Raunveruleg hætta á því að heilbrigðiskerfið missi afar verðmæta starfskrafta Hólmfríður Gísladóttir skrifar 18. febrúar 2021 09:19 Hætt er við að íslenskt heilbrigðiskerfi verði af starfskröftum kandídata að óbreyttu. Að óbreyttu er hætt við því að íslenskir læknanemar sjái sér ekki hag í því að taka kandídatsárið sitt heima á Íslandi. Það yrði til þess að heilbrigðiskerfið yrði af dýrmætum og nauðsynlegum starfskröftum. Þetta segir Ragnheiður Vernharðsdóttir, sérnámslæknir í augnlækningum í Noregi. Ragnheiður tilheyrir hóp íslenskra sérnámslækna í Noregi og Svíþjóð sem sér fram á að þurfa að endurtaka kandídatsnámið sitt vegna reglubreytinga. Í þeim felst að svokallað kandídatsár mun marka upphaf sérnáms í læknisfræðum en áður var það lokahnykkurinn á grunnáminu. „Ef ekkert verður gert þá þarf ég á einhverjum tímapunkti að taka átján mánuði sem kandídat hér í Noregi til að fá sérfræðingsréttindin,“ segir Ragnheiður, sem þegar hefur klárað starfsnámið hér heima. „Það minnkar starfsaldur minn sem augnlæknir; ég byrja ekki að vinna sem sérfræðingur fyrr en einu og hálfu ári seinna og á þessu eina og hálfa ári er þetta líka mikið tekjutap. Í staðinn fyrir að fá sérfræðingslaun fæ ég kandídatslaun og það er minna en ég hef núna sem sérfræðilæknir,“ segir hún. Neita nú að meta íslenska starsfnámið til jafns við það norska Ragnheiður bendir á að íslensk heilbrigðisyfirvöld hafi löngum stólað á að læknanemar sæktu sérnám erlendis á eigin kostnað og kæmu síðan aftur til að manna heilbrigðiskerfið. Aðeins þrjár sérgreinar væru kenndar hérlendis; bráðalækningar, geðlækningar og heimilislækningar. Hingað til hafi fyrirkomulag námsins verið svipað hér og á hinum Norðurlöndunum, það er sex ára grunnám auk kandídatsárs (starfsnáms) og sérnám í kjölfarið. Þrátt fyrir að kandídatsárið hefði verið tólf mánuðir á Íslandi og átján mánuðir í Noregi, hefði það verið metið að jöfnu. Nú er hins vegar annað uppi á teningnum, segir Ragnheiður, en árið 2019 tóku nýjar reglur gildi í Noregi þar sem starfsnámið var fært undir sérnámið. Í kjölfar breytinganna neita norsk heilbrigðisyfirvöld að meta starfsnámið á Íslandi til jafns við starfsnámið úti. Samskonar breyting verður á fyrirkomulaginu í Svíþjóð nú í sumar. Ragnheiður segist fyrst hafa heyrt af fyrirhuguðum breytingum árið 2018, þegar hún hafði hafið kandídatsnámið sitt hér heima. Þar sem hún var með norskum manni og hugðist taka sérnámið í Noregi ákvað hún að kynna sér málið en fékk að lokum þær upplýsingar að breytingarnar myndu ekki hafa áhrif á íslenska læknanema. Eftir að hún hóf sérnámið úti í janúar 2020 fór hins vegar að kvisast út að reglur hefðu tekið gildi sem gætu búið til vesen fyrir hópinn. „Þá fór ég að reyna að finna út úr þessu en það var svo sem lítið um svör hér í Noregi líka,“ segir Ragnheiður. „En nú erum við búin að komast að því í sameiningu að þegar við erum búin að sækja um sérfræðingaleyfið þá munum við fá neitun,“ segir hún. Fátt um svör Ragnheiður greindi frá stöðu mála á Instagram í fyrradag og segist hafa fengið mikil viðbrögð frá öðrum læknanemum. Menn séu að ráða ráðum sínum en hún hefur eftir einum í hópnum að norsk stjórnvöld hyggist ekki koma til móts við þennan hóp sem lendir í klemmu. Þó hefur hún það eftir Félagi almennra lækna að einhverjar viðræður séu í gangi. „Það var víst búið að vara við þessu,“ segir Ragnheiður. Ekkert hafi hins vegar verið gert og þá sé fátt um svör nú. Hún segir hættu á því að óbreyttu að íslenskir læknanemar, sem venjulega flakka á milli deilda á heilsugæslum og sjúkrahúsum í starfsnáminu, sjái sér ekki hag í því lengur. „Ef fólk er ákveðið í því að það vill sérhæfa sig erlendis þá skil ég ekki að fólk nenni að eyða heilu kandídatsári á Íslandi og þá fer það bara beint út. Eins og staðan er núna,“ segir hún. „Okkur finnst svolítið eins og það sé verið að gera manni erfitt fyrir... við erum bara að reyna að halda áfram að mennta okkur.“ Heilbrigðismál Skóla - og menntamál Íslendingar erlendis Noregur Mest lesið Kolólöglegt og hættulegt brúnkulyf í tísku á samfélagsmiðlum Innlent Segir Biden „algjörlega vanhæfan“ Erlent Stórir viðburðir í hættu þegar miðbærinn stækkar Innlent „Ég veit að ég er ekki ungur maður“ Erlent Ferðamenn lentu í vandræðum á bíl keyrðum 250 þúsund kílómetra Innlent „Óframkvæmanlegt“ að flýta útfösun bensín- og dísilbíla Bílar Hélt fyrst að innbrotsþjófurinn væri sölumaður Innlent Dráttarbáturinn Hrafn Jökulsson standsettur Innlent Verðlagning landsbyggðarstrætó „glórulaus“ Innlent Banaslys á byggingarsvæði á Akranesi Innlent Fleiri fréttir Kolólöglegt og hættulegt brúnkulyf í tísku á samfélagsmiðlum Verðlagning landsbyggðarstrætó „glórulaus“ Landsvirkjun með hundraðasta frisbígolfvöll landsins Stórir viðburðir í hættu þegar miðbærinn stækkar „Maður þurfti að vakta að hann myndi ekki kveikja í okkur“ Reykspúandi flugsveit veltir sér yfir Akureyri Hélt fyrst að innbrotsþjófurinn væri sölumaður „Hótanir eru að færast nær fjölskyldum og heimilum“ Birta viðkvæmar upplýsingar um lögreglumenn á netinu „Stökk upp í rúm og sparkaði ítrekað í höfuðið á honum“ Fá svæði á líkama þar sem voru engir áverkar Flug frá Keflavík til Köben taki styttri tíma en meðaltími nauðgunar Þriggja ára dómi fyrir að nauðga eiginkonu snúið við Vestfirðingar segja ítrekuð svik í vegamálum óboðleg Dráttarbáturinn Hrafn Jökulsson standsettur Gamla fólkið þarf að greiða fyrir sundferðina Ferðamenn lentu í vandræðum á bíl keyrðum 250 þúsund kílómetra Þórkatla tekið við 400 eignum Banaslys á byggingarsvæði á Akranesi Geðlæknar ósammála um ástand Dagbjartar Nýtt eldgos líklegt Um 220 einstaklingar verið flaggaðir vegna ógnandi hegðunar á spítalanum Ísklumpur féll á ferðamann Kappræður í Bandaríkjunum og stýrivextir lækka ekki strax „Þetta er ekkert ódýrt, við tökum alveg undir það“ Agnes segist niðurlægð og vill leita til dómsstóla Mesta hviðan meira en fimmtíu metrar á sekúndu Sofnaði eftir fjórtán mínútna akstur og olli banaslysi Unnur Anna nýr forseti Heilbrigðisvísindasviðs Heimta aukafund og „myndarlega“ vaxtalækkun Sjá meira
Þetta segir Ragnheiður Vernharðsdóttir, sérnámslæknir í augnlækningum í Noregi. Ragnheiður tilheyrir hóp íslenskra sérnámslækna í Noregi og Svíþjóð sem sér fram á að þurfa að endurtaka kandídatsnámið sitt vegna reglubreytinga. Í þeim felst að svokallað kandídatsár mun marka upphaf sérnáms í læknisfræðum en áður var það lokahnykkurinn á grunnáminu. „Ef ekkert verður gert þá þarf ég á einhverjum tímapunkti að taka átján mánuði sem kandídat hér í Noregi til að fá sérfræðingsréttindin,“ segir Ragnheiður, sem þegar hefur klárað starfsnámið hér heima. „Það minnkar starfsaldur minn sem augnlæknir; ég byrja ekki að vinna sem sérfræðingur fyrr en einu og hálfu ári seinna og á þessu eina og hálfa ári er þetta líka mikið tekjutap. Í staðinn fyrir að fá sérfræðingslaun fæ ég kandídatslaun og það er minna en ég hef núna sem sérfræðilæknir,“ segir hún. Neita nú að meta íslenska starsfnámið til jafns við það norska Ragnheiður bendir á að íslensk heilbrigðisyfirvöld hafi löngum stólað á að læknanemar sæktu sérnám erlendis á eigin kostnað og kæmu síðan aftur til að manna heilbrigðiskerfið. Aðeins þrjár sérgreinar væru kenndar hérlendis; bráðalækningar, geðlækningar og heimilislækningar. Hingað til hafi fyrirkomulag námsins verið svipað hér og á hinum Norðurlöndunum, það er sex ára grunnám auk kandídatsárs (starfsnáms) og sérnám í kjölfarið. Þrátt fyrir að kandídatsárið hefði verið tólf mánuðir á Íslandi og átján mánuðir í Noregi, hefði það verið metið að jöfnu. Nú er hins vegar annað uppi á teningnum, segir Ragnheiður, en árið 2019 tóku nýjar reglur gildi í Noregi þar sem starfsnámið var fært undir sérnámið. Í kjölfar breytinganna neita norsk heilbrigðisyfirvöld að meta starfsnámið á Íslandi til jafns við starfsnámið úti. Samskonar breyting verður á fyrirkomulaginu í Svíþjóð nú í sumar. Ragnheiður segist fyrst hafa heyrt af fyrirhuguðum breytingum árið 2018, þegar hún hafði hafið kandídatsnámið sitt hér heima. Þar sem hún var með norskum manni og hugðist taka sérnámið í Noregi ákvað hún að kynna sér málið en fékk að lokum þær upplýsingar að breytingarnar myndu ekki hafa áhrif á íslenska læknanema. Eftir að hún hóf sérnámið úti í janúar 2020 fór hins vegar að kvisast út að reglur hefðu tekið gildi sem gætu búið til vesen fyrir hópinn. „Þá fór ég að reyna að finna út úr þessu en það var svo sem lítið um svör hér í Noregi líka,“ segir Ragnheiður. „En nú erum við búin að komast að því í sameiningu að þegar við erum búin að sækja um sérfræðingaleyfið þá munum við fá neitun,“ segir hún. Fátt um svör Ragnheiður greindi frá stöðu mála á Instagram í fyrradag og segist hafa fengið mikil viðbrögð frá öðrum læknanemum. Menn séu að ráða ráðum sínum en hún hefur eftir einum í hópnum að norsk stjórnvöld hyggist ekki koma til móts við þennan hóp sem lendir í klemmu. Þó hefur hún það eftir Félagi almennra lækna að einhverjar viðræður séu í gangi. „Það var víst búið að vara við þessu,“ segir Ragnheiður. Ekkert hafi hins vegar verið gert og þá sé fátt um svör nú. Hún segir hættu á því að óbreyttu að íslenskir læknanemar, sem venjulega flakka á milli deilda á heilsugæslum og sjúkrahúsum í starfsnáminu, sjái sér ekki hag í því lengur. „Ef fólk er ákveðið í því að það vill sérhæfa sig erlendis þá skil ég ekki að fólk nenni að eyða heilu kandídatsári á Íslandi og þá fer það bara beint út. Eins og staðan er núna,“ segir hún. „Okkur finnst svolítið eins og það sé verið að gera manni erfitt fyrir... við erum bara að reyna að halda áfram að mennta okkur.“
Heilbrigðismál Skóla - og menntamál Íslendingar erlendis Noregur Mest lesið Kolólöglegt og hættulegt brúnkulyf í tísku á samfélagsmiðlum Innlent Segir Biden „algjörlega vanhæfan“ Erlent Stórir viðburðir í hættu þegar miðbærinn stækkar Innlent „Ég veit að ég er ekki ungur maður“ Erlent Ferðamenn lentu í vandræðum á bíl keyrðum 250 þúsund kílómetra Innlent „Óframkvæmanlegt“ að flýta útfösun bensín- og dísilbíla Bílar Hélt fyrst að innbrotsþjófurinn væri sölumaður Innlent Dráttarbáturinn Hrafn Jökulsson standsettur Innlent Verðlagning landsbyggðarstrætó „glórulaus“ Innlent Banaslys á byggingarsvæði á Akranesi Innlent Fleiri fréttir Kolólöglegt og hættulegt brúnkulyf í tísku á samfélagsmiðlum Verðlagning landsbyggðarstrætó „glórulaus“ Landsvirkjun með hundraðasta frisbígolfvöll landsins Stórir viðburðir í hættu þegar miðbærinn stækkar „Maður þurfti að vakta að hann myndi ekki kveikja í okkur“ Reykspúandi flugsveit veltir sér yfir Akureyri Hélt fyrst að innbrotsþjófurinn væri sölumaður „Hótanir eru að færast nær fjölskyldum og heimilum“ Birta viðkvæmar upplýsingar um lögreglumenn á netinu „Stökk upp í rúm og sparkaði ítrekað í höfuðið á honum“ Fá svæði á líkama þar sem voru engir áverkar Flug frá Keflavík til Köben taki styttri tíma en meðaltími nauðgunar Þriggja ára dómi fyrir að nauðga eiginkonu snúið við Vestfirðingar segja ítrekuð svik í vegamálum óboðleg Dráttarbáturinn Hrafn Jökulsson standsettur Gamla fólkið þarf að greiða fyrir sundferðina Ferðamenn lentu í vandræðum á bíl keyrðum 250 þúsund kílómetra Þórkatla tekið við 400 eignum Banaslys á byggingarsvæði á Akranesi Geðlæknar ósammála um ástand Dagbjartar Nýtt eldgos líklegt Um 220 einstaklingar verið flaggaðir vegna ógnandi hegðunar á spítalanum Ísklumpur féll á ferðamann Kappræður í Bandaríkjunum og stýrivextir lækka ekki strax „Þetta er ekkert ódýrt, við tökum alveg undir það“ Agnes segist niðurlægð og vill leita til dómsstóla Mesta hviðan meira en fimmtíu metrar á sekúndu Sofnaði eftir fjórtán mínútna akstur og olli banaslysi Unnur Anna nýr forseti Heilbrigðisvísindasviðs Heimta aukafund og „myndarlega“ vaxtalækkun Sjá meira