Algengar ástæður þess að frumkvöðlafyrirtæki lifa ekki af fyrstu tvö árin Rakel Sveinsdóttir skrifar 8. maí 2020 11:00 Vísir/Getty Næstu misseri verður mikilvægt að hvetja fólk til að hrinda hugmyndum sínum í framkvæmd, þar á meðal að stofna sín eigin fyrirtæki. Sumir munu sjá tækifæri til að láta gamlan draum rætast á meðan aðrir eru frumkvöðlar í eðli sínu og mæta breyttum heimi með nýjum hugmyndum. Enn aðrir munu horfa til nýsköpunar þar sem stjórnvöld hafa þegar kynnt ýmsar aðgerðir, til dæmis aukið fjármagn í Tækniþróunarsjóð, flýta á ferli umsókna og framlög til endurgreiðslu rannsóknar- og þróunarkostnaða verða hækkuð. En hvað annað en góða hugmynd þurfa frumkvöðlar að huga að áður en lagt er af stað? Hér eru fimm ástæður sem sagðar eru algengar skýringar á því hvers vegna mörg frumkvöðlafyrirtæki lifa ekki af fyrstu tvö árin. 1. Lausafjárvandi Á tímum kórónufaraldurs á þetta reyndar við um flest fyrirtæki, ekki síst þau sem fyrir mestu tekjufallinu hafa orðið. Einkenni frumkvöðla eru hins vegar að einblína svo mikið á næsta samning eða næsta viðskiptavin að langtímaáformin gleymast. Lykilatriði er að vera alltaf á tánum og vinna statt og stöðugt að því að tryggja tekjur fram í tíman. 2. Gera of mikið og of margt sjálfir Frumkvöðlar eiga margir það sameiginlegt að útdeila fáum verkefnum og gera nánast allt sjálfir. Þeim finnst þeir fljótari og jafnvel betri en aðrir og hafa reyndar oft ekki ráð á öðru. Sagan sýnir þó að frumkvöðull sem reynir að gera of mikið og of margt sjálfur endar með að hafa ekki þrautseigju fyrir öll verkefnin sem hann/hún er komin með á sína könnu. Hvort viltu gera fátt vel eða margt illa? 3. Treysta á tengslanetið í viðskipti Frumkvöðlar treysta margir á að tengslanetið sem þeir þekkja muni hlaupa til og koma í viðskipti við nýja fyrirtækið þeirra. Þetta á við um vini, vandamenn eða fólk sem það þekkir hjá öðrum fyrirtækjum. Að treysta á þetta hefur því miður ekki reynst góð leið. Frumkvöðull þarf að huga að sölu- og markaðsmálum eins og öll önnur fyrirtæki og fylgja markvisst eftir einhverri stefnu í þeim efnum. 4. Of lág verðlagning Ein algenga ástæða er að framlegðin er lítil sem engin og reksturinn oftar en ekki rekinn með tapi. Oft stafar þetta einfaldlega af því að frumkvöðlar verðleggja sig of lágt til að reyna að afla viðskiptavina. Fyrir vikið enda þeir með að leggja ómælda vinnu og kostnað í starfsemi sem er ekki að standa undir sér. Verðlagning þarf því alltaf að gera ráð fyrir eðlilegri framlegð. 5. Skortur á sýn Fólk sem fer af stað með sitt eigið fyrirtæki veit vel hvað þeim langar að gera og hvað þau ætla sér að gera. Flestir gleyma þó að vinna að framtíðarsýn, til dæmis sýn um það hvernig fyrirtækið á að líta út eftir 15 ár eða hver „exit“ leiðin þeirra gæti verið. Í raun þýðir þetta að farið er af stað með rekstur eins og í ferðarlag sem endar á blindgötu. Stjórnun Nýsköpun Vinnumarkaður Mest lesið Átta sagt upp hjá Arion banka Viðskipti innlent „Myndi alveg segja að hjartað í mér hafi verið í buxunum“ Atvinnulíf Icelandair hækkað um ríflega fjórðung Viðskipti innlent Hagnaður félags Björns Braga dróst verulega saman Viðskipti innlent Sátt Eimskipa við Samkeppniseftirlitið kom Samskipum ekki við Viðskipti innlent Óvíða sem flugstarfsemi er jafn stór þáttur í efnahagslífi þjóðar Viðskipti innlent Rúv tapað nærri hálfum milljarði á árinu Viðskipti innlent Spá verðbólgu undir fjórum prósentum á næsta ári Viðskipti innlent Ummæli seðlabankastjóra „skringileg“ Viðskipti innlent Icelandair fyrsta samstarfsflugfélag bandarísks risa Viðskipti innlent Fleiri fréttir „Myndi alveg segja að hjartað í mér hafi verið í buxunum“ „Fjárfestar eru bara venjulegt fólk“ Gervigreind og tíska: Hafa nú þegar fengið 100 milljónir í styrki „Við eigum margar rómantískar stundir í vinnunni“ Langaði svakalega mikið í sleik við George Clooney Atvinnumissir: „Ég kunni nú ekki við að spyrja Jón beint“ Nýtt trend: Engir yfirmenn á vinnustaðnum Fótboltastelpan um starfsframann: „Að sækja sér tækifærin sjálfur“ „Fyrir mann sem er skrifblindur og lesblindur er þetta ekkert auðvelt“ „Ég verð auðveldlega meyr en segi engum frá því“ Draumar rætast: „Konur þurfa ekki alltaf að vera á skrilljón“ Draumar rætast: „Lengi skammaðist ég mín ...“ Biskupinn á hlaupum með Bubba Morthens og Sísí með Grýlunum Tvöfalt líf Ara: „Í fyrra túraði ég í sex vikur“ Klara á Kanarí: „Fólk kom með ferðatöskur af saltfiski og seldi“ Eiginkonan kvartar undan fíflagangi á morgnana Að ná til baka tilfinningunni: Það er gaman í vinnunni Á mannamáli: „Ég er bara einhver „nobody,“ við erum ekki með nein gögn“ Góð ráð til að hvetja starfsfólk til dáða fyrir síðustu spretti ársins Að yfirstíga eitthvað rosalega vandræðalegt atvik Litlu fyrirtækin: Upplifa sjálfbærni sem aukavinnu og vesen Google leiðin: Fjögur atvinnuviðtöl yfirdrifið nóg Ný tækifæri: Til dæmis skór úr endurunnu sjávarplasti Að lifa af hræðilega þynnku í vinnunni Sjá meira
Næstu misseri verður mikilvægt að hvetja fólk til að hrinda hugmyndum sínum í framkvæmd, þar á meðal að stofna sín eigin fyrirtæki. Sumir munu sjá tækifæri til að láta gamlan draum rætast á meðan aðrir eru frumkvöðlar í eðli sínu og mæta breyttum heimi með nýjum hugmyndum. Enn aðrir munu horfa til nýsköpunar þar sem stjórnvöld hafa þegar kynnt ýmsar aðgerðir, til dæmis aukið fjármagn í Tækniþróunarsjóð, flýta á ferli umsókna og framlög til endurgreiðslu rannsóknar- og þróunarkostnaða verða hækkuð. En hvað annað en góða hugmynd þurfa frumkvöðlar að huga að áður en lagt er af stað? Hér eru fimm ástæður sem sagðar eru algengar skýringar á því hvers vegna mörg frumkvöðlafyrirtæki lifa ekki af fyrstu tvö árin. 1. Lausafjárvandi Á tímum kórónufaraldurs á þetta reyndar við um flest fyrirtæki, ekki síst þau sem fyrir mestu tekjufallinu hafa orðið. Einkenni frumkvöðla eru hins vegar að einblína svo mikið á næsta samning eða næsta viðskiptavin að langtímaáformin gleymast. Lykilatriði er að vera alltaf á tánum og vinna statt og stöðugt að því að tryggja tekjur fram í tíman. 2. Gera of mikið og of margt sjálfir Frumkvöðlar eiga margir það sameiginlegt að útdeila fáum verkefnum og gera nánast allt sjálfir. Þeim finnst þeir fljótari og jafnvel betri en aðrir og hafa reyndar oft ekki ráð á öðru. Sagan sýnir þó að frumkvöðull sem reynir að gera of mikið og of margt sjálfur endar með að hafa ekki þrautseigju fyrir öll verkefnin sem hann/hún er komin með á sína könnu. Hvort viltu gera fátt vel eða margt illa? 3. Treysta á tengslanetið í viðskipti Frumkvöðlar treysta margir á að tengslanetið sem þeir þekkja muni hlaupa til og koma í viðskipti við nýja fyrirtækið þeirra. Þetta á við um vini, vandamenn eða fólk sem það þekkir hjá öðrum fyrirtækjum. Að treysta á þetta hefur því miður ekki reynst góð leið. Frumkvöðull þarf að huga að sölu- og markaðsmálum eins og öll önnur fyrirtæki og fylgja markvisst eftir einhverri stefnu í þeim efnum. 4. Of lág verðlagning Ein algenga ástæða er að framlegðin er lítil sem engin og reksturinn oftar en ekki rekinn með tapi. Oft stafar þetta einfaldlega af því að frumkvöðlar verðleggja sig of lágt til að reyna að afla viðskiptavina. Fyrir vikið enda þeir með að leggja ómælda vinnu og kostnað í starfsemi sem er ekki að standa undir sér. Verðlagning þarf því alltaf að gera ráð fyrir eðlilegri framlegð. 5. Skortur á sýn Fólk sem fer af stað með sitt eigið fyrirtæki veit vel hvað þeim langar að gera og hvað þau ætla sér að gera. Flestir gleyma þó að vinna að framtíðarsýn, til dæmis sýn um það hvernig fyrirtækið á að líta út eftir 15 ár eða hver „exit“ leiðin þeirra gæti verið. Í raun þýðir þetta að farið er af stað með rekstur eins og í ferðarlag sem endar á blindgötu.
Stjórnun Nýsköpun Vinnumarkaður Mest lesið Átta sagt upp hjá Arion banka Viðskipti innlent „Myndi alveg segja að hjartað í mér hafi verið í buxunum“ Atvinnulíf Icelandair hækkað um ríflega fjórðung Viðskipti innlent Hagnaður félags Björns Braga dróst verulega saman Viðskipti innlent Sátt Eimskipa við Samkeppniseftirlitið kom Samskipum ekki við Viðskipti innlent Óvíða sem flugstarfsemi er jafn stór þáttur í efnahagslífi þjóðar Viðskipti innlent Rúv tapað nærri hálfum milljarði á árinu Viðskipti innlent Spá verðbólgu undir fjórum prósentum á næsta ári Viðskipti innlent Ummæli seðlabankastjóra „skringileg“ Viðskipti innlent Icelandair fyrsta samstarfsflugfélag bandarísks risa Viðskipti innlent Fleiri fréttir „Myndi alveg segja að hjartað í mér hafi verið í buxunum“ „Fjárfestar eru bara venjulegt fólk“ Gervigreind og tíska: Hafa nú þegar fengið 100 milljónir í styrki „Við eigum margar rómantískar stundir í vinnunni“ Langaði svakalega mikið í sleik við George Clooney Atvinnumissir: „Ég kunni nú ekki við að spyrja Jón beint“ Nýtt trend: Engir yfirmenn á vinnustaðnum Fótboltastelpan um starfsframann: „Að sækja sér tækifærin sjálfur“ „Fyrir mann sem er skrifblindur og lesblindur er þetta ekkert auðvelt“ „Ég verð auðveldlega meyr en segi engum frá því“ Draumar rætast: „Konur þurfa ekki alltaf að vera á skrilljón“ Draumar rætast: „Lengi skammaðist ég mín ...“ Biskupinn á hlaupum með Bubba Morthens og Sísí með Grýlunum Tvöfalt líf Ara: „Í fyrra túraði ég í sex vikur“ Klara á Kanarí: „Fólk kom með ferðatöskur af saltfiski og seldi“ Eiginkonan kvartar undan fíflagangi á morgnana Að ná til baka tilfinningunni: Það er gaman í vinnunni Á mannamáli: „Ég er bara einhver „nobody,“ við erum ekki með nein gögn“ Góð ráð til að hvetja starfsfólk til dáða fyrir síðustu spretti ársins Að yfirstíga eitthvað rosalega vandræðalegt atvik Litlu fyrirtækin: Upplifa sjálfbærni sem aukavinnu og vesen Google leiðin: Fjögur atvinnuviðtöl yfirdrifið nóg Ný tækifæri: Til dæmis skór úr endurunnu sjávarplasti Að lifa af hræðilega þynnku í vinnunni Sjá meira