Brot á loftgæðareglugerð hefur engar beinar afleiðingar Þorbjörn Þórðarson skrifar 15. mars 2018 19:45 Þeim dögum sem svifryk mátti vera yfir heilsuverndarmörkum hér á landi var fjölgað úr sjö sinnum á ári í þrjátíu og fimm sinnum á ári með reglugerðarbreytingu sem tók gildi í nóvember 2016. Ef dagafjöldi svifryks fer yfir hámarkið hefur það í raun engar afleiðingar. Áætlað er að rekja megi áttatíu ótímabær dauðsföll á ári hér á landi til loftmengunar vegna svifryks en færri en fimm dauðsföll vegna köfnunarefnisdíoxíðs og ósons. Köfnunarefnisdíoxíð, sem finnst í útblæstri bifreiða, má aðeins fara yfir heilsuverndarmörk sjö daga á ári en hefur farið yfir þessi mörk sex daga það sem af er 2018 eins og kom fram í fréttum okkar á mánudag. Svifrykið hefur líka verið óvenjulega oft yfir heilsuverndarmörkum sem eru 50 míkrógrömm á rúmmetra andrúmslofts. Fram til ársins 2016 mátti svifrykið vera yfir heilsuverndarmörkum 7 daga á ári en með breytingu á reglugerð sem tók gildi í nóvember það ár var dögunum fjölgað upp í 35 á ári. Sigrún Magnúsdóttir þáverandi umhverfisráðherra setti hinar nýju reglur en ástæðan var breytt viðmið Evrópusambandsins í tilskipun um loftgæði. „Evrópusambandið hafði áður verið með mörkin í þrjátíu og fimm en ákvað að trappa það niður í sjö skipti á áratug, það var ákveðið fyrir árið 2000. Svo skipti Evrópusambandið um skoðun og taldi þetta ekki raunhæft og mörg ríki Evrópu sögðu, við náum þessu aldrei. Þannig að það var í raun ákveðið að fara til baka í þrjátíu og fimm skipti,“ segir Þorsteinn Jóhannsson sérfræðingur í loftgæðum hjá Umhverfisstofnun.Þorsteinn Jóhannsson sérfræðingur í loftgæðum hjá Umhverfisstofnun.En hvaða afleiðingar hefur það þegar dagafjöldi svifryks eða köfnunarefnisdíoxíðs yfir heilsuverndarmörkum fer yfir hámark reglugerðarinnar? Í raun og veru gerist ekki neitt enda er ekki kveðið á um nein viðurlög eða beinar aðgerðir í reglugerðinni sjálfri eða lögum um hollustuhætti og mengunarvarnir sem reglugerðin vísar í varðandi viðurlög. Það má hins vegar ímynda sér að einstaklingar eða lögaðilar gætu mögulega reynt að höfða mál til að krefjast viðurkenningar á rétti til að njóta loftgæða í samræmi við efni reglugerðarinnar. Niðurstaðan í díselmálinu í Þýskalandi kallast á við íslenskan veruleika Þegar stjórnsýsludómstóllinn í Leipzig í Þýskalandi komst að þeirri niðurstöðu í lok febrúar að þýskar borgir mættu banna díselbíla var niðurstaðan reist á þeirri forsendu að borgirnar gætu innleitt bannið til þess að tryggja loftgæði samkvæmt áðurnefndri loftgæðatilskipun Evrópusambandsins sem íslenska reglugerðin er byggð á og eldri tilskipun um sama efni. Í skýrslu verkfræðistofunnar Eflu um uppruna svifryks sem kom út í fyrra var lagt til að það yrði kannað hvort mögulegt væri að takmarka umferð díselbíla með það fyrir augum að draga úr sóti sem er stór hluti svifryksins. Slíkar hugmyndir hafa hins vegar fengið lítinn hljómgrunn hjá oddvitum þeirra flokka sem bjóða fram í Reykjavík. Að þessu sögðu er enginn pólitískur áhugi fyrir slíku banni. Þorsteinn Jóhannsson hjá Umhverfisstofnun segir að innan skamms verði þó sveitarfélög líklega komin með betri lagaheimildir til að innleiða slíkt bann með það fyrir augum að tryggja loftgæði. „Það er verið að vinna að breytingum á umferðarlögum núna sem miða að því að veita yfirvöldum, sveitarfélögum eftir atvikum, heimildir til þess að takmarka umferð bíla, takmarka þá umferð díselbíla þá hugsanlega sérstaklega, eða setja gjald á nagladekk og þetta eru allt aðgerðir sem miða að því að lágmarka mengun,“ segir Þorsteinn. Nú þegar hafa margar evrópskar borgir áform um að banna umferð díselbíla að hluta eða að öllu leyti til að draga úr loftmengun. Hér má nefna Osló, Berlín, Stuttgart, Hamborg, París, London, Madríd, Róm og Aþenu. Tengdar fréttir Mikil hætta á svifryki í borginni: Hvetja til þess að fólk noti frekar almenningssamgöngur en einkabílinn Veðrið á höfuðborgarsvæðinu er þannig að loftgæði geta orðið verulega slæm. 9. mars 2018 11:15 Vegagerðin kveðst vonast til að svifryk minnki á næstunni Kröfur til slitþols vega hafa aukist undanfarin misseri. Áhrifin eiga eftir að koma enn skýrar fram, vonandi í minna svifryki, segir verkfræðingur hjá Vegagerðinni. Ólíklegt að dragi úr svifryki með steyptum götum. 14. mars 2018 06:00 Hár styrkur svifryks í Reykjavík Styrkur svifryks er hár í dag samkvæmt mælingum í mælistöðvum við Grensásveg, Hringbraut og Eiríksgötu. 8. mars 2018 11:20 Varhugavert að fara út að skokka á verstu dögum Sex daga í ár hefur svifryk í Reykjavík farið yfir sólarhringsheilsumörk. Svifrykið getur aukið líkur á blóðtöppum og hjartaáföllum. Lagasetningu þarf til að hægt sé að draga úr umferð. Unnið er að breytingum á umferðarlögum. 13. mars 2018 06:00 Þúsundir þyrftu að leggja einkabílnum til að það hefði áhrif á svifryksmengun Borgin sendi frá sér fréttatilkynningu skömmu fyrir hádegi í dag þar sem varað er við háum styrk svifryks. Fyrir helgi var einnig varað við svifryksmengun en þegar veður er gott líkt og nú, engin úrkoma og hægur vindur, eykst hættan á slíkri mengun. 12. mars 2018 13:39 Stofnbrautirnar úðaðar gegn svifryki Í nótt voru fjölfarnar götur rykbundnar til þess að bæta loftgæði í borginni. 5. mars 2018 10:26 Er fýsilegt að banna dieselbíla í Reykjavík til að draga úr loftmengun? Borgarstjórar í Þýskalandi íhuga nú viðbrögð við dómi stjórnsýsludómstólsins í Leipzig um að borgum þar í landi sé heimilt að banna díselbíla til að draga úr loftmengun. Svifryk í Reykjavík hefur reglulega verið yfir heilsuverndarmörkum. Verkfræðistofa sem rannsakaði svifryksmengunina lagði til takmarkanir á umferð díselbíla í borginni. 28. febrúar 2018 19:15 Mest lesið Kristrún segir mál sem skekið hafa Samfylkinguna ekki svarthvít Innlent Ná að stytta biðlista og kynjaskipta meðferðinni Innlent Maður handtekinn tvisvar í nótt fyrir sama brot Innlent Göngumaðurinn fannst látinn Innlent 30 tilvik skráð: „Alltaf einhverjir sem fara út af sporinu“ Innlent „Ótrúlegt hvað er hægt ef maður hefur hugmyndaflugið“ Innlent Meira um ofbeldi og hótanir og starfsfólk upplifir óöryggi í vinnunni Innlent Henti barnungum „óþekkum“ sonum sínum í gólfið Innlent Meðalhiti lægri í júní en í maí í fyrsta sinn Veður Maðurinn fundinn en ekki hægt að segja til um ástand hans Innlent Fleiri fréttir Göngumaðurinn fannst látinn „Ótrúlegt hvað er hægt ef maður hefur hugmyndaflugið“ 30 tilvik skráð: „Alltaf einhverjir sem fara út af sporinu“ Nýjar stofnanir hafi aðsetur á landsbyggðinni Maður handtekinn tvisvar í nótt fyrir sama brot Ná að stytta biðlista og kynjaskipta meðferðinni Kristrún segir mál sem skekið hafa Samfylkinguna ekki svarthvít Meira um ofbeldi og hótanir og starfsfólk upplifir óöryggi í vinnunni Glæsilegt gullregn og hlynur í Hveragerði Mikil og þétt umferð í dag Eldsneyti komið aftur í Staðarskála Aukið ofbeldi gegen heilbrigðisstarfsfólki og kosningar í Bretlandi Virðist ekki hafa dregið úr kvikuinnstreymi í Svartsengi Maðurinn fundinn en ekki hægt að segja til um ástand hans Henti barnungum „óþekkum“ sonum sínum í gólfið Ekkert eldsneyti í Staðarskála Ekki spurst til mannsins síðan snemma í gær Fjöldi erlendra meintra gerenda nær tvöfaldaðist á tveimur árum Kristrún fagnaði með Starmer: „Mikill innblástur fyrir okkur“ Segir Miðflokkinn vilja skreyta sig stolnum fjöðrum Taka fyrir nauðgun á táningsstúlku vegna vinnubragða Landsréttar Skjálfti suðvestur af Reykjanestá Vill gera smokkinn sexí aftur Tjaldstæðadólgur hótar að sverta staðinn á netinu Dæmdar tæplega fimmtíu milljónir fjórtán árum eftir handtökuna Afhroð Íhaldsmanna og sexí smokkar Ökumaðurinn á lífi en töluvert slasaður Meirihluti sem vill þjóðaratkvæðagreiðslu ekki svo mikill Hafa áhyggjur af göngumanni á Skálafellsjökli Tekið á símanotkun strætóbílstjóra með hörku Sjá meira
Þeim dögum sem svifryk mátti vera yfir heilsuverndarmörkum hér á landi var fjölgað úr sjö sinnum á ári í þrjátíu og fimm sinnum á ári með reglugerðarbreytingu sem tók gildi í nóvember 2016. Ef dagafjöldi svifryks fer yfir hámarkið hefur það í raun engar afleiðingar. Áætlað er að rekja megi áttatíu ótímabær dauðsföll á ári hér á landi til loftmengunar vegna svifryks en færri en fimm dauðsföll vegna köfnunarefnisdíoxíðs og ósons. Köfnunarefnisdíoxíð, sem finnst í útblæstri bifreiða, má aðeins fara yfir heilsuverndarmörk sjö daga á ári en hefur farið yfir þessi mörk sex daga það sem af er 2018 eins og kom fram í fréttum okkar á mánudag. Svifrykið hefur líka verið óvenjulega oft yfir heilsuverndarmörkum sem eru 50 míkrógrömm á rúmmetra andrúmslofts. Fram til ársins 2016 mátti svifrykið vera yfir heilsuverndarmörkum 7 daga á ári en með breytingu á reglugerð sem tók gildi í nóvember það ár var dögunum fjölgað upp í 35 á ári. Sigrún Magnúsdóttir þáverandi umhverfisráðherra setti hinar nýju reglur en ástæðan var breytt viðmið Evrópusambandsins í tilskipun um loftgæði. „Evrópusambandið hafði áður verið með mörkin í þrjátíu og fimm en ákvað að trappa það niður í sjö skipti á áratug, það var ákveðið fyrir árið 2000. Svo skipti Evrópusambandið um skoðun og taldi þetta ekki raunhæft og mörg ríki Evrópu sögðu, við náum þessu aldrei. Þannig að það var í raun ákveðið að fara til baka í þrjátíu og fimm skipti,“ segir Þorsteinn Jóhannsson sérfræðingur í loftgæðum hjá Umhverfisstofnun.Þorsteinn Jóhannsson sérfræðingur í loftgæðum hjá Umhverfisstofnun.En hvaða afleiðingar hefur það þegar dagafjöldi svifryks eða köfnunarefnisdíoxíðs yfir heilsuverndarmörkum fer yfir hámark reglugerðarinnar? Í raun og veru gerist ekki neitt enda er ekki kveðið á um nein viðurlög eða beinar aðgerðir í reglugerðinni sjálfri eða lögum um hollustuhætti og mengunarvarnir sem reglugerðin vísar í varðandi viðurlög. Það má hins vegar ímynda sér að einstaklingar eða lögaðilar gætu mögulega reynt að höfða mál til að krefjast viðurkenningar á rétti til að njóta loftgæða í samræmi við efni reglugerðarinnar. Niðurstaðan í díselmálinu í Þýskalandi kallast á við íslenskan veruleika Þegar stjórnsýsludómstóllinn í Leipzig í Þýskalandi komst að þeirri niðurstöðu í lok febrúar að þýskar borgir mættu banna díselbíla var niðurstaðan reist á þeirri forsendu að borgirnar gætu innleitt bannið til þess að tryggja loftgæði samkvæmt áðurnefndri loftgæðatilskipun Evrópusambandsins sem íslenska reglugerðin er byggð á og eldri tilskipun um sama efni. Í skýrslu verkfræðistofunnar Eflu um uppruna svifryks sem kom út í fyrra var lagt til að það yrði kannað hvort mögulegt væri að takmarka umferð díselbíla með það fyrir augum að draga úr sóti sem er stór hluti svifryksins. Slíkar hugmyndir hafa hins vegar fengið lítinn hljómgrunn hjá oddvitum þeirra flokka sem bjóða fram í Reykjavík. Að þessu sögðu er enginn pólitískur áhugi fyrir slíku banni. Þorsteinn Jóhannsson hjá Umhverfisstofnun segir að innan skamms verði þó sveitarfélög líklega komin með betri lagaheimildir til að innleiða slíkt bann með það fyrir augum að tryggja loftgæði. „Það er verið að vinna að breytingum á umferðarlögum núna sem miða að því að veita yfirvöldum, sveitarfélögum eftir atvikum, heimildir til þess að takmarka umferð bíla, takmarka þá umferð díselbíla þá hugsanlega sérstaklega, eða setja gjald á nagladekk og þetta eru allt aðgerðir sem miða að því að lágmarka mengun,“ segir Þorsteinn. Nú þegar hafa margar evrópskar borgir áform um að banna umferð díselbíla að hluta eða að öllu leyti til að draga úr loftmengun. Hér má nefna Osló, Berlín, Stuttgart, Hamborg, París, London, Madríd, Róm og Aþenu.
Tengdar fréttir Mikil hætta á svifryki í borginni: Hvetja til þess að fólk noti frekar almenningssamgöngur en einkabílinn Veðrið á höfuðborgarsvæðinu er þannig að loftgæði geta orðið verulega slæm. 9. mars 2018 11:15 Vegagerðin kveðst vonast til að svifryk minnki á næstunni Kröfur til slitþols vega hafa aukist undanfarin misseri. Áhrifin eiga eftir að koma enn skýrar fram, vonandi í minna svifryki, segir verkfræðingur hjá Vegagerðinni. Ólíklegt að dragi úr svifryki með steyptum götum. 14. mars 2018 06:00 Hár styrkur svifryks í Reykjavík Styrkur svifryks er hár í dag samkvæmt mælingum í mælistöðvum við Grensásveg, Hringbraut og Eiríksgötu. 8. mars 2018 11:20 Varhugavert að fara út að skokka á verstu dögum Sex daga í ár hefur svifryk í Reykjavík farið yfir sólarhringsheilsumörk. Svifrykið getur aukið líkur á blóðtöppum og hjartaáföllum. Lagasetningu þarf til að hægt sé að draga úr umferð. Unnið er að breytingum á umferðarlögum. 13. mars 2018 06:00 Þúsundir þyrftu að leggja einkabílnum til að það hefði áhrif á svifryksmengun Borgin sendi frá sér fréttatilkynningu skömmu fyrir hádegi í dag þar sem varað er við háum styrk svifryks. Fyrir helgi var einnig varað við svifryksmengun en þegar veður er gott líkt og nú, engin úrkoma og hægur vindur, eykst hættan á slíkri mengun. 12. mars 2018 13:39 Stofnbrautirnar úðaðar gegn svifryki Í nótt voru fjölfarnar götur rykbundnar til þess að bæta loftgæði í borginni. 5. mars 2018 10:26 Er fýsilegt að banna dieselbíla í Reykjavík til að draga úr loftmengun? Borgarstjórar í Þýskalandi íhuga nú viðbrögð við dómi stjórnsýsludómstólsins í Leipzig um að borgum þar í landi sé heimilt að banna díselbíla til að draga úr loftmengun. Svifryk í Reykjavík hefur reglulega verið yfir heilsuverndarmörkum. Verkfræðistofa sem rannsakaði svifryksmengunina lagði til takmarkanir á umferð díselbíla í borginni. 28. febrúar 2018 19:15 Mest lesið Kristrún segir mál sem skekið hafa Samfylkinguna ekki svarthvít Innlent Ná að stytta biðlista og kynjaskipta meðferðinni Innlent Maður handtekinn tvisvar í nótt fyrir sama brot Innlent Göngumaðurinn fannst látinn Innlent 30 tilvik skráð: „Alltaf einhverjir sem fara út af sporinu“ Innlent „Ótrúlegt hvað er hægt ef maður hefur hugmyndaflugið“ Innlent Meira um ofbeldi og hótanir og starfsfólk upplifir óöryggi í vinnunni Innlent Henti barnungum „óþekkum“ sonum sínum í gólfið Innlent Meðalhiti lægri í júní en í maí í fyrsta sinn Veður Maðurinn fundinn en ekki hægt að segja til um ástand hans Innlent Fleiri fréttir Göngumaðurinn fannst látinn „Ótrúlegt hvað er hægt ef maður hefur hugmyndaflugið“ 30 tilvik skráð: „Alltaf einhverjir sem fara út af sporinu“ Nýjar stofnanir hafi aðsetur á landsbyggðinni Maður handtekinn tvisvar í nótt fyrir sama brot Ná að stytta biðlista og kynjaskipta meðferðinni Kristrún segir mál sem skekið hafa Samfylkinguna ekki svarthvít Meira um ofbeldi og hótanir og starfsfólk upplifir óöryggi í vinnunni Glæsilegt gullregn og hlynur í Hveragerði Mikil og þétt umferð í dag Eldsneyti komið aftur í Staðarskála Aukið ofbeldi gegen heilbrigðisstarfsfólki og kosningar í Bretlandi Virðist ekki hafa dregið úr kvikuinnstreymi í Svartsengi Maðurinn fundinn en ekki hægt að segja til um ástand hans Henti barnungum „óþekkum“ sonum sínum í gólfið Ekkert eldsneyti í Staðarskála Ekki spurst til mannsins síðan snemma í gær Fjöldi erlendra meintra gerenda nær tvöfaldaðist á tveimur árum Kristrún fagnaði með Starmer: „Mikill innblástur fyrir okkur“ Segir Miðflokkinn vilja skreyta sig stolnum fjöðrum Taka fyrir nauðgun á táningsstúlku vegna vinnubragða Landsréttar Skjálfti suðvestur af Reykjanestá Vill gera smokkinn sexí aftur Tjaldstæðadólgur hótar að sverta staðinn á netinu Dæmdar tæplega fimmtíu milljónir fjórtán árum eftir handtökuna Afhroð Íhaldsmanna og sexí smokkar Ökumaðurinn á lífi en töluvert slasaður Meirihluti sem vill þjóðaratkvæðagreiðslu ekki svo mikill Hafa áhyggjur af göngumanni á Skálafellsjökli Tekið á símanotkun strætóbílstjóra með hörku Sjá meira
Mikil hætta á svifryki í borginni: Hvetja til þess að fólk noti frekar almenningssamgöngur en einkabílinn Veðrið á höfuðborgarsvæðinu er þannig að loftgæði geta orðið verulega slæm. 9. mars 2018 11:15
Vegagerðin kveðst vonast til að svifryk minnki á næstunni Kröfur til slitþols vega hafa aukist undanfarin misseri. Áhrifin eiga eftir að koma enn skýrar fram, vonandi í minna svifryki, segir verkfræðingur hjá Vegagerðinni. Ólíklegt að dragi úr svifryki með steyptum götum. 14. mars 2018 06:00
Hár styrkur svifryks í Reykjavík Styrkur svifryks er hár í dag samkvæmt mælingum í mælistöðvum við Grensásveg, Hringbraut og Eiríksgötu. 8. mars 2018 11:20
Varhugavert að fara út að skokka á verstu dögum Sex daga í ár hefur svifryk í Reykjavík farið yfir sólarhringsheilsumörk. Svifrykið getur aukið líkur á blóðtöppum og hjartaáföllum. Lagasetningu þarf til að hægt sé að draga úr umferð. Unnið er að breytingum á umferðarlögum. 13. mars 2018 06:00
Þúsundir þyrftu að leggja einkabílnum til að það hefði áhrif á svifryksmengun Borgin sendi frá sér fréttatilkynningu skömmu fyrir hádegi í dag þar sem varað er við háum styrk svifryks. Fyrir helgi var einnig varað við svifryksmengun en þegar veður er gott líkt og nú, engin úrkoma og hægur vindur, eykst hættan á slíkri mengun. 12. mars 2018 13:39
Stofnbrautirnar úðaðar gegn svifryki Í nótt voru fjölfarnar götur rykbundnar til þess að bæta loftgæði í borginni. 5. mars 2018 10:26
Er fýsilegt að banna dieselbíla í Reykjavík til að draga úr loftmengun? Borgarstjórar í Þýskalandi íhuga nú viðbrögð við dómi stjórnsýsludómstólsins í Leipzig um að borgum þar í landi sé heimilt að banna díselbíla til að draga úr loftmengun. Svifryk í Reykjavík hefur reglulega verið yfir heilsuverndarmörkum. Verkfræðistofa sem rannsakaði svifryksmengunina lagði til takmarkanir á umferð díselbíla í borginni. 28. febrúar 2018 19:15