Hönnun er undirstöðugrein Sigrún Birgisdóttir skrifar 19. október 2016 07:00 Það sem er hannað í dag stjórnar á morgun. Hlutir, ferlar, húsnæði og umhverfi framtíðarinnar mótast af ákvörðunum sem við tökum hér og nú. Hönnunarhugsunin sem ræður ríkjum í okkar samtíma hefur úrslitaáhrif á lífshætti og lífsskilyrði næstu áratuga. Matvælin sem við þróum og hönnum í dag hafa áhrif á vistkerfi, hvernig við miðlum upplýsingum hefur áhrif á skilning, hönnun skóla hefur áhrif á nám og þekkingu, heimilin sem við hönnum hafa áhrif á vellíðan, hönnun ferðaþjónustu ræður hvort við förum vel eða illa út úr því að fá milljónir manna í heimsókn árlega. Menntun hönnuða er augljóslega grundvallaratriði fyrir samfélag framtíðarinnar. Þetta skilja umsækjendur um háskólanám: Á síðustu árum hafa fjórum sinnum fleiri sótt um nám í Hönnunar- og arkitektúrdeild Listaháskóla Íslands en hægt hefur verið að taka við. Þessir umsækjendur átta sig á að hönnun er ein mikilvægasta atvinnugrein framtíðarinnar og að sóknarfærin eru mikil. Það sem umsækjendur skilja verða yfirvöld að skilja líka. En þau eru ekki alveg búin að ná þessu, að hönnun er mikilvæg atvinnugrein og mikilvæg atvinnulífinu. Kannski hjálpar að hafa í huga orð Steve Jobs: „sumir halda að hönnun snúist um hvernig hlutir líta út, en auðvitað er hönnun, þegar kafað er dýpra um hvernig hlutirnir virka“.Skilningsleysi stjórnvalda Listaháskólinn er fjarri því að fá þau framlög sem nauðsynleg eru til að geta skapað hönnunargreinum nauðsynleg vaxtarskilyrði. Nýsköpun og þróun krefst rannsókna. Til að geta veitt nemendum þá menntun sem kemur þeim í fremstu röð þurfa starfsskilyrði þeirra sem fást við rannsóknir og kennslu að vera fyrsta flokks. Á meðan sú menntun sem í boði er er samkeppnishæf við fyrsta flokks hönnunarháskóla í nærliggjandi löndum eru aðstæður til rannsókna það ekki. Naum framlög til Listaháskólans lýsa því miður fullkomnu skilningsleysi stjórnvalda á hlutverki hönnunar og lista í mótun framtíðar. Skertir möguleikar skólans til þekkingarsköpunar á sviði hönnunar er tap fyrir samfélagið í heild sinni. Erlendis sjáum við mörg dæmi um hvernig innleiðing hönnunarhugsunar hefur leitt til umbóta í atvinnulífi og stjórnsýslu. Hönnunarhagkerfið (Design economy) fer vaxandi í Evrópu þar sem litið er á hönnun í sem víðasta samhengi sem hreyfiafl nýsköpunar og innan Evrópusambandsins hefur verið stutt hressilega við að auka hlutverk hönnunar í viðskiptum og opinberu lífi. Í dag fær Listaháskólinn miklu lægri framlög til rannsókna og þróunar en aðrir háskólar. Það verður að breytast. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Ég stend með kennurum Jón Gnarr Skoðun Þegar hjarðhegðun skyggir á skynsemi: Tökum upplýsta ákvörðun! Birta María Aðalsteinsdóttir Skoðun Grípur Bjarni tækifærið? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Er forsvaranlegt að kjósa Framsóknarflokkinn? Reynir Böðvarsson Skoðun Kennarar eru alls konar Anton Már Gylfason Skoðun Eini lýðræðislegi flokkur? Haraldur Tristan Gunnarsson Skoðun Rangfærslur bæjarstjóra Stefán Georgsson Skoðun Píratar og járnlögmál fámennisstjórna Jóhann Hauksson Skoðun Halldór 19.10.24 Halldór Til ástarinnar til lýðræðis Wiktoria Joanna Ginter Skoðun Skoðun Skoðun Ferðaþjónustan og fyrirsjáanleikinn Pétur Óskarsson skrifar Skoðun Sjávarorka; stefnuleysi og fordómar flokkanna Valdimar Össurarson skrifar Skoðun Ætlar heilbrigðisráðherra að lögleiða kannabis? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Píratar og járnlögmál fámennisstjórna Jóhann Hauksson skrifar Skoðun Til ástarinnar til lýðræðis Wiktoria Joanna Ginter skrifar Skoðun Eini lýðræðislegi flokkur? Haraldur Tristan Gunnarsson skrifar Skoðun Ég stend með kennurum Jón Gnarr skrifar Skoðun Kennarar eru alls konar Anton Már Gylfason skrifar Skoðun Er forsvaranlegt að kjósa Framsóknarflokkinn? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Grípur Bjarni tækifærið? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Þegar hjarðhegðun skyggir á skynsemi: Tökum upplýsta ákvörðun! Birta María Aðalsteinsdóttir skrifar Skoðun Rangfærslur bæjarstjóra Stefán Georgsson skrifar Skoðun Er öldrunarhjúkrun gefandi? Ólína Kristín Jónsdóttir skrifar Skoðun Vopnakaup eru landráð Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Rödd skynseminnar Hjördís Guðný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Menntun er fjárfesting í framtíðinni Geir Sigurðsson skrifar Skoðun Í átt að betra Íslandi – stjórnmál sem skila árangri Guðmundur Þórir Sigurðsson skrifar Skoðun Meiri eftirspurn eftir lausnum en rifrildum um húsnæðismál Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hættum þessu bulli – enga strúta hér á landi Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Gerum íslensku að kosningamáli Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Svikinn héri að hætti hússins — Ekki lýðræðisveisla Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Öðruvísi Íslendingar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Þarf háskólamenntað fólk til að kenna litlum börnum? Aldís Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til ríkissaksóknara og forseta Hæstaréttar Guðbjörn Jónsson skrifar Skoðun Það er komið nóg Bozena Raczkowska skrifar Skoðun Sögur ísraelska hermannsins Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Að taka réttindi af einum til að selja öðrum Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Kæru vinir og stuðningsfólk Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Goðsögnin um að fara áfram Matthildur Björnsdóttir skrifar Sjá meira
Það sem er hannað í dag stjórnar á morgun. Hlutir, ferlar, húsnæði og umhverfi framtíðarinnar mótast af ákvörðunum sem við tökum hér og nú. Hönnunarhugsunin sem ræður ríkjum í okkar samtíma hefur úrslitaáhrif á lífshætti og lífsskilyrði næstu áratuga. Matvælin sem við þróum og hönnum í dag hafa áhrif á vistkerfi, hvernig við miðlum upplýsingum hefur áhrif á skilning, hönnun skóla hefur áhrif á nám og þekkingu, heimilin sem við hönnum hafa áhrif á vellíðan, hönnun ferðaþjónustu ræður hvort við förum vel eða illa út úr því að fá milljónir manna í heimsókn árlega. Menntun hönnuða er augljóslega grundvallaratriði fyrir samfélag framtíðarinnar. Þetta skilja umsækjendur um háskólanám: Á síðustu árum hafa fjórum sinnum fleiri sótt um nám í Hönnunar- og arkitektúrdeild Listaháskóla Íslands en hægt hefur verið að taka við. Þessir umsækjendur átta sig á að hönnun er ein mikilvægasta atvinnugrein framtíðarinnar og að sóknarfærin eru mikil. Það sem umsækjendur skilja verða yfirvöld að skilja líka. En þau eru ekki alveg búin að ná þessu, að hönnun er mikilvæg atvinnugrein og mikilvæg atvinnulífinu. Kannski hjálpar að hafa í huga orð Steve Jobs: „sumir halda að hönnun snúist um hvernig hlutir líta út, en auðvitað er hönnun, þegar kafað er dýpra um hvernig hlutirnir virka“.Skilningsleysi stjórnvalda Listaháskólinn er fjarri því að fá þau framlög sem nauðsynleg eru til að geta skapað hönnunargreinum nauðsynleg vaxtarskilyrði. Nýsköpun og þróun krefst rannsókna. Til að geta veitt nemendum þá menntun sem kemur þeim í fremstu röð þurfa starfsskilyrði þeirra sem fást við rannsóknir og kennslu að vera fyrsta flokks. Á meðan sú menntun sem í boði er er samkeppnishæf við fyrsta flokks hönnunarháskóla í nærliggjandi löndum eru aðstæður til rannsókna það ekki. Naum framlög til Listaháskólans lýsa því miður fullkomnu skilningsleysi stjórnvalda á hlutverki hönnunar og lista í mótun framtíðar. Skertir möguleikar skólans til þekkingarsköpunar á sviði hönnunar er tap fyrir samfélagið í heild sinni. Erlendis sjáum við mörg dæmi um hvernig innleiðing hönnunarhugsunar hefur leitt til umbóta í atvinnulífi og stjórnsýslu. Hönnunarhagkerfið (Design economy) fer vaxandi í Evrópu þar sem litið er á hönnun í sem víðasta samhengi sem hreyfiafl nýsköpunar og innan Evrópusambandsins hefur verið stutt hressilega við að auka hlutverk hönnunar í viðskiptum og opinberu lífi. Í dag fær Listaháskólinn miklu lægri framlög til rannsókna og þróunar en aðrir háskólar. Það verður að breytast.
Þegar hjarðhegðun skyggir á skynsemi: Tökum upplýsta ákvörðun! Birta María Aðalsteinsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar hjarðhegðun skyggir á skynsemi: Tökum upplýsta ákvörðun! Birta María Aðalsteinsdóttir skrifar
Skoðun Meiri eftirspurn eftir lausnum en rifrildum um húsnæðismál Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann skrifar
Þegar hjarðhegðun skyggir á skynsemi: Tökum upplýsta ákvörðun! Birta María Aðalsteinsdóttir Skoðun