Engu um að kenna nema „hand­ó­nýtu kerfi“

„Kerfi sem kemur fram við fólk eins og það hafi ekki vit á því sjálft hvernig því líður, kerfi sem lítillækkar fólk sem leitar sér hjálpar og sendir það jafnvel fárveikt heim, þar sem það skaðar sjálft sig eða aðra.“ Hún segir að efla þurfi geðheilbrigðisþjónustu margfalt og tryggja að dauði Kolfinnu Eldeyjar verði ekki til einskis.

Þetta er meðal þess sem Arna Ýrr Sigurðardóttir, sóknarprestur í Grafarvogskirkju, hafði eftir Ingu Dagnýju í minningarorðum um Kolfinnu Eldey við útför hennar frá Grafarvogskirkju í gær. Arna Ýrr birti færslu á Facebook í gærkvöldi þar sem hún segir frá orðum móðurinnar.

Kolfinna Eldey fannst látin skammt frá Krýsuvíkurvegi að kvöldi 15. september síðastliðinn og er faðir hennar í gæsluvarðhaldi grunaður um að hafa ráðið henni bana.

Orð sem eiga erindi við alla

Arna Ýrr segir í færslu sinni að dauði Kolfinnu Eldeyjar sé öllum harmdauði. „Við sem samfélag syrgjum og finnum til með öllum ástvinum hennar og við veltum fyrir okkur hvað við getum gert til að búa öllum börnum á Íslandi öruggt skjól,“ segir Arna Ýrr.

Hún segir að Ingu Dagnýju, móður Kolfinnu, hafi fundist hluti minningarorðanna eiga erindi við þjóðina og að vonast sé til að þessi hörmulegi atburður verði til þess að vekja okkur öll sem samfélag til meðvitundar um að þurfi til að efla geðheilbrigðisþjónustu margfalt.

Dauði Kolfinnu verði ekki til einskis

Arna Ýrr segir að nú bíði fjölskyldu Kolfinnu það verkefni að fóta sig í nýjum veruleika. Verkefni íslensks samfélags sé að læra af reynslunni og gera betur. Þar beri stjórnvöld mikla ábyrgð og skorar hún á að láta dauða Kolfinnu „ekki verða til einskis“. 

Presturinn vísar svo beint í minningarorðin um Kolfinnu. 

„Dauði Kolfinnu kom eins og þruma úr heiðskíru lofti. Kringumstæðurnar eru okkur algjörlega óskiljanlegar og munu líklega alltaf vera það, því það er sennilega mesta ráðgáta lífsins þegar foreldri sem elskar barnið sitt getur samt ekki verndað það fyrir sjálfu sér. 

Ég spurði Ingu Dagnýju, mömmu Kolfinnu, hvað hún myndi vilja að ég segði um þennan atburð. Hún sagði: Þetta var hörmulegur og ófyrirsjáanlegur atburður sem ekki er hægt að kenna neinu um nema handónýtu kerfi. Kerfi sem kemur fram við fólk eins og það hafi ekki vit á því sjálft hvernig því líður, kerfi sem lítillækkar fólk sem leitar sér hjálpar og sendir það jafnvel fárveikt heim, þar sem það skaðar sjálft sig eða aðra,“ segir Arna Ýrr.

Kenndi öllum um hvað ást og kærleikur snýst

Presturinn sagði það því miður ekki allt of oft raunin, að fólk sem þarfnist aðstoðar komi að lokuðum dyrum. Við horfum upp á það æ oftar að fólk fái ekki þá aðstoð sem það þurfi, sérstaklega ekki fólk sem leiti aðstoðar hjá geðheilbrigðiskerfinu. 

„Við þurfum að fara að horfast í augu við það að geðsjúkdómar draga fólk til dauða alveg eins og krabbamein og hjartasjúkdómar, og við þurfum að aflétta skömminni sem liggur eins og mara yfir fólki með þessa sjúkdóma, og ekki síður eins og mara yfir aðstandendum. Og ef við viljum koma í veg fyrir fleiri voðaverk, þar sem saklaus börn láta lífið, eins og hefur nú gerst þrisvar á þessu eina ári, þá þurfum við sem samfélag að spýta í lófana, þrýsta á stjórnvöld um að efla verulega alla geðheilbrigðisþjónustu, sem og þjónustu við börn sem glíma við erfiðan vanda í skólakerfinu. Við hljótum öll að vera sammála um að þarna þarf að forgangsraða upp á nýtt, því að hvert mannslíf sem glatast vegna skorts á fjármagni og mannúð í geðheilbrigðiskerfinu er einu mannslífi of mikið.

Kolfinna Eldey varð aðeins 10 ára gömul. Það er ekki löng ævi, en ef við mælum okkur við eilífðina, þá verður sá tími sem við fáum hér í heimi afstæður. Og það er hægt að lifa í stuttan tíma og hafa þannig áhrif á heiminn í kringum sig að hann verði betri en áður. Og það gerði Kolfinna. Hún kenndi öllum um hvað ást og kærleikur snýst. Hún var sólargeisli fjölskyldunnar, engillinn sem þau fengu að hafa í 10 ár,“ segir Arna Ýrr í færslu sinni á Facebook í gærkvöldi.