Tími til að tengja? Kristín Ingólfsdóttir skrifar 24. september 2016 07:00 Á undanförnum tíu árum hafa orðið byltingarkenndar breytingar á daglegu hegðunarmynstri okkar - hvernig við nálgumst upplýsingar, þjónustu og hvert annað. Síminn í vasa okkar hefur breyst í ofurtölvu sem gerir hann jafnframt að alfræðiorðabók, bankaútibúi, tónlistarsafni, myndasafni, innkaupakörfu, myndavél, fjölmiðlagátt, ferðaskrifstofu og bókasafni. Listinn gæti verið miklu lengri og lengist sífellt. Á þessum tíu árum höfum við séð framfarir á ótalmörgum sviðum, en jafnframt röskun heilla atvinnugreina. Því er spáð að tækniþróun verði nú hraðari og umfangsmeiri en nokkru sinni fyrr og muni geta haft mun afdrifaríkari áhrif á lífsviðurværi fólks en áður. Með aukinni „greind“ tölva og sjálfvirkni muni eftirspurn eftir tiltekinni þekkingu og færni sem fólk hefur öðlast í námi og starfi nánast hverfa. Dæmi um þetta sjást jafnvel í tæknigreinum. Framsækin fyrirtæki í þróun tölvutækni eru nú mörg að endurskipuleggja starfsemi sína og segja upp þúsundum starfsmanna vegna þess að tæknin hefur gerbreytt rekstrarumhverfinu sem þau áttu þátt í að innleiða. Hvernig getum við Íslendingar tryggt að við nýtum tækifærin sem tækniþróun skapar? Hvernig getum við forðað að samfélagið skiptist í þá sem skilja nýja tíma og ná tökum á nýrri tækni og hina sem sitja eftir? Eitt er víst. Það hefur aldrei verið brýnna að tengja þarfir framtíðar við stefnumótun nútíðar. Aldrei verið brýnna að skapa nýjar tegundir starfa og ný verðmæti. Það þarf að mennta með nýjum hætti og það þarf að finna nýjar leiðir til símenntunar til að auðvelda tilfærslu milli starfa á lífsleiðinni. Það er lykilatriði að forystumenn þjóðarinnar í stjórnmálum, atvinnulífi og menntamálum skilji hvert stefnir, hafi getu til að móta skýr og ögrandi markmið og hugrekki til að forgangsraða fjármagni til að leiða samfélagið á nýjar brautir. Íslenskt samfélag stendur á mikilvægum tímamótum. Kröfurnar um aukna velferð og samfélagsleg gæði hafa aldrei verið háværari. Viðfangsefnin verða þó sífellt flóknari og örðugri viðfangs með breyttri aldurssamsetningu og öldrun þjóðarinnar. Geta til að skilja hvert stefnir í þróun atvinnulífs og menningar, geta til að skilja hvert tækniþróunin er að leiða alþjóðasamfélagið og geta til að búa okkur undir þessa framtíð með fjárfestingu í menntun og vísindum ræður því hvort okkur tekst áfram að bæta hér lífskjör og auka velferð. Það þarf að forgangsraða. Það þarf að styrkja skólakerfi, háskóla og vísindastofnanir og vinna á sama tíma að því að sníða starf þeirra í takt við þarfir nýrra tíma. Það verður að stuðla í auknum mæli að nýliðun og aukinni þekkingarsköpun og stuðningi við þá sem vilja og geta skapað verðmæti á grundvelli hugvits og rannsókna. Við þurfum stjórnmálaleiðtoga sem skilja kall tímans, setja markið hátt og sækja að því af einurð og festu. Við munum ekki njóta ávaxtanna nema leggja nokkuð undir. Er ekki kominn tími til að tengja?Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Óhæfur leiðtogi? Franklín Ernir Kristjánsson Skoðun Loksins, Gunnar Bragi! Einar G. Harðarson Skoðun Skynsemi Sigmundar Davíðs rýnd – Er ESB aðild/Evra tóm tjara? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Hvorki útlendingahatur né gestrisni Hildur Þórðardóttir Skoðun Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun Kílómetragjald: Gjöf fyrir marga, refsiskattur fyrir aðra Ágústa Ágústsdóttir Skoðun Þau eru við, við erum þau Arnar Eggert Thoroddsen Skoðun Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson Skoðun Sömu rök og styðja rétt kvenna til þungunarrofs eiga við um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Steinar Harðarson Skoðun Vaxandi stríðsátök, en með íslenskum vopnum? Eldur Smári Kristinsson Skoðun Skoðun Skoðun Óljós viðurkenning þrátt fyrir stefnu stjórnvalda Sandra B. Franks skrifar Skoðun Sömu rök og styðja rétt kvenna til þungunarrofs eiga við um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Steinar Harðarson skrifar Skoðun Vaxandi stríðsátök, en með íslenskum vopnum? Eldur Smári Kristinsson skrifar Skoðun Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þau eru við, við erum þau Arnar Eggert Thoroddsen skrifar Skoðun Óhæfur leiðtogi? Franklín Ernir Kristjánsson skrifar Skoðun Loksins, Gunnar Bragi! Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Skynsemi Sigmundar Davíðs rýnd – Er ESB aðild/Evra tóm tjara? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Hvorki útlendingahatur né gestrisni Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson skrifar Skoðun Er ekki einokun Háskóla Íslands óviðunandi? Helga Dögg Sverrisdóttir skrifar Skoðun Kílómetragjald: Gjöf fyrir marga, refsiskattur fyrir aðra Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Róttækar og tafarlausar umbætur Arnar þór Jónsson,Kári Allansson skrifar Skoðun Afleiðingar ríkisafskipta: Af hverju skaðleg einokun er ekki til á frjálsum markaði Eiríkur Magnússon skrifar Skoðun Er verið að blekkja fólk? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Það er ekkert til sem heitir full vinnustytting með 15 mínútna neysluhléi Jóhanna Helgadóttir skrifar Skoðun Um blöndun menningarheima Ugla Stefanía Kristjönudóttir Jónsdóttir skrifar Skoðun Ökuskírteini á hval Sigursteinn Másson skrifar Skoðun Barningur smáframleiðenda Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Erum við í ofbeldissambandi? Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Ó nei, ekki aftur! Leyfisveitingar fyrir Hvammsvirkjun Margrét Erlendsdóttir skrifar Skoðun Siddhi: Yfirnáttúrulegir hæfileikar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Innviðaskuldin mikla Grímur Atlason skrifar Skoðun Umsókn um stöðu kennara í (vonandi) nálægri framtíð Heiða Ingunn Þorgeirsdóttir skrifar Skoðun Sögur Hannesar Hólmsteins Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Hvað gerist svo? Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Hernaðurinn gegn skólunum Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Látum gusta um sjónvarpssalina og loftum út á Alþingi Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Hegðaði sér eins og einræðisherra Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hættum við að geta hugsað? Þorsteinn Siglaugsson,GPT-4 skrifar Sjá meira
Á undanförnum tíu árum hafa orðið byltingarkenndar breytingar á daglegu hegðunarmynstri okkar - hvernig við nálgumst upplýsingar, þjónustu og hvert annað. Síminn í vasa okkar hefur breyst í ofurtölvu sem gerir hann jafnframt að alfræðiorðabók, bankaútibúi, tónlistarsafni, myndasafni, innkaupakörfu, myndavél, fjölmiðlagátt, ferðaskrifstofu og bókasafni. Listinn gæti verið miklu lengri og lengist sífellt. Á þessum tíu árum höfum við séð framfarir á ótalmörgum sviðum, en jafnframt röskun heilla atvinnugreina. Því er spáð að tækniþróun verði nú hraðari og umfangsmeiri en nokkru sinni fyrr og muni geta haft mun afdrifaríkari áhrif á lífsviðurværi fólks en áður. Með aukinni „greind“ tölva og sjálfvirkni muni eftirspurn eftir tiltekinni þekkingu og færni sem fólk hefur öðlast í námi og starfi nánast hverfa. Dæmi um þetta sjást jafnvel í tæknigreinum. Framsækin fyrirtæki í þróun tölvutækni eru nú mörg að endurskipuleggja starfsemi sína og segja upp þúsundum starfsmanna vegna þess að tæknin hefur gerbreytt rekstrarumhverfinu sem þau áttu þátt í að innleiða. Hvernig getum við Íslendingar tryggt að við nýtum tækifærin sem tækniþróun skapar? Hvernig getum við forðað að samfélagið skiptist í þá sem skilja nýja tíma og ná tökum á nýrri tækni og hina sem sitja eftir? Eitt er víst. Það hefur aldrei verið brýnna að tengja þarfir framtíðar við stefnumótun nútíðar. Aldrei verið brýnna að skapa nýjar tegundir starfa og ný verðmæti. Það þarf að mennta með nýjum hætti og það þarf að finna nýjar leiðir til símenntunar til að auðvelda tilfærslu milli starfa á lífsleiðinni. Það er lykilatriði að forystumenn þjóðarinnar í stjórnmálum, atvinnulífi og menntamálum skilji hvert stefnir, hafi getu til að móta skýr og ögrandi markmið og hugrekki til að forgangsraða fjármagni til að leiða samfélagið á nýjar brautir. Íslenskt samfélag stendur á mikilvægum tímamótum. Kröfurnar um aukna velferð og samfélagsleg gæði hafa aldrei verið háværari. Viðfangsefnin verða þó sífellt flóknari og örðugri viðfangs með breyttri aldurssamsetningu og öldrun þjóðarinnar. Geta til að skilja hvert stefnir í þróun atvinnulífs og menningar, geta til að skilja hvert tækniþróunin er að leiða alþjóðasamfélagið og geta til að búa okkur undir þessa framtíð með fjárfestingu í menntun og vísindum ræður því hvort okkur tekst áfram að bæta hér lífskjör og auka velferð. Það þarf að forgangsraða. Það þarf að styrkja skólakerfi, háskóla og vísindastofnanir og vinna á sama tíma að því að sníða starf þeirra í takt við þarfir nýrra tíma. Það verður að stuðla í auknum mæli að nýliðun og aukinni þekkingarsköpun og stuðningi við þá sem vilja og geta skapað verðmæti á grundvelli hugvits og rannsókna. Við þurfum stjórnmálaleiðtoga sem skilja kall tímans, setja markið hátt og sækja að því af einurð og festu. Við munum ekki njóta ávaxtanna nema leggja nokkuð undir. Er ekki kominn tími til að tengja?Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun
Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson Skoðun
Sömu rök og styðja rétt kvenna til þungunarrofs eiga við um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Steinar Harðarson Skoðun
Skoðun Sömu rök og styðja rétt kvenna til þungunarrofs eiga við um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Steinar Harðarson skrifar
Skoðun Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson skrifar
Skoðun Afleiðingar ríkisafskipta: Af hverju skaðleg einokun er ekki til á frjálsum markaði Eiríkur Magnússon skrifar
Skoðun Það er ekkert til sem heitir full vinnustytting með 15 mínútna neysluhléi Jóhanna Helgadóttir skrifar
Ísland þarf ríkisstjórn um almannahagsmuni – ekki sérhagsmuni Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun
Menntakerfið í öfuga átt við atvinnulífið: Hvers vegna eykst álag á nemendur á meðan vinnuvikan styttist? Karl Liljendal Hólmgeirsson Skoðun
Sömu rök og styðja rétt kvenna til þungunarrofs eiga við um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Steinar Harðarson Skoðun