Í fjórða þætti Flugþjóðarinnar á Stöð 2 er fjallað um flugvélarnar sem Icelandair og Play hafa veðjað á sem sínar framtíðarvélar. Þær verða að öllum líkindum þær þotur sem flytja munu flesta ferðamenn til Íslands næstu einn til tvo áratugina og jafnframt þær þotur sem flestir Íslendingar munu fljúga með til útlanda og heim aftur jafnvel fram undir miðja þessa öld.
Hér má sjá þrettán mínútna myndskeið úr þættinum:
Flugvélakaup var það verkefni sem Leifur Magnússon sinnti hjá Flugleiðum. Þar starfaði hann í aldarfjórðung sem framkvæmdastjóri og var lengst af yfir flugrekstrinum og þróun flugflotans.
Í þættinum sýnir hann þær sjö flugvélagerðir sem hann tók þátt í að semja um fyrir hönd félagsins. Í hans huga eru það kaupin á Boeing 757-þotunum sem standa upp úr. Þá fyrstu fékk félagið árið 1990. 34 árum síðar eru 757-þoturnar enn í notkun hjá Icelandair og eiga enn nokkur ár eftir, þótt þeim hafi fækkað verulega á síðustu misserum.
„Þær komu náttúrlega einstaklega vel út fjárhagslega,“ segir Leifur og bendir á að engin flugvélartegund hafi þjónað félaginu lengur.
„Næst í röðinni er gamli þristurinn, sem var hérna í 28 ár. Boeing 727 var í 23 ár og DC-8 í 20 ár. Þetta eru eiginlega allt aðrar tölur,“ segir Leifur og telur að ef einhver þota eigi skilið titilinn þjóðarþota Íslendinga þá sé það Boeing 757.
„Þetta er tvímælalaust sú flugvélargerð sem hefur byggt Icelandair upp í áranna rás.“
Árið 2012 ákvað stjórn Icelandair að hefja endurnýjun flotans með kaupum á Boeing 737 Max og tók þá tegund í notkun árið 2018. Það kom ráðamönnum Icelandair skemmtilega á óvart að Maxinn reyndist bæði sparneytnari og langdrægnari en upphaflega var áætlað.
Í þættinum lýsa forystumenn Icelandair því hvernig Maxinn hefur gefið félaginu færi á nýjum landvinningum með því að hefja flug á áfangastaði eins og Raleigh-Durham og Pittsburgh. Slíkum borgum hefði tæplega verið hentugt að sinna með eldri vélum félagsins.
Maxinn gat þó ekki algerlega komið í staðinn fyrir 757-vélina. Það varð til þess að sumarið 2023 skrifaði Icelandair undir samning við Airbus um kaup á allt að 25 þotum af gerðinni A321 XLR. Gert er ráð fyrir að þær fyrstu verði afhentar árið 2029.
Félagið hyggst þó ekki bíða svo lengi með að taka Airbus-þotur í notkun. Fyrsta A321 LR-þotan var máluð í litum Icelandair á dögunum, tvær slíkar bætast í flotann fyrir áramót og alls fjórar fyrir næsta sumar.
Rekstur Play reis á grunni þeirrar reynslu sem byggst hafði upp innan WOW Air í rekstri Airbus A320-vélanna. Það var því rökrétt hjá stjórnendum Play að velja þá tegund en félagið er bæði með A320 og lengri gerðina A321.
Í þættinum er fylgst með því þegar Play fékk afhenta sína tíundu Airbus-þotu á tveimur árum beint úr verksmiðjunum í Hamborg. Félagið státaði þá af yngsta flugflota Evrópu.
Það kom í hlut Siggeirs Þórs Siggeirssonar, þjálfunarflugstjóra Play, að fljúga þotunni frá Hamborg og heim til Íslands. Hann flaug einnig fyrsta flug Play vorið 2021. Siggeir og þáverandi framkvæmdastjóri flugrekstrasviðs Play, Arnar Már Magnússon, lýstu helstu kostum flugvélarinnar og hvernig hún hentaði rekstri Play.
Forstjóri Icelandair segir að kaupin á XLR-gerðinni, langdrægustu gerð Airbus A321, gefi félaginu ný sóknarfæri. Hún geti gert mun meira en 757-vélin.
„Farið niður eftir vesturströnd Bandaríkjanna og lengra í austur. Og í rauninni lengra í allar áttir. Þannig að þetta býr til veruleg tækifæri fyrir þróun á okkar leiðakerfi á næstu árum,“ segir Bogi Nils Bogason.
Jens Bjarnason, forstöðumaður hjá Icelandair, nefnir dæmi um hið mikla flugdrægi XLR-vélarinnar frá Íslandi:
„Hún getur auðveldlega flogið til Kaliforníu, Los Angeles, San Diego, Phoenix í Arizona, Texas og jafnvel sunnar. Mexíkó, og jafnvel Suður-Ameríku, Karíbahafið.
Þannig að ef þú ert að horfa til vesturheims þá eru þetta staðir sem eru innan þess sem flugvélin getur flogið til.“
Ný tækifæri skapast einnig í austurvegi.
„Miðausturlönd, Norður-Afríka, Asía, jafnvel Indland. Þannig að þetta er gríðarlega öflug vél,“ segir Jens Bjarnason.
Fjórði þáttur Flugþjóðarinnar fjallar um efnahagsáhrifin af flugstarfsemi Íslendinga. Hann verður endursýndur á Stöð 2 í dag, sunnudag, klukkan 16:55.
Í þessu fimm mínútna myndskeiði má sjá dæmi um störfin í fluginu:
Fimmti þáttur Flugþjóðarinnar er á dagskrá Stöðvar 2 annaðkvöld, mánudagskvöldið 30. september klukkan 19:10. Þá fylgjum við áhöfn Air Atlanta á Boeing 747-fraktþotu í hringferð um Afríku.
Áskrifendur Stöðvar 2 og Stöðvar 2+ geta séð þættina um Flugþjóðina í streymisveitu Stöðvar 2 hvenær sem er. Hér má sjá kynningarstiklu fyrir þáttaröðina:
