Ekki hægt að tala um afleiðingar loftslagsbreytinga sem neitt annað en neyð Margrét Helga Erlingsdóttir skrifar 5. maí 2019 15:35 Guðmundur Ingi Guðbrandsson, umhverfisráðherra, útilokar ekki að lýsa þurfi yfir neyðarástandi sökum hamfarahlýnunar af mannavöldum en vill ekki gera það öðruvísi en að raunverulegar aðgerðir fylgi slíkum yfirlýsingum. Hann segir, aðspurður, að afleiðingarnar af hlýnunarinnar sé neyð fyrir heimsbyggðina. „Ég tek algjörlega undir að það hafa gerst, munu gerst og eru að gerast atburðir sem eru af þeirri stærðargráðu að það er ekkert hægt að tala um annað en neyð í því sambandi, hvort sem við horfum við þurrka sem eru að verða víða í heiminum, flóða, hækkun á yfirborði sjávar, útrýmingu tegunda og svo framvegis. Ég held að það sé algjörlega hægt að svara þeirri spurningu játandi en það sem verkefnið í rauninni er að koma í veg fyrir að þessum atburðum fjölgi núna inn í framtíðina. “ Umhverfisráðherra ræddi símleiðis við Kristján Kristjánsson, stjórnanda þjóðmálaþáttarins Sprengisands á Bylgjunni í morgun. Hann greindi stöðuna eins og hún birtist okkur á vorum dögum, sagði frá þeim aðgerðum sem stjórnvöld vinna að þessa stundina og þeirri forgangsröðun sem hann telur nauðsynlega. Guðmundur Ingi segir að öll umræða um mikilvægi aðgerða í tengslum við loftslagsbreytingar sé af hinu góða. Hún setji þrýsting á stjórnmálamenn um róttækari aðgerðir. Hin svokölluðu skólaverkföll hafi ekki síst verið áhrifarík í því samhengi. Kröfur umhverfissinna á öllum aldri hafi sett loftslagsmálin á ákveðinn stall. „Bretar eru að tala um kolefnishlutleysi árið 2050 og við ætlum okkur að ná því árið 2040. Við erum í samfloti með Evrópusambandinu sem er með metnaðarfyllstu markmiðin í heiminum þegar kemur að loftslagsmálum og höfum náttúrulega lagt fram okkar aðgerðaráætlun í fyrrahaust sem er síðan í endurskoðun núna og ég tek algjörlega undir það með Landvernd og þeim sem hafa verið að kalla eftir þessu að við þurfum frekari aðgerðir, bæði á heimsvísu og líka hérna heima,“ segir Guðmundur Ingi. Guðmundur Ingi segir að stjórnvöld þurfi að skerpa á þeirri aðgerðaráætlun sem var sett fram í fyrrahaust. Aðspurður hvort það sé ekki holur hljómur í orðræðu stjórnvalda í tengslum við loftslagsmál í ljósi þess að Íslendingum sé ekki að takast að ná markmiðum sínum í loftslagsmálum til dæmis vegna stóriðju svarar Guðmundur því til að ástæðan fyrir aukningu á losun á sviði stóriðju sé vegna ákvarðana sem hafi verið teknar um fjölgun álvera og kísilmálmverksmiðja löngu fyrir hans ráðherratíð. Það séu þó til úrræði sem stóriðjan gæti nýtt sér til að minnka kolefnisfótspor sitt. „Við erum með bergtegundir sem eru með þeim hætti að það er hægt að dæla koltvísýringi ofan í jarðlögin og láta hann bindast og kristallast ofan í jörðinni með aðferðum sem Orkuveitan og Háskóli Íslands hafa verið að þróa upp á Hellisheiði og það sem meira er er að þetta er verðið – hvað það kostar að gera þetta – er orðið samkeppnishæft við þau gjöld sem þessi fyrirtæki þurfa að greiða í hinu samevrópska kerfi sem þau heyra undir. Ég held að núna á næstu árum verði þessi fyrirtæki einmitt að líta til þess að í staðinn fyrir að kaupa sér losunarheimildir á markaði í Evrópu eiga þau náttúrulega alvarlega að skoða það hvort þau geti ekki dælt þessu ofan í jörðina og þar með er þetta stóra kolefnisspor sem þessi fyrirtæki valda hér á Íslandi meira og minna úr sögunni.“Erfitt að snúa olíuskipinu því kerfisbreytingar taki tíma Guðmundur Ingi segir að skýrslur um stöðu loftslagsmála sýni almenningi hversu alvarlegt málið sé. „Þetta sýnir okkur það að við erum í rauninni að grípa allt of seint til aðgerða. Sú aðgerðaráætlun sem við settum fram í fyrrahaust – og komum síðan með uppfærða áætlun núna einhvern tímann á haustmánuðum – hún hefði þurft að koma miklu fyrr fram. Einmitt vegna þess að það tekur tíma, eigum við að segja, að snúa olíuskipinu. Við erum náttúrulega að horfa á tölur sem endurspegla fyrst og fremst aukningu í vegasamgöngum, það er einhver aukning núna að verða á milli 2016 og 2017 frá fiskiskipaflotanum, það eru kælimiðlar frá kælimiðlum í iðnaði og síðan erum við að horfa á náttúrulega mikla aukningu í úrgangi frá heimilum og fyrirtækjum á undanförnum árum.“ Stjórnvöld vinni nú að kerfisbreytingum vegna loftslagsmála. „Orkuskipti eru umfangsmikil kerfisbreyting. Við erum að byrja núna með vegasamgöngurnar og þar legg ég mjög mikla áherslu á að breyta ferðavenjum og almenningssamgöngur en við munum ekkert hætta að keyra bíla þannig að við þurfum líka að gera andanum kleift að fara í þessi orkuskipti með frekari ívilnunum og stuðningi við hleðslustöðvar og annað slíkt og það eru verkefni sem núna eru að fara í gang hjá okkur og síðan eru það kerfisbreytingar sem líka var komið inn á annað og hefur með framleiðslu sóun og úrgang að gera og þar erum við núna í ráðuneytinu að vinna að áætlun um þetta svokallaða hringrásarhagkerfi sem gengur út á það að nýta betur það sem við búum til, í fyrsta lagi, og síðan sá úrgangur sem verður að hann sé nýttur sem aðföng og hráefni í frekari framleiðslu.“ Loftslagsmál Orkumál Umhverfismál Mest lesið Sagður hafa nauðgað konu fyrir níu árum Innlent Brynjar ákærður fyrir að brjóta á fleiri stúlkum Innlent Ekkert gert til að gera nikótínpúða jafn óaðlaðandi og sígarettur Innlent Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Innlent Segir Vinstri græn ekki styðja frekari breytingar á útlendingalögum Innlent Matvælastofnun kærði tvo búfjáreigendur til lögreglu Innlent Hvers vegna er skiltið í Kúrlandi svo hátt uppi? Innlent Ítalía tekur aftur upp agaviðurlög frá tíma Mussolini Erlent Líklega verði flett ofan af fleirum í rannsókn á brotum Diddy Innlent Einn af 103 ökumönnum reyndist yfir mörkum Innlent Fleiri fréttir Skráir sig í Samfylkinguna eftir töluverða yfirlegu og samtöl Sagður hafa nauðgað konu fyrir níu árum Ekkert gert til að gera nikótínpúða jafn óaðlaðandi og sígarettur Matvælastofnun kærði tvo búfjáreigendur til lögreglu Einn af 103 ökumönnum reyndist yfir mörkum Segir Vinstri græn ekki styðja frekari breytingar á útlendingalögum Brynjar ákærður fyrir að brjóta á fleiri stúlkum Samherjaskipstjórinn segir málinu ekki lokið Líklega verði flett ofan af fleirum í rannsókn á brotum Diddy Hvers vegna er skiltið í Kúrlandi svo hátt uppi? Rannsókn lögreglu haft kælingaráhrif á alla blaðamannastéttina Um 100 þúsund fjár slátrað á Selfossi Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Hamra járnið meðan það er heitt í mansalsmálum Bein útsending: Upplýsingafundur með íbúum Voga vegna jarðhræringa Nemandinn sem stakk Ingunni áfrýjar dómi Ráðþrota móðir, umtöluð rannsókn og skiltaþjófnaður Fagnar niðurstöðunni en lýsir yfir þungum áhyggjum „Þetta má aldrei gerast aftur“ Hissa ef tillaga um stjórnarslit hefði ekki komið fram Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Áfrýjaði engu nema ákvörðun um launin og málið fellt niður Þrjú vilja stýra Minjastofnun Varla komist í kast við lögin fyrr en hann flutti kókaín til landsins Bein útsending: Framtíð menntunar á tímum gervigreindar Bein útsending: Sátt um betra menntakerfi Rannsókn á byrlunar- og símamáli Páls skipstjóra úr sögunni Nýr umboðsmaður og SI svara seðlabankastjóra Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Vilja að takmarkanir á starfsmannaleigur verði skoðaðar Sjá meira
Guðmundur Ingi Guðbrandsson, umhverfisráðherra, útilokar ekki að lýsa þurfi yfir neyðarástandi sökum hamfarahlýnunar af mannavöldum en vill ekki gera það öðruvísi en að raunverulegar aðgerðir fylgi slíkum yfirlýsingum. Hann segir, aðspurður, að afleiðingarnar af hlýnunarinnar sé neyð fyrir heimsbyggðina. „Ég tek algjörlega undir að það hafa gerst, munu gerst og eru að gerast atburðir sem eru af þeirri stærðargráðu að það er ekkert hægt að tala um annað en neyð í því sambandi, hvort sem við horfum við þurrka sem eru að verða víða í heiminum, flóða, hækkun á yfirborði sjávar, útrýmingu tegunda og svo framvegis. Ég held að það sé algjörlega hægt að svara þeirri spurningu játandi en það sem verkefnið í rauninni er að koma í veg fyrir að þessum atburðum fjölgi núna inn í framtíðina. “ Umhverfisráðherra ræddi símleiðis við Kristján Kristjánsson, stjórnanda þjóðmálaþáttarins Sprengisands á Bylgjunni í morgun. Hann greindi stöðuna eins og hún birtist okkur á vorum dögum, sagði frá þeim aðgerðum sem stjórnvöld vinna að þessa stundina og þeirri forgangsröðun sem hann telur nauðsynlega. Guðmundur Ingi segir að öll umræða um mikilvægi aðgerða í tengslum við loftslagsbreytingar sé af hinu góða. Hún setji þrýsting á stjórnmálamenn um róttækari aðgerðir. Hin svokölluðu skólaverkföll hafi ekki síst verið áhrifarík í því samhengi. Kröfur umhverfissinna á öllum aldri hafi sett loftslagsmálin á ákveðinn stall. „Bretar eru að tala um kolefnishlutleysi árið 2050 og við ætlum okkur að ná því árið 2040. Við erum í samfloti með Evrópusambandinu sem er með metnaðarfyllstu markmiðin í heiminum þegar kemur að loftslagsmálum og höfum náttúrulega lagt fram okkar aðgerðaráætlun í fyrrahaust sem er síðan í endurskoðun núna og ég tek algjörlega undir það með Landvernd og þeim sem hafa verið að kalla eftir þessu að við þurfum frekari aðgerðir, bæði á heimsvísu og líka hérna heima,“ segir Guðmundur Ingi. Guðmundur Ingi segir að stjórnvöld þurfi að skerpa á þeirri aðgerðaráætlun sem var sett fram í fyrrahaust. Aðspurður hvort það sé ekki holur hljómur í orðræðu stjórnvalda í tengslum við loftslagsmál í ljósi þess að Íslendingum sé ekki að takast að ná markmiðum sínum í loftslagsmálum til dæmis vegna stóriðju svarar Guðmundur því til að ástæðan fyrir aukningu á losun á sviði stóriðju sé vegna ákvarðana sem hafi verið teknar um fjölgun álvera og kísilmálmverksmiðja löngu fyrir hans ráðherratíð. Það séu þó til úrræði sem stóriðjan gæti nýtt sér til að minnka kolefnisfótspor sitt. „Við erum með bergtegundir sem eru með þeim hætti að það er hægt að dæla koltvísýringi ofan í jarðlögin og láta hann bindast og kristallast ofan í jörðinni með aðferðum sem Orkuveitan og Háskóli Íslands hafa verið að þróa upp á Hellisheiði og það sem meira er er að þetta er verðið – hvað það kostar að gera þetta – er orðið samkeppnishæft við þau gjöld sem þessi fyrirtæki þurfa að greiða í hinu samevrópska kerfi sem þau heyra undir. Ég held að núna á næstu árum verði þessi fyrirtæki einmitt að líta til þess að í staðinn fyrir að kaupa sér losunarheimildir á markaði í Evrópu eiga þau náttúrulega alvarlega að skoða það hvort þau geti ekki dælt þessu ofan í jörðina og þar með er þetta stóra kolefnisspor sem þessi fyrirtæki valda hér á Íslandi meira og minna úr sögunni.“Erfitt að snúa olíuskipinu því kerfisbreytingar taki tíma Guðmundur Ingi segir að skýrslur um stöðu loftslagsmála sýni almenningi hversu alvarlegt málið sé. „Þetta sýnir okkur það að við erum í rauninni að grípa allt of seint til aðgerða. Sú aðgerðaráætlun sem við settum fram í fyrrahaust – og komum síðan með uppfærða áætlun núna einhvern tímann á haustmánuðum – hún hefði þurft að koma miklu fyrr fram. Einmitt vegna þess að það tekur tíma, eigum við að segja, að snúa olíuskipinu. Við erum náttúrulega að horfa á tölur sem endurspegla fyrst og fremst aukningu í vegasamgöngum, það er einhver aukning núna að verða á milli 2016 og 2017 frá fiskiskipaflotanum, það eru kælimiðlar frá kælimiðlum í iðnaði og síðan erum við að horfa á náttúrulega mikla aukningu í úrgangi frá heimilum og fyrirtækjum á undanförnum árum.“ Stjórnvöld vinni nú að kerfisbreytingum vegna loftslagsmála. „Orkuskipti eru umfangsmikil kerfisbreyting. Við erum að byrja núna með vegasamgöngurnar og þar legg ég mjög mikla áherslu á að breyta ferðavenjum og almenningssamgöngur en við munum ekkert hætta að keyra bíla þannig að við þurfum líka að gera andanum kleift að fara í þessi orkuskipti með frekari ívilnunum og stuðningi við hleðslustöðvar og annað slíkt og það eru verkefni sem núna eru að fara í gang hjá okkur og síðan eru það kerfisbreytingar sem líka var komið inn á annað og hefur með framleiðslu sóun og úrgang að gera og þar erum við núna í ráðuneytinu að vinna að áætlun um þetta svokallaða hringrásarhagkerfi sem gengur út á það að nýta betur það sem við búum til, í fyrsta lagi, og síðan sá úrgangur sem verður að hann sé nýttur sem aðföng og hráefni í frekari framleiðslu.“
Loftslagsmál Orkumál Umhverfismál Mest lesið Sagður hafa nauðgað konu fyrir níu árum Innlent Brynjar ákærður fyrir að brjóta á fleiri stúlkum Innlent Ekkert gert til að gera nikótínpúða jafn óaðlaðandi og sígarettur Innlent Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Innlent Segir Vinstri græn ekki styðja frekari breytingar á útlendingalögum Innlent Matvælastofnun kærði tvo búfjáreigendur til lögreglu Innlent Hvers vegna er skiltið í Kúrlandi svo hátt uppi? Innlent Ítalía tekur aftur upp agaviðurlög frá tíma Mussolini Erlent Líklega verði flett ofan af fleirum í rannsókn á brotum Diddy Innlent Einn af 103 ökumönnum reyndist yfir mörkum Innlent Fleiri fréttir Skráir sig í Samfylkinguna eftir töluverða yfirlegu og samtöl Sagður hafa nauðgað konu fyrir níu árum Ekkert gert til að gera nikótínpúða jafn óaðlaðandi og sígarettur Matvælastofnun kærði tvo búfjáreigendur til lögreglu Einn af 103 ökumönnum reyndist yfir mörkum Segir Vinstri græn ekki styðja frekari breytingar á útlendingalögum Brynjar ákærður fyrir að brjóta á fleiri stúlkum Samherjaskipstjórinn segir málinu ekki lokið Líklega verði flett ofan af fleirum í rannsókn á brotum Diddy Hvers vegna er skiltið í Kúrlandi svo hátt uppi? Rannsókn lögreglu haft kælingaráhrif á alla blaðamannastéttina Um 100 þúsund fjár slátrað á Selfossi Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Hamra járnið meðan það er heitt í mansalsmálum Bein útsending: Upplýsingafundur með íbúum Voga vegna jarðhræringa Nemandinn sem stakk Ingunni áfrýjar dómi Ráðþrota móðir, umtöluð rannsókn og skiltaþjófnaður Fagnar niðurstöðunni en lýsir yfir þungum áhyggjum „Þetta má aldrei gerast aftur“ Hissa ef tillaga um stjórnarslit hefði ekki komið fram Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Áfrýjaði engu nema ákvörðun um launin og málið fellt niður Þrjú vilja stýra Minjastofnun Varla komist í kast við lögin fyrr en hann flutti kókaín til landsins Bein útsending: Framtíð menntunar á tímum gervigreindar Bein útsending: Sátt um betra menntakerfi Rannsókn á byrlunar- og símamáli Páls skipstjóra úr sögunni Nýr umboðsmaður og SI svara seðlabankastjóra Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Vilja að takmarkanir á starfsmannaleigur verði skoðaðar Sjá meira