Undirróður gegn bólusetningum lætur enn á sér kræla Kjartan Kjartansson skrifar 15. maí 2021 09:01 Mótmælandi í London heldur uppi skilti sem á stendur „Ég læt ekki bólusetja mig“ ásamt mynd af ruddalegu handapati. Andstæðingar bólusetninga hafa verið framarlega í andófi gegn sóttvarnaaðgerðum í kórónuveirufaraldrinum. Vísir/EPA Kórónuveirufaraldurinn og kapphlaupið við að bólusetja heimsbyggðina hefur hleypt auknu lífi í hreyfingu andstæðinga bólusetninga í heiminum. Grunnstoðir hreyfingarinnar hvíla enn að miklu leyti á löngu hröktum fullyrðingum bresks læknis sem var sviptur lækningaleyfi fyrir blekkingar sínar. Auglýsing sem birtist í Morgunblaðinu á uppstigningardag þar sem auglýst var eftir tilkynningum um mögulegar aukaverkanir bóluefna gegn kórónuveirunni vakti töluverða athygli. Enginn lagði nafn sitt við auglýsinguna og mátti jafnvel ætla að hún væri á vegum Lyfjastofnunar. Listi yfir meintar aukaverkanir bóluefnanna var þó í engu samræmi við upplýsingar stofnunar en þar var andlát, lömun og blinda talin upp. Forstjóri Lyfjastofnunar sagði auglýsinguna villandi og ætlað að skapa ótta við bólusetningar gegn kórónuveirunni. Útgefandi Morgunblaðsins baðst afsökunar á að hafa birt auglýsinguna án þess að upplýsingar um auglýsandann kæmu fram. Í ljós kom að fjársterkur einstaklingur keypti auglýsinguna en sá hélt því meðal annars ranglega fram við Vísi að Lyfjastofnun hefði viðurkennt að sextán manns hefðu látið lífi á Íslandi vegna bólusetningarinnar. Nafnlausa auglýsingin var þó aðeins mest áberandi birtingarmynd andstöðu við bólusetningar á Íslandi. Á samfélagsmiðlasíðum og í hópum sjálfskipaðra heilsuráðgjafa og lífsstílsráðgjafa úir einnig og grúir af færslum með efasemdum um öryggi bóluefnanna. Erlendis hafa svo andstæðingar bólusetninga verið framarlega í flokki fólks sem hefur mótmælt sóttvarnaaðgerðum stjórnvalda, grímuskyldu og takmörkunum vegna faraldursins. Rannsókn á meintum tengslum bóluefnis og einhverfu dregin til baka Ýmsar samsæriskenningar hafa verið á lofti um bóluefni gegn kórónuveirunni og veiruna sjálfa, mislangsóttar. Í upphafi faraldursins voru dæmi um að fólk ynni skemmdarverk á 5G-fjarskiptasendum vegna samsæriskenninga um að þeir dreifðu veirunni á einhvern hátt. Ein framandlegasta samsæriskenningin snýst um að bólusetningar gegn veirunni séu nokkurs konar Trójuhestur sem Bill Gates, stofnandi tæknirisans Microsoft, noti til að koma örflögum fyrir í fólki. Mesta andstaðan við bóluefnin kemur þó úr hefðbundnari átt, frá hreyfingu sem varð til og óx ásmegin að miklu leyti fyrir tilstilli eins manns, breska fyrrverandi meltingarfæralæknisins Andrews Wakefield. Wakefield þessi vakti mikla athygli vegna greinar sem hann birti í breska læknaritinu Lancet árið 1998 þar sem hann tengdi svonefnt MMR-bóluefni gegn mislingum, rauðum hundum og hettusótt við einhverfu í börnum sem höfðu fengið það. Síðar kom í ljós að ekki stóð steinn yfir steini í rannsókninni sem greinin byggði á. Hún náði aðeins til tólf barna og nokkur þeirra greindust alls ekki einhverf. Blekkingum var beitt til að láta svo líta út fyrir að börnin hefði fyrst sýnt einkenni innan tveggja vikna eftir bólusetningu. Það var svo baráttufólk gegn MMR-bólusetningunni sem útvegaði börnin í rannsóknina sem var þar að auki pöntuð og greitt fyrir hana í tengslum við fyrirhugaða málsókn. Meðhöfundar Wakefield drógu greinina til baka og Lancet sömuleiðis eftir rannsókn breskra heilbrigðisyfirvalda árið 2010. Í kjölfarið var Wakefield sviptur lækningaleyfi sínu í Bretlandi en hann var talinn hafa komið óheiðarlega og óábyrgt fram auk þess sem hann átti í fjárhagslegum og siðferðislegum hagsmunaárekstrum. Mislingafaraldrar blossa upp aftur Þrátt fyrir að Wakefield væri rúinn ærunni í læknasamfélaginu eftir blekkingarnar var skaðinn skeður. Ótti við MMR-bólusetninguna breiddist út í vestrænum ríkjum og hlutfall bólusettra hríðféll í Bretlandi og Bandaríkjunum. Washington Post segir að margir foreldrar hafi trúað tilgátu Wakefield vegna þess að fyrstu einkenni einhverfu koma oft fram um svipað leyti og börn fá fyrsta skammtinn af MMR-bóluefninu, jafnvel þó að raunverulega vísindalegar rannsóknir hafi marghrakið niðurstöður hans. Enn þann dag í dag eru bólusetningar bendlaðar við einhverfu í hópum sem aðhyllast óhefðbundnar lækningar og hjávísindi. Öll slík tengsl hafa þó fyrir löngu verið hrakin.Skjáskot Wakefield sjálfur hefur svo orðið að goði í samfélagi andstæðinga bólusetninga og makar enn krókinn með bók sem hann skrifaði um bóluefni og einhverfu árið 2010. Tilkoma internetsins og samfélagsmiðla hefur hjálpað hópum sem eru andsnúnir bólusetningum að stilla saman strengi sína og ná til fleira fólks. Hreyfingunni hefur verið kennt um það að hluta að mislingafaraldrar hafa aftur skotið upp kollinum í Bandaríkjunum, Evrópu og víðar, jafnvel á stöðum þar sem talið var að tekist hefði að uppræta sjúkdóminn. Sjúkdómarnir þrír sem MMR-bóluefnið veitir vernd fyrir geta allir haft alvarlegar afleiðingar. Áætlað er að um þrjátíu milljónir manna hafi smitast af mislingum árið 1998 og af þeim hafi 888 þúsund látist og voru 10% allra dauðsfalla í þróunarlöndum rakin til afleiðinga mislinga, að því er kom fram á vefsíðu embættis landlæknis þegar það sendi út áréttingu um að MMR-bólusetning ylli ekki einhverfu árið 2017. Í spilaranum hér fyrir neðan má sjá umfjöllun bandaríska vefmiðilsins Vox um uppruna hreyfingarinnar gegn bólusetningum. Augljós tengsl við MMR-andófið Magnús Gottfreðsson, prófessor í smitsjúkdómum við Háskóla Íslands og yfirlæknir á Landspítalanum, segir augljós tengsl á milli hreyfingarinnar sem spratt upp í kringum MMR-bóluefnið á sínum tíma og andstöðunnar við bólusetningu gegn Covid-19 nú. „Það er alltaf verið að spila á sömu tortryggnina,“ segir hann við Vísi. Ólíkir hagsmunir búa að baki andstöðu við Covid-bóluefnin nú annars vegar og MMR-bóluefnin á sínum tíma hins vegar, að mati Magnúsar. Í tilfelli Wakefield hafi blekkingar hans verið litaðar af persónulegum hagsmunum. Hann hafi viljað koma sér á framfæri, auglýsa kenningar sínar og verða frægur. „Í dag held ég að hagsmunirnir séu svolítið dreifðari. Það er auðveldara að ná til fólks sem er tilbúið að hlusta á samsæriskenningar í dag með þeim miðlum sem við höfum. Þetta er ein birtingarmynd af því vandamáli,“ segir hann. Traust almennings á bólusetningum er vandamál víða um heim en Magnús segir að sem betur fer hafi fólk á Íslandi haft jákvætt viðhorf til bólusetninga og þekking á öryggi og mikilvægi þeirra sé góð hér. Almenn þátttaka í bólusetningum endurspegli það. Falskar upplýsingar sem berast hratt á milli fólks á samfélagsmiðlum eru þó ógn við verkefni eins og bólusetningar. „Það er auðvitað viðkvæmt og alveg augljóst að við þurfum að gera það sem hægt er, bæði til að tryggja að bóluefni sem við notum séu örugg og líka tryggja á að fólk sé vel upplýst og treysti þessari nálgun,“ segir Magnús. Magnús Gottfreðsson, yfirlæknir á Landspítala og prófessor í smitsjúkdómum við Háskóla Íslands.Vísir/Sigurjón Telur ákvörðun norræna ríkja ætlað að varðveita traust Bóluefnin gegn kórónuveirunni sem nú eru komin fram voru þróuð á fordæmalausum hraða. Tilraunir sem gerðar voru með þau sýndu að þau hefðu góða virkni í að koma í veg fyrir alvarleg veikindi og dauðsföll og að þau voru örugg. Eftir að bóluefnin voru tekin í notkun hafa þó komið fram sjaldgæfar aukaverkanir, þar á meðal fátíð tilfelli blóðtappa sem hafa verið tengd við bóluefni AstraZeneca og Jansen. Sum ríki, þar á meðal Ísland, stöðvuðu notkun bóluefnanna tímabundið á meðan möguleg tengsl voru rannsökuð. Jafnvel þó að lyfjastofnun Evrópu telji ábata bóluefni AstraZeneca mun meiri en möguleg áhætta hafa nokkur norræn ríki ákveðið að nota þau ekki í bólusetningaráætlun sinni í kjölfarið. Magnús segist telja að ákvörðun ríkja eins og Noregs, Danmerkur og Finnlands um að hætta að nota bóluefni AstraZeneca byggi á greiningu gagna og endurspegli þannig mikilvægt endurmat sem eigi sér alltaf stað í læknisfræði. „Við gerum það mjög oft í læknisfræði að leiðbeiningum er breytt. Það eru tekin út gömul lyf, ný sett inn, sett inn ný viðmið varðandi aldur, alls konar svona hlutir sem grundvallast á þekkingu sem er ástæðan fyrir því að þessum leiðbeiningnum er breytt. Ég lít svo á að það sé aðalástæðan hjá stjórnvöldum á Norðurlöndunum,“ segir hann. Auk þess telur Magnús sennileg að norræn stjórnvöld hafi viljað tryggja það að traust á bóluefnum gegn Covid-19 biði ekki hnekki. Það hafi því miður gerst í kjölfar svinaflensufaraldursins árið 2009 þegar komu upp sjaldgæfar aukaverkanir drómasýki eftir notkun ákveðinnar tegundar bóluefnis gegn flensunni. „Það hafði auðvitað slæm áhrif á ímynd bólusetninga. Ég held að þau séu bara meðvituð um það og vilji lágmarka þá áhættu,“ segir Magnús. Ákvörðunina um notkun á bóluefni þurfi einnig að skoða í samhengi við aðstæður og stöðu faraldursins hverju sinni. Þannig geti verið réttlætanlegt að nota bóluefni sem sé ekki fyllilega öruggt ef mikill kraftur er í faraldrinum og smit afar útbreytt. Fá niðurstöður sem þjóna þeirra sjónarmiði Frá mótmælum gegn sóttvarnaaðgerðum stjórnvalda á Austurvelli í nóvember.Vísir Spurður að því hvort að fátíðar aukaverkanir AstraZeneca og Jansen bóluefnanna og viðbrögð yfirvalda við þeim hafi verið vatn á myllu þeirra sem amast við bólusetningum segir Magnús að líkt og aðrir sem eru búnir að móta sér afstöðu fyrir fram kjósi þeir að vísa eingöngu til gagna sem styðja þeirra afstöðu. „Þarna geta þeir bent á þetta sem þjónar þeirra sjónarmiði. Ef niðurstöðurnar hefðu ekki sýnt þetta hefðu þeir ekki viljað benda á þær,“ segir Magnús. Vilji fólk vera vísindalega þenkjandi þurfi það að vera opið fyrir báðum sjónarmiðum en ekki hafa fyrir fram ákveðna niðurstöðu og velja sér svo rök til að styðja sinn málstað. „Það er kannski það sem er verið að gera þarna,“ segir hann. Bólusetningar Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Vísindi Fréttaskýringar Mest lesið Gert að greiða leigu fyrir afnot af „Hafnarfjarðarhreysinu“ Innlent Ríkissjórn Scholz er sprungin Erlent Varað við ofsaveðri á Vestfjörðum og Norðurlandi Veður „Við erum í neyðarstöðu akkúrat núna“ Innlent Óskaði Trump til hamingju og ítrekaði friðsamleg valdaskipti Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Vinnan sé seld langt undir kostnaðarverði Innlent Horfði upp á fimmtán mínútna dauðastríð í bakgarðinum Innlent Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent „Kennarasambandi Íslands blöskrar afstaða viðsemjenda sinna“ Innlent Fleiri fréttir Vinnan sé seld langt undir kostnaðarverði Gert að greiða leigu fyrir afnot af „Hafnarfjarðarhreysinu“ „Við erum í neyðarstöðu akkúrat núna“ „Kennarasambandi Íslands blöskrar afstaða viðsemjenda sinna“ „Hann kemur margfalt sterkari til leiks núna” Fleiri konur mættu í krabbameinsskimun í ár en í fyrra Söguleg endurkoma, súr kosningavaka og baráttuhugur Andlát af völdum fíkniefna og lyfja aldrei verið fleiri „Það styðja allir sitt fólk 100 prósent“ Segja umboð samninganefndar afdráttarlaust Segist sá sami í útlendingamálum og hann hafi alltaf verið Bjóða út gerð landfyllinga við Fossvogsbrú Ákærður fyrir hnefahögg á Lúx sem leiddi til dauða Baráttufundur en enginn samningafundur Trump áhrifameiri en nokkru sinni fyrr Foreldrar krefjast breytinga á verkfallinu fyrir helgi Horfði upp á fimmtán mínútna dauðastríð í bakgarðinum Kosningapallborð: Kristrún, Sigurður Ingi og Inga í kosningagír „Afskaplega slæmar fréttir fyrir heimshagkerfið“ Trump snýr aftur með öruggum sigri Veðurviðvaranir í kortunum Þungur dómur fyrir að drepa son sinn og reyna að drepa annan Skrifa skilaboð með báðum og stýra með hnéi Íslenskir Trumpistar fylgjast spenntir með skammt frá Trump sjálfum Grátbiðja deiluaðila að finna lausn Rekstur borgarinnar allur að braggast segir borgarstjóri Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Eitt barn enn á gjörgæslu og líðan þess stöðug Afskipti af bifreið endaði með handtöku fjögurra manna Lausir hundar hafi drepið fleiri kindur Sjá meira
Auglýsing sem birtist í Morgunblaðinu á uppstigningardag þar sem auglýst var eftir tilkynningum um mögulegar aukaverkanir bóluefna gegn kórónuveirunni vakti töluverða athygli. Enginn lagði nafn sitt við auglýsinguna og mátti jafnvel ætla að hún væri á vegum Lyfjastofnunar. Listi yfir meintar aukaverkanir bóluefnanna var þó í engu samræmi við upplýsingar stofnunar en þar var andlát, lömun og blinda talin upp. Forstjóri Lyfjastofnunar sagði auglýsinguna villandi og ætlað að skapa ótta við bólusetningar gegn kórónuveirunni. Útgefandi Morgunblaðsins baðst afsökunar á að hafa birt auglýsinguna án þess að upplýsingar um auglýsandann kæmu fram. Í ljós kom að fjársterkur einstaklingur keypti auglýsinguna en sá hélt því meðal annars ranglega fram við Vísi að Lyfjastofnun hefði viðurkennt að sextán manns hefðu látið lífi á Íslandi vegna bólusetningarinnar. Nafnlausa auglýsingin var þó aðeins mest áberandi birtingarmynd andstöðu við bólusetningar á Íslandi. Á samfélagsmiðlasíðum og í hópum sjálfskipaðra heilsuráðgjafa og lífsstílsráðgjafa úir einnig og grúir af færslum með efasemdum um öryggi bóluefnanna. Erlendis hafa svo andstæðingar bólusetninga verið framarlega í flokki fólks sem hefur mótmælt sóttvarnaaðgerðum stjórnvalda, grímuskyldu og takmörkunum vegna faraldursins. Rannsókn á meintum tengslum bóluefnis og einhverfu dregin til baka Ýmsar samsæriskenningar hafa verið á lofti um bóluefni gegn kórónuveirunni og veiruna sjálfa, mislangsóttar. Í upphafi faraldursins voru dæmi um að fólk ynni skemmdarverk á 5G-fjarskiptasendum vegna samsæriskenninga um að þeir dreifðu veirunni á einhvern hátt. Ein framandlegasta samsæriskenningin snýst um að bólusetningar gegn veirunni séu nokkurs konar Trójuhestur sem Bill Gates, stofnandi tæknirisans Microsoft, noti til að koma örflögum fyrir í fólki. Mesta andstaðan við bóluefnin kemur þó úr hefðbundnari átt, frá hreyfingu sem varð til og óx ásmegin að miklu leyti fyrir tilstilli eins manns, breska fyrrverandi meltingarfæralæknisins Andrews Wakefield. Wakefield þessi vakti mikla athygli vegna greinar sem hann birti í breska læknaritinu Lancet árið 1998 þar sem hann tengdi svonefnt MMR-bóluefni gegn mislingum, rauðum hundum og hettusótt við einhverfu í börnum sem höfðu fengið það. Síðar kom í ljós að ekki stóð steinn yfir steini í rannsókninni sem greinin byggði á. Hún náði aðeins til tólf barna og nokkur þeirra greindust alls ekki einhverf. Blekkingum var beitt til að láta svo líta út fyrir að börnin hefði fyrst sýnt einkenni innan tveggja vikna eftir bólusetningu. Það var svo baráttufólk gegn MMR-bólusetningunni sem útvegaði börnin í rannsóknina sem var þar að auki pöntuð og greitt fyrir hana í tengslum við fyrirhugaða málsókn. Meðhöfundar Wakefield drógu greinina til baka og Lancet sömuleiðis eftir rannsókn breskra heilbrigðisyfirvalda árið 2010. Í kjölfarið var Wakefield sviptur lækningaleyfi sínu í Bretlandi en hann var talinn hafa komið óheiðarlega og óábyrgt fram auk þess sem hann átti í fjárhagslegum og siðferðislegum hagsmunaárekstrum. Mislingafaraldrar blossa upp aftur Þrátt fyrir að Wakefield væri rúinn ærunni í læknasamfélaginu eftir blekkingarnar var skaðinn skeður. Ótti við MMR-bólusetninguna breiddist út í vestrænum ríkjum og hlutfall bólusettra hríðféll í Bretlandi og Bandaríkjunum. Washington Post segir að margir foreldrar hafi trúað tilgátu Wakefield vegna þess að fyrstu einkenni einhverfu koma oft fram um svipað leyti og börn fá fyrsta skammtinn af MMR-bóluefninu, jafnvel þó að raunverulega vísindalegar rannsóknir hafi marghrakið niðurstöður hans. Enn þann dag í dag eru bólusetningar bendlaðar við einhverfu í hópum sem aðhyllast óhefðbundnar lækningar og hjávísindi. Öll slík tengsl hafa þó fyrir löngu verið hrakin.Skjáskot Wakefield sjálfur hefur svo orðið að goði í samfélagi andstæðinga bólusetninga og makar enn krókinn með bók sem hann skrifaði um bóluefni og einhverfu árið 2010. Tilkoma internetsins og samfélagsmiðla hefur hjálpað hópum sem eru andsnúnir bólusetningum að stilla saman strengi sína og ná til fleira fólks. Hreyfingunni hefur verið kennt um það að hluta að mislingafaraldrar hafa aftur skotið upp kollinum í Bandaríkjunum, Evrópu og víðar, jafnvel á stöðum þar sem talið var að tekist hefði að uppræta sjúkdóminn. Sjúkdómarnir þrír sem MMR-bóluefnið veitir vernd fyrir geta allir haft alvarlegar afleiðingar. Áætlað er að um þrjátíu milljónir manna hafi smitast af mislingum árið 1998 og af þeim hafi 888 þúsund látist og voru 10% allra dauðsfalla í þróunarlöndum rakin til afleiðinga mislinga, að því er kom fram á vefsíðu embættis landlæknis þegar það sendi út áréttingu um að MMR-bólusetning ylli ekki einhverfu árið 2017. Í spilaranum hér fyrir neðan má sjá umfjöllun bandaríska vefmiðilsins Vox um uppruna hreyfingarinnar gegn bólusetningum. Augljós tengsl við MMR-andófið Magnús Gottfreðsson, prófessor í smitsjúkdómum við Háskóla Íslands og yfirlæknir á Landspítalanum, segir augljós tengsl á milli hreyfingarinnar sem spratt upp í kringum MMR-bóluefnið á sínum tíma og andstöðunnar við bólusetningu gegn Covid-19 nú. „Það er alltaf verið að spila á sömu tortryggnina,“ segir hann við Vísi. Ólíkir hagsmunir búa að baki andstöðu við Covid-bóluefnin nú annars vegar og MMR-bóluefnin á sínum tíma hins vegar, að mati Magnúsar. Í tilfelli Wakefield hafi blekkingar hans verið litaðar af persónulegum hagsmunum. Hann hafi viljað koma sér á framfæri, auglýsa kenningar sínar og verða frægur. „Í dag held ég að hagsmunirnir séu svolítið dreifðari. Það er auðveldara að ná til fólks sem er tilbúið að hlusta á samsæriskenningar í dag með þeim miðlum sem við höfum. Þetta er ein birtingarmynd af því vandamáli,“ segir hann. Traust almennings á bólusetningum er vandamál víða um heim en Magnús segir að sem betur fer hafi fólk á Íslandi haft jákvætt viðhorf til bólusetninga og þekking á öryggi og mikilvægi þeirra sé góð hér. Almenn þátttaka í bólusetningum endurspegli það. Falskar upplýsingar sem berast hratt á milli fólks á samfélagsmiðlum eru þó ógn við verkefni eins og bólusetningar. „Það er auðvitað viðkvæmt og alveg augljóst að við þurfum að gera það sem hægt er, bæði til að tryggja að bóluefni sem við notum séu örugg og líka tryggja á að fólk sé vel upplýst og treysti þessari nálgun,“ segir Magnús. Magnús Gottfreðsson, yfirlæknir á Landspítala og prófessor í smitsjúkdómum við Háskóla Íslands.Vísir/Sigurjón Telur ákvörðun norræna ríkja ætlað að varðveita traust Bóluefnin gegn kórónuveirunni sem nú eru komin fram voru þróuð á fordæmalausum hraða. Tilraunir sem gerðar voru með þau sýndu að þau hefðu góða virkni í að koma í veg fyrir alvarleg veikindi og dauðsföll og að þau voru örugg. Eftir að bóluefnin voru tekin í notkun hafa þó komið fram sjaldgæfar aukaverkanir, þar á meðal fátíð tilfelli blóðtappa sem hafa verið tengd við bóluefni AstraZeneca og Jansen. Sum ríki, þar á meðal Ísland, stöðvuðu notkun bóluefnanna tímabundið á meðan möguleg tengsl voru rannsökuð. Jafnvel þó að lyfjastofnun Evrópu telji ábata bóluefni AstraZeneca mun meiri en möguleg áhætta hafa nokkur norræn ríki ákveðið að nota þau ekki í bólusetningaráætlun sinni í kjölfarið. Magnús segist telja að ákvörðun ríkja eins og Noregs, Danmerkur og Finnlands um að hætta að nota bóluefni AstraZeneca byggi á greiningu gagna og endurspegli þannig mikilvægt endurmat sem eigi sér alltaf stað í læknisfræði. „Við gerum það mjög oft í læknisfræði að leiðbeiningum er breytt. Það eru tekin út gömul lyf, ný sett inn, sett inn ný viðmið varðandi aldur, alls konar svona hlutir sem grundvallast á þekkingu sem er ástæðan fyrir því að þessum leiðbeiningnum er breytt. Ég lít svo á að það sé aðalástæðan hjá stjórnvöldum á Norðurlöndunum,“ segir hann. Auk þess telur Magnús sennileg að norræn stjórnvöld hafi viljað tryggja það að traust á bóluefnum gegn Covid-19 biði ekki hnekki. Það hafi því miður gerst í kjölfar svinaflensufaraldursins árið 2009 þegar komu upp sjaldgæfar aukaverkanir drómasýki eftir notkun ákveðinnar tegundar bóluefnis gegn flensunni. „Það hafði auðvitað slæm áhrif á ímynd bólusetninga. Ég held að þau séu bara meðvituð um það og vilji lágmarka þá áhættu,“ segir Magnús. Ákvörðunina um notkun á bóluefni þurfi einnig að skoða í samhengi við aðstæður og stöðu faraldursins hverju sinni. Þannig geti verið réttlætanlegt að nota bóluefni sem sé ekki fyllilega öruggt ef mikill kraftur er í faraldrinum og smit afar útbreytt. Fá niðurstöður sem þjóna þeirra sjónarmiði Frá mótmælum gegn sóttvarnaaðgerðum stjórnvalda á Austurvelli í nóvember.Vísir Spurður að því hvort að fátíðar aukaverkanir AstraZeneca og Jansen bóluefnanna og viðbrögð yfirvalda við þeim hafi verið vatn á myllu þeirra sem amast við bólusetningum segir Magnús að líkt og aðrir sem eru búnir að móta sér afstöðu fyrir fram kjósi þeir að vísa eingöngu til gagna sem styðja þeirra afstöðu. „Þarna geta þeir bent á þetta sem þjónar þeirra sjónarmiði. Ef niðurstöðurnar hefðu ekki sýnt þetta hefðu þeir ekki viljað benda á þær,“ segir Magnús. Vilji fólk vera vísindalega þenkjandi þurfi það að vera opið fyrir báðum sjónarmiðum en ekki hafa fyrir fram ákveðna niðurstöðu og velja sér svo rök til að styðja sinn málstað. „Það er kannski það sem er verið að gera þarna,“ segir hann.
Bólusetningar Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Vísindi Fréttaskýringar Mest lesið Gert að greiða leigu fyrir afnot af „Hafnarfjarðarhreysinu“ Innlent Ríkissjórn Scholz er sprungin Erlent Varað við ofsaveðri á Vestfjörðum og Norðurlandi Veður „Við erum í neyðarstöðu akkúrat núna“ Innlent Óskaði Trump til hamingju og ítrekaði friðsamleg valdaskipti Erlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Vinnan sé seld langt undir kostnaðarverði Innlent Horfði upp á fimmtán mínútna dauðastríð í bakgarðinum Innlent Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent „Kennarasambandi Íslands blöskrar afstaða viðsemjenda sinna“ Innlent Fleiri fréttir Vinnan sé seld langt undir kostnaðarverði Gert að greiða leigu fyrir afnot af „Hafnarfjarðarhreysinu“ „Við erum í neyðarstöðu akkúrat núna“ „Kennarasambandi Íslands blöskrar afstaða viðsemjenda sinna“ „Hann kemur margfalt sterkari til leiks núna” Fleiri konur mættu í krabbameinsskimun í ár en í fyrra Söguleg endurkoma, súr kosningavaka og baráttuhugur Andlát af völdum fíkniefna og lyfja aldrei verið fleiri „Það styðja allir sitt fólk 100 prósent“ Segja umboð samninganefndar afdráttarlaust Segist sá sami í útlendingamálum og hann hafi alltaf verið Bjóða út gerð landfyllinga við Fossvogsbrú Ákærður fyrir hnefahögg á Lúx sem leiddi til dauða Baráttufundur en enginn samningafundur Trump áhrifameiri en nokkru sinni fyrr Foreldrar krefjast breytinga á verkfallinu fyrir helgi Horfði upp á fimmtán mínútna dauðastríð í bakgarðinum Kosningapallborð: Kristrún, Sigurður Ingi og Inga í kosningagír „Afskaplega slæmar fréttir fyrir heimshagkerfið“ Trump snýr aftur með öruggum sigri Veðurviðvaranir í kortunum Þungur dómur fyrir að drepa son sinn og reyna að drepa annan Skrifa skilaboð með báðum og stýra með hnéi Íslenskir Trumpistar fylgjast spenntir með skammt frá Trump sjálfum Grátbiðja deiluaðila að finna lausn Rekstur borgarinnar allur að braggast segir borgarstjóri Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Eitt barn enn á gjörgæslu og líðan þess stöðug Afskipti af bifreið endaði með handtöku fjögurra manna Lausir hundar hafi drepið fleiri kindur Sjá meira