Forsetinn skiptir máli og á hann mun reyna skjóðan skrifar 6. janúar 2016 09:15 Eftirmaður Ólafs Ragnars Grímssonar verður kosinn á þessu ári. Það er ekki fyrir hvern sem er að fara í skóna hans. Í tíð Ólafs hefur eðli forsetaembættisins breyst verulega. Ekki síst hefur það verið fyrir tilstuðlan forsetans sjálfs, sem m.a. virkjaði málskotsréttinn. En fleira kemur til. Þjóðin gerir meiri kröfu um bein áhrif á stjórnarathafnir nú en áður. Sjálfsagt hefur það eitthvað með internetið og samfélagsmiðla að gera, en staðreyndin er sú að stjórnmálamenn geta ekki lengur hunsað kjósendur í þrjú og hálft ár af hverjum fjórum. Það flokkast því fremur undir óskhyggju hjá forsætisráðherra en yfirvegaða skoðun að næsti forseti þurfi ekki að fara að fordæmi Ólafs Ragnars og skipta sér af pólitík líkt og Ólafur hefur gert m.a. með því að vísa þrennum lögum frá Alþingi í dóm kjósenda. Framvegis verður forseti einungis ópólitískur ef ríkisstjórnarmeirihluti gætir þess vel og vandlega að reyna ekki að keyra umdeild mál í gegnum Alþingi í krafti meirihlutaræðis. Og hversu líklegt er að t.d. núverandi ríkisstjórn geti haldið sér í sátt við kjósendur út kjörtímabilið? Ríkisstjórnin og þeir flokkar sem að henni standa hafa svikið loforð um að þjóðin fái að kjósa um framhald aðildarumsóknarinnar að ESB. Hún rembist eins og rjúpan við staurinn við að færa fiskinn í sjónum varanlega í hendur örfárra aðila gegn vilja þjóðarinnar. Henni hefur enn ekki tekist að ganga frá breytingum á stjórnarskránni sem tækju til auðlinda þjóðarinnar og beins lýðræðis. Þá vantreystir fólk ríkisstjórninni til að einkavæða ríkisbanka á sómasamlegan hátt. Mörg þau atriði sem hér hafa verið talin til, og fleiri sem látin eru ónefnd, hafa mikil áhrif á viðskiptaumhverfið hér á landi til framtíðar. Á meðan ekki er búið að ganga frá breytingum á stjórnarskrá sem tryggja þjóðinni síðasta orðið í umdeildum málum er það forsetinn einn sem getur vísað málum í þjóðaratkvæðagreiðslu standi ekki vilji til þess hjá meirihluta Alþingis. Því munu kjósendur velja þann frambjóðanda sem þeir treysta til að færa valdið til þjóðarinnar frá ríkisstjórnarmeirihlutanum hverju sinni sé gjá milli þings og þjóðar í mikilvægum málum. Greinilega stefnir nú í að framboð af frambjóðendum til forseta verði langt umfram eftirspurn. Enn hafa engar kanónur meldað sig til leiks en í ljósi þess aukna pólitíska mikilvægis sem embættið hefur öðlast í tíð Ólafs Ragnars Grímssonar er ákjósanlegt að sá forseti sem við tekur í sumar fái afgerandi umboð frá þjóðinni. Hann eða hún getur þurft að standa fast í lappirnar gegn ríkisstjórn á kosningavetri. Skjóðan Mest lesið „Ég var búinn að heyra stríðssögur um hvað fyrstu mánuðirnir væru erfiðir“ Atvinnulíf Leiðir dýra útrás Collab meðfram MBA-námi Viðskipti innlent Borgaði klink fyrir Kastalann og ekki krónu fyrir Wok On Viðskipti innlent Nýr 40/40 listi: „Spenntur að sjá hvað þetta fólk gerir í framtíðinni“ Atvinnulíf Að nálgast starfsmann sem líður illa, er reiður eða leiður Atvinnulíf Brúneggjamálið tekið fyrir í Hæstarétti Viðskipti innlent Ósáttur með sætin og fær milljón endurgreidda Neytendur Stærsti Hiab krani í heimi á sumarsýningu Veltis Samstarf Sóttu fjármálastjóra til Landsbankans Viðskipti innlent Einn stærsti vinnustaður Akraness gjaldþrota Viðskipti innlent Fleiri fréttir Brúneggjamálið tekið fyrir í Hæstarétti Úr boltanum í tryggingarnar Leiðir dýra útrás Collab meðfram MBA-námi Sóttu fjármálastjóra til Landsbankans Borgaði klink fyrir Kastalann og ekki krónu fyrir Wok On Mikið áfall fyrir íslenskan sjávarútveg Einn stærsti vinnustaður Akraness gjaldþrota Syndis ræður reyndan tölvuþrjót Gera margvíslegar athugasemdir við starfshætti Kviku Gjaldþrot Jötunn véla upp á 1,7 milljarða Reitir hrista upp í skipuritinu Matvöruverslun rís á nýjum reit við Keflavíkurflugvöll Gefa út afkomuspá eftir allt saman 96 sagt upp í hópuppsögnum í júní Tekur við fjármálunum hjá Securitas Selja fyrsta bjórinn ekki fyrr en í ágúst Karen Ýr ráðin gæðastjóri Biðin eftir vaxtalækkun gæti lengst enn frekar Minna nú á skoðun ökutækja á Ísland.is Alvotech reiknar með tíföldum tekjum Útflutningsverðmæti eldislaxins meiri en loðnunnar Opna baðstað í Kerlingarfjöllum um helgina Svekkjandi uppgjör og aðstoðarforstjórinn látinn róa Arion banki greiði Seðlabankanum 585 milljónir Rannveig hættir í Seðlabankanum Íslensk hugbúnaðarlausn greinir kolefnisspor innkaupa fyrirtækja Flýta ekki vaxtaákvörðun þrátt fyrir áköll Flestar íbúðir seljist undir eða á auglýstu verði Ýmir Örn fer frá N1 Verðbólga nú 5,8 prósent Sjá meira
Eftirmaður Ólafs Ragnars Grímssonar verður kosinn á þessu ári. Það er ekki fyrir hvern sem er að fara í skóna hans. Í tíð Ólafs hefur eðli forsetaembættisins breyst verulega. Ekki síst hefur það verið fyrir tilstuðlan forsetans sjálfs, sem m.a. virkjaði málskotsréttinn. En fleira kemur til. Þjóðin gerir meiri kröfu um bein áhrif á stjórnarathafnir nú en áður. Sjálfsagt hefur það eitthvað með internetið og samfélagsmiðla að gera, en staðreyndin er sú að stjórnmálamenn geta ekki lengur hunsað kjósendur í þrjú og hálft ár af hverjum fjórum. Það flokkast því fremur undir óskhyggju hjá forsætisráðherra en yfirvegaða skoðun að næsti forseti þurfi ekki að fara að fordæmi Ólafs Ragnars og skipta sér af pólitík líkt og Ólafur hefur gert m.a. með því að vísa þrennum lögum frá Alþingi í dóm kjósenda. Framvegis verður forseti einungis ópólitískur ef ríkisstjórnarmeirihluti gætir þess vel og vandlega að reyna ekki að keyra umdeild mál í gegnum Alþingi í krafti meirihlutaræðis. Og hversu líklegt er að t.d. núverandi ríkisstjórn geti haldið sér í sátt við kjósendur út kjörtímabilið? Ríkisstjórnin og þeir flokkar sem að henni standa hafa svikið loforð um að þjóðin fái að kjósa um framhald aðildarumsóknarinnar að ESB. Hún rembist eins og rjúpan við staurinn við að færa fiskinn í sjónum varanlega í hendur örfárra aðila gegn vilja þjóðarinnar. Henni hefur enn ekki tekist að ganga frá breytingum á stjórnarskránni sem tækju til auðlinda þjóðarinnar og beins lýðræðis. Þá vantreystir fólk ríkisstjórninni til að einkavæða ríkisbanka á sómasamlegan hátt. Mörg þau atriði sem hér hafa verið talin til, og fleiri sem látin eru ónefnd, hafa mikil áhrif á viðskiptaumhverfið hér á landi til framtíðar. Á meðan ekki er búið að ganga frá breytingum á stjórnarskrá sem tryggja þjóðinni síðasta orðið í umdeildum málum er það forsetinn einn sem getur vísað málum í þjóðaratkvæðagreiðslu standi ekki vilji til þess hjá meirihluta Alþingis. Því munu kjósendur velja þann frambjóðanda sem þeir treysta til að færa valdið til þjóðarinnar frá ríkisstjórnarmeirihlutanum hverju sinni sé gjá milli þings og þjóðar í mikilvægum málum. Greinilega stefnir nú í að framboð af frambjóðendum til forseta verði langt umfram eftirspurn. Enn hafa engar kanónur meldað sig til leiks en í ljósi þess aukna pólitíska mikilvægis sem embættið hefur öðlast í tíð Ólafs Ragnars Grímssonar er ákjósanlegt að sá forseti sem við tekur í sumar fái afgerandi umboð frá þjóðinni. Hann eða hún getur þurft að standa fast í lappirnar gegn ríkisstjórn á kosningavetri.
Skjóðan Mest lesið „Ég var búinn að heyra stríðssögur um hvað fyrstu mánuðirnir væru erfiðir“ Atvinnulíf Leiðir dýra útrás Collab meðfram MBA-námi Viðskipti innlent Borgaði klink fyrir Kastalann og ekki krónu fyrir Wok On Viðskipti innlent Nýr 40/40 listi: „Spenntur að sjá hvað þetta fólk gerir í framtíðinni“ Atvinnulíf Að nálgast starfsmann sem líður illa, er reiður eða leiður Atvinnulíf Brúneggjamálið tekið fyrir í Hæstarétti Viðskipti innlent Ósáttur með sætin og fær milljón endurgreidda Neytendur Stærsti Hiab krani í heimi á sumarsýningu Veltis Samstarf Sóttu fjármálastjóra til Landsbankans Viðskipti innlent Einn stærsti vinnustaður Akraness gjaldþrota Viðskipti innlent Fleiri fréttir Brúneggjamálið tekið fyrir í Hæstarétti Úr boltanum í tryggingarnar Leiðir dýra útrás Collab meðfram MBA-námi Sóttu fjármálastjóra til Landsbankans Borgaði klink fyrir Kastalann og ekki krónu fyrir Wok On Mikið áfall fyrir íslenskan sjávarútveg Einn stærsti vinnustaður Akraness gjaldþrota Syndis ræður reyndan tölvuþrjót Gera margvíslegar athugasemdir við starfshætti Kviku Gjaldþrot Jötunn véla upp á 1,7 milljarða Reitir hrista upp í skipuritinu Matvöruverslun rís á nýjum reit við Keflavíkurflugvöll Gefa út afkomuspá eftir allt saman 96 sagt upp í hópuppsögnum í júní Tekur við fjármálunum hjá Securitas Selja fyrsta bjórinn ekki fyrr en í ágúst Karen Ýr ráðin gæðastjóri Biðin eftir vaxtalækkun gæti lengst enn frekar Minna nú á skoðun ökutækja á Ísland.is Alvotech reiknar með tíföldum tekjum Útflutningsverðmæti eldislaxins meiri en loðnunnar Opna baðstað í Kerlingarfjöllum um helgina Svekkjandi uppgjör og aðstoðarforstjórinn látinn róa Arion banki greiði Seðlabankanum 585 milljónir Rannveig hættir í Seðlabankanum Íslensk hugbúnaðarlausn greinir kolefnisspor innkaupa fyrirtækja Flýta ekki vaxtaákvörðun þrátt fyrir áköll Flestar íbúðir seljist undir eða á auglýstu verði Ýmir Örn fer frá N1 Verðbólga nú 5,8 prósent Sjá meira