Ný rannsókn staðfestir tengsl milli þunglyndis og getnaðarvarnapillunar nína hjördís þorkelsdóttir skrifar 3. október 2016 21:25 Pillan er algengasta getnaðarvörn íslenskra kvenna. NordicPhotos/Getty Ný rannsókn hefur leitt í ljós að getnaðarvarnapillan getur aukið líkur á þunglyndi. Fram kemur í frétt The Guardian að rannsóknin, sem gerð var af læknum í Kaupmannahafnarháskóla, sé sú stærsta sinnar tegundar. Milljón danskar konur á aldrinum 15 til 34 ára tóku þátt í rannsókninni en alls var fylgst með þeim í þrettán ár. Niðurstöður rannsóknarinnar voru á þá leið að konur sem taka svokallaða samsetta getnaðarvarnapillu eru 23 prósent líklegri en aðrar til þess að greinast með þunglyndi. Konur sem taka svokallaða „míní-pillu“, sem inniheldur aðeins hormónið prógesterón, eru hins vegar 34 prósent líklegri til þess að greinast með þunglyndi. Í fréttinni kemur jafnframt fram að unglingar séu helsti áhættuhópurinn.Pillan sem boðaði frelsi Getnaðarvarnapillan kom á markað í Bandaríkjunum um miðja síðustu öld en hún var fyrsta lyfseðilsskylda lyfið sem ekki var ætlað til meðhöndlunar á sjúkdómi. Tilkoma pillunnar var talin liður í kvenfrelsisbaráttunni sem var áberandi á sjöunda áratugi síðustu aldar. Árið 1965 breyttu Bandaríkjamenn löggjöf þess efnis að bannað væri fyrir hjón að nota getnaðarvarnir innan hjónabandsins. Hin nýja getnaðarvarnarpilla, ásamt lagabreytingunni, gerði það að verkum að auðveldara varð fyrir hjón að stjórna því hvenær eða hvort barneignir væru reyndar. Hið sama gilti vitaskuld um einhleypar konur. Tilkoma pillunnar á bandarískum markaði hafði í för með sér víðtækar félagslegar breytingar. Kvenkyns nemendum fjölgaði til muna í háskólum í Bandaríkjunum og fræðimenn hafa haldið því fram að ástæðan fyrir skyndilegri fjölgun kvenna á atvinnumarkaði árið 1970 megi rekja til pillunnar.Lífshættulegar aukaverkanir Þótt kostir pillunar séu margir þá er hún ekki gallalaus. Ýmsir fylgikvillar pillunnar eru þekktir en rannsóknir hafa sýnt fram á að 63,7 prósent kvenna sem byrja að taka pilluna hætta að taka hana innan árs vegna óþægilegra aukaverkana. Þessar aukaverkanir eru yfirleitt andlegir kvillar. Enn alvarlegri aukaverkanir, blóðtappar í æðum, hafa einnig verið tengdar við inntöku sumra tegunda getnaðarvarnarpilla. Blóðtappar geta verið lífshættulegir ef þeir ná að ferðast í lungu eða heila sjúklingsins. Danskir læknar hafa einnig rannsakað þessa fylgni á milli blóðtappa og getnaðarvarnarpillunnar en niðurstöður rannsóknar þeirra sýndu fram á að konur sem taka eldri „kynslóðir“ getnaðarvarnarpilla eru tvisvar sinnum líklegri til þess að fá blóðtappa en aðrar konur.Fréttablaðið ræddi í fyrra við tvær íslenskar konur sem höfðu fengið blóðtappa sem raktir voru til pillunnar. Þær gagnrýndu það báðar að hafa fengið ávísun á pilluna án þess að hafa þurft að gefa upp sjúkra- eða fjölskyldusögu. Tilvik um blóðtappa í tengslum við inntöku pillunar koma upp árlega hér á landi. Læknar og sjúklingar þurfa að vera á varðbergi Øjvind Lidegaard, kvensjúkdómalæknir og meðhöfundur að rannsókninni sagði í kjölfar niðurstaðnanna, að hann telji nauðsynlegt að sjúklingar og læknar séu meðvitaðir um þessar mögulegu aukaverkanir. „Við þurfum að gera okkur grein fyrir því að þrátt fyrir kostina, þá geta utanaðkomandi hormón einnig framkallað aukaverkanir. Aukin áhætta á þunglyndi er ein þeirra,“ sagði Lidegaard. Mest lesið Fjöldi skotflauga lenti í Ísrael Erlent Umdeild sameining sánuklefa: „Mér finnst allir vera óánægðir með þetta“ Innlent Ungur ökumaður ekki grunaður um akstur undir áhrifum Innlent Telur lykilspurningum um banaslysið enn ósvarað Innlent Trump lét sér ekki segjast og endurtók lygina Erlent Fimmti hver ökumaður með óeðlileg afskipti við slysstað Innlent Blöskrar „tvískinnungur“ hjá borgarfulltrúa eftir banaslys Innlent Hreinsaður af ásökunum eiginkonu sveitarstjórans Innlent Segja eldflaugaárás frá Íran væntanlega Erlent Rannsókn lokið á veikindum á hálendi í sumar Innlent Fleiri fréttir Minnst sex látnir í skotárás í Tel Avív Fjöldi skotflauga lenti í Ísrael Segja eldflaugaárás frá Íran væntanlega Enn ein reikistjarnan í „bakgarði“ sólkerfisins Hækka fjárútlát til varnarmála um þriðjung Reyna að tengja Pelicot við fleiri nauðganir og morð Síðasta kolaorkuveri Bretlands lokað Ungt fólk býr lengst heima í Króatíu en styst í Finnlandi Hundrað ára eftir tæp tvö ár á banalegunni Trump lét sér ekki segjast og endurtók lygina Árásir Ísraelsmanna í Líbanon héldu áfram í nótt Rutte tekur við af Stoltenberg Ísraelsher ræðst inn í Líbanon Saka rússneskan flugmann um „ófagmannlega“ hegðun „Fordæmalausar“ hörmungar eftir Helenu Sérsveitarmenn gera áhlaup á Líbanon í undirbúningi innrásar Fyrsti sigur hægriöfgaflokks frá seinna stríði Mun boða til kosninga um leið og hann tekur við Rangt af Netflix að halda því fram að Baby Reindeer væri „sönn saga“ Þrjátíu fórust í einni sýslu í Norður-Karólínu Ísraelar herja á miðborg Beirút Frelsisflokkurinn stærstur í Austurríki Ísrael gerir loftárásir á Jemen Hera Björk segir frá raunum sínum í Georgíu Fólk stekkur á milli húsþaka til að komast lífs af Átta ára drengur skotinn í höfuð og andlit Fimmtán látnir í nýjustu árásum Ísraelshers Segir Harris veika á geði Segir Ísrael í fullum rétti á að verja sig frá Hezbollah Minnst 66 látnir eftir flóð í Nepal Sjá meira
Ný rannsókn hefur leitt í ljós að getnaðarvarnapillan getur aukið líkur á þunglyndi. Fram kemur í frétt The Guardian að rannsóknin, sem gerð var af læknum í Kaupmannahafnarháskóla, sé sú stærsta sinnar tegundar. Milljón danskar konur á aldrinum 15 til 34 ára tóku þátt í rannsókninni en alls var fylgst með þeim í þrettán ár. Niðurstöður rannsóknarinnar voru á þá leið að konur sem taka svokallaða samsetta getnaðarvarnapillu eru 23 prósent líklegri en aðrar til þess að greinast með þunglyndi. Konur sem taka svokallaða „míní-pillu“, sem inniheldur aðeins hormónið prógesterón, eru hins vegar 34 prósent líklegri til þess að greinast með þunglyndi. Í fréttinni kemur jafnframt fram að unglingar séu helsti áhættuhópurinn.Pillan sem boðaði frelsi Getnaðarvarnapillan kom á markað í Bandaríkjunum um miðja síðustu öld en hún var fyrsta lyfseðilsskylda lyfið sem ekki var ætlað til meðhöndlunar á sjúkdómi. Tilkoma pillunnar var talin liður í kvenfrelsisbaráttunni sem var áberandi á sjöunda áratugi síðustu aldar. Árið 1965 breyttu Bandaríkjamenn löggjöf þess efnis að bannað væri fyrir hjón að nota getnaðarvarnir innan hjónabandsins. Hin nýja getnaðarvarnarpilla, ásamt lagabreytingunni, gerði það að verkum að auðveldara varð fyrir hjón að stjórna því hvenær eða hvort barneignir væru reyndar. Hið sama gilti vitaskuld um einhleypar konur. Tilkoma pillunnar á bandarískum markaði hafði í för með sér víðtækar félagslegar breytingar. Kvenkyns nemendum fjölgaði til muna í háskólum í Bandaríkjunum og fræðimenn hafa haldið því fram að ástæðan fyrir skyndilegri fjölgun kvenna á atvinnumarkaði árið 1970 megi rekja til pillunnar.Lífshættulegar aukaverkanir Þótt kostir pillunar séu margir þá er hún ekki gallalaus. Ýmsir fylgikvillar pillunnar eru þekktir en rannsóknir hafa sýnt fram á að 63,7 prósent kvenna sem byrja að taka pilluna hætta að taka hana innan árs vegna óþægilegra aukaverkana. Þessar aukaverkanir eru yfirleitt andlegir kvillar. Enn alvarlegri aukaverkanir, blóðtappar í æðum, hafa einnig verið tengdar við inntöku sumra tegunda getnaðarvarnarpilla. Blóðtappar geta verið lífshættulegir ef þeir ná að ferðast í lungu eða heila sjúklingsins. Danskir læknar hafa einnig rannsakað þessa fylgni á milli blóðtappa og getnaðarvarnarpillunnar en niðurstöður rannsóknar þeirra sýndu fram á að konur sem taka eldri „kynslóðir“ getnaðarvarnarpilla eru tvisvar sinnum líklegri til þess að fá blóðtappa en aðrar konur.Fréttablaðið ræddi í fyrra við tvær íslenskar konur sem höfðu fengið blóðtappa sem raktir voru til pillunnar. Þær gagnrýndu það báðar að hafa fengið ávísun á pilluna án þess að hafa þurft að gefa upp sjúkra- eða fjölskyldusögu. Tilvik um blóðtappa í tengslum við inntöku pillunar koma upp árlega hér á landi. Læknar og sjúklingar þurfa að vera á varðbergi Øjvind Lidegaard, kvensjúkdómalæknir og meðhöfundur að rannsókninni sagði í kjölfar niðurstaðnanna, að hann telji nauðsynlegt að sjúklingar og læknar séu meðvitaðir um þessar mögulegu aukaverkanir. „Við þurfum að gera okkur grein fyrir því að þrátt fyrir kostina, þá geta utanaðkomandi hormón einnig framkallað aukaverkanir. Aukin áhætta á þunglyndi er ein þeirra,“ sagði Lidegaard.
Mest lesið Fjöldi skotflauga lenti í Ísrael Erlent Umdeild sameining sánuklefa: „Mér finnst allir vera óánægðir með þetta“ Innlent Ungur ökumaður ekki grunaður um akstur undir áhrifum Innlent Telur lykilspurningum um banaslysið enn ósvarað Innlent Trump lét sér ekki segjast og endurtók lygina Erlent Fimmti hver ökumaður með óeðlileg afskipti við slysstað Innlent Blöskrar „tvískinnungur“ hjá borgarfulltrúa eftir banaslys Innlent Hreinsaður af ásökunum eiginkonu sveitarstjórans Innlent Segja eldflaugaárás frá Íran væntanlega Erlent Rannsókn lokið á veikindum á hálendi í sumar Innlent Fleiri fréttir Minnst sex látnir í skotárás í Tel Avív Fjöldi skotflauga lenti í Ísrael Segja eldflaugaárás frá Íran væntanlega Enn ein reikistjarnan í „bakgarði“ sólkerfisins Hækka fjárútlát til varnarmála um þriðjung Reyna að tengja Pelicot við fleiri nauðganir og morð Síðasta kolaorkuveri Bretlands lokað Ungt fólk býr lengst heima í Króatíu en styst í Finnlandi Hundrað ára eftir tæp tvö ár á banalegunni Trump lét sér ekki segjast og endurtók lygina Árásir Ísraelsmanna í Líbanon héldu áfram í nótt Rutte tekur við af Stoltenberg Ísraelsher ræðst inn í Líbanon Saka rússneskan flugmann um „ófagmannlega“ hegðun „Fordæmalausar“ hörmungar eftir Helenu Sérsveitarmenn gera áhlaup á Líbanon í undirbúningi innrásar Fyrsti sigur hægriöfgaflokks frá seinna stríði Mun boða til kosninga um leið og hann tekur við Rangt af Netflix að halda því fram að Baby Reindeer væri „sönn saga“ Þrjátíu fórust í einni sýslu í Norður-Karólínu Ísraelar herja á miðborg Beirút Frelsisflokkurinn stærstur í Austurríki Ísrael gerir loftárásir á Jemen Hera Björk segir frá raunum sínum í Georgíu Fólk stekkur á milli húsþaka til að komast lífs af Átta ára drengur skotinn í höfuð og andlit Fimmtán látnir í nýjustu árásum Ísraelshers Segir Harris veika á geði Segir Ísrael í fullum rétti á að verja sig frá Hezbollah Minnst 66 látnir eftir flóð í Nepal Sjá meira