Íslenska geð- heilbrigðiskerfið á árinu 2016 Valgeir Matthías Pálsson skrifar 21. apríl 2016 07:00 Ég sá mig knúinn til þess að setjast niður og skrifa örfá orð um íslenska geðheilbrigðiskerfið nú á tímum uppgangs og velsældar. Geðheilbrigðiskerfi sem komið er að fótum fram. Kerfi sem stjórnað er af innantómum upphrópunum, hroka og yfirgangi. Þetta eru leiðarstefin þrjú eins og ég lít á þetta kerfi í dag. Því er þannig fyrir komið, nú á árinu 2016, að mörgum einstaklingum, tugum, jafnvel hundruðum talsins er vísað frá geðdeild Landspítalans. Vegna hvers ætli öllum þessum fjölda sé vísað frá? Getur það verið sparnaðarkrafa frá ríkinu sem spilar þarna inn í eða eru þetta svokallaðar ákvarðanir stjórnenda, bæði millistjórnenda og yfirstjórnenda, sem ráða þarna för? Það er þyngra en tárum taki að skrifa þennan pistil. Fólk sem hefur barist eins og hetjur svo árum og áratugum skiptir við erfiða andlega sjúkdóma t.d. kvíða og þunglyndi er vísað frá geðdeild, stundum með meðalaglasið í annarri hendinni og gylliboð um eitthvað betra í hinni, eitthvað sem kemur kannski einhvern tímann í framtíðinni eða aldrei. Mér finnst erfitt að horfa upp á ungt fólk í þessu landi á barmi örvæntingar og hengiflugið eitt bara eftir. Fólk sem er í blóma lífsins er nefnilega, og takið eftir þessu, að svipta sig lífi vegna þess að þjónustan við það er engin innan Landspítalans eða annarra sjúkrahúsa landsins. Fær ekki hjálpÍslendingar eru að missa margt ungt fólk sem er í blóma lífsins. Fólk sem sökum andlegra erfiðleika getur ekki séð fram á bjartan og nýjan dag. Bara af þeirri einföldu ástæðu að það fær ekki „hjálpina“. Hjálpina við að fóta sig og ná undir sig fótunum á nýjan leik í þjóðfélagi sem allt er byggt á taktföstum mjög miklum hraða. Sem er ekki það sem við viljum. Eða er það, kæru Íslendingar? Ég segi fyrir mig, hafandi verið í geðheilbrigðiskerfinu frá árinu 2001 eða lengur eftir því hvernig á það er litið. Þjónustan við þá sem eiga í hvað mestum erfiðleikum er engin. Fólki er trekk í trekk vísað frá geðdeild vegna einhvers sem það kannski ekki sjálft veit hvers vegna er. En hafandi verið í þessu kerfi svo lengi sem raun ber vitni tel ég mig hafa viðamikla reynslu og þekkingu á því hvernig þetta kerfi virkar í raun og sann. Kerfið virkar þannig að eftir því sem þú hefur verið lengur í kerfinu færðu alltaf minni og minni þjónustu. Ég lagðist mjög oft inn á árunum 2001–2008. Innlagnir sem eru taldar í tugum. Ég veit það ekki en ráðlögðu Finnar okkur Íslendingum ekki eitthvað vegna þess ástands sem hefur ríkt á Íslandi frá árinu 2008? Ég veit að það sem Finnar báðu Íslendinga um var að skera ekki niður fé til velferðarmála. Heldur gefa í þar. En hvað hefur verið gert á Íslandi? Það hefur verið skorið grimmt niður til heilbrigðis- og velferðarmála, allt frá hruni. Þetta er mjög slæm þróun en hún er sönn. Sjálfsvíg eru allof mörg á Íslandi í dag. Það eru margir sem taka líf sitt á hverju ári. Er það ásættanlegt að svo mikill fjöldi taki líf sitt? Ég segi NEI! Brettið upp ermar í þessum málum kæru ráðamenn. Ef ekkert verður að gert í geðheilbrigðismálum á Íslandi í nánustu framtíð, missum við fleira og fleira ungt fólk sem í blóma lífsins missti fótanna og fann enga aðra leið en að ráða sér bana. Það er nefnilega þannig að ungt fólk er framtíð landsins okkar og hana verðum við að varðveita.Þessi frétt birtist fyrst í Fréttablaðinu þann 21. apríl. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Ruglaðist Kristrún á flokkum, þegar hún fór í stjórnmál? - Það hefði verið einfaldara fyrir hana, að ganga strax í Framsókn, en að breyta Samfylkingunni í Framsókn Ole Anton Bieltvedt Skoðun Hvert er „útlendingavandamálið“? Karen Kjartansdóttir Skoðun Kennarinn sem hvarf Sigrún Birna Björnsdóttir Kaaber Skoðun Takk fyrir peninginn Inga Sæland Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Þúsundir íbúða á glámbekk! Guðfinna Jóh. Guðmundsdóttir Skoðun Hið augljósa útlendingavandamál Hallþór Jökull Hákonarson Skoðun Kennir bara meira! Aðalheiður Marta Steindórsdóttir Skoðun Það er kominn tími á uppfærslu á Íslandi Þórður Snær Júlíusson Skoðun Kallar veikleiki stjórnmálaflokkanna á þekkt andlit til liðsinnis? Guðjón Heiðar Pálsson Skoðun Af hverju Píratar? Daníel Þröstur Pálsson Skoðun Skoðun Skoðun Börnin okkar eru að deyja – hvernig bregst þjóðin við? Björk Jónsdóttir skrifar Skoðun Hin huldu rándýr í mannslíkömum sem skaða unga fólkið Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Hið augljósa útlendingavandamál Hallþór Jökull Hákonarson skrifar Skoðun Þúsundir íbúða á glámbekk! Guðfinna Jóh. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kennarinn sem hvarf Sigrún Birna Björnsdóttir Kaaber skrifar Skoðun 10 ára Heilbrigðisstofnun Suðurlands Díana Óskarsdóttir skrifar Skoðun Jafnlaunavottun verði valkvæð en ekki skylda Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Kennir bara meira! Aðalheiður Marta Steindórsdóttir skrifar Skoðun Það er kominn tími á uppfærslu á Íslandi Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Af hverju Píratar? Daníel Þröstur Pálsson skrifar Skoðun Kallar veikleiki stjórnmálaflokkanna á þekkt andlit til liðsinnis? Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Ruglaðist Kristrún á flokkum, þegar hún fór í stjórnmál? - Það hefði verið einfaldara fyrir hana, að ganga strax í Framsókn, en að breyta Samfylkingunni í Framsókn Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Kosningar og knattspyrna Haraldur Ingi Haraldsson skrifar Skoðun Hvert er „útlendingavandamálið“? Karen Kjartansdóttir skrifar Skoðun Útlendingur eða innflytjandi? Paola Cardeans skrifar Skoðun Sýnum kennurum virðingu Angela Árnadóttir skrifar Skoðun Mælum með Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfi okkar allra Alma Möller skrifar Skoðun Kjarabarátta kennara Þormóður Logi Björnsson skrifar Skoðun Algengt neyðartilfelli Marianne E. Klinke skrifar Skoðun Gervigreind, sýklar, atómsprengjur og allt þetta fína: Hugleiðing um bók eftir Mustafa Suleyman Atli Harðarson skrifar Skoðun Hrátt hakk og heimabakstur fyrir kosningarnar Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Förum varlega með heita vatnið okkar Stefnir Kristjánsson skrifar Skoðun Gervigreind: Óseðjandi orkuþörf og ósvífin bjartsýni Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Rammíslenskt Aðalsteinn Leifsson skrifar Skoðun Föðurlaus börn og fjölskyldusjúkdómurinn Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Kennarar eru alltaf í fríi Stein Olav Romslo skrifar Skoðun Við þurfum breytingar Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði erum við? Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Nei, ég er ekki hamstur á hjóli Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Sjá meira
Ég sá mig knúinn til þess að setjast niður og skrifa örfá orð um íslenska geðheilbrigðiskerfið nú á tímum uppgangs og velsældar. Geðheilbrigðiskerfi sem komið er að fótum fram. Kerfi sem stjórnað er af innantómum upphrópunum, hroka og yfirgangi. Þetta eru leiðarstefin þrjú eins og ég lít á þetta kerfi í dag. Því er þannig fyrir komið, nú á árinu 2016, að mörgum einstaklingum, tugum, jafnvel hundruðum talsins er vísað frá geðdeild Landspítalans. Vegna hvers ætli öllum þessum fjölda sé vísað frá? Getur það verið sparnaðarkrafa frá ríkinu sem spilar þarna inn í eða eru þetta svokallaðar ákvarðanir stjórnenda, bæði millistjórnenda og yfirstjórnenda, sem ráða þarna för? Það er þyngra en tárum taki að skrifa þennan pistil. Fólk sem hefur barist eins og hetjur svo árum og áratugum skiptir við erfiða andlega sjúkdóma t.d. kvíða og þunglyndi er vísað frá geðdeild, stundum með meðalaglasið í annarri hendinni og gylliboð um eitthvað betra í hinni, eitthvað sem kemur kannski einhvern tímann í framtíðinni eða aldrei. Mér finnst erfitt að horfa upp á ungt fólk í þessu landi á barmi örvæntingar og hengiflugið eitt bara eftir. Fólk sem er í blóma lífsins er nefnilega, og takið eftir þessu, að svipta sig lífi vegna þess að þjónustan við það er engin innan Landspítalans eða annarra sjúkrahúsa landsins. Fær ekki hjálpÍslendingar eru að missa margt ungt fólk sem er í blóma lífsins. Fólk sem sökum andlegra erfiðleika getur ekki séð fram á bjartan og nýjan dag. Bara af þeirri einföldu ástæðu að það fær ekki „hjálpina“. Hjálpina við að fóta sig og ná undir sig fótunum á nýjan leik í þjóðfélagi sem allt er byggt á taktföstum mjög miklum hraða. Sem er ekki það sem við viljum. Eða er það, kæru Íslendingar? Ég segi fyrir mig, hafandi verið í geðheilbrigðiskerfinu frá árinu 2001 eða lengur eftir því hvernig á það er litið. Þjónustan við þá sem eiga í hvað mestum erfiðleikum er engin. Fólki er trekk í trekk vísað frá geðdeild vegna einhvers sem það kannski ekki sjálft veit hvers vegna er. En hafandi verið í þessu kerfi svo lengi sem raun ber vitni tel ég mig hafa viðamikla reynslu og þekkingu á því hvernig þetta kerfi virkar í raun og sann. Kerfið virkar þannig að eftir því sem þú hefur verið lengur í kerfinu færðu alltaf minni og minni þjónustu. Ég lagðist mjög oft inn á árunum 2001–2008. Innlagnir sem eru taldar í tugum. Ég veit það ekki en ráðlögðu Finnar okkur Íslendingum ekki eitthvað vegna þess ástands sem hefur ríkt á Íslandi frá árinu 2008? Ég veit að það sem Finnar báðu Íslendinga um var að skera ekki niður fé til velferðarmála. Heldur gefa í þar. En hvað hefur verið gert á Íslandi? Það hefur verið skorið grimmt niður til heilbrigðis- og velferðarmála, allt frá hruni. Þetta er mjög slæm þróun en hún er sönn. Sjálfsvíg eru allof mörg á Íslandi í dag. Það eru margir sem taka líf sitt á hverju ári. Er það ásættanlegt að svo mikill fjöldi taki líf sitt? Ég segi NEI! Brettið upp ermar í þessum málum kæru ráðamenn. Ef ekkert verður að gert í geðheilbrigðismálum á Íslandi í nánustu framtíð, missum við fleira og fleira ungt fólk sem í blóma lífsins missti fótanna og fann enga aðra leið en að ráða sér bana. Það er nefnilega þannig að ungt fólk er framtíð landsins okkar og hana verðum við að varðveita.Þessi frétt birtist fyrst í Fréttablaðinu þann 21. apríl.
Ruglaðist Kristrún á flokkum, þegar hún fór í stjórnmál? - Það hefði verið einfaldara fyrir hana, að ganga strax í Framsókn, en að breyta Samfylkingunni í Framsókn Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Kallar veikleiki stjórnmálaflokkanna á þekkt andlit til liðsinnis? Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Skoðun Ruglaðist Kristrún á flokkum, þegar hún fór í stjórnmál? - Það hefði verið einfaldara fyrir hana, að ganga strax í Framsókn, en að breyta Samfylkingunni í Framsókn Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Gervigreind, sýklar, atómsprengjur og allt þetta fína: Hugleiðing um bók eftir Mustafa Suleyman Atli Harðarson skrifar
Ruglaðist Kristrún á flokkum, þegar hún fór í stjórnmál? - Það hefði verið einfaldara fyrir hana, að ganga strax í Framsókn, en að breyta Samfylkingunni í Framsókn Ole Anton Bieltvedt Skoðun