Grunsamleg merki berast úr geimnum Benedikt Bóas skrifar 5. janúar 2017 07:00 Sjónaukar víða um heim gátu náð að staðsetja útvarpsblossa í stjörnuþoku sem er í þriggja milljarða ljósára fjarlægð. vísir/getty Í fyrsta sinn hafa stjörnufræðingar staðsett uppruna útvarpsblossa – skammlífra en öflugra útvarpsmerkja – í stjörnuþoku. Þeir endast í aðeins nokkra þúsundustu hluta úr sekúndu og hafa valdið stjörnufræðingum heilabrotum í nokkra áratugi. Síðan 2007 hafa borist 18 slík merki en aðeins eitt hefur borist oftar en einu sinni. „Með því að nota sjónauka sem staðsettir eru víða um heim vitum við að þessar sendingar koma frá stjörnuþoku sem er í þriggja milljarða ljósára fjarlægð frá jörðinni,“ segir Shami Chatterjee, stjörnufræðingur við Cornell-háskóla í samtali við AFP-fréttaveituna. Greint var frá tíðindunum á fundi stjarnfræðinga sem fram fer í Texas. Áður hafði stjörnufræðinga skort sannanir fyrir því að merkin væru upprunnin utan Vetrarbrautarinnar. Stjörnuþokan hefur innan við eitt prósent af massa vetrarbrautarinnar og þykir vísindamönnum það merkileg staðreynd. En þó að vísindamenn viti hvaðan merkin koma er enn eftir að greina frá því hvað þau eru. „Það á enn eftir að vinna mikla vinnu. En að finna út hvaðan merkin koma er stórt skref í átt að lausn þessarar gátu,“ segir Victoria Kaspi eðlisfræðiprófessor en hún fer fyrir alþjóðlegu liði sem sér um rannsóknina.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu. Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Göngubrúin átti að vera tilbúin í síðasta lagi í sumar Innlent Ísraelar herja á miðborg Beirút Erlent Síðasta farþegaflug Air Atlanta á Boeing 747-júmbóþotunni Innlent Skjálftar að stærð 3,6 og 3,3 Innlent „Þetta er eiginlega bankahrun karlmennskunnar“ Innlent „Dapurleg framkoma“ fólks á vettvangi banaslyss umhugsunarefni Innlent Vegfarandinn er látinn Innlent 105 ára og syngur í kór - Sérrí og Baileys eftir æfingu Innlent Foreldrar margoft kvartað undan hættulegum gatnamótum Innlent Maður stunginn í brjóstkassann í nótt Innlent Fleiri fréttir Ísraelar herja á miðborg Beirút Frelsisflokkurinn stærstur í Austurríki Ísrael gerir loftárásir á Jemen Hera Björk segir frá raunum sínum í Georgíu Fólk stekkur á milli húsþaka til að komast lífs af Átta ára drengur skotinn í höfuð og andlit Fimmtán látnir í nýjustu árásum Ísraelshers Segir Harris veika á geði Segir Ísrael í fullum rétti á að verja sig frá Hezbollah Minnst 66 látnir eftir flóð í Nepal Kallar eftir stuðningi allra múslima við Hezbollah Neyddist til að aflífa 125 krókódíla í útrýmingarhættu Öllum flugferðum til Beirút aflýst Drakk beint úr könnunni og svelgdist á Leiðtogi Hezbollah allur Loftárásir á meint vopnabúr Hezbollah í Beirút Orbán ber til baka ummæli ráðgjafa um uppgjöf fyrir Rússum Tugir látnir í fjórum ríkjum af völdum Helenar Borgarstjóri New York lýsir yfir sakleysi sínu Netanjahú sagðist mættur til að svara „lygum“ annarra þjóða Gerðu umfangsmikla atlögu að leiðtoga Hezbollah Selenskí fundaði með Trump Sjö hundruð liggja í valnum eftir vikuna Nýjasti kafbátur Kínverja sökk við bryggju Einn stærsti fellibylur síðustu hundrað ára veldur usla í Flórída Vísbending um að jörðin gæti lifað áfram sem niflheimur Ishiba verður næsti forsætisráðherra Japans Ítalía tekur aftur upp agaviðurlög frá tíma Mussolini Netanyahu hafnar tillögum um vopnahlé milli Ísrael og Hezbollah Vísar á bug tillögum um frið í skiptum fyrir úkraínskt land Sjá meira
Í fyrsta sinn hafa stjörnufræðingar staðsett uppruna útvarpsblossa – skammlífra en öflugra útvarpsmerkja – í stjörnuþoku. Þeir endast í aðeins nokkra þúsundustu hluta úr sekúndu og hafa valdið stjörnufræðingum heilabrotum í nokkra áratugi. Síðan 2007 hafa borist 18 slík merki en aðeins eitt hefur borist oftar en einu sinni. „Með því að nota sjónauka sem staðsettir eru víða um heim vitum við að þessar sendingar koma frá stjörnuþoku sem er í þriggja milljarða ljósára fjarlægð frá jörðinni,“ segir Shami Chatterjee, stjörnufræðingur við Cornell-háskóla í samtali við AFP-fréttaveituna. Greint var frá tíðindunum á fundi stjarnfræðinga sem fram fer í Texas. Áður hafði stjörnufræðinga skort sannanir fyrir því að merkin væru upprunnin utan Vetrarbrautarinnar. Stjörnuþokan hefur innan við eitt prósent af massa vetrarbrautarinnar og þykir vísindamönnum það merkileg staðreynd. En þó að vísindamenn viti hvaðan merkin koma er enn eftir að greina frá því hvað þau eru. „Það á enn eftir að vinna mikla vinnu. En að finna út hvaðan merkin koma er stórt skref í átt að lausn þessarar gátu,“ segir Victoria Kaspi eðlisfræðiprófessor en hún fer fyrir alþjóðlegu liði sem sér um rannsóknina.Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Göngubrúin átti að vera tilbúin í síðasta lagi í sumar Innlent Ísraelar herja á miðborg Beirút Erlent Síðasta farþegaflug Air Atlanta á Boeing 747-júmbóþotunni Innlent Skjálftar að stærð 3,6 og 3,3 Innlent „Þetta er eiginlega bankahrun karlmennskunnar“ Innlent „Dapurleg framkoma“ fólks á vettvangi banaslyss umhugsunarefni Innlent Vegfarandinn er látinn Innlent 105 ára og syngur í kór - Sérrí og Baileys eftir æfingu Innlent Foreldrar margoft kvartað undan hættulegum gatnamótum Innlent Maður stunginn í brjóstkassann í nótt Innlent Fleiri fréttir Ísraelar herja á miðborg Beirút Frelsisflokkurinn stærstur í Austurríki Ísrael gerir loftárásir á Jemen Hera Björk segir frá raunum sínum í Georgíu Fólk stekkur á milli húsþaka til að komast lífs af Átta ára drengur skotinn í höfuð og andlit Fimmtán látnir í nýjustu árásum Ísraelshers Segir Harris veika á geði Segir Ísrael í fullum rétti á að verja sig frá Hezbollah Minnst 66 látnir eftir flóð í Nepal Kallar eftir stuðningi allra múslima við Hezbollah Neyddist til að aflífa 125 krókódíla í útrýmingarhættu Öllum flugferðum til Beirút aflýst Drakk beint úr könnunni og svelgdist á Leiðtogi Hezbollah allur Loftárásir á meint vopnabúr Hezbollah í Beirút Orbán ber til baka ummæli ráðgjafa um uppgjöf fyrir Rússum Tugir látnir í fjórum ríkjum af völdum Helenar Borgarstjóri New York lýsir yfir sakleysi sínu Netanjahú sagðist mættur til að svara „lygum“ annarra þjóða Gerðu umfangsmikla atlögu að leiðtoga Hezbollah Selenskí fundaði með Trump Sjö hundruð liggja í valnum eftir vikuna Nýjasti kafbátur Kínverja sökk við bryggju Einn stærsti fellibylur síðustu hundrað ára veldur usla í Flórída Vísbending um að jörðin gæti lifað áfram sem niflheimur Ishiba verður næsti forsætisráðherra Japans Ítalía tekur aftur upp agaviðurlög frá tíma Mussolini Netanyahu hafnar tillögum um vopnahlé milli Ísrael og Hezbollah Vísar á bug tillögum um frið í skiptum fyrir úkraínskt land Sjá meira