Berjast við ströng lög Guðsteinn Bjarnason skrifar 28. janúar 2016 07:00 Gaye Edward og Sorcha Tunney eru hingað komnar til að vekja athygli á herferð Amnesty International fyrir breytingum á fóstureyðingalöggjöf Írlands. vísir/ernir Fyrir fimmtán árum komst Gaye Edward að því, við reglubundna skoðun á 20. viku meðgöngu, að barnið sem hún bar undir belti væri með alvarlegan fósturgalla. Það myndi deyja stuttu eftir fæðinguna. „Ég var tekin afsíðis og mér tjáð að fóstrið væri með galla sem heitir anencephaly, sem ég hafði aldrei heyrt um, en það er einn alvarlegasti fósturgalli sem til er,“ segir hún. Anencephaly felst í því að hluta heilans vantar í fóstrið. Fóstureyðing kom hins vegar ekki til greina, þar sem Edward er írsk og írsk lög um fóstureyðingar eru afdráttarlaus, strangari en í öðrum Evrópulöndum og strangari en víðast hvar í heiminum. Engar fóstureyðingar má gera nema líf móðurinnar sé í hættu. „Eina aðstoðin sem okkur bauðst var að það yrði vel hugsað um mig það sem eftir lifði meðgöngunnar,“ segir Edward. Hún fór því að líta í kringum sig og endaði á að fara til Bretlands, þar sem fóstureyðingar eru löglegar. Hún er hingað komin á vegum mannréttindasamtakanna Amnesty International til að vekja athygli á ástandinu á Írlandi. Með í för er Sorcha Tunney, sem er aðgerðastjóri Amnesty International á Írlandi. Í gærkvöld voru þær viðstaddar sýningu á heimildarmynd í Regnboganum, þar sem Edward og fleiri írskar konur skýra frá reynslu sinni. Myndina gerði Camilla Hamet, sem einnig er með í Íslandsferðinni. „Gaye er augljóslega ekki eina konan sem hefur þurft að takast á við þetta,“ segir Tunney. „Á hverjum einasta degi lenda tíu til tuttugu konur í þessu, þannig að við erum með eitthvað um 150 þúsund konur sem hafa reynslu af þessu. Þeim hefur liðið eins og glæpamönnum. Þetta er erfið ákvörðun og konan á ekki að þurfa að sitja ein uppi með hana.“ Þær Edward og Tunney eru hins vegar bjartsýnar á að breytingar séu í nánd. „Staðan er sú að þjóðin er reiðubúin og stjórnmálamenn eru líka reiðubúnir, tel ég vera, en það eina sem vantar er að efnt verði til þjóðaratkvæðagreiðslu um breytingar á stjórnarskránni,“ segir Tunney. „Það sem stendur í veginum er stjórnarskrárákvæði um jafnan rétt fósturs í móðurkviði til lífs. Það er ekki hægt að breyta lögum um þetta nema breyta stjórnarskránni fyrst, þannig að nú stendur það upp á ríkisstjórnina að boða til þjóðaratkvæðagreiðslu.“ Hún segir að þjóðaratkvæðagreiðsla á síðasta ári um réttindi samkynhneigðra til að ganga í hjónaband, þar sem yfirgnæfandi meirihluti samþykkti það, sýni ótvírætt að viðhorfsbreyting sé að verða á Írlandi í málefnum, sem hingað til hefur þótt erfitt að ræða um. „Þegar litið verður til baka þá tel ég að margt sé nú að gerast sem stuðlar að breytingum. Sérstaklega munar þar um það að konur stígi fram og ræði reynslu sína,“ segir Edward. „Þetta eru svo margar konur að þetta hlýtur að snerta hverja einustu fjölskyldu á Írlandi. En fólk veit það bara ekki vegna þess að það hefur ekkert verið talað um þetta.“ Mest lesið Ekki í belti og undir áhrifum þegar hann lést Innlent Fylgdu eftir ábendingum um aðkomu undirheimanna Innlent Skipti öllu máli að telja drykkina Innlent Holan alls ekki eina slysagildran Innlent Uppruni stjarnanna óþekktur: „Hver andskotinn hefur verið að setja þetta inn?“ Innlent Fjórtán ára ráðinn til að hefna fyrir morðið á fimmtán ára Erlent Athafnamaðurinn Þráinn Hafstein Kristjánsson látinn Innlent Segir ráðherra neita að afhenda gögn um bókun 35 Innlent Ræstu út mannskap til að kanna frágang fleiri brunna Innlent Hætta að sekta fyrir notkun nagladekkja Innlent Fleiri fréttir Deila Nóbelnum fyrir uppgötvun á miRNA Bein útsending: Hver fær Nóbelsverðlaunin í læknisfræði? Fjórtán ára ráðinn til að hefna fyrir morðið á fimmtán ára Eitt ár frá upphafi stríðsins á Gasa Íranskur herforingi sagður hafa látist í loftárásum Ísraela Lýsa nóttinni sem skelfilegri Minnkandi virðing fyrir heilbrigðisstarfsfólki á Gasa Ung kona látin eftir skotárás í Ísrael Huldukona í lykilhlutverki í lygilegu ráðabruggi um símboðana „Ein versta nóttin“ í Beirút frá upphafi átaka Sneri aftur á vettvang banatilræðisins Engum verði vísað út við myndbirtingu Minnst sextán látnir í aurskriðum í Bosníu og Hersegóvínu Einn af leiðtogum Hamas lést í loftárás á Líbanon Minnst sjötíu í valnum eftir árás glæpamanna Versnandi ástand í Pokrovsk Trump sagði Pence að hann yrði fyrirlitinn og talinn heimskur Gerðu árás á landamærastöð þar sem tugir þúsunda hafa flúið Obama leggur land undir fót fyrir Harris í næstu viku Sýknaðir af alvarlegustu ákærunum vegna dauða Nichols Hvaldímír drapst af völdum bakteríusýkingar 21 árs konu bjargað á Gasa tíu árum eftir að henni var rænt Arftaki Nasrallah sagður drepinn í árás Ísraela Vita um tvo Íslendinga í Líbanon Segja íbúum tuttugu og fimm þorpa að flýja Hringmyrkvi sýnilegur yfir syðsta oddi Suður-Ameríku Fyrsta heimsókn Rutte til Úkraínu Íhuga árásir á olíuvinnslur og kjarnorkustöðvar í Íran Nýnasisti sagðist ekki hafa stungið börn vegna rasisma Rússar reyndu að skjóta niður ísraelskar stýriflaugar Sjá meira
Fyrir fimmtán árum komst Gaye Edward að því, við reglubundna skoðun á 20. viku meðgöngu, að barnið sem hún bar undir belti væri með alvarlegan fósturgalla. Það myndi deyja stuttu eftir fæðinguna. „Ég var tekin afsíðis og mér tjáð að fóstrið væri með galla sem heitir anencephaly, sem ég hafði aldrei heyrt um, en það er einn alvarlegasti fósturgalli sem til er,“ segir hún. Anencephaly felst í því að hluta heilans vantar í fóstrið. Fóstureyðing kom hins vegar ekki til greina, þar sem Edward er írsk og írsk lög um fóstureyðingar eru afdráttarlaus, strangari en í öðrum Evrópulöndum og strangari en víðast hvar í heiminum. Engar fóstureyðingar má gera nema líf móðurinnar sé í hættu. „Eina aðstoðin sem okkur bauðst var að það yrði vel hugsað um mig það sem eftir lifði meðgöngunnar,“ segir Edward. Hún fór því að líta í kringum sig og endaði á að fara til Bretlands, þar sem fóstureyðingar eru löglegar. Hún er hingað komin á vegum mannréttindasamtakanna Amnesty International til að vekja athygli á ástandinu á Írlandi. Með í för er Sorcha Tunney, sem er aðgerðastjóri Amnesty International á Írlandi. Í gærkvöld voru þær viðstaddar sýningu á heimildarmynd í Regnboganum, þar sem Edward og fleiri írskar konur skýra frá reynslu sinni. Myndina gerði Camilla Hamet, sem einnig er með í Íslandsferðinni. „Gaye er augljóslega ekki eina konan sem hefur þurft að takast á við þetta,“ segir Tunney. „Á hverjum einasta degi lenda tíu til tuttugu konur í þessu, þannig að við erum með eitthvað um 150 þúsund konur sem hafa reynslu af þessu. Þeim hefur liðið eins og glæpamönnum. Þetta er erfið ákvörðun og konan á ekki að þurfa að sitja ein uppi með hana.“ Þær Edward og Tunney eru hins vegar bjartsýnar á að breytingar séu í nánd. „Staðan er sú að þjóðin er reiðubúin og stjórnmálamenn eru líka reiðubúnir, tel ég vera, en það eina sem vantar er að efnt verði til þjóðaratkvæðagreiðslu um breytingar á stjórnarskránni,“ segir Tunney. „Það sem stendur í veginum er stjórnarskrárákvæði um jafnan rétt fósturs í móðurkviði til lífs. Það er ekki hægt að breyta lögum um þetta nema breyta stjórnarskránni fyrst, þannig að nú stendur það upp á ríkisstjórnina að boða til þjóðaratkvæðagreiðslu.“ Hún segir að þjóðaratkvæðagreiðsla á síðasta ári um réttindi samkynhneigðra til að ganga í hjónaband, þar sem yfirgnæfandi meirihluti samþykkti það, sýni ótvírætt að viðhorfsbreyting sé að verða á Írlandi í málefnum, sem hingað til hefur þótt erfitt að ræða um. „Þegar litið verður til baka þá tel ég að margt sé nú að gerast sem stuðlar að breytingum. Sérstaklega munar þar um það að konur stígi fram og ræði reynslu sína,“ segir Edward. „Þetta eru svo margar konur að þetta hlýtur að snerta hverja einustu fjölskyldu á Írlandi. En fólk veit það bara ekki vegna þess að það hefur ekkert verið talað um þetta.“
Mest lesið Ekki í belti og undir áhrifum þegar hann lést Innlent Fylgdu eftir ábendingum um aðkomu undirheimanna Innlent Skipti öllu máli að telja drykkina Innlent Holan alls ekki eina slysagildran Innlent Uppruni stjarnanna óþekktur: „Hver andskotinn hefur verið að setja þetta inn?“ Innlent Fjórtán ára ráðinn til að hefna fyrir morðið á fimmtán ára Erlent Athafnamaðurinn Þráinn Hafstein Kristjánsson látinn Innlent Segir ráðherra neita að afhenda gögn um bókun 35 Innlent Ræstu út mannskap til að kanna frágang fleiri brunna Innlent Hætta að sekta fyrir notkun nagladekkja Innlent Fleiri fréttir Deila Nóbelnum fyrir uppgötvun á miRNA Bein útsending: Hver fær Nóbelsverðlaunin í læknisfræði? Fjórtán ára ráðinn til að hefna fyrir morðið á fimmtán ára Eitt ár frá upphafi stríðsins á Gasa Íranskur herforingi sagður hafa látist í loftárásum Ísraela Lýsa nóttinni sem skelfilegri Minnkandi virðing fyrir heilbrigðisstarfsfólki á Gasa Ung kona látin eftir skotárás í Ísrael Huldukona í lykilhlutverki í lygilegu ráðabruggi um símboðana „Ein versta nóttin“ í Beirút frá upphafi átaka Sneri aftur á vettvang banatilræðisins Engum verði vísað út við myndbirtingu Minnst sextán látnir í aurskriðum í Bosníu og Hersegóvínu Einn af leiðtogum Hamas lést í loftárás á Líbanon Minnst sjötíu í valnum eftir árás glæpamanna Versnandi ástand í Pokrovsk Trump sagði Pence að hann yrði fyrirlitinn og talinn heimskur Gerðu árás á landamærastöð þar sem tugir þúsunda hafa flúið Obama leggur land undir fót fyrir Harris í næstu viku Sýknaðir af alvarlegustu ákærunum vegna dauða Nichols Hvaldímír drapst af völdum bakteríusýkingar 21 árs konu bjargað á Gasa tíu árum eftir að henni var rænt Arftaki Nasrallah sagður drepinn í árás Ísraela Vita um tvo Íslendinga í Líbanon Segja íbúum tuttugu og fimm þorpa að flýja Hringmyrkvi sýnilegur yfir syðsta oddi Suður-Ameríku Fyrsta heimsókn Rutte til Úkraínu Íhuga árásir á olíuvinnslur og kjarnorkustöðvar í Íran Nýnasisti sagðist ekki hafa stungið börn vegna rasisma Rússar reyndu að skjóta niður ísraelskar stýriflaugar Sjá meira