Vill þjóðin gefa auðlindina? Ragnhildur Sverrisdóttir skrifar 12. nóvember 2020 15:02 Landsvirkjun hefur verið falið að nýta orkuauðlindirnar og tryggja að sú nýting skili arði. Þann arð er hægt að nota í þágu eigenda Landsvirkjunar, íslensku þjóðarinnar, til að standa straum af heilbrigðiskerfinu, skólunum okkar eða félagslega kerfinu, svo dæmi séu nefnd. Að nýta þann arð til að niðurgreiða framkvæmdir eða störf innan stóriðjunnar er hins vegar fásinna, sem ætti ekki að hvarfla að nokkrum manni. En það er ekki nóg með að slíkt hafi hvarflað að Vilhjálmi Birgissyni, formanni Verkalýðsfélags Akraness. Hugmyndin hefur tekið sér svo rækilega bólfestu í honum að hann tjáir sig ítrekað um nauðsyn þess að niðurgreiða starfsemi Norðuráls á Grundartanga, álvers í eigu bandaríska risans Century Aluminum Company. Í nýjustu grein sinni á Vísi.is í gær spyr Vilhjálmur hvort yfirvöld vilji ekki 14 milljarða fjárfestingu í formi atvinnuuppbyggingar, sem Norðurál hafi boðað í september sl. Vilhjálmur vísar til þess að „það eina“ sem Norðurál þurfi sé raforka á viðráðanlegu verði. Hvert starf á 100 milljónir Í þessari upptalningu allri lætur Vilhjálmur hjá líða að nefna athugasemdir Landsvirkjunar vegna þessa, sem eru löngu komnar fram. Hugmyndir Norðuráls um raforkuverð eru einfaldlega langt undir kostnaðarverði, bæði hérlendis og erlendis. Slíkir samningar við Norðurál myndu leiða til þess að Landsvirkjun yrði mögulega af um 3-4 milljörðum króna árlega. Það blasir við að 14 milljarða fjárfesting Norðuráls yrði fljót að borga sig, en á kostnað eigenda auðlindarinnar. Þessi 40 varanlegu störf, sem verkalýðsforinginn hefur eðlilega áhuga á að sjá verða til í sínu umdæmi, myndu þá kosta íslensku þjóðina allt að 100 milljónum kr. á ári, hvert og eitt þeirra! Ætli ekki sé hægt að ráðast í hagkvæmari atvinnuuppbyggingu á kostnað þjóðarinnar? Þessu til viðbótar er svo rétt að minna á, að í nafni jafnræðis sem tryggt er með samkeppnislögum yrði Landsvirkjun að gefa öllum viðskiptavinum sínum sömu höfðinglegu gjöfina. Ætli þjóðin hefði mikinn hag af auðlindinni sinni eftir það? Rétt er að minna á, að Landsvirkjun sér Norðuráli aðeins fyrir um 35% af orkuþörf álversins, sem hefur samið við aðra framleiðendur um 65% orkunnar. Aldrei spyr þó Vilhjálmur þá framleiðendur hvort þeir séu tilbúnir að niðurgreiða uppbyggingu Norðuráls. Slíka firru nefnir hann ekki, en finnst sjálfsagt að milljarðar séu teknir frá heilbrigðiskerfi/menntakerfi/velferðarkerfi með því að fórna arði þjóðarinnar af orkuauðlindinni. Honum verður hins vegar ekki að ósk sinni. Landsvirkjun mun aldrei víkja frá því hlutverki sínu að standa vörð um auðlindina og hámarka afrakstur hennar. Loks er nauðsynlegt að mótmæla fullyrðingum Vilhjálms um að mikil orka streymi ónýtt til sjávar vegna ímyndaðrar óbilgirni Landsvirkjunar. Svo fróður maður um orkumarkaðinn ætti að vita, að samningar Landsvirkjunar við stærstu viðskiptavini gera ráð fyrir að þeir geti leyst til sín mismikla orku, eftir aðstæðum. Sú staða getur t.d. komið upp að stóriðjuver nýti ekki samning að fullu, þ.e. leysi e.t.v. til sín 85% af umsömdu magni, en ekki 100%. Það þýðir ekki að þau 15%, sem út af standa, séu laus til ráðstöfunar í hvert það verkefni annað, sem fólki dettur í hug. Þau 15% eiga að vera til reiðu, kjósi fyrirtækið að nýta sér alla orkuna. Erfiðleikar ekki vegna raforkuverðs Til allrar hamingju hefur hin ríflega hálfrar aldar gamla Landsvirkjun getað greitt niður skuldir, þótt enn séu þær verulegar. Á síðari árum hefur eigandinn, íslenska þjóðin, fengið arð af starfseminni, þótt hann sé enn ekki mikill þegar litið er til stærðar fyrirtækisins. Það blasir við, að margir viðskiptavina fyrirtækisins berjast í bökkum vegna fordæmalausra aðstæðna á mörkuðum í miðjum heimsfaraldri. Sá faraldur er ástæða erfiðleikanna, ekki raforkuverðið. Landsvirkjun hefur leitast við að styðja þessa viðskiptavini sína eins og framast er unnt og mun gera slíkt áfram. Landsvirkjun mun hins vegar ekki gefa auðlindir þjóðarinnar. Eitt er víst: Við hjá Landsvirkjun erum ávallt reiðubúin til viðræðna við viðskiptavini okkar, hvort sem þeir glíma við tímabundna erfiðleika eða huga að uppbyggingu. Við höfum mikla trú á samræðum og samstarfi og skoðum allar hugmyndir með opnum huga. Nema þegar hugmyndirnar lúta að því að við niðurgreiðum hvert starf hjá einkafyrirtæki á markaði um 100 milljónir króna á ári. Slíkar hugmyndir verða aldrei góðar, sama hversu margar greinar eru skrifaðar. Höfundur er upplýsingafulltrúi Landsvirkjunar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Orkumál Landsvirkjun Akranes Hvalfjarðarsveit Mest lesið Hættustig Gauti Kristmannsson Skoðun Hún var kölluð drusla Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Tölum endilega íslensku, takk Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Yfirlýsing Hagsmunasamtaka brotaþola og Öfga Tanja M. Ísfjörð Magnúsdóttir,Ólöf Tara Harðardóttir,Hulda Hrund Guðrúnar Sigmundsdóttir,Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Les(mis)skilningur Miðflokksmanna Helgi Brynjarsson Skoðun Þegar kennarinn verður dómari Pawel Bartoszek Skoðun Kennarinn sem breytti lífi þínu Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Hvað finnst þér? Bryndís Víglundsdóttir Skoðun Til fyrirmyndar? Sverrir Björnsson Skoðun Tímabært að stokka spilin og gefa upp á nýtt Maarten Haijer Skoðun Skoðun Skoðun Hættustig Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Minnkandi ábati stýrivaxta á verðbólgu Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Hún var kölluð drusla Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Til fyrirmyndar? Sverrir Björnsson skrifar Skoðun Tölum endilega íslensku, takk Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Les(mis)skilningur Miðflokksmanna Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Kennarinn sem breytti lífi þínu Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Tímabært að stokka spilin og gefa upp á nýtt Maarten Haijer skrifar Skoðun Cut The Crap! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvað finnst þér? Bryndís Víglundsdóttir skrifar Skoðun Víðátta og margbreytni hins sjötta skilningarvits Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þegar kennarinn verður dómari Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Tíminn vinnur ekki með þeim Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Frestun á afgreiðslu Samgönguáætlunar er fagnaðarefni Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Tvíeggja tækni: Hvernig má nýta stafræna tækni í kennslu? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Blekking goðsagna Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Í sambandi við Suðurnesin Steinunn Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Fyrirhyggja er besta vörnin - vegna CrowdStrike atviksins 19. júlí 2024 Arnar Freyr Guðmundsson skrifar Skoðun 466 milljarðir í vasa norskra eldisrisa Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Opið bréf til ráðherra Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Flestir barðir til bana með steini eða skotnir í tætlur með haglabyssu Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Eflum Mjódd sem miðstöð almenningssamgangna fyrir landið allt Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Utanbæjarmaður eða útlendingur… stjórnaðu þér Arnrún María Magnúsdóttir skrifar Skoðun Velur þú að loka barnið þitt inni í herbergi með barnaníðingi? Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Samgöngur - Ekki eftir neinu að bíða Hafsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Á undan áætlun í ríkisfjármálum Bjarni Benediktsson skrifar Skoðun Framtíðin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Verndum Yazan og Barnasáttmálann Askur Hrafn Hannesson,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem ætti að hlusta meira Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Samgöngur - Ekki eftir neinu að bíða Hafsteinn Gunnarsson skrifar Sjá meira
Landsvirkjun hefur verið falið að nýta orkuauðlindirnar og tryggja að sú nýting skili arði. Þann arð er hægt að nota í þágu eigenda Landsvirkjunar, íslensku þjóðarinnar, til að standa straum af heilbrigðiskerfinu, skólunum okkar eða félagslega kerfinu, svo dæmi séu nefnd. Að nýta þann arð til að niðurgreiða framkvæmdir eða störf innan stóriðjunnar er hins vegar fásinna, sem ætti ekki að hvarfla að nokkrum manni. En það er ekki nóg með að slíkt hafi hvarflað að Vilhjálmi Birgissyni, formanni Verkalýðsfélags Akraness. Hugmyndin hefur tekið sér svo rækilega bólfestu í honum að hann tjáir sig ítrekað um nauðsyn þess að niðurgreiða starfsemi Norðuráls á Grundartanga, álvers í eigu bandaríska risans Century Aluminum Company. Í nýjustu grein sinni á Vísi.is í gær spyr Vilhjálmur hvort yfirvöld vilji ekki 14 milljarða fjárfestingu í formi atvinnuuppbyggingar, sem Norðurál hafi boðað í september sl. Vilhjálmur vísar til þess að „það eina“ sem Norðurál þurfi sé raforka á viðráðanlegu verði. Hvert starf á 100 milljónir Í þessari upptalningu allri lætur Vilhjálmur hjá líða að nefna athugasemdir Landsvirkjunar vegna þessa, sem eru löngu komnar fram. Hugmyndir Norðuráls um raforkuverð eru einfaldlega langt undir kostnaðarverði, bæði hérlendis og erlendis. Slíkir samningar við Norðurál myndu leiða til þess að Landsvirkjun yrði mögulega af um 3-4 milljörðum króna árlega. Það blasir við að 14 milljarða fjárfesting Norðuráls yrði fljót að borga sig, en á kostnað eigenda auðlindarinnar. Þessi 40 varanlegu störf, sem verkalýðsforinginn hefur eðlilega áhuga á að sjá verða til í sínu umdæmi, myndu þá kosta íslensku þjóðina allt að 100 milljónum kr. á ári, hvert og eitt þeirra! Ætli ekki sé hægt að ráðast í hagkvæmari atvinnuuppbyggingu á kostnað þjóðarinnar? Þessu til viðbótar er svo rétt að minna á, að í nafni jafnræðis sem tryggt er með samkeppnislögum yrði Landsvirkjun að gefa öllum viðskiptavinum sínum sömu höfðinglegu gjöfina. Ætli þjóðin hefði mikinn hag af auðlindinni sinni eftir það? Rétt er að minna á, að Landsvirkjun sér Norðuráli aðeins fyrir um 35% af orkuþörf álversins, sem hefur samið við aðra framleiðendur um 65% orkunnar. Aldrei spyr þó Vilhjálmur þá framleiðendur hvort þeir séu tilbúnir að niðurgreiða uppbyggingu Norðuráls. Slíka firru nefnir hann ekki, en finnst sjálfsagt að milljarðar séu teknir frá heilbrigðiskerfi/menntakerfi/velferðarkerfi með því að fórna arði þjóðarinnar af orkuauðlindinni. Honum verður hins vegar ekki að ósk sinni. Landsvirkjun mun aldrei víkja frá því hlutverki sínu að standa vörð um auðlindina og hámarka afrakstur hennar. Loks er nauðsynlegt að mótmæla fullyrðingum Vilhjálms um að mikil orka streymi ónýtt til sjávar vegna ímyndaðrar óbilgirni Landsvirkjunar. Svo fróður maður um orkumarkaðinn ætti að vita, að samningar Landsvirkjunar við stærstu viðskiptavini gera ráð fyrir að þeir geti leyst til sín mismikla orku, eftir aðstæðum. Sú staða getur t.d. komið upp að stóriðjuver nýti ekki samning að fullu, þ.e. leysi e.t.v. til sín 85% af umsömdu magni, en ekki 100%. Það þýðir ekki að þau 15%, sem út af standa, séu laus til ráðstöfunar í hvert það verkefni annað, sem fólki dettur í hug. Þau 15% eiga að vera til reiðu, kjósi fyrirtækið að nýta sér alla orkuna. Erfiðleikar ekki vegna raforkuverðs Til allrar hamingju hefur hin ríflega hálfrar aldar gamla Landsvirkjun getað greitt niður skuldir, þótt enn séu þær verulegar. Á síðari árum hefur eigandinn, íslenska þjóðin, fengið arð af starfseminni, þótt hann sé enn ekki mikill þegar litið er til stærðar fyrirtækisins. Það blasir við, að margir viðskiptavina fyrirtækisins berjast í bökkum vegna fordæmalausra aðstæðna á mörkuðum í miðjum heimsfaraldri. Sá faraldur er ástæða erfiðleikanna, ekki raforkuverðið. Landsvirkjun hefur leitast við að styðja þessa viðskiptavini sína eins og framast er unnt og mun gera slíkt áfram. Landsvirkjun mun hins vegar ekki gefa auðlindir þjóðarinnar. Eitt er víst: Við hjá Landsvirkjun erum ávallt reiðubúin til viðræðna við viðskiptavini okkar, hvort sem þeir glíma við tímabundna erfiðleika eða huga að uppbyggingu. Við höfum mikla trú á samræðum og samstarfi og skoðum allar hugmyndir með opnum huga. Nema þegar hugmyndirnar lúta að því að við niðurgreiðum hvert starf hjá einkafyrirtæki á markaði um 100 milljónir króna á ári. Slíkar hugmyndir verða aldrei góðar, sama hversu margar greinar eru skrifaðar. Höfundur er upplýsingafulltrúi Landsvirkjunar.
Yfirlýsing Hagsmunasamtaka brotaþola og Öfga Tanja M. Ísfjörð Magnúsdóttir,Ólöf Tara Harðardóttir,Hulda Hrund Guðrúnar Sigmundsdóttir,Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Tvíeggja tækni: Hvernig má nýta stafræna tækni í kennslu? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar
Skoðun Fyrirhyggja er besta vörnin - vegna CrowdStrike atviksins 19. júlí 2024 Arnar Freyr Guðmundsson skrifar
Skoðun Flestir barðir til bana með steini eða skotnir í tætlur með haglabyssu Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Eflum Mjódd sem miðstöð almenningssamgangna fyrir landið allt Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Velur þú að loka barnið þitt inni í herbergi með barnaníðingi? Álfhildur Leifsdóttir skrifar
Skoðun Verndum Yazan og Barnasáttmálann Askur Hrafn Hannesson,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir skrifar
Yfirlýsing Hagsmunasamtaka brotaþola og Öfga Tanja M. Ísfjörð Magnúsdóttir,Ólöf Tara Harðardóttir,Hulda Hrund Guðrúnar Sigmundsdóttir,Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun