15 prósent kvenna í ofbeldissambandi 6. desember 2010 06:45 Varpa ljósi á ofbeldi gegn konum Erla Kolbrún Svavarsdóttir ritstýrir bók um birtingarmyndir ofbeldis gegn konum. Fréttablaðið/Stefán Ofbeldi í nánum samböndum er víðtækara samfélagsmein en flestir gera sér grein fyrir, þar sem 15 prósent kvenna upplifa ofbeldi í núverandi sambandi. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri bók, Ofbeldi - Margvísleg birtingarmynd, sem er ritstýrt af Erlu Kolbrúnu Svavarsdóttur, prófessor við hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands Þar er ljósi varpað á reynslu íslenskra kvenna og áhrif ofbeldis á heilsu þeirra, en í samtali við Fréttablaðið segir Erla að bókin samanstandi af fjórum rannsóknum sem voru gerðar hér á landi þar sem um þrjú þúsund konur um allt land svöruðu spurningum. „Í raun og veru má því segja að þar birtist rödd um 3000 kvenna," segir Erla. Hún segir að það sem komi einna mest á óvart í rannsóknunum er hversu hátt hlutfall kvenna sem leita á bráðamóttöku eða sækja miðstöð mæðraverndar vegna áhættumeðgöngu, hafa upplifað kynferðisofbeldi á lífsleiðinni. „Konur í þessum hópum eru að upplifa miklu alvarlegra og tíðara ofbeldi en konur almennt, samkvæmt niðurstöðunum. Þar kemur fram að 20 prósent kvenna á slysa- og bráðamóttöku hafa einhvern tíma verið beittar kynferðislegu ofbeldi og sama tíðni á við um konur í áhættumeðgöngu." Rannsóknin lýtur einnig að því að skoða hvaða áhrif ofbeldi hefur á heilsu kvenna og líðan þeirra. „Heilsa þeirra og vellíðan er marktækt lakari ef þær lifa við langvarandi ofbeldi eða hafa upplifað ofbeldi á ævi sinni. Þær glíma við andlega sjúkdóma eins og þunglyndi, misnotkun fíkniefna, kvíða og skerta sjálfsmynd." Ofbeldi getur meðal annars haft efnahagsleg áhrif þar sem þolendur eiga oft erfiðara með að fóta sig á vinnumarkaði. Erla segir að þau vilji opna augu fólks fyrir þessum víðtæku áhrifum sem ofbeldi hefur á þolendur, en ekki síður benda á hvernig megi bregðast við. „Við leggjum fram klínískar leiðbeiningar sem eiga að aðstoða heilbrigðisstarfsfólk, og aðra sem sinna sálgæslu, við að greina ofbeldi. Svo bendum við líka á hvernig fyrstu viðbrögð fagaðila eigi að vera því það er ekki nóg að greina vandamálið, heldur verðum við að hafa úrræði. Það erum við líka að kynna í bókinni, svo heilbrigðisstarfsfólk hafi úrræði ef til þeirra kemur kona sem býr við ofbeldi. Til dæmis hvert á að vísa viðkomandi, hvort sem það er til stofnana eða meðferðaraðila." thorgils@frettabladid.is Mest lesið Í blóma lífsins þegar hann lést í Fnjóská Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Vaktin: Selenskíj heimsótti Ísland og fundaði með forsætisráðherrum Innlent Vannærð og veik af áfengisneyslu eftir vetursetu í Evrópu Innlent Ný könnun: Viðreisn og Flokkur fólksins í hæstu hæðum Innlent Smitaðist fimm mánaða en lifir nú eðlilegu lífi Innlent Snorri sakar Hallgrím um ofureinfaldanir Innlent Þrír fluttir á sjúkrahús eftir þriggja bíla árekstur við álverið Innlent „Getum við verið sammála um að vera ósammála?“ Innlent „Það var annað hvort þetta eða vændi“ Innlent Fleiri fréttir Vitað mál að allir flokkar berjist ekki fyrir almannahag Þotur ráðherranna í krefjandi lendingum Karl Gauti og Ólafur Ísleifsson snúa aftur „Mér brá svolítið þegar ég sá þetta“ Verkfall lækna gæti hafist 18. nóvember Svona var dagur Selenskíjs á Íslandi „Ég skil vel foreldra sem eru í vandræðum“ Smitaðist fimm mánaða en lifir nú eðlilegu lífi „Aldrei gott að toppa of snemma“ Fer í leyfi sem formaður VR Heimsókn Úkraínuforseta og kennaraverkföll „Það var annað hvort þetta eða vændi“ Þau eru í framboði til Alþingis 2024 Snorri sakar Hallgrím um ofureinfaldanir Verkföll hefjast á morgun: „Þetta er þvílíkur ómöguleiki“ „Er það ekki það sem fíkniefnasali gerir? Selur fíkniefni?“ Vaktin: Selenskíj heimsótti Ísland og fundaði með forsætisráðherrum Virðist sem D hafi náð að hægja á blæðingunni til M Vopnaðir lögreglumenn standa vaktina Inga Sæland ætlar með Flokk fólksins upp í fimmtán prósent Bjarni fundar með forseta Úkraínu í dag Ný könnun: Viðreisn og Flokkur fólksins í hæstu hæðum Kaupa tilbúinn mat á meðan E.coli sýkingin er til rannsóknar Glóðvolg Maskínukönnun kynnt í hádegisfréttum Bylgjunnar Falla tímabundið frá ákæru fyrir tilraun til manndráps Rekja stuld á korti af Ísrael úr Seltjarnarneskirkju til átakanna Þrjú börn á gjörgæslu vegna E.coli sýkingar „Getum við verið sammála um að vera ósammála?“ Grímur, Halla Hrund, Jens Garðar og Víðir mæta í Pallborðið Þröng á þingi í umfangsmiklu fíkniefnamáli Sjá meira
Ofbeldi í nánum samböndum er víðtækara samfélagsmein en flestir gera sér grein fyrir, þar sem 15 prósent kvenna upplifa ofbeldi í núverandi sambandi. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri bók, Ofbeldi - Margvísleg birtingarmynd, sem er ritstýrt af Erlu Kolbrúnu Svavarsdóttur, prófessor við hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands Þar er ljósi varpað á reynslu íslenskra kvenna og áhrif ofbeldis á heilsu þeirra, en í samtali við Fréttablaðið segir Erla að bókin samanstandi af fjórum rannsóknum sem voru gerðar hér á landi þar sem um þrjú þúsund konur um allt land svöruðu spurningum. „Í raun og veru má því segja að þar birtist rödd um 3000 kvenna," segir Erla. Hún segir að það sem komi einna mest á óvart í rannsóknunum er hversu hátt hlutfall kvenna sem leita á bráðamóttöku eða sækja miðstöð mæðraverndar vegna áhættumeðgöngu, hafa upplifað kynferðisofbeldi á lífsleiðinni. „Konur í þessum hópum eru að upplifa miklu alvarlegra og tíðara ofbeldi en konur almennt, samkvæmt niðurstöðunum. Þar kemur fram að 20 prósent kvenna á slysa- og bráðamóttöku hafa einhvern tíma verið beittar kynferðislegu ofbeldi og sama tíðni á við um konur í áhættumeðgöngu." Rannsóknin lýtur einnig að því að skoða hvaða áhrif ofbeldi hefur á heilsu kvenna og líðan þeirra. „Heilsa þeirra og vellíðan er marktækt lakari ef þær lifa við langvarandi ofbeldi eða hafa upplifað ofbeldi á ævi sinni. Þær glíma við andlega sjúkdóma eins og þunglyndi, misnotkun fíkniefna, kvíða og skerta sjálfsmynd." Ofbeldi getur meðal annars haft efnahagsleg áhrif þar sem þolendur eiga oft erfiðara með að fóta sig á vinnumarkaði. Erla segir að þau vilji opna augu fólks fyrir þessum víðtæku áhrifum sem ofbeldi hefur á þolendur, en ekki síður benda á hvernig megi bregðast við. „Við leggjum fram klínískar leiðbeiningar sem eiga að aðstoða heilbrigðisstarfsfólk, og aðra sem sinna sálgæslu, við að greina ofbeldi. Svo bendum við líka á hvernig fyrstu viðbrögð fagaðila eigi að vera því það er ekki nóg að greina vandamálið, heldur verðum við að hafa úrræði. Það erum við líka að kynna í bókinni, svo heilbrigðisstarfsfólk hafi úrræði ef til þeirra kemur kona sem býr við ofbeldi. Til dæmis hvert á að vísa viðkomandi, hvort sem það er til stofnana eða meðferðaraðila." thorgils@frettabladid.is
Mest lesið Í blóma lífsins þegar hann lést í Fnjóská Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Vaktin: Selenskíj heimsótti Ísland og fundaði með forsætisráðherrum Innlent Vannærð og veik af áfengisneyslu eftir vetursetu í Evrópu Innlent Ný könnun: Viðreisn og Flokkur fólksins í hæstu hæðum Innlent Smitaðist fimm mánaða en lifir nú eðlilegu lífi Innlent Snorri sakar Hallgrím um ofureinfaldanir Innlent Þrír fluttir á sjúkrahús eftir þriggja bíla árekstur við álverið Innlent „Getum við verið sammála um að vera ósammála?“ Innlent „Það var annað hvort þetta eða vændi“ Innlent Fleiri fréttir Vitað mál að allir flokkar berjist ekki fyrir almannahag Þotur ráðherranna í krefjandi lendingum Karl Gauti og Ólafur Ísleifsson snúa aftur „Mér brá svolítið þegar ég sá þetta“ Verkfall lækna gæti hafist 18. nóvember Svona var dagur Selenskíjs á Íslandi „Ég skil vel foreldra sem eru í vandræðum“ Smitaðist fimm mánaða en lifir nú eðlilegu lífi „Aldrei gott að toppa of snemma“ Fer í leyfi sem formaður VR Heimsókn Úkraínuforseta og kennaraverkföll „Það var annað hvort þetta eða vændi“ Þau eru í framboði til Alþingis 2024 Snorri sakar Hallgrím um ofureinfaldanir Verkföll hefjast á morgun: „Þetta er þvílíkur ómöguleiki“ „Er það ekki það sem fíkniefnasali gerir? Selur fíkniefni?“ Vaktin: Selenskíj heimsótti Ísland og fundaði með forsætisráðherrum Virðist sem D hafi náð að hægja á blæðingunni til M Vopnaðir lögreglumenn standa vaktina Inga Sæland ætlar með Flokk fólksins upp í fimmtán prósent Bjarni fundar með forseta Úkraínu í dag Ný könnun: Viðreisn og Flokkur fólksins í hæstu hæðum Kaupa tilbúinn mat á meðan E.coli sýkingin er til rannsóknar Glóðvolg Maskínukönnun kynnt í hádegisfréttum Bylgjunnar Falla tímabundið frá ákæru fyrir tilraun til manndráps Rekja stuld á korti af Ísrael úr Seltjarnarneskirkju til átakanna Þrjú börn á gjörgæslu vegna E.coli sýkingar „Getum við verið sammála um að vera ósammála?“ Grímur, Halla Hrund, Jens Garðar og Víðir mæta í Pallborðið Þröng á þingi í umfangsmiklu fíkniefnamáli Sjá meira