Vaxtalækkun hænuskref í rétta átt en ekki megi gleyma nýlegum hækkunum

Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar 3. október 2024 12:31

Breki Karlsson formaður Neytendasamtakanna fagnar vaxtlækkun Arion banka. Vísir/Einar

Arion banki hefur tilkynnt vaxtalækkun í kjölfar ákvörðunar Seðlabanka Íslands um að lækka stýrivexti. Formaður Neytendasamtakanna fagnar þessu en segir ekki mega gleyma að íbúðalánavextir á Íslandi séu með þeim hæstu á Vesturlöndum og bankarnir séu nýbúnir að hækka þá.

Seðlabankinn tilkynnti í gær lækkun stýrivaxta um 0,25 prósentur en þetta er fyrsta stýrivaxtalækkunin í fjögur ár. Arion banki tilkynnti í morgun að óverðtryggðir breytilegir vextir íbúðalána lækki um 0,25 prósentustig og verði 10,64 prósent. Óverðtryggðir fastir vextir lækka um 0,6 prósentustig og verða 8,8 prósent.

„Við hljótum að fagna því að vextir séu lækkaðir. Þetta er skref, þó það sé hænuskref, í rétta átt. Það má ekki gleyma því samt að vextir á íbúðalánum hér á Íslandi eru þrisvar sinnum hærri en til dæmis í Færeyjum. Það er eitthvað sem við verðum að taka á,“ segir Breki Karlsson formaður Neytendasamtakanna.

Verðtryggðir íbúðalánavextir standa í stað en viðskiptabankarnir tilkynntu um hækkun þeirra um miðjan síðasta mánuð.

„Um meira en sem nemur þessari lækkun, þó það sé ekki á sömu lánategundum. Það minnir mann svolítið á það sem maður heyrir í aðdraganda af stórum útsölum að óprúttnir verslanaeigendur stundi að hækka verð rétt fyrir útsöluna bara til að geta lækkað verðið og boðið einhvern afslátt með því. Betur má ef duga skal. Við verðum að ná íbúðalánavöxtum niður, þetta er að sliga skuldug heimili.“

Engin ástæða fyrir hina bankana að bíða

Breki nefndi í kvöldfréttum Stöðvar 2 í gær að viðskiptabankarnir hafi oft brugðist mjög hratt við þegar stýrivextir hafa verið hækkaðir en tekið sér lengri tíma þegar þeir eru lækkaðir. Inntur eftir því hvort skjót viðbrögð Arion banka komi á óvart segir Breki:

„Þau hljóta bara að skynja kröfuna í samfélaginu um að bregðast skjótt við vaxtalækkunum og skynja kröfuna úr Seðlabankanum að nú er komið nóg. Því ber að fagna.“

Heldurðu að hinir viðskiptabankarnir fylgi hratt á eftir núna?

„Ég bara rétt vona það og það er engin ástæða til að bíða eftir að lækka vextina. Akkúrat engin,“ segir Breki.

„Vextir á Íslandi eru einir þeir hæstu í hinum vestræna heimi. Við hljótum að kalla eftir því að þeir verði lækkaðir. Það gengur ekki að þeir séu þrisvar sinnum hærri en í Danmörku og tvisvar sinnum hærri en í Noregi. Við gerum þá kröfu að vextir á Íslandi séu sambærilegir við þau lönd sem við viljum bera okkur saman við.“

Fjármálafyrirtæki Seðlabankinn Fjármál heimilisins

Tengdar fréttir

Arion fyrstur til að tilkynna lækkun

Arion banki hefur tilkynnt vaxtalækkun í kjölfar ákvörðunar Seðlabanka Íslands um að lækka stýrivexti. Óverðtryggðir vextir íbúðalána lækka um allt að 0,6 prósentustig en verðtryggðir vextir standa í stað.

3. október 2024 10:44

Betra að byrja en bíða þangað til hagkerfið er „sannarlega komið í kreppu“

Peningastefnunefnd mat áhættuna af því að byrja vaxtalækkunarferlið minni heldur en að bíða enn lengur og þurfa þá mögulega ráðast í hraðar lækkanir samhliða því að hagkerfið væri að sigla inn í „kreppu,“ að sögn seðlabankastjóra, sem hefur væntingar um að verðbólgan sé að fara koma skarpt niður og aðhaldsstigið gæti því aukist enn frekar. Falli hlutirnir með nefndinni fram að næsta fundi seint í nóvember megi búast við frekari lækkunum en nefndin var ekki sérstaklega með augun á vaxtalækkunum stóru erlendu seðlabankanna að undanförnu við ákvörðun sína þótt ljóst sé að Ísland er mjög tengt þróuninni í Bandaríkjunum.

3. október 2024 07:50

Hætt við að ein „aumingjaleg lækkun“ láti hjól hagkerfisins snúa hraðar á ný

Yfirlýsing peningastefnunefndar til að réttlæta óvænta vaxtalækkun var lítið annað en „kirsuberjatínsla“, gögn sérstaklega dregin fram til að styðja við lækkun, en lítið gert með fyrri orð og gjörðir sem gæti komið niður á trúverðugleika Seðlabankans, að mati greiningar Arion, en ljóst sé að nefndarmenn hafi ekki verið samstíga. Hagfræðingar bankans fara nokkuð hörðum orðum um þá ákvörðun að lækka vexti, sem þeir eru ekki sannfærðir um að sé tekin á réttum tímapunkti, og búið sé að skapa væntingar um frekari vaxtalækkanir sem kunni að ýta undir þenslu og verðbólguþrýsting.

2. október 2024 20:39