Forsætisráðherra segir erfitt að finna aðferð til að hækka laun kjörinni fulltrúa. Þótt launahækkun sem var frestað í fyrra hafi tekið gildi hinn fyrsta janúar hafi hækkun sem koma átti til framkvæmda í júlí næst komandi verið frestað.
Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra var spurð út í launahækkun þingmanna og ráðherra í Bítínu á Bylgjunni í morgun. Launahækkunin átti að taka gildi í júní í fyrra en var frestað til síðustu áramóta vegna nýgerðra kjarasamninga. Launaskrifstofa Alþingis gleymdi hins vegar hækkuninni og kom hún því ekki til framkvæmda fyrr en um síðustu mánaðamót og var þá afturvirk frá 1. janúar.
„Það er mjög erfitt að finna leið til að ákvarða laun kjkörinna fulltrúa og æðstu embættismanna. Árið 2016 felldi kjararáð frægan úrskurð um fjörtíu prósenta hækkun launa þingmanna. Þið munið nú eftir því. Það var auðvitað gríðarlega umdeildur úrskurður. Og þessi launahækkun sem núna um ræðir sem tók gildi 1. janúar er fyrsta launahækkunin í kjölfar þess úrskurðar. En það var algerlega nauðsynlegt að mínu viti þegar þessi ríkisstjórn tók við að við myndum endurskoða þetta fyrirkomulag. Og við lögðum niður kjararáð,” sagði Katrín.
Þaðan í frá skyldu laun allra æðstu embættismanna ráðast einu sinni á ári til hækkunar eða lækknunar út frá launaþróun á opinberum vinnumarkaði.
„Það var gert til að við yrðum aldrei leiðandi í launaþróun. Að við myndum einfaldlega fylgja opinbera markaðnum sem fylgir almanna vinnumarkaðnum. Þetta er það sem önnur Norðurlönd hafa gert,” sagði forsætisráðherra.
Það sé ekki gott að þessar ákvarðanir séu teknar á pólitískum vettvangi. Vegna stöðunnar nú hafi þó verið ákveðið að fresta launahækkun þingmanna og ráðherra sem átti að koma til framkvæmda hinn 1. júlí næst komandi og það geti vel verið að frekari ákvarðanir verði teknar.
„Hins vegar þarf það að vera svo ef staða ríkisfjármála kallar á; þá hef ég sagt að við þurfum að taka til skoðunar ekki bara laun þingmanna, heldur laun allra toppanna hjá ríkinu,” sagði Katrín.
Verkfall Eflingar í nokkrum sveitarfélögum utan Reykjavíkur hófst á hádegi þar sem einnig er krafist launahækkana. Katrín sagðist skilja vel að nemendur og foreldrar í þeim sveitarfélögum séu ósátt við stöðuna eftir takmarkað skólahald að undanförnu.
„En það breytir því ekki að verkfallsrétturinn er mjög mikilvægur í okkar samfélagi. Fólk hefur rétt á að berjast fyrir sínum kjörum,” sagði forsætisráðherra. Hún hvatti jafnframt viðsemjendur til að setjast niður og ná samningum. Þetta væri gríðarlegt álag fyrir börnin.
