Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar undirbúa sig fyrir langvarandi stríð

Þá eru Rússar sagðir hafa komist hjá umfangsmiklum refsiaðgerðum og viðskiptaþvingunum Vesturlanda með því að flytja inn vörur, aðföng og tækni, sem er mikilvægt hergagnaframleiðslu Rússa, í gegnum Georgíu.

Bæði Rússar og Úkraínumenn vinna að því að þjálfa og vopna nýjar sveitir fyrir vorið en þá búast sérfræðingar við því að hitna muni í kolunum í Úkraínu. Rússar eru að þjálfa kvaðmenn og hafa heitið því að fjölga hermönnum töluvert á næstu árum en víða sjást ummerki þess að Rússar stefni á aðra herkvaðningu.

Rússar gætu til að mynda gert aðra atlögu að Kænugarði eins og Valerí Salúsnjí, yfirmaður herafla Úkraínu, sagði í desember. Umsvif Rússa í Belarús hafa aukist á nýjan leik og hafa Rússar staðið í heræfingum með her einræðisríkisins.

Sjá einnig: Rússar á heræfingu í Belarús

Þeir gætu einnig lagt meira púður á að ná tökum á Lúhansk- og Dónetsk-héruðum, sem saman mynda Donbas svæðið svokallaða. Það myndi líklegast reynast Rússum auðveldara því þar er búið að byggja upp birgðanet og hafa Rússar einnig verið að senda liðsauka þangað.

Þrátt fyrir að innrásin hafi upprunalega átt að taka nokkra daga hélt Pútín því fram um helgina að innrásin væri á áætlun, eftir að Rússar tóku bæinn Soledar í Donetsk-héraði, skammt frá bænum Bakhmut, sem Rússar hafa reynt að ná tökum á í marga mánuði. Forsetinn sagðist vonast eftir frekari jákvæðum fregnum frá Úkraínu.

Bretta upp ermar í hergagnaframleiðslu

Bandaríska hugveitan Institute for the study of war segir Pútín hafa byrjað að leggja línurnar að langvarandi átökum í desember. Þá sagði hann opinberlega að innrásin hefði tekið lengri tíma en hann bjóst við og að hin sértæka hernaðaraðgerð gæti tekið langan tíma.

Sjá einnig: Pútín segir stríðið lengra en hann bjóst við

Frá því Pútín ræddi gang innrásarinnar í desember hefur hann haldið fundi varðandi aukna hergagnaframleiðslu og heimsótt verksmiðjur. Forsetinn viðurkenndi einnig í síðasta mánuði að herinn hefði átt í vandræðum með birgðir og nauðsynleg hergögn og hét því að bæta ástandið, auk þess sem hann lýsti yfir stuðningi við ætlanir Varnarmálaráðuneytisins um að stækka rússneska herinn.

Sjá einnig: Pútín viðurkennir vandræði og styður stækkun hersins

Vilja beisla bloggara

Ríkisstjórn Pútíns hefur einnig gripið til aðgerða til að koma frekar í veg fyrir mögulegar mótbárur almennings í Rússlandi vegna stríðsins og hert frekar ólarnar að umræðuvettvangi Rússlands, í fjölmiðlum og á netinu. Sérstök áhersla hefur samkvæmt ISW verið lögð á að koma böndum á rússneska herbloggara.

Þeir eru margir hverjir tiltölulega áhrifamiklir og hafa aðgang að góðum heimildarmönnum í rússneska hernum. Vinsældir þeirra hafa aukist mjög og þeir hafa einnig oft verið gagnrýnir á það hvernig haldið hefur verið á spöðunum varðandi innrásina.

Víglínurnar í Úkraínu hafa lítið breyst á undanförnum vikum. Áhugasamir geta séð grófa mynd af stöðu mála á korti ISW hér.

Myndefni sem birt hefur verið á netinu sýnir fram á að Rússar eru byrjaðir að nota skriðdreka sem framleiddir eru til útflutnings í Úkraínu. Það er talið vegna þess að Rússar hafi tapað miklu magni hergagna eins og skriðdreka í Úkraínu.

Úkraínumenn handsömuðu til að mynda nýverið T-90S skriðdreka í Kherson-héraði.

Komast hjá refsiaðgerðum

Hergagnaframleiðsla Rússa reiðir mikið á tækni og búnað frá Vesturlöndum en eftir að innrás Rússa var að miklu leyti lokað á innflutning Rússa á þessum vörum. Útlit er fyrir að Rússar hafi fundið leið fram hjá þeim lokunum með því að flytja vörur til Georgíu, Aserbaídsjan og Armeníu og flytja þær þaðan til Rússlands.

Innflutningur á landamærum Rússlands og Georgíu tvöfaldaðist til að mynda á síðasta ári og rúmlega það, samkvæmt frétt New York Times. Miðillinn segir að röð flutningabíla nái stundum frá landamærunum til Tbilisi, höfuðborgar landsins, sem sé í um 160 kílómetra fjarlægð frá landamærunum.

Ríkisstjórn Georgíu segist vera að framfylgja viðskiptaþvingunum gegn Rússlandi og að margar sendingar til Rússlands séu stöðvaðar. Stjórnarandstaðan segir hins vegar að peningar og vörur flæði hindranalaust yfir landamærin.

Í frétt NYT segir að í lok síðasta árs hafi innflutningur Rússa verið kominn á svipaðar slóðir og hann var fyrir innrásina í Úkraínu.

Reiðir sig á uppgjöf Evrópu

Í nýlegri frétt Wall Street Journal segir að Pútín reiði sig á það að Rússar geti haldið stríðsrekstrinum áfram, þar til Vesturlönd gefist upp á að styðja við bakið á Úkraínumönnum. Það óttist yfirvöld í Kænugarði einnig.

Hergagnaiðnaður Úkraínu, sem var nokkuð umfangsmikill fyrir innrás Rússa, hefur orðið verulega illa úti vegna stýri- og eldflaugaárása Rússa á síðustu ellefu mánuðum. Vegna þessa eru Úkraínumenn nánast alfarið háðir hernaðaraðstoð Vesturlanda.

Hingað til hefur tiltölulega lítið borið á vísbendingum um að samheldni skorti meðal bakhjarla Úkraínu. Það gæti þó breyst en WSJ hefur eftir sérfræðingum að Evrópumenn séu ekki undirbúnir fyrir langt stríð í Úkraínu. Ráðamenn á Vesturlöndum séu ekki að undirbúa ríkin fyrir langvarandi stríðsrekstur og þá sérstaklega hvað varðar framleiðslu skotfæra og annarra hergagna.

„Sú hugmynd að stærðarinnar stríð í Evrópu geti varið eins lengi og ein af heimsstyrjöldunum er ekki eitthvað sem við erum undirbúin fyrir,“ hefur WSJ eftir Bruno Tertrais, frá frönsku hugveitunni Foundation for Strategic Research.

„Jafnvel þó seigla Evrópu hafi verið undraverð, er ekki hægt að taka henni sem gefnum hlut.“

Á meðan Rússar bretta upp ermarnar varðandi framleiðslu hergagna er ekki hægt að segja það sama um Vesturlönd. Þar hefur framleiðsla víðast hvar dregist saman eða staðið í stað um árabil.

Bandaríkjamenn hafa þó tekið skref í átt að aukinni hergagnaframleiðslu en það mun ekki hafa marktæk áhrif um nokkuð skeið.

WSJ hefur eftir Jens Stoltenberg, framkvæmdastjóra Atlantshafsbandalagsins, að ekki megi vanmeta Rússa. Þeir séu að kveðja fleiri menn í herinn, vinna að því að auka hergagnaframleiðslu og innflutning og hafi sýnt fram á að þeir séu tilbúnir til að þjást til að sigra Úkraínu.

„Það er ekkert sem bendir til þess að Pútín hafi breytt markmiðum síns grimmilega stríðs gegn Úkraínu. Við þurfum að vera undirbúin fyrir langvarandi átök,“ sagði Stoltenberg.

Umfangsmikil þjálfun hafin í Þýskalandi

Mark Milley, formaður herforingjaráðs Bandaríkjanna, mun í dag heimsækja æfingasvæði Bandaríkjamanna í Þýskalandi þar sem umfangsmiklar æfingar úkraínskra hermanna hófust um helgina.

Bandaríkjamenn hafa þegar þjálfað fleiri en þrjú þúsund úkraínska hermenn í notkun bryndreka, stórskotaliðsvopna og HIMARS-eldflaugakerfa. Þessum nýjustu æfingum er meðal annars ætlað að þjálfa Úkraínumenn í notkun Bradley bryndreka og skipulags varðandi flutning hersveita og umfangsmiklar hernaðaraðgerðir.

Þessum æfingum er einnig ætlað að undirbúa Úkraínumenn betur fyrir vorið en Milley sagði blaðamönnum í morgun að hann vonaðist til þess að búið væri að afhenda Úkraínumönnum vopnakerfi og hergögn og þjálfa þá í notkun þeirra fyrir vorrigningar.

Til viðbótar við æfingarnar í Þýskalandi eru úkraínskir hermenn í Bandaríkjunum að læra á Patriot loftvarnarkerfið.

Fá nokkra skriðdreka og vilja fleiri

Mögulega framleiðslugeta bakhjarla Úkraínu er samanlagt mun meiri en framleiðslugeta Rússa. Hingað til hafa Rússar þó að mestu einir sýnt að þeir séu tilbúnir til að bretta upp ermarnar varðandi þá framleiðslu. Í Evrópu snúast færiböndin enn á sama hraða og þau hafa gert undanfarin ár.

Það er þrátt fyrir að bakhjarlar Úkraínu hafa sent umfangsmikið magn hergagna til landsins á undanförnum mánuðum. Þar er að mest um að ræða skotfæri fyrir stórskotalið og eldflaugar sem hannaðar eru til að granda skriðdrekum og fljúgandi farartækjum.

Bakhjarlar Úkraínu hafa einnig sent bryndreka og brynvarin farartæki. Þessar sendingar hafa stigmagnast að undanförnu og tilkynntu Bandaríkjamenn og Þjóðverjar nýlega að tiltölulega nýlegir bryndrekar yrðu sendir til Úkraínu.

Þar til viðbótar tilkynntu yfirvöld í Bretlandi nýverið að þeir ætluðu að senda fjórtán breska Challenger 2 skriðdreka til Úkraínu. Það eru ekki margir skriðdrekar í samhengi við umfang innrásar Rússa en þeir eru taldir betri en skriðdrekar sem bæði Rússar og Úkraínumenn hafa notað hingað til.

Úkraínumenn vonast þó til þess að ákvörðun Breta muni leiða til þess að fleiri ríki sendi vestræna skriðdreka og vonast þeir sérstaklega eftir þýskum Leopard skriðdrekum. Úkraínumenn hafa fengið mikin fjölda uppfærðra skriðdreka frá tímum Sovétríkjanna en vilja fá vestræna skriðdreka og nota þá í væntanlegum átökum í vor.

Um tvö þúsund Leopard skriðdrekar eru í notkun víða í Evrópu og hafa ráðamenn nokkurra ríkja sagst tilbúnir til að senda Úkraínumönnum skriðdreka. Það hefur ríkisstjórn Þýskalands þó ekki tekið í mál hingað til.

Ríkisstjórn Bretlands er þó sögð ætla að þrýsta á aðra bakhjarla Úkraínu til að senda skriðdreka en fulltrúar ríkjanna munu koma saman í Þýskalandi í vikunni.

Bretar eru einnig að senda þrjátíu stórskotaliðsvopn til Úkraínu á komandi vikum og stendur til að hefja þjálfun úkraínskra hermanna í notkun þessara vopnakerfa á næstu dögum, samkvæmt frétt BBC.

Skriðdrekar mikilvægir fyrir vorið

Jack Watling, sérfræðingur bresku hernaðarhugveitunnar Royal United Services Institute, skrifaði grein í Guardian um helgina þar sem hann sagði vestræna skriðdreka geta reynst Úkraínumönnum gífurlega vel. Þeir gætu nýst sérstaklega vel til gagnárása í vor.

Hjálpa þurfi Úkraínumönnum að byggja upp get til slíkra árása, með tilliti til þess að Rússar séu sömuleiðis að byggja upp nýjar sveitir til árása í vor.

Watling segir þó hætt á því að Úkraínumenn geri gagnárásir í vor og verði fyrir miklu mannfalli. Svo miklu að það muni draga úr getu þeirra til lengri tíma svo Rússum gæti vaxið ásmegin seinna á árinu. Besta leiðin til að koma í veg fyrir það segir Watling að sé með því að senda Úkraínumönnum vestræna skriðdreka og bryndreka.

Þannig væri hægt að draga verulega úr hættunni sem úkraínskir hermenn setja sig í og verja þá gegn stórskotaliði.

Segir bakhjarla Úkraínu á krossgötum

Watling segir einnig að birgðaflutninganet Úkraínumanna sé ekki hannað fyrir vestræna skiðdreka. Challenger 2 og Leopard skriðdrekar séu til að mynda rúmum tuttugu tonnum þyngri en rússneskir skriðdrekar og innviðir Úkraínu ráði mögulega ekki við að flytja þá í nægilegu magni.

Til þess þurfi sérstakan búnað og sérstök farartæki sem ráðamenn í Evrópu hafi ekki fjárfest nægilega vel í á undanförnum áratugum. Eftir kalda stríðið hafi skriðdrekum í Evrópu fækkað verulega og ástand innviða til að þjónusta þá og flytja hafi einnig versnað töluvert. Þar þurfti að spíta í lófana.

Watling segir einnig að bakhjarlar Úkraínu standi á krossgötum. Hingað til hafi þeir að mestu sent hergögn úr birgðageymslum sínum til Úkraínu og því hafi raunverulegur kostnaður við þessar sendingar reynst tiltölulega lítill.

Sé vilji til að standa áfram við bakið á Úkraínumönnum sé þörf á mikilli fjárfestingu í hergagnaframleiðslu og það sé nauðsynlegt til að binda enda á stríðið.