Heildartekjur ríkissjóðs á næsta ári verða 1.448 milljarðar og heildarútgjöldin 1.489 milljarðar króna. Það er því stefnt að því að reka ríkissjóð með um 41 milljarða halla á næsta ári. Töluvert er um ný útgjöld og þau sömuleiðis aukin á sumum sviðum.
Skuldir ríkissjóðs eru enn töluvert miklar og verða 31 prósent af landsframleiðslu næsta árs sem er svipað hlutfall og nokkur undanfarin ár. En á sama tíma hafa tekjur ríkissjóðs aukist umtalsvert vegna mikilla umsvifa í þjóðfélaginu eða þenslu.
Margt kemur til. Þannig kosta aðgerðir stjórnvalda vegna kjarasamninga á næsta ári 14 milljarða, barnabætur og örorkubætur hækka og framlög til samgöngu- og innviðaframkvæmda verða aukin. Þrátt fyrir þetta segir Sigurður Ingi Jóhannsson fjármálaráðherra ríkisumsvif sem hlutfall af hagkerfinu minnka fimmta árið í röð.
„En við erum að forðast kollsteypur. Það eru jú til aðilar sem segja að við eigum að fara í grimman niðurskurð. Það myndi kalla á verulegt atvinnuleysi. Það eru líka aðilar sem segja að við eigum bara að hækka skatta verulega. Það myndi líka kalla á verulegan samdrátt hjá fyrirtækjunum. Við erum að fara millileiðina mjúku leiðina til að lenda hagkerfinu. En viðhalda og verja mikilvæga innviði velferðarkerfi og verkefni sem svo sannarlega er kallað eftir í íslensku samfélagi,“ segir fjármálaráðherra.
Verðbólga væri á niðurleið samkvæmt spá Seðlabankans á næsta ári. Það gæti þýtt að greiðslubyrði á 30 milljón króna óverðtryggðu húsnæðisláni minnki um 50 þúsund krónur á mánuði. Ríkissjóður þarf hins vegar að greiða um 70 milljarða á næsta ári í vexti af skuldum sínum.
„Það er mikilvægt til að ná tökum á verðbólgu að hafa trúverðugleika í áætlunum. Ég held að við séum að sýna fram á að sá árangur sem hefur náðst á síðustu árum sé þess efnis að það sé líklegt að við náum til lands.“
Hver eru skilaboðin til verkalýðshreyfingarinnar þegar hún boðar til mótmæla í dag?
„Skilaboðin eru glæran um kaupmáttaraukninguna sem okkur hefur tekist að viðhalda og þessi 44 milljarða stuðningur til viðkvæmra hópa. Barna- og fjölskyldufólks sem ríkisstjórin hefur tekið með verkalýðshreyfingunni að ákveða í tengslum við kjarasamninga og aðrar ákvarðanir ríkisstjórnarinnar,“ segir Sigurður Ingi Jóhannsson.
