Innlent

„Við verðum að fara í slökkvi­starf núna“

Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar
Gullfoss er einn vinsælasti ferðamannastaður landsins.
Gullfoss er einn vinsælasti ferðamannastaður landsins. Vísir/Vilhelm

Hagfræðingarnir Ásgeir Brynjar Torfason og Kristrún Frostadóttir voru meðal gesta Kristjáns Kristjánssonar í Sprengisandi í morgun. Þar var efnahagsástandið rætt umbúðalaust. Hagfræðingarnir tveir voru sammála um að ríkið þurfi að gera meira fyrir fyrirtækin í landinu. Nú sé tíminn til að hefja slökkvistarf, bregðast við og setja mikið fjármagn í að reyna að bjarga þeim fyrirtækjum sem verði bjargað. Á einhverjum tímapunkti þurfi að sjálfsögðu að hætta björgun en það sé ekki strax.

„Við verðum að hugsa eftir ár, eftir tvö, eftir þrjú, eftir fjögur ár: Hvar á viðspyrnan að vera í kerfinu? Ef þú tekur fjármagn út úr bönkunum núna þá er minna aflögu til að lána í öflug fjárfestingaverkefni síðar. Það sem ríkið þarf að byrja á að gera er að hætta allri umræðu um hver framtíð Íslands verður, um alla hina geirana sem geta tekið við, um hvernig ferðaþjónustan mun þróast. Við verðum að fara í slökkvistarf núna, það þarf að gefa okkur séns til að hugsa átta, tíu, tólf, fjórtán vikur fram í tímann. Það þarf auðvitað beina styrki til fyrirtækja í landinu, þetta þurfa að vera almennar aðgerðir,“ sagði Kristrún.

„Það að ráðast í beina fjárinnspýtingu inn í kerfið, það eru ekki tapaðir peningar. Við erum að fara að horfa á halla hérna í mörg ár og aðgerðir sem ríkið ræðst í núna munu ákvarða hversu mikill halli verður á næsta ári og þarnæsta ári,“ sagði Kristrún. „Það er enginn að tala um að við förum af stað í einhvern fáránlegan hallarekstur til lengri tíma þar sem er verið að fjármagna öll gæluverkefni.“

Hún segir ríkisstjórnina þurfa að spyrja sig að því hvort vilji sé fyrir hendi til að gera eitthvað og hvort það sé efnahagslega arðbært.

„Er efnahagslega arðbært að kaupa okkur smá tíma núna í nokkrar vikur til þess að við sjáum ekki fjöldagjaldþrot hjá fyrirtækjum sem eiga séns undir venjulegum kringumstæðum vegna þess að við erum með eigin mynt, við erum með eigin seðlabanka, við erum með eigin fjármálastjórn, við erum með rúma skuldastöðu. Við skuldum ferðaþjónustunni það að gefa þeim smá „breik“ akkúrat núna.“

Hún segir að nú sé mikilvægt að kaupa tíma til þess að hægt verði að taka langtímaákvarðanir og ekki gera það í flýti.

Ásgeir Brynjar fullyrti það að kreppan sé verri nú en 2008. Hún sé allt öðruvísi og gerist mun hraðar en Hrunið gerði. Til dæmis væri bandaríski seðlabankinn hafi pumpað jafn miklum fjárhæðum út daglega í lok mars eins og hann gerði mánaðarlega í Hruninu 2008.

„Það er hægt að gera skaðann verri með því að vera of sein að bregðast við, með því að bregðast við á rangan hátt,“ sagði Ásgeir.

Þá sagði Kristrún málið snúast um langtímajafnvægi: „Það er ekki góð stefna að reka ríkissjóð til lengri tíma á halla. Það á heilt yfir að vera jafnvægi í útgjöldum og tekjum ríkissjóðs. Ef það er of mikill afgangur þýðir það að ríkið er að skattleggja allt of mikið og ekki að eyða nóg. Ef það er of mikill halli er það öfugt.“

„Ríkið gegnir mjög mikilvægu hlutverki í efnahagslífinu á tímum sem þessum,“ sagði hún og sagðist hafa orðið vör við umræðu um að ríkið skapi ekki verðmæti, verðmætin töpuðust í einkageiranum og ekkert væri við því að gera, og vonaðist hún til að þessi umræða færi aðeins fram í litlum hópi. „Út frá faglegu mati er þetta bara vitleysa. Þetta er augljóslega ekki rétt. Er ekkert verðmæti af ríkinu? Það er heilmikið verðmæti sem felst í því að þú ert með stofnun sem getur dregið úr áfalli og breitt því yfir langan tíma sem einkastofnanir eru ekki að taka að sér.“


Tengdar fréttir

Skoða hvort fallist verði á kröfu SHÍ um að fella niður skrá­setningar­gjöld

Samhæfingarhópur sem mennta- og menningarmálaráðherra hefur sett á laggirnar skoðar nú hvort farið verði á kröfu Stúdentaráðs Háskóla Íslands um að fellda niður skólagjöld næsta skólaárs vegna slæmrar fjárhagsstöðu stúdenta vegna kórónuveirufaraldursins. Einnig kemur til skoðunar að nemendur fái frest til að greiða gjöldin.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×