun gróðurhúsalofttegunda og bindingu kolefnis með skógrækt og öðrum aðgerðum, aðlögun að breytingum og fjármál.Stórt er spurtEn getur Donald Trump látið verða af hótunum sínum – sem jafnvel fulltrúar kínverskra stjórnvalda hafa gagnrýnt. Umhverfisráðherra Frakklands, Ségolène Royal, sem var mjög áberandi við gerð Parísarsamningsins, sagði við blaðamenn í Marrakesh í gær að Bandaríkin gætu ekki sagt sig einhliða frá samningnum. Í samkomulaginu kæmi skýrt fram að allar þjóðir sem hefðu fullgilt hann væru bundnar af honum næstu fjögur árin. Ekki eru allir jafn sannfærðir um „fjögur ár stöðugleika“, eins og Royal. Bent er á að þrátt fyrir Parísarsamkomulagið geti Trump unnið gegn markmiðum þess innan frá; með því að ónýta verk Baracks Obama, fráfarandi forseta, sem miða að því að draga úr losun í Bandaríkjunum. Hafa ber hugfast að stór hluti af innanríkispólitík Trumps, eins og hún birtist í kosningabaráttu hans, er einmitt að endurlífga kolaiðnaðinn, og styrkja aðrar uppsprettur jarðefnaeldsneytis. Það eitt gengur þvert á anda Parísarsamkomulagsins – og heitstrengingar leiðtoga heims til að ná markmiðum þess um að takmarka hlýnun jarðar við 1,5 gráður. Valkosturinn, eins og margoft hefur komið fram í máli ráðamanna jafnt sem vísindamanna, eru áður óþekktar hamfarir sem munu ná til allrar heimsbyggðarinnar – en bara taka á sig ólíkar myndir.40%Bandaríkin og Kína bera samanlagt ábyrgð á um 40 prósentum af losun gróðurhúsalofttegunda í heiminum – og bera höfuð og herðar yfir öll önnur ríki hvað það varðar. Þess vegna vakti það sérstaka athygli þegar þessir fjandvinir komu saman mánuði fyrir Parísarfundinn og undirrituðu samkomulag um að minnka útblástur sinn. Enginn efast um áhrif þessa samkomulags á framgang samningaviðræðnanna sem fylgdu, og var sagt að ef Kína og Bandaríkin gætu sameinast um þessi markmið þá gætu aðrar þjóðir heims gert það líka. Þá má spyrja hvað þetta samband þýðir ef Bandaríkin ætla ekki að virða Parísarsamkomulagið. Getur það haft áhrif á afstöðu Kínverja þar sem löndin komu fram saman sem tvíeyki, og hann hefði aldrei orðið að veruleika án ríkjanna tveggja. Án samnings í París hafði verið látið að því liggja að Sameinuðu þjóðirnar hefðu misst af sínu síðasta tækifæri til að ná samkomulagi milli allra, stórra sem smárra, um aðgerðir gegn loftslagsbreytingum. Við tæki glundroði þar sem enginn tæki ábyrgð á lausn vandans, sem nær allir þó viðurkenna og hræðast. Parísarsamkomulagið var síðar sagt marka endi olíualdarinnar. Í dag virðist það mikilli óvissu háð. Rétt eins og hvað það raunverulega þýðir fyrir baráttuna gegn hlýnun jarðar að valdamesti maður heims viðurkennir ekki að breytingarnar séu að eiga sér stað.
Donald Trump Forsetakosningar í Bandaríkjunum Birtist í Fréttablaðinu Tengdar fréttir Donald Trump í gegnum árin Farið yfir feril verðandi forseta Bandaríkjanna í máli og myndum. 9. nóvember 2016 14:53 Donald Trump kjörinn forseti Bandaríkjanna Kallar eftir einingu innan landsins og segist ætla að verða forseti allra íbúa Bandaríkjanna. 9. nóvember 2016 07:30 Mest lesið Sagður hafa nauðgað konu fyrir níu árum Innlent Mættur í Samfylkinguna Innlent Ítalía tekur aftur upp agaviðurlög frá tíma Mussolini Erlent Brynjar ákærður fyrir að brjóta á fleiri stúlkum Innlent Færri ánægðir með Höllu en Guðna og Ólaf Ragnar Innlent Ekkert gert til að gera nikótínpúða jafn óaðlaðandi og sígarettur Innlent Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Innlent Matvælastofnun kærði tvo búfjáreigendur til lögreglu Innlent Einn stærsti fellibylur síðustu hundrað ára veldur usla í Flórída Erlent Grunur um að fiskar úr landeldi hafi komist í sjó Innlent Fleiri fréttir Einn stærsti fellibylur síðustu hundrað ára veldur usla í Flórída Vísbending um að jörðin gæti lifað áfram sem niflheimur Ishiba verður næsti forsætisráðherra Japans Ítalía tekur aftur upp agaviðurlög frá tíma Mussolini Netanyahu hafnar tillögum um vopnahlé milli Ísrael og Hezbollah Vísar á bug tillögum um frið í skiptum fyrir úkraínskt land Ákærður fyrir mútuþægni og fjársvik Þingmaður sagði fólki frá Haítí að „drulla sér“ frá Bandaríkjunum Lögðu hald á síma borgarstjórans Sendir Patriot, svifsprengjur og skotfæri til Úkraínu Nákvæmasta kortið af Vetrarbrautinni til þessa Sýknaður eftir meira en 50 ár á dauðadeild Segir tortímingu eða uppgjöf Hezbollah einu lausnina Alríkisákærur gefnar út á hendur borgarstjóra New York Hótar að beita kjarnorkuvopnum gegn árás með hefðbundnum vopnum Vinna að þriggja vikna vopnahléi á milli Ísrael og Hezbollah Selenskí varar við „kjarnorku hörmung“ Loftárásum ætlað að undirbúa mögulega innrás „Virkið“ Vuhledar að falli komið Skutu skotflaug í Kyrrhafið í fyrsta sinn í rúm fjörutíu ár Manngerð hlýnun gerði flóðin í Evrópu tvöfalt líklegri en ella Unnu spellvirki á finnska þinghúsinu til að mótmæla móvinnslu Hútar vilja háþróaðar stýriflaugar frá Rússum Combs sakaður um enn eina kynferðisárásina Infowars á uppboð í nóvember upp í skuld við syrgjandi fjölskyldur Starfsmenn Boeing sagðir hafna tilboði um 30 prósent launahækkun Sakar Hezbollah um að leiða Líbanon „að hyldýpinu“ Sonur tilræðismannsins handtekinn vegna barnaníðsefnis Með þrjú flugmóðurskip á sjó í fyrsta sinn Enn einn leiðtogi Hezbollah felldur Sjá meira
Donald Trump í gegnum árin Farið yfir feril verðandi forseta Bandaríkjanna í máli og myndum. 9. nóvember 2016 14:53
Donald Trump kjörinn forseti Bandaríkjanna Kallar eftir einingu innan landsins og segist ætla að verða forseti allra íbúa Bandaríkjanna. 9. nóvember 2016 07:30