Skerðing í þjónustu við aldraða og langveika Margrét Sigurðardóttir skrifar 13. október 2016 07:00 Gríðarlega mikilvægt úrræði í þjónustu við aldraða og langveika (oft undir 67 ára aldri) eru hvíldarpláss sem eru ætluð fyrir fólk sem býr í heimahúsi og þarf aðstoð og umönnun við athafnir daglegs lífs. Þetta er úrræði sem felur í sér að fólk dvelur tímabundið 2-4 vikur eða lengur á hjúkrunarheimili. Á meðan geta maki og/eða aðstandendur sem sinna viðkomandi náð að hvílast, en þeir eru oft þrotnir að kröftum eftir langvarandi aðstoð og umönnun. Dvöl í hvíldarplássi getur lengt tímann sem þessir aðilar búa heima og er þar af leiðandi þýðingarmikil þjónusta. Sú óheppilega þróun hefur átt sér stað að þessum plássum hefur verið fækkað undanfarið á nokkrum hjúkrunarheimilum, sem kemur sér afar illa fyrir fyrir þá sem notið hafa þjónustunnar og ekki síst fyrir umönnunaraðila þeirra. Á hjúkrunarheimilinu Eir voru til skamms tíma sex hvíldarpláss, en nú hafa fimm þeirra verið tekin í notkun fyrir aðra starfsemi. Á Droplaugarstöðum voru tvö hvíldarpláss en eru ekki lengur í boði. Á Hrafnistu voru tíu endurhæfingarpláss fyrir 67 ára og eldri, en þá var fólk í sólarhringsdvöl. Þetta fyrirkomulag hentaði mörgum mjög vel að geta fengið endurhæfingu og jafnvel náð betri færni. Því olli þessi breyting óánægju hjá mörgum sem fannst dvölin hafa reynst mjög gagnleg. Staðreyndin er sú að fólk fær yfirleitt litla sem enga endurhæfingu þegar það dvelur í hvíldarplássi sem getur verið slæmt fyrir einstaklinga sem þurfa að vera í þjálfun til að geta viðhaldið færni sinni. Það á við bæði um aldraða og langveika, annars er hætta á að fólk geti orðið verr á sig komið líkamlega þegar dvölinni í hvíldarplássi lýkur. Á þessu þarf að ráða bót. Samkvæmt lögum um málefni aldraðra skal þjónusta vera byggð á einstaklingsbundnu mati á heilsufarslegum og félagslegum þörfum hins aldraða. Þar segir að einstaklingar eigi að geta komið í hvíldarinnlögn sé þess þörf. Í lögum fatlaðs fólks kemur fram að veita skuli fötluðu fólki þjónustu sem miðar að því að gera því kleift að lifa og starfa í eðlilegu samfélagi við aðra.Mikilvægi hvíldarplássa Bæði aldraðir og yngra fólk með langvinna sjúkdóma eru oft í mikilli þörf fyrir að komast í hvíldarpláss, því með því móti geta maki eða aðrir fjölskyldumeðlimir sem eru að veita aðstoð, náð að hvílast, en umönnunin er oft krefjandi og erfið og reynir mikið á þanþol einstaklinganna. Þess má geta að umönnunaraðilarnir eru oft sjálfir orðnir aldraðir og þurfa þess vegna að hafa svigrúm fyrir sig og sínar þarfir og ná að safna kröftum. Mögulega geta hvíldarpláss komið í veg fyrir að fólk þurfi að fara á hjúkrunarheimili eða í sumum tilvikum frestað flutningi þangað. Í október nk. verða alþingiskosningar og því er mjög mikilvægt að fá fram hvaða stjórnmálaflokkur ætlar að standa vörð um hag aldraðra og langveikra og bæta þjónustu og kjör þeirra og standa við það.Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Ég stend með kennurum Jón Gnarr Skoðun Þegar hjarðhegðun skyggir á skynsemi: Tökum upplýsta ákvörðun! Birta María Aðalsteinsdóttir Skoðun Grípur Bjarni tækifærið? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Er forsvaranlegt að kjósa Framsóknarflokkinn? Reynir Böðvarsson Skoðun Kennarar eru alls konar Anton Már Gylfason Skoðun Eini lýðræðislegi flokkur? Haraldur Tristan Gunnarsson Skoðun Rangfærslur bæjarstjóra Stefán Georgsson Skoðun Halldór 19.10.24 Halldór Píratar og járnlögmál fámennisstjórna Jóhann Hauksson Skoðun Til ástarinnar til lýðræðis Wiktoria Joanna Ginter Skoðun Skoðun Skoðun Ferðaþjónustan og fyrirsjáanleikinn Pétur Óskarsson skrifar Skoðun Sjávarorka; stefnuleysi og fordómar flokkanna Valdimar Össurarson skrifar Skoðun Ætlar heilbrigðisráðherra að lögleiða kannabis? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Píratar og járnlögmál fámennisstjórna Jóhann Hauksson skrifar Skoðun Til ástarinnar til lýðræðis Wiktoria Joanna Ginter skrifar Skoðun Eini lýðræðislegi flokkur? Haraldur Tristan Gunnarsson skrifar Skoðun Ég stend með kennurum Jón Gnarr skrifar Skoðun Kennarar eru alls konar Anton Már Gylfason skrifar Skoðun Er forsvaranlegt að kjósa Framsóknarflokkinn? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Grípur Bjarni tækifærið? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Þegar hjarðhegðun skyggir á skynsemi: Tökum upplýsta ákvörðun! Birta María Aðalsteinsdóttir skrifar Skoðun Rangfærslur bæjarstjóra Stefán Georgsson skrifar Skoðun Er öldrunarhjúkrun gefandi? Ólína Kristín Jónsdóttir skrifar Skoðun Vopnakaup eru landráð Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Rödd skynseminnar Hjördís Guðný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Menntun er fjárfesting í framtíðinni Geir Sigurðsson skrifar Skoðun Í átt að betra Íslandi – stjórnmál sem skila árangri Guðmundur Þórir Sigurðsson skrifar Skoðun Meiri eftirspurn eftir lausnum en rifrildum um húsnæðismál Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hættum þessu bulli – enga strúta hér á landi Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Gerum íslensku að kosningamáli Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Svikinn héri að hætti hússins — Ekki lýðræðisveisla Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Öðruvísi Íslendingar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Þarf háskólamenntað fólk til að kenna litlum börnum? Aldís Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til ríkissaksóknara og forseta Hæstaréttar Guðbjörn Jónsson skrifar Skoðun Það er komið nóg Bozena Raczkowska skrifar Skoðun Sögur ísraelska hermannsins Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Að taka réttindi af einum til að selja öðrum Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Kæru vinir og stuðningsfólk Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Goðsögnin um að fara áfram Matthildur Björnsdóttir skrifar Sjá meira
Gríðarlega mikilvægt úrræði í þjónustu við aldraða og langveika (oft undir 67 ára aldri) eru hvíldarpláss sem eru ætluð fyrir fólk sem býr í heimahúsi og þarf aðstoð og umönnun við athafnir daglegs lífs. Þetta er úrræði sem felur í sér að fólk dvelur tímabundið 2-4 vikur eða lengur á hjúkrunarheimili. Á meðan geta maki og/eða aðstandendur sem sinna viðkomandi náð að hvílast, en þeir eru oft þrotnir að kröftum eftir langvarandi aðstoð og umönnun. Dvöl í hvíldarplássi getur lengt tímann sem þessir aðilar búa heima og er þar af leiðandi þýðingarmikil þjónusta. Sú óheppilega þróun hefur átt sér stað að þessum plássum hefur verið fækkað undanfarið á nokkrum hjúkrunarheimilum, sem kemur sér afar illa fyrir fyrir þá sem notið hafa þjónustunnar og ekki síst fyrir umönnunaraðila þeirra. Á hjúkrunarheimilinu Eir voru til skamms tíma sex hvíldarpláss, en nú hafa fimm þeirra verið tekin í notkun fyrir aðra starfsemi. Á Droplaugarstöðum voru tvö hvíldarpláss en eru ekki lengur í boði. Á Hrafnistu voru tíu endurhæfingarpláss fyrir 67 ára og eldri, en þá var fólk í sólarhringsdvöl. Þetta fyrirkomulag hentaði mörgum mjög vel að geta fengið endurhæfingu og jafnvel náð betri færni. Því olli þessi breyting óánægju hjá mörgum sem fannst dvölin hafa reynst mjög gagnleg. Staðreyndin er sú að fólk fær yfirleitt litla sem enga endurhæfingu þegar það dvelur í hvíldarplássi sem getur verið slæmt fyrir einstaklinga sem þurfa að vera í þjálfun til að geta viðhaldið færni sinni. Það á við bæði um aldraða og langveika, annars er hætta á að fólk geti orðið verr á sig komið líkamlega þegar dvölinni í hvíldarplássi lýkur. Á þessu þarf að ráða bót. Samkvæmt lögum um málefni aldraðra skal þjónusta vera byggð á einstaklingsbundnu mati á heilsufarslegum og félagslegum þörfum hins aldraða. Þar segir að einstaklingar eigi að geta komið í hvíldarinnlögn sé þess þörf. Í lögum fatlaðs fólks kemur fram að veita skuli fötluðu fólki þjónustu sem miðar að því að gera því kleift að lifa og starfa í eðlilegu samfélagi við aðra.Mikilvægi hvíldarplássa Bæði aldraðir og yngra fólk með langvinna sjúkdóma eru oft í mikilli þörf fyrir að komast í hvíldarpláss, því með því móti geta maki eða aðrir fjölskyldumeðlimir sem eru að veita aðstoð, náð að hvílast, en umönnunin er oft krefjandi og erfið og reynir mikið á þanþol einstaklinganna. Þess má geta að umönnunaraðilarnir eru oft sjálfir orðnir aldraðir og þurfa þess vegna að hafa svigrúm fyrir sig og sínar þarfir og ná að safna kröftum. Mögulega geta hvíldarpláss komið í veg fyrir að fólk þurfi að fara á hjúkrunarheimili eða í sumum tilvikum frestað flutningi þangað. Í október nk. verða alþingiskosningar og því er mjög mikilvægt að fá fram hvaða stjórnmálaflokkur ætlar að standa vörð um hag aldraðra og langveikra og bæta þjónustu og kjör þeirra og standa við það.Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Þegar hjarðhegðun skyggir á skynsemi: Tökum upplýsta ákvörðun! Birta María Aðalsteinsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar hjarðhegðun skyggir á skynsemi: Tökum upplýsta ákvörðun! Birta María Aðalsteinsdóttir skrifar
Skoðun Meiri eftirspurn eftir lausnum en rifrildum um húsnæðismál Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Ætlum við að þjónusta og meðhöndla og meðferða börn í vanda í bílskúr næst? Barnamálaráðherra axlaðu ábyrgð og segðu af þér! Davíð Bergmann skrifar
Þegar hjarðhegðun skyggir á skynsemi: Tökum upplýsta ákvörðun! Birta María Aðalsteinsdóttir Skoðun